مقالات اپيدميولوژي

مقدمه و اهداف: سوء تغذيه در كودكان زير 5 سال و كمبود ريزمغذي ها از مشكلات مهم تغذيه اي هر کشوري محسوب مي شود. سوء تغذيه در اين گروه سني با عوارض متعدد از جمله اختلال رشد جسمي و تكامل مغزي، كاهش بهره هوشي، كاهش قدرت يادگيري و افت تحصيلي و افزايش موارد ابتلا به بيماري ها، پوكي استخوان و در نهايت كاهش توانمندي هاي ذهني و جسمي کودکان در بزرگسالي همراه است. داشتن اطلاعات كامل و جامع از وضعيت تغذيه و ميزان شيوع سوء تغذيه كودكان، هدف اين بررسي براي برنامه ريزي هاي بعدي در جهت كاهش سوء تغذيه، بهبود وضعيت تغذيه و ارتقاي سلامت در كشور است.
روش كار: اين مطالعه يک بررسي مقطعي حاصل از داده هاي 34200 كودك 0 تا 72 ماهه ايراني در 28 استان کشور است. روش نمونه گيري در هر استان به صورت خوشه اي با خوشه هاي نا برابر از نظر تعداد خانوار و برابر از نظر تعداد كودكان 0 تا 72 ماهه بوده است. وزن و قد كليه نمونه ها تعيين و پس از ورود اطلاعات به نرم افزار آماري EPI6 ويرايش b6.04، در هريك از مناطق شهري و روستايي هر استان، شيوع كم وزني و كوتاه قدي و لاغري تعيين شد. سپس شيوع موزون شده هر يك از انواع سوء تغذيه پروتئين - انرژي در هريك از استان هاي كشور و در سطح ملي محاسبه گرديد.
نتايج: 4.7 درصد از كودكان كل كشور (%95 CI: 4.5-4.9) مبتلا به كوتاه قدي هستند و شيوع كوتاه قدي در كودكان شهري به طور معني داري كمتر از كودكان روستايي است. (به ترتيب 3.1-3.5 در مقايسه با%95 CI: 6.5-7.1 ). همچنين 5.2 درصد از كودكان كل كشور (5.1-5.4 %95 CI:) مبتلا به كم وزني هستند. شيوع كم وزني در كودكان شهري به طور معني داري كمتر از كودكان روستايي است. علاوه بر اين شيوع لاغري نيز در كودكان زير 5 سال كشور، 3.7% (3.5-3.9 %95 CI:) برآورد مي گردد كه در مناطق شهري به طور معني داري بيش از مناطق روستايي است. (به ترتيب 3.8-4.3 در مقايسه با %95 CI: 3.0-3.5)
نتيجه گيري: نتايج اين بررسي نشان دهنده قرار داشتن كشورمان در زمره مناطق با شيوع پايين از نظر وضعيت سوء تغذيه پروتئين - انرژي در كودكان زير 5 سال است. گرچه در مقايسه با نتايج مطالعات گذشته، كاهش محسوسي در خصوص كليه انواع سوء تغذيه پروتئين - انرژي در تمامي سطوح مشاهده مي شود، ليكن تفاوت هاي موجود مابين استان ها و مناطق مختلف كشور كه به نوعي ناشي از تفاوت هاي موجود در سطح توسعه يافتگي اين مناطق است نشان دهنده لزوم طراحي و اجراي راهكار هاي هدفمند است.

 نسخه قابل چاپ

مقدمه و اهداف: نظر به اينکه کودکان از نظر ابتلاي به سل جزء اقشار آسيب پذير جامعه هستند و ميزان بروز سل در کودکان به نوعي نشانگر وضعيت سل در جامعه است، لذا مطالعه حاضر با هدف بررسي روند تغييرات شاخص هاي اپيدميولوژيک سل در کودکان انجام شد.
مواد و روش ها: مطالعه حاضر از نوع Trend Study بوده و تمامي بيماران مبتلا به يكي از اشكال مختلف سل ريوي اسمير مثبت، منفي و خارج ريوي از كل ايران كه در محدوده سني زير 14 سال قرار داشتند طي سالهاي 84-1371 وارد مطالعه شدند و با استفاده از تست X² روند تغييرات شاخص هاي اپيدميولوژيك سل بررسي شد.
نتايج: تعداد 6168 بيمار مبتلا به سل مورد بررسي قرار گرفتند. از اين تعداد 2528 نفر (40.1%) پسر و بقيه دختر بودند. بيماران بر اساس شكل بيماري به سه گروه سل ريوي اسمير مثبت 1812 نفر (29.4%)، سل ريوي اسمير منفي 1920 نفر (31.1%) و خارج ريوي 2449 نفر (39.7%) تقسيم شدند. ميزان بروز سل ريوي اسمير مثبت از 0.8 در صد هزار در سال 1371 به 0.2 در صد هزار در سال 1384 كاهش پيدا كرده است. ميزان بروز سل ريوي اسمير منفي، خارج ريوي و کل موارد نيز طي سالهاي 84 - 1376 کاهش داشت. از نظر سني نيز كل بيماران در سه گروه سني 0-4 و5-9  و10-14  سال به تفكيك جنسيت مورد بررسي قرار گرفتند. در تمامي سال هاي مورد مطالعه در گروه سني 0-4 و5-9 ، سال تفاوت چشمگيري از نظر ابتلاي به سل در بين دخترها و پسرها مشاهده نشد ولي در گروه سني 10-14 سال، ميزان بروز در دخترها بيش از دو برابر پسرها بود.
نتيجه گيري: طي دوره 14 ساله مورد مطالعه، ميزان بروز سل ريوي اسمير مثبت به ميزان چهار برابر كاهش نشان داد.اين ميزان كاهش مي تواند نشانگر افزايش آگاهي، در ارتقا بهداشت و موثر بودن برنامه ملي كنترل سل كشوري باشد. در كودكان زير ده سال ميزان ابتلا به سل نزد دو جنس دختر و پسر تفاوت محسوسي ندارد. با شروع دوران بلوغ جنسي، دختران بيشتر از پسرهاي هم سن خود به بيماري سل مبتلا مي شوند. با توجه به نتايج بدست آمده به منظور يافتن پاسخ براي اختلاف توزيع جنسي سل کودکان در سنين بلوغ بر ضرورت انجام بررسي هاي بيشتر دراين مورد تاکيد مي شود.

 نسخه قابل چاپ

مقدمه و اهداف: بيماري قلبي عروقي اصلي ترين علت مرگ و مير در جهان است و انتظار مي رود تا سال 2020 اصلي ترين علت مرگ در جهان باشد. هدف از مطالعه حاضر تهيه نقشه هاي توزيع جغرافيايي ميزان هاي مرگ بيماري هاي قلبي عروقي در شهرستان هاي استان کرمان در فاصله سالهاي 1384-1383 است.
روش كار: در اين مطالعه توصيفي، آمار کليه موارد مرگ و مير ثبت شده در شهرستان هاي استان کرمان جمع آوري شد. آمار جمع آوري شده براي محاسبه ميزان هاي ميرايي مرگ ناشي از بيماري هاي قلبي عروقي و تهيه نقشه هاي توزيع جغرافيايي، مورد استفاده قرار گرفت.
نتايج: ميزان کلي مرگ و مير بيماري هاي قلبي عروقي در شهرستا ن هاي شمالي استان، بيشتر از شهرستان هاي جنوبي است. الگوي مشاهده شده به تفکيک براي مردان و زنان نيز يکسان است.
نتيجه گيري: الگوي مشاهده شده احتمالا به علل رژيم غذايي نامناسب، عدم تحرک و مصرف سيگار است که به نظر مي رسد در شهرستان هاي شمالي استان شايع تر از شهرستان هاي جنوبي است.

 نسخه قابل چاپ

مقدمه و اهداف: كم خوني يكي از شايعترين مشكلاتي است كه همه گروه هاي سني را درگير مي كند. به منظور تعيين شيوع كمخوني و كم خوني ميكروسيتيك در جمعيت تحت پوشش مركز بهداشتي و درماني اسدآبادي تبريز، يك مطالعه به روش مقطعي ـ تحليلي (Cross-sectional) انجام گرفت.
روش كار: تعداد نمونه ها 1623 نفر و روش نمونه گيري بصورت تصادفي منظم بود. نمونه ها از ميان 233000 نفر زن بالاي 12 سال از بين جمعيت ثبت شده، انتخاب شدند. ميزان هموگلوبين، حجم متوسط سلولي (MCV) و در صورت وجود کم خوني آزمايش هاي تكميلي شامل آهن سرم، فريتين، Total iron binding capacity) TIBC)، الكتروفورز هموگلوبين و شمارش رتيكولوسيت بررسي شد و داده ها با استفاده از برنامه نرم افزاري EPI6 و انجام آزمون T مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت.
نتايج: شيوع كم خوني 9.7 درصد بود كه 75.3 درصد موارد را كم خوني فقرآهن و 11.4 درصد موراد را تالاسمي مينور تشكيل مي داد. ميزان شيوع كم خوني فقر آهن و تالاسمي مينور در كل افراد جامعه مورد بررسي بترتيب 7.3 و 1.1 درصد بود.
نتيجه گيري: يافته هاي اين مطالعه حاكي از خفيف بودن مشكل كم خوني بر اساس طبقه بندي who در منطقه بود و كم خوني فقر آهن بيشترين علت كم خوني را به خود اختصاص مي داد.

 نسخه قابل چاپ

مقدمه و اهداف: هاري بعلت مرگ و مير بالا در انسان و حيوانات از جمله زئونوزهاي مهمي است که در ايران از دير باز وجود داشته است و شيوع آن بويژه در حيات وحش همواره باعث ابتلاي ساير حيوانات از جمله نشخوارکنندگان، سگ ها وگربه هايي که در تماس بيشتري با انسان هستند شده است. در كشور ما ايران، روند رو به افزايش جمعيت سگ ها و گربه هاي ولگرد در حاشيه شهرهاي بزرگ و روستاها و آمار رو به گسترش موارد حيوان گزيدگي در بسياري ازاستان هاي کشور، لزوم توجه بيشتر به کنترل بيماري هاري را در جمعيت هاي انساني بيش از پيش خاطر نشان مي سازد.
روش کار: با توجه به تنوع اقليمي و وقوع هاري در استان ايلام، در رابطه با اپيدميولوژي اين بيماري در جمعيت هاي حيواني استان طي سال هاي 1373 تا 1382 پژوهشي انجام گرديد.
نتايج: در اين دوره 4 مورد هاري انساني گزارش شده كه تمامي موارد بر اساس تشخيص باليني بوده و از هيچكدام براي تاييد تشخيص باليني نمونه به آزمايشگاه ارسال نشده است. دو مورد از مبتلايان مرد و دو مورد زن بوده اند. در سه مورد، حيوان مهاجم سگ و در يك مورد گربه بوده است. هيچكدام از موارد فوق الذكر سابقه واكسيناسيون نداشته اند. در خصوص هاري حيواني نيز جمعا 81 مورد تاييد شده توسط انستيتو پاستور ايران ثبت شده است که شهرستان شيروان چرداول با 25 مورد و بعد از آن ايوان با 17 مورد هاري بيشترين موارد را گزارش كرده اند و از نظر توزيع فصلي نيز بهار بيشترين موارد را داشته است. در سال 1380 بيشترين موارد هاري حيواني (33 مورد) گزارش شده است. طي سال هاي مورد بررسي، جمعا 2431 مورد حيوان گزيدگي انساني در استان ايلام به ثبت رسيده است. روند بروز موارد حيوان گزيدگي در اين دوره افزايشي بوده است؛ بطوريكه بيشترين موارد مربوط به سال 1382 با 457 مورد بوده است. نتايج اين مطالعه همچنين نشان مي دهد كه موارد حيوان گزيدگي در مناطق روستايي بيشتر از شهري بوده است (0.01<p) و موارد حيوان گزيدگي در مردان نيز بطور معني داري بيش از زنان بوده است (0.01<p). از نظر گروه هاي سني، بيشترين موارد حيوان گزيدگي در سنين 29-10 سال بوده است و بر همين اساس 34.4 درصد از آنان از نظر شغل افراد محصل و بعد از آن كشاورزان (12.7 درصد موارد) بوده اند. از نظر بروز زماني در فصل هاي زمستان و بهار بيشترين موارد مشاهده شده است (0.01<P).
نتيجه گيري: توجه مستمر به اجراي برنامه هاي كنترل هاري در سطوح شهرستان و استان از جمله توصيه هاي اصلي اين تحقيق است.

 نسخه قابل چاپ

کيفيت زندگي امروزه يکي از پيامدهاي مهم سلامتي به شمار مي آيد که جهت مواردي همچون ارزيابي مداخلات بهداشتي، اندازه گيري آن در بسياري از پژوهش هاي سلامتي ضروري است. از آنجا که تعاريف متعددي براي کيفيت زندگي مطرح است و همچنين ابزارهاي زيادي براي اندازه گيري آن طراحي شده است، در اين مقاله سعي گرديده است به تناقض هاي موجود در تعريف و اندازه گيري کيفيت زندگي پرداخته شود.

 نسخه قابل چاپ

مقدمه و اهدف: در ايران، ليشمانيوز پوستي به عنوان يکي از مشکلات بهداشتي در حال گسترش است و به دو فرم اپيدميولوژيک زئونوز و آنترپوئونوز وجود دارد. هدف از مطالعه حاضر گزارش يك اپيدمي ليشمانيوز پوستي در مناطق جنوبي شهرستان بافت است.
روش کار: اين مطالعه در 3 روستاي سلطان آباد، وکيل آباد و شاهماران بخش ارزوئيه شهرستان بافت طي بهار و پاييز 1377 به صورت سرشماري انجام شد. هدف از اين بررسي، مطالعه جنبه هاي مختلف اپيدمي از نظر شيوع و فاکتورهاي دموگرافيک، تشخيص موارد با تهيه اسمير مستقيم و تعيين گونه عامل اپيدمي با استفاده از روش هاي ايمونولوژيک و بيولوژيک بود.
نتايج: در مجموع 3 روستاي درگير، 13721 نفر جمعيت داشتند كه ميانگين سني آنها 13.9±21.8 سال بود و 50.7% مذکر و 49.3% مونث بودند. ميزان بروز، 12.3% و ميانگين سني بيماران 12.1±16.3 سال بود. ميانگين تعداد ضايعات 2.58 عدد بود و 67.5% از بيماران داراي دو زخم و بيشتر بودند که اغلب بر روي پا و دست متمركز بود، هيچگونه سابقه قبلي وجود اسکار مشاهده نگرديد. تمامي 100 نمونه آزمايش شده با روش ايمونوفلورسانس غير مستقيم و 30 نمونه با اليزا نشان دهنده آلودگي به ليشمانيا ماژور بودند. علاوه بر آن در 18 موش تلقيح شده، ضايعات پوستي بعد از 35-30 روز در پايه دم نشان داده شد.
نتيجه گيري: اين اولين باري است که ليشمانيوز پوستي در مناطق جنوبي شهرستان بافت به صورت يک اپيدمي بزرگ با شدت بسيار بالا در تمامي گروه هاي سني و جنسي در يک منطقه کشاورزي رو به رشد بدون سابقه قبلي آلودگي روي داده است. در حال حاضر کانون اندميک جديدي از ليشمانيوز پوستي نوع روستايي در اين منطقه تثبيت شده است. احتمالا افراد تازه واردي که از مناطق اندميک به منظور طرح هاي توسعه کشاورزي به منطقه گسيل شدند، بيماري را به منطقه وارد كردند و جوندگان صحرايي را آلوده نمودند و اقدامات انجام شده براي توسعه كشاورزي باعث افزايش فوق العاده جمعيت جوندگان و پشه خاكي و پس از آن بروز اپيدمي در ساكنين روستاها گرديده است.

 نسخه قابل چاپ

روش مورد - متقاطع ابتدا در اوايل دهه 90 جهت مطالعه اثرات گذرا و مواجهات کوتاه بر روي خطر حوادث حاد از جمله انفارکتوس ميوکارد بکار گرفته شد. در اين روش جهت برآورد خطر نسبي، فراواني مواجهه طي يك دوره قبل از حمله بيماري (دوره خطر) با فراواني مواجهه طي دوره يا دوره هاي كنترل همان فرد بجاي افراد مختلف مقايسه مي گردد. يك يا چند زمان كنترل براي هر مورد جهت كنترل مخدوش شدگي به وسيله صفات ثابت و خود مخدوش شدگي ميان اثرات حاد و مزمن آغاز كننده ها بكار مي رود.
آناليز اين روش بر پايه مقايسه فراواني مواجهه دوره خطر با فراواني مواجهه دوره كنترل يا مقايسه فراواني مواجهه دوره خطر با فراواني معمول مواجهه فرد (عادات معمول) انجام مي گيرد. روش مورد - متقاطع در اپيدميولوژي بيماري ها ي قلب و عروق، آسيب ها و آلودگي هوا مكررا استفاده شده است. اين مقاله مروري شامل مطالعات مورد - متقاطع منتشر شده، براي كمك به خوانندگان جهت شناخت بيشتر مفاهيم اين مطالعه و نقاط قوت و محدوديت هاي مطالعه مورد - متقاطع در اپيدميولوژي آسيب ها و آلودگي هوا تنظيم شده است.

 نسخه قابل چاپ

مقدمه و اهداف: حاملگي زماني پرخطر محسوب مي گردد که سلامتي مادر يا نوزاد بيشتر از حد معمول در معرض خطر قرار گيرد. ميزان مرگ و مير نوزادان يکي از مهم ترين شاخص هاي تعيين کننده سلامت کودکان به شمار مي رود و نظر به نقش تعيين کننده حاملگي پرخطر بر مرگ نوزاد اين تحقيق در بخشي از مناطق روستايي کشور به منظور بررسي تاثير هر چه دقيقتر رابطه اين دو متغير اجرا گرديد.
روش کار: اين تحقيق با استفاده از روش مورد - شاهدي لانه گزيده (Nested case-control study) صورت گرفت. با توجه به وقوع 97 مورد مرگ در هم گروه مورد مطالعه تعداد 97 شاهد به روش Risk set sampling انتخاب گرديد. آناليز داده ها با نرم افزار Stata و با روش Conditional Logistic Regression انجام شد.
نتايج: حاملگي پرخطر رابطه کاملا معني داري با مرگ نوزاد نشان داده و نسبت شانس خام مرگ نوزاد براي حامگلي پرخطر در مقايسه با نسبت شانس اصلاح شده آن با حضور ساير متغيرها کاهش قابل توجهي نداشته است (از 5.50 به 3.25 براي حاملگي با يک عامل خطر و از 5.21 به 4.80 براي حاملگي با بيش از يک عامل خطر تغيير يافته است).
نتيجه گيري: حاملگي پرخطر در مناطق روستايي از مهمترين عوامل خطر مرگ نوزادان محسوب گرديده و مراقبت هاي دوران بارداري توجه بيش از پيش را مي طلبد. هم گروه هاي بالقوه در سيستم شبکه اي بهداشت و درمان کشور فرصت مناسبي جهت اجراي مطالعات مورد - شاهدي لانه گزيده براي محققين فراهم نموده اند.

 نسخه قابل چاپ

مقدمه و اهداف: هدف مطالعه حاضر مقايسه آگاهي، نگرش و عملکرد جمعيت مهاجرين افغاني (جامعه غيربومي) با ايرانيان (جامعه بومي) در يکي از مالاريا خيرترين مناطق؛ شهرستان ايرانشهر؛ نسبت به انتقال و پيشگيري از مالاريا است.
روش کار: اين مطالعه، يک بررسي مقطعي است بر روي 775 نفر ايرانيان و افاغنه ساکن منطقه ايرانشهر در محدوده سني 15-55 سال در طي 10 ماه در طي سال هاي 1384-1385 انجام گرفت. با مراجعه به درب منازل 381 نفر ايراني و 376 نفر ايراني و 376 نفر افاغنه به طور تصادفي با روش نمونه گيري خوشه اي انتخاب و مورد بررسي قرار گرفتند. براي همه نمونه ها پرسش نامه اي حاوي پرسش هاي دموگرافيک، آگاهي، نگرش و عملکرد به طريق مصاحبه تکميل شد.
نتايج: در اين مطالعه نتايج نشان داد که بيشتر شرکت کنندگان ايراني و افغاني با حداقل يکي از سه علايم مشخصه مالاريا يعني تب، لرز و درد استخوان و عضلات آشنايي دارد. اکثريت ايرانيان و افاغنه مي دانستند که نيش پشه عامل انتقال مالاريا است ولي تفاوت معني داري بين دو گروه از نظر آگاهي به انتقال مالاريا توسط نيش پشه مشاهده شد (?2=142.2, P<0.001). بيشترين منبع کسب اطلاعات درباره مالاريا براي ايراني ها %44.5) از آن ها) از طريق مراکز بهداشتي درماني بود در حالي که در بين افاغنه %65.3 آن ها اظهار داشتند که اطلاعات خود را از خويشان و دوستان کسب مي کنند. به طور کلي %3.4 از شرکت کنندگان به نقش رسانه هاي عمومي به اطلاع رساني در مورد مالاريا اشاره کردند. طبق نتايج به دست آمده فقط %24 از کل شرکت کنندگان در اين مطالعه اظهار داشتند که از پشه بند استفاده مي کنند. ميزان استفاده از پشه بند در بين ايرانيان 4 برابر افاغنه بود.
نتيجه گيري: در يک جمع بندي کلي اگر چه اکثر شرکت کنندگان از هر دو گروه با مالاريا و نحوه انتقال آن آشنا هستند ولي براي پيشگيري از ابتلا به اين بيماري اقدامي نمي کنند. هم چنين علت بالا بودن نسبي موارد مالاريا در بين افاغنه ممکن است ناشي از شيوه زندگي آن ها باشد نه صرفا از مسافرت هاي برون مرزي، چرا که در مقام مقايسه اهالي بلوچستان نيز اين گونه تردد را دارند. در اين مطالعه هم چنين مشخص شد که افاغنه ارتباط ضعيفي با مراکز بهداشتي درماني دارند که اين امر نيز در درمان به موقع و کامل بيماري اهميت زيادي خواهد داشت.

 نسخه قابل چاپ

مقدمه و اهداف: استان گلستان هر ساله، بعد از سيستان و بلوچستان به عنوان دومين استان پرشيوع کشور از نظر بيماري سل گزارش مي شود. اين مطالعه با هدف بررسي ميزان بروز سل در قوميت هاي مختلف ساکن استان گلستان انجام شد.
روش کار: در مطالعه اي توصيفي، تمامي بيماران مبتلا به يکي از اشکال مختلف سل ريوي اسمير مثبت و منفي، خارج ريوي و ارزني طي سال هاي 1378-1382 در استان گلستان مورد مطالعه قرار گرفتند و ميزان بروز همه اشکال سل در قوميت هاي مقيم استان مورد مقايسه گرديد.
نتايج: تعداد 2773 بيمار سلي ثبت شده بين سالهاي 1378-1382 در مرکز مبارزه با بيماري هاي واگير استان گلستان قابل دسترسي بودند که وارد مطالعه شدند. %47 آن ها مرد و بقيه زن بودند. بر اساس نوع بيماري، %62.7 بيماران، سل ريوي اسمير مثبت، %16.4 اسمير منفي، %20.7 خارج ريوي و %0.1 ارزني بودند. به طور کلي ميزان بروز تمامي اشکال سل طي مدت مطالعه 36 مورد در صد هزار نفر بوده که روند تغييرات اين شاخص طي مدت مطالعه اختلاف آماري معني داري را نشان نداد. نظر به توزيع سل در قوميت هاي اين استان، سيستاني ها و بلوچ ها با مجموع تنها %20 کل جمعيت استان، بيش از %50 کل موارد سل اين منطقه را به خود اختصاص دادند. ميزان بروز سل در سيستاني ها، 10 برابر ترک و کردها، 6 برابر فارس ها، 4 برابر ترکمن ها و 2.5 برابر افغاني هاي اين منطقه بود.
نتيجه گيري: ميزان بروز سل نزد قوميت هاي مختلف استان گلستان تفاوت چشمگيري داشت و سيستاني ها بيش از همه اقوام ساکن در اين منطقه مبتلا به بيماري سل شدند.

 نسخه قابل چاپ

مقدمه اهداف: آرسنيکوزيس يکي از جدي ترين بيماري هاي زيست محيطي ناشي از ماده شيميايي آرسنيک است که اغلب به واسطه مصرف آب آلوده به آرسنيک بروز مي نمايد. عوارض و ناراحتي هاي بهداشتي شامل کراتوزيس، پيگمنتاسيون و زخم هاي پوستي و انواع سرطان در انسان ها مي باشد. در مطالعه حاضر با توجه به آلودگي گزارش شده در روستاي قويوز از توابع شهرستان هشترود، عوارض بهداشتي و تغييرات کروموزومي حاصل از مصرف آب آلوده به آرسنيک مورد بررسي قرار گرفت.
روش کار: تحقيق يک مطالعه مقطعي است که با هدف تعيين شيوع عوارض کروموزومي، پوستي (هيپرکراتوزيس و هيپرپيگمانتوسيون) و ديگر عوارض (فشارخون بالا) حاصل از آرسنيک در آب روستاي قويوز به عنوان گروه در معرض خطر مواجهه انجام شد. در طي مطالعه 101 نفر در روستاي قوپوز و 107 نفر در روستاي مايان به عنوان روستاي شاهد مورد مطالعه قرار گرفتند. معاينات پزشکي توسط پزشک آموزش ديده به عمل آمد. 46 نمونه خون جهت مطالعه کاريوتايپ تهيه شد. آناليز فلزات سنگين آب با استفاده از روش Inductively Coupled Plasma (ICP) به انجام رسيد.
نتايج: در روستاي قوپوز آلودگي آب به آرسنيک مشاهده گرديد به طوري که در آب چشمه هاي يوخاري بلاغ، لوله بلاغ و آب لوله کشي به ترتيب 49.8, 7.7 و 25 برابر حداکثر مجاز استاندارد ملي بود. در روستاي قوپوز ميانگين سطح فشارخون سيستوليک (137, %95CI:132-142) به طور کاملا معني داري بيشتر از همان مقدار در روستاي مايان به عنوان گروه کنترل بود (107, %95CI:99.9-114). به همين ترتيب متوسط سطح فشارخون دياستوليک نيز در روستاي قوپوز (82, %95CI:79-85) به طور معني داري بيشتر از ميانگين مربوطه در روستاي مايان (71, %95CI:66-75) بود. وقوع هيپرکراتوزيس در اثر مواجهه طولاني مدت با آرسنيک حدود 34 برابر بيشتر از گروه کنترل مي باشد (OR=34, P<0.001) که اين تفاوت در شدت وقوع ضايعه و همين طور محل ايجاد آن نيز از نظر آماري معني دار بود. به طور مشابهي وقوع پيگمانتاسيون نيز در اثر مواجهه طولاني مدت با آرسنيک به طور معني داري در گروه مواجهه يافته افزايش يافته بود (OR=2.4, P<0.007). گسترش هاي کروموزومي به دست آمده، ناهنجاري شکاف کروماتيدي و قطعه کروموزومي را در گروه مواجهه يافته نشان داد که تفاوت موجود معني دار بود (P<0.05).
نتيجه گيري: وضعيت آب شرب روستاي قوپوز از نظر آرسنيک و نيترات و ... مغاير با استاندارد ملي بود. مصرف آب آلوده به آرسنيک باعث شده تا افراد دچار ناراحتي هاي پوستي، فشارخون بالا و برخي اختلالات کروموزومي شوند. لازم است افراد متاثر شده از موضوع تحت درمان قرار گيرند و نظارت مستمر بر تامين آب شرب سالم در روستا به عمل آيد.

 نسخه قابل چاپ

مقدمه و اهداف: ناهنجاري هاي دنداني - صورتي بيماري نيستند اما در مجموع مي توانند در کيفيت زندگي فرد تاثير داشته باشند. اين مطالعه به منظور تعيين ميزان فراواني آنومالي هاي دنداني، فضا يا اکلوژن و در مجموع تعيين نياز جامعه به درجات مختلف درمان هاي ارتودنسي انجام شد.
روش کار: در اين پژوهش مقطعي و توصيفي 600 دانش آموز (286 دختر و 314 پسر) با ميانگين سني 11.97 ساله از مدارس راهنمايي شهرستان کرج در سال تحصيلي 84-85 به طور تصادفي انتخاب شدند و از نظر ناهنجاري هاي دنداني - صورتي مورد معاينه قرار گرفتند. اطلاعات در خصوص دندان هاي کشيده شده، شلوغي دنداني (Crowding)، وجود فضا (Spacing)، دياستم، بيشترين بي نظمي دندان هاي قدامي فک بالا و پايين، اورجت و اورجت منفي، مقدار باز بودن بين دندان هاي قدامي بالا و پايين و رابطه قدامي - خلفي مولرها از طريق پرسش نامه جمع آوري شد.
نتايج: نود و نه درصد از افراد دندان هاي قدامي بالا و %98.3 دندان هاي قدامي پايين خود را از دست نداده بودند. %41.2 بدون وجود شلوغي بودند، %57.7 بدون وجود فضا بين دندان ها بودند. ميانگين وجود دياستم بين افراد 0.36 ميلي متر بود. ميانگين بيشترين بي نظمي در دندان هاي قدامي فک بالا 1.08 ميلي متر و در فک پايين 0.78 ميلي متر بود. ميانگين اورجت 1.98 و ميانگين اورجت منفي 0.03 ميلي متر بود. ميانگين باز بودن بين لبه دندان هاي بالا و پايين 0.28 ميلي متر بود و در %58.5 افراد رابطه مولرها نرمال بود. در مجموع ميانگين شاخص زيبايي دندان 24.12 و با کمترين مقدار 13 و بيشترين مقدار 63 بوده است.
نتيجه گيري: بر اساس نتايج فوق ناهنجاري هاي دنداني - صورتي در بيش از يک سوم (%33.6) از جمعيت مورد مطالعه نياز به درجات مختلف درمان هاي ارتودنسي دارند.

 نسخه قابل چاپ

مقدمه و اهداف: امروزه سوء تغذيه به عنوان يکي از عواملي که مي تواند بر کيفيت زندگي نقش داشته باشد شناخته شده است. عوارض آن در سنين مختلف متفاوت گزارش شده است. افت تحصيلي و کاهش آستانه يادگيري و مورد آزار و اذيت قرار گرفتن دانش آموزان از عوارض لاغري و چاقي مي باشد. هدف از انجام مطالعه حاضر تعيين شيوع چاقي و لاغري در دانش آموزان بر اساس نمايه توده بدن و برخي از عوامل مرتبط با آن مي باشد.
روش کار: در يک مطالعه مقطعي بر روي دانش آموزان شهرستان دزفول، با استفاده از نمونه گيري تصادفي خوشه اي 5726 دانش آموز از 39 خوشه جهت مطالعه انتخاب شد. معاينات تن سنجي در شرايط استاندارد و در مدرسه انجام گرفت. وضعيت چاقي و لاغري با استفاده از صدک شاخص توده بدن براي سن و جنس (NCHS) تعيين گرديد. صدک بالاي 95 و کم تر از 5 به عنوان چاقي و لاغري تعريف گرديد.
نتايج: طي اجراي اين مطالعه (%96.2) 5508 دانش آموز در مطالعه شرکت کردند. شيوع لاغري در دانش آموزان 1716) %33 نفر) با %95CI:27.3-38.8 بود، هم چنين شيوع چاقي در 157) %2.6 نفر) دانش آموزان با %95CI:1.7-3.4 مشاهده گرديد. تفاوت شيوع چاقي و لاغري در دو جنس از نظر آماري معني دار نبود (P>0.05). شيوع لاغري و چاقي به طور معني داري با افزايش سن به ترتيب کاهش و افزايش مي يافت (P<0.05).
نتيجه گيري: مشکل سوء تغذيه در دانش آموزان شهرستان دزفول بيشتر به صورت لاغري مي باشد و چاقي و اضافه وزن در دانش آموزان مشکل جدي به حساب نمي آيد. نتايج حاکي از وضعيت تغذيه اي ضعيف و فقير در دانش آموزان مي باشد. گروه هاي در معرض خطر براي ارايه برنامه هاي مداخله اي توسط وزارت آموزش و پرورش و وزارت بهداشت و ساير نهادهاي موثر مشخص شده است.

 نسخه قابل چاپ

مقدمه و اهداف: تغذيه انحصاري با شير مادر بهترين تغذيه براي کودک مي باشد که تامين کننده نيازهاي جسمي فيزيولوژيکي و روحي او تا 6 ماهگي است و بروز برخي عفونت ها با تغذيه با شير مادر کاهش مي يابد. گزارش حاضر با هدف تعيين شيوع تغذيه انحصاري با شير مادر تا 6 ماهگي و برخي عوامل موثر بر آن در کودکان مراجعه کننده به مراکز بهداشتي شهر مشهد ارايه مي شود.
روش کار: طي يک مطالعه مقطعي مبتني بر جمعيت به وسيله نمونه گيري طبقه اي خوشه اي تعداد 1450 طفل 7-12 ماه از 30 خوشه انتخاب شد. اطلاعات به وسيله پرسش نامه و مصاحبه با مادر جمع آوري گرديد. تغذيه انحصاري با شير مادر به صورت تغذيه با شير تا پايان 6 ماهگي بدون مصرف هيچ گونه مواد غذايي بدون در نظر گرفتن قطره و شربت (ويتامين، مکمل ها و داروها) تعريف شد.
نتايج: ميزان پاسخ مادران به شرکت در مطالعه %87.4 بود. %51.2 پسر و 618) %48.8 نفر) دختر بودند. شيوع تغذيه انحصاري با شير مادر تا 6 ماهگي %56.4 با (%95CI:63.2-49.7) بود. اين مقدار در پسران %57.2 با (%95CI:64.4-49.9) و دختران (%95CI:48.7-62.6) %55.7 بود. (%95CI:88.7-94.7) %91.7 اطفال مورد بررسي بلافاصله پس از زايمان تغذيه با شير مادر شده اند. سن مادر، آگاهي مادر از کافي بودن شير و توصيه اطرافيان به مصرف شير خشک فاکتورهايي بودند که در مدل رگرسيون لجستيگ چندگانه رابطه معني داري با تغذيه با شير مادر تا 6 ماهگي داشتند.
نتيجه گيري: حدود %43 از کودکان تا 6 ماهگي جايگزيني مثل غذاي خانواده يا شير خشک براي شير مادر دارند. با توجه به اهميت تاثير مصرف شير مادر ارايه برنامه هاي آموزشي از طرف وزارت بهداشت و بالا بردن آگاهي مادران نسبت به شيردهي مي تواند از اولويت هاي بهداشتي در سلامت کودکان باشد.

 نسخه قابل چاپ