|
بخش اول – حسابداري مؤسسات خدماتي
فصل اول – آشنايي با حسابداري
|
|
بنگاه اقتصادي:
|
|
درعلم اقتصاد، عوامل اقتصادي مختلفي در اختيار افراد يا گروه هايي قرار دارد كه با تركيب اين عوامل به توليد كالا يا انجام خدمات مي پردازند. اين افراد يا گروهها را بنگاه اقتصادي مي نامند.
|
|
رويدادهاي اقتصادي يا مالي:
|
|
وقايعي هستند كه با خريد، توليد، توزيع و فروش و ارائه خدمات با فعاليت هايي مانند وام گرفتن و وام دادن سر و كار دارند.
|
|
تعريف حسابداري:
|
|
عبارت است از: شناسائي، اندازه گيري، ثبت و گزارش اطلاعات اقتصادي براي استفاده كنندگان به گونه اي كه امكان قضاوت و تصميم گيري آگاهانه براي آنها فراهم شود.
|
|
اطلاعات حسابداري:
|
|
خلاصه اطلاعات مربوط به رويدادهاي مالي مؤثر بر يك واحد اقتصادي خاص مي باشد.
|
|
شخصيت حسابداري:
|
|
واحد اقتصادي مشخص و جداگانه اي است كه اطلاعات و گزارشهاي حسابداري فقط در مورد آن تهيه مي شود.
|
|
(( رابطه اطلاعات حسابداري و تصميم گيري))
|
|
انواع واحدهاي اقتصادي:
|
|
مؤسسات جدا و مستقلي هستند كه با تركيب عوامل مختلف اقتصادي منافع مالكين خود را دنبال مي كنند. از لحاظ مالكيت، شكل حقوقي و نوع فعاليت به شكل زير طبقه بندي مي شوند.
|
|
واحدهاي اقتصادي از نظر مالكيت به سه نوع تقسيم مي شوند:
|
|
1- واحدهاي عمومي: به طور مستقيم يا غير مستقيم در مالكيت دولت يا ساير نهادهاي عمومي قرار دارند. سازمان تأمين اجتماعي نمونه اي از اين واحدها مي باشد.
۲- واحدهاي تعاوني: به منظور رفع نيازمندي هاي مشترك و بهبود وضع اقتصادي و اجتماعي اعضاي آن از طريق خريداري، كمك و همكاري متقابل تشكيل شده و در مالكيت اعضا قرار دارند. مانند شركتهاي تعاوني.
۳- واحدهاي خصوصي: اين واحدها به يك يا چند نفر تعلق دارند و متعلق به بخش عمومي نيستند. مانند فروشگاهها.
|
|
واحدهاي اقتصادي از نظر هدف فعاليت به دو دسته تقسيم مي شوند:
|
|
۱- واحدهاي انتفاعي: هر واحد اقتصادي كه با هدف سود و منفعت مادي تشكيل شود واحد انتفاعي نام دارد.
۲- واحدهاي غير انتفاعي: هر واحدي را كه هدف از تشكيل آن كسب منفعت مادي براي مالكان آن نباشد واحد غير انتفاعي گويند.
|
|
واحدهاي اقتصادي از نظر نوع فعاليت به سه دسته تقسيم مي شوند:
|
|
۱- واحدهاي خدماتي: واحدهايي هستند كه خدماتي به مشتريان ارائه مي كنند و معمولاً در قبال ارائه خدمات منفعت كسب مي كنند. مانند بانكها و هتلها.
۲- واحدهاي بازرگاني: به خريد و فروش مواد خام، فرآورده ها و كالاها اشتغال دارند. مانند فروشگاهها.
۳- واحدهاي توليدي: با استفاده از عوامل توليد به ساخت كالاهاي اقتصادي مي پردازند.
|
|
واحدهاي اقتصادي از نظر تعداد مالك به دو دسته تقسيم مي شوند:
|
|
۱- واحدهاي انفرادي: مالكيت آنها به يك نفر تعلق دارد؛ مانند فروشگاهها، مغازه ها.
۲- واحدهاي غير انفرادي: افراد، سرمايه هاي كوچك خود را با يكديگر جمع مي كنند و واحدهاي بزرگتري را تشكيل مي دهند. مانند شركتها.
|
|
پرسشها؟
۱- بنگاه اقتصادي را تعريف كنيد؟
|
|
در علم اقتصاد عوامل اقتصادي مختلفي در اختيار افراد يا گروه هايي قرار دارد كه با تركيب اين عوامل به توليد كالا يا انجام خدمات مي پردازند. اين افراد يا گروهها را بنگاه اقتصادي مي گويند.
|
|
۲- واحدهاي اقتصادي تعاوني را تعريف كنيد؟
|
|
به منظور رفع نيازمندي هاي مشترك و بهبود وضع اقتصادي و اجتماعي اعضاي آن از طريق خود ياري، كمك و همكاري متقابل تشكيل شده و در مالكيت اعضا قرار دارند.
|
|
۳- تقسيم واحدهاي اقتصادي به واحدهاي عمومي، تعاوني، خصوصي بر اساس كداميك از ويژگي هاي واحدهاي اقتصادي مي باشد؟
|
|
الف) نوع مالكيت
ب) هدف فعاليت
ج) نوع فعاليت
د) شكل حقوقي
گزينه الف
|
|
ادامه سوالات فصل 1
فصل دوم – معادله حسابداري
|
|
٤- كداميك از واحدهاي اقتصادي زير مي تواند به عنوان واحدهاي انفرادي محسوب شود؟
الف) مغازه ها
ب) شركتهاي تعاوني
ج) بانكها
د) سازمانهاي دولتي
گزينه الف
|
|
دارائي ها:
|
|
منابع اقتصادي متعلق به يك واحد اقتصادي كه انتظار مي رود در آينده منفعتي را براي واحد اقتصادي ايجاد نمايد، دارائي گويند.
دارائي هاي واحد اقتصادي = حقوق مالي اشخاص نسبت به دارائي هاي واحد اقتصادي
|
|
حقوق مالي اشخاص:
|
|
حقوق مالي اشخاص نسبت به دارائي هاي واحد اقتصادي شامل حقوق مالي مالك و حقوق مالي طلبكاران است.
|
|
بدهي:
|
|
حقوق مالي اشخاص غير از مالك نسبت به دارائي هاي يك واحد اقتصادي را بدهي گويند.
|
|
سرمايه:
|
|
حق يا ادعاي مالك يا مالكين نسبت به دارائي هاي يك واحد اقتصادي را، سرمايه گويند.
معادله حسابداري
دارائي = بدهي + سرمايه
|
|
انواع دارائي ها:
|
|
۱- نقد و بانك: از مهم ترين دارائي هاي واحد اقتصادي كه براي خريد كالاها و پرداخت بدهي ها مورد استفاده قرار مي گيرد.
۲- حساب هاي دريافتني: واحدهاي اقتصادي در قبال ارائه يا فروش دارائي به طور نسيه، از ديگران طلبكار مي شوند. اين قبيل دارائي ها را حساب هاي دريافتني گويند.
۳- ملزومات: شامل كالاها و اجناسي است كه در جريان فعاليت هاي واحد اقتصادي خريداري و به مصرف مي رسد.
|
|
انواع بدهي ها:
|
|
۱- حساب هاي پرداختي: اين نوع بدهي در ازاي خريد نسيه دارائي يا خدمات از ديگران ايجاد مي شود.
۲- وام پرداختي: اين نوع بدهي در ازاي دريافت وام از مؤسسات اعتباري نظير بانكها ايجاد مي شود.
|
|
اهميت معادله حسابداري
|
|
حسابداران براي اينكه رويدادهاي مالي مربوط به يك واحد اقتصادي را ثبت و سپس اطلاعات حسابداري را به طور مناسب گزارش كنند؛ بايد:
۱- رويدادهاي مالي مؤثر بر واحد اقتصادي را شناسائي كنند.
۲- ميزان تأثير هر رويداد مالي را بر اجزاي معادله حسابداري ارزيابي و اندازه گيري نمايند.
مثال ۱: رويداد مالي زير در تعميرگاه تلويزيون ماهر طي دو ماهه ابتداي سال 1371 انجام شده است .آقاي ماهر در فروردين ماه سال ۱۳۷۱ تصميم به تأسيس تعميرگاه تلويزيون گرفت. ابتدا اقدام به دريافت پروانه كسب كرده، سپس در ۱٥ فروردين در بانك، حساب جاري را به نام تعميرگاه ماهر افتتاح مي كند و مبلغ 30000000 ريال به عنوان سرمايه تعميرگاه به آن حساب واريز مي نماد.
|
|
تجزيه و تحليل:
|
|
با تأسيس تعميرگاه تلويزيون ماهر، يك واحد اقتصادي كه به آقاي ماهر، تعلق دارد با شخصيت حسابداري مستقل از آقاي ماهر ايجاد مي شود و با افتتاح حساب جاري و واريز 30000000 ريال به اين حساب، تعميرگاه ماهر صاحب يك قلم دارائي به نام نقد و بانك مي باشد.
|
|
ترازنامه:
|
|
صورتحسابي است كه دارائي ها و بدهي ها و سرمايه ي مالك يك واحد اقتصادي را، در يك تاريخ معين نشان مي دهد. معمولاً در تهيه تراز نامه بايد به نكات زير توجه كرد:
۱- نوشتن عنوان: عنوان ترازنامه شامل موارد زير است:
الف) نام واحد اقتصادي
ب) نام گزارش يا صورتحساب مالي
ج) تاريخ گزارش
۲- واحد اندازه گيري: واحد اندازه گيري رويدادهاي مالي، پولي رايج هر كشور است.
۳- طرفين ترازنامه: در سمت راست ترازنامه دارائي ها و در سمت چپ بدهي ها و سرمايه مالك نوشته مي شود.
٤- ترتيب نوشتن دارائي ها: در ترازنامه دارائي ها به ترتيب قابليت تبديل به نقد نوشته مي شوند.
٥- ترتيب نوشتن بدهي ها: بدهي هاي مختلف واحد اقتصادي به ترتيب تاريخ سررسيد پرداخت در ترازنامه نوشته مي شوند.
۶- موازنه: ترازنامه منطبق بر معادله حسابداري است. بنابراين هميشه بين جمع دارائي ها و جمع بدهي ها و سرمايه مالك توازن وجود دارد.
|
|
نمونه اي از يك ترازنامه در شكل زير توضيح داده شده است:
تعميرگاه تلويزيون ماهر
ترازنامه به تاريخ ۳۱/۲/۱۳۷۱
|
|
بدهي ها
|
دارئي ها
|
|
حساب هاي پرداختني ٠٠٠/٥٠٠/1
|
نقد و بانك ٠٠٠/۷٥٠ /٥
|
|
وام پرداختني ٠٠٠/٠٠٠/۱٠
|
حساب هاي دريافتني ٠٠٠/۲٥٠
|
|
جمع بدهي ها ٠٠٠/٥٠٠/11
|
ملزومات ٠٠٠/٥٠٠
|
|
سرمايه
|
اثاثه ٠٠٠/٠٠٠/۳
|
|
سرمايه آقاي ماهر ٠٠٠/٠٠٠/۳٠
|
آپارتمان ٠٠٠/٠٠٠/۳۲
|
|
جمع بدهي ها و سرمايه ٠٠٠/٥٠٠/٤۱
|
جمع دارائي ها ٠٠٠/٥٠٠/٤۱
|
|
|
پرسشها؟
۱- بدهي را تعريف كنيد؟
|
|
حقوق مالي اشخاص غير از مالك نسبت به دارائي هاي يك واحد اقتصادي را بدهي گويند.
|
|
۲- ترازنامه را تعريف كنيد؟
|
|
صورتحسابي است كه دارائي ها، بدهي ها و سرمايه مالك يك واحد اقتصادي را در يك تاريخ معين نشان ميدهد.
|
|
۳- سرمايه را تعريف كنيد؟
|
|
حق يا ادعاي مالي مالك يا مالكين، نسبت به دارائي هاي يك واحد اقتصادي را سرمايه گويند.
|
|
٤- وجوهي كه صاحب يك واحد اقتصادي به عنوان سرمايه به حساب جاري بانك واريز مي كند ...
|
|
الف) دارائي ها را افزايش مي دهد.
ب) بدهي ها را افزايش مي دهد.
ج) دارائي ها را كاهش مي دهد.
د) سرمايه را كاهش مي دهد.
گزينه الف
|
|
فصل سوم – تجزيه و تحليل و ثبت رويدادهاي مالي
فصل چهارم: ثبت رويدادهاي مالي در مدارك و دفاتر حسابداري
|
|
حساب:
|
|
به منزله پرونده اي مفصل از تغييراتي است، كه در يك دارائي خاص، يك بدهي خاص يا سرمايه صاحب مؤسسه، طي يك دوره زماني رخ مي دهد و ابزار اصلي ثبت و خلاصه كردن اطلاعات مالي است.
براي اينكه امكان دسترسي به اطلاعات موجود در حساب ها آسانتر شود، همه حساب هاي مربوط به يك واحد اقتصادي در يك دفتر خاص به نام «دفتر كل» نگهداري مي شود.
|
|
ثبت رويدادهاي مالي در حسابها:
|
|
براي اينكه اثر هر رويداد مالي را بر اجزاي معادله حسابداري نشان دهيم از شكل حساب T استفاده مي كنيم، كه داراي سه قسمت است:
۱- عنوان حساب
۲- سمت راست يا بدهكار
۳- سمت چپ يا بستانكار
|
عنوان حساب
|
|
بدهكار
|
بستانكار
|
|
|
- قاعده ثبت افزايش و كاهش در حسابها:
|
|
افزايش هر دارائي در سمت راست (بدهكار) حساب آن دارائي، ثبت مي شود.
كاهش هر دارائي در سمت چپ (بستانكار) حساب آن دارائي، ثبت مي شود.
افزايش هر بدهي و سرمايه مالك در بستانكار حساب مربوط، ثبت مي شود.
كاهش هر بدهي مالك در بدهكار حساب مربوط، ثبت مي شود.
دارائي ها = بدهي ها + سرمايه مالك
|
افزايش
دارائيها
بدهكار
مي شود
|
كاهش
دارائي ها
بستانكار
مي شود
|
|
كاهش
بدهي ها
بدهكار
مي شود
|
افزايش
بدهي ها
بستانكار
مي شود
|
|
كاهش
سرمايه
بدهكار
مي شود
|
افزايش
سرمايه
بستانكار
مي شود
|
مثال) در مثال قبل (تعميرگاه تلويزيون ماهر)، رويداد مالي ثبت گرديد و تجزيه و تحليل شد. اكنون از روش ديگري استفاده مي كنيم.
|
|
رويداد مالي ۱: سرمايه گذاري نقدي آقاي ماهر به مبلغ ٠٠٠/٠٠٠/ 30 ريال
|
|
تجزيه و تحليل
|
قاعده
|
تشخيص
|
|
دارائي (نقد و بانك) افزايش يافته است
|
افزايش دارايي، بدهكار مي شود
|
بدهكار: نقد و بانك
٠٠٠/٠٠٠/۳٠ ريال
|
|
سرمايه مالك افزايش يافته است
|
افزايش سرمايه، بستانكار
مي شود
|
بستانكار: سرمايه
آقاي ماهر
٠٠٠/٠٠٠/۳٠ ريال
|
|
|
مانده گيري حساب ها:
|
|
نخست، ارقام بدهكار و ارقام بستانكار را جداگانه جمع زده، زير هر ستون يادداشت و سپس جمع طرف كوچكتر را از جمع طرف بزرگتر كسر مي كنيم؛ به حاصل اين تفريق «مانده حساب» گويند.
|
|
پرسشها
۱- حساب چيست؟
|
|
پرونده اي است مفصل از تغييراتي كه در يك دارائي خاص، يك بدهي خاص يا سرمايه صاحب مؤسسه طي يك دوره زماني رخ مي دهد.
|
|
۲- منظور از بدهكار و بستانكار چيست؟
|
|
بدهكار به معني راست حساب و بستانكار به معني سمت چپ حساب مي باشد.
|
|
۳- دو طرف هر حساب ........ ناميده مي شود.
|
|
الف) دارائي و بدهي
ب) بدهكار و بستانكار
ج) دارائي و سرمايه
د) افزايش و كاهش
گزينه ب
|
|
فصل چهارم: ثبت رويدادهاي مالي در مدارك و دفاتر حسابداري
اسناد و مدارك مثبته:
|
|
به اسناد و مداركي كه دلالت بر وقوع يك معامله يا رويداد مالي مشخص دارد، «اسناد مثبته» گفته مي شود. مانند فاكتور فروش، رسيد بانكي، قبض آب و برق و ......
|
|
سند حسابداري:
|
|
برگه اي است كه اطلاعات مربوط به يك يا چند رويداد مالي قبل از ثبت در دفاتر حسابداري، در آن نوشته مي شود و سپس بر اساس اطلاعات مندرج در سند حسابداري دفاتر حسابداري تنظيم مي گردد.
|
|
دفاتر حسابداري:
|
|
كليه رويدادها در دفاتر حسابداري ثبت مي شوند. دفاتر حسابداري را مي توان به دو گروه تقسيم كرد:
گروه اول، دفاتر رسمي يا قانوني، شامل دفتر روزنامه عمومي و دفتر كل مي باشد و گروه دوم، دفاتر غير رسمي يا كمكي، كه شامل دفاتر تأمين و ساير دفاتر مورد نياز حسابداران مي گردد.
|
|
۱- دفتر روزنامه عمومي:
|
|
دفتري است كه كليه معاملات و رويدادهاي مالي يك واحد اقتصادي روزانه به ترتيب تاريخ وقوع در آن ثبت مي شوند.
مثال) خانم فضيلت اخيراً پس از كسب مجوزهاي لازم اقدام به تأسيس مؤسسه آموزش زبان دانا كرده است و طي آبان ماه ۱۳۷۶فعاليت هاي زير در مؤسسه انجام شده است.
۱۳ آبان ماه – افتتاح حساب جاري شماره 3520 بانك رفاه كارگران شعبه وحدت و واريز 32000000 ريال به اين حساب بابت سرمايه مؤسسه دانا، در قبال واريز اين مبلغ به حساب جاري مؤسسه دانا، بانك يك برگ رسيد بانكي به خانم فضيلت تحويل داد.
۶ آبان ماه – خريد نقدي يك دستگاه آپارتمان به بهاي 30000000 ريال در قبال تحويل چك شماره 21501 مورخ ۶ آبان ماه 1376 به مبلغ 30000000 ريال از حساب جاري مؤسسه دانا، يك برگ رسيد امضا شده از آقاي معتمدي فروشنده آپارتمان دريافت گرديد. همچنين تصويري از سند انتقال آپارتمان به عنوان سند مثبته اين رويداد مالي تهيه شد.
۷ آبان ماه – خريد نسيه مقداري اثاثه از فروشگاه مجيدي به بهاي 3500000 ريال. آقاي مجيدي فاكتور فروش شماره 1703 مورخ 76/7/8 را به مؤسسه دانا تحويل داد.
۸ آبان ماه – آقاي فرشاد، مبلغ 10000000ريال به عنوان وام به حساب مؤسسه دانا واريز كرد. بانك يك برگ رسيد بانكي مبني بر واريز 10000000 به حساب 3520 مؤسسه دانا به آقاي فرشاد تسليم نمود كه ايشان به مؤسسه تحويل داد.
۱۱ آبان ماه – خريد نسيه 7500000 ريال اثاثه از فروشگاه حسن پور. آقاي حسن پور فاكتور فروش شماره 2211 مورخ 76/8/11 براي مؤسسه دانا ارسال كرد.
۱٤ آبان ماه – صدور تحويل چك شماره 21502 مورخ 76/8/14 به مبلغ 3000000 ريال به آقاي مجيدي بابت طلب ايشان از مؤسسه دانا. در قبال تحويل اين چك در همان روز يك برگ رسيد چك دريافت گرديد.
۱۸ آبان ماه – خريدي نقدي550/000 ريال صادر كرد و پس از اخذ رسيد چك آن را به آقاي كريمي تحويل داد.
مرحله ۱- اين رويداد به شرح زير تجزيه و تحليل مي شود.
|
تجزيه و تحليل
|
قاعده
|
تشخيص
|
|
دارائي (نقد و بانك) افزايش مي يابد
|
افزايش دارائي بدهكار مي شود
|
بدهكار: نقد و بانك 3200٠٠٠٠ ريال
|
|
سرمايه خانم فضيلت در موسسه دانا افزايش مي يابد
|
افزايش سرمايه بستانكار
مي شود
|
بستانكار: سرمايه خانم فضيلت32000000 ريال
|
مرحله ۲- تنظيم سند حسابداري
|
شماره ۱ موسسه آموزش زبان دانا شماره صفحه روزنامه ۱
تاريخ ۳/۸/۷۶ سند حسابداري تعداد ضمائم ۱
|
|
شرح
|
بدهكار
|
بستانكار
|
|
نقد و بانك
سرمايه خانم فضيلت
سرمايه گذاري اوليه خانم فضيلت در مؤسسه آموزش زبان
|
۳۲٠٠٠٠٠٠
|
۳۲٠٠٠٠٠٠
|
|
جمع
|
۳۲٠٠٠٠٠٠
|
۳۲٠٠٠٠٠٠
|
|
تنظيم كننده مسئول حسابداري مدير مالي
|
|
|
موسسه آموزش زبان دانا
دفتر روزنامه
شماره صفحه ۱
|
|
شماره سند
|
تاريخ
|
شرح
|
عطف
|
بدهكار
|
بستانكار
|
|
۱
|
۱۳۷۶
3 ابان ماه
|
نقد و بانك
سرمايه خانم فضيلت
سرمايه گذاري اوليه خانم فضيلت در موسسه
آپارتمان
نقد و بانك
خريد يك دستگاه آپارتمان از آقاي معتمدي به صورت نقد
اثاثه
حسابهاي پرداختني
خريد مقداري اثاثه از فروشگاه مجيدي به طور نسيه
نقد و بانك
وام پرداختني
دريافت وام از آقاي فرشاد
اثاثه
حسابهاي پرداختني
خريد اثاثه به طور نسيه از فروشگاه حسن پور
حسابهاي پرداختني
نقد و بانك
پرداخت قسمتي از طلب آقاي مجيدي
ملزومات
نقد و بانك
خريد ملزومات اداري به طور نقد
|
1
35
|
۳۲٠٠٠٠٠٠
|
۳۲٠٠٠٠٠٠
|
|
۲
|
6ابان ماه
|
20
1
|
۳٠٠٠٠٠٠٠
|
۳٠٠٠٠٠٠٠
|
|
۳
|
7 ابان ماه
|
15
25
|
۳٥٠٠٠٠٠
|
۳٥٠٠٠٠٠
|
|
٤
|
8 ابان ماه
|
1
30
|
۱٠٠٠٠٠٠٠
|
۱٠٠٠٠٠٠٠
|
|
٥
|
11 ابان ماه
|
15
25
|
۷٥٠٠٠٠٠
|
۷٥٠٠٠٠٠
|
|
۶
|
14 ابان ماه
|
25
1
|
۳٠٠٠٠٠٠
|
۳٠٠٠٠٠٠
|
|
۷
|
18 ابان ماه
|
10
1
|
٥٥٠٠٠٠
|
٥٥٠٠٠٠
|
|
نقل به صفحه ۲
|
۸۶٥٥٠٠٠٠
|
۸۶٥٥٠٠٠٠
|
|
|
ادامه فصل 4
دفتر كل
|
|
عبارت است از مجموعه حساب هايي كه براي ثبت و خلاصه كردن اطلاعات مربوط به رويدادهاي مالي يک واحد اقتصادي استفاده مي شود. نوشتن دفتر كل بعد از رويدادهاي مالي در دفتر روزنامه انجام مي گيرد.
براي ثبت رويدادهاي مالي در دفتر كل ابتدا رويداد مالي ثبت شده در دفتر روزنامه مشخص و سپس مراحل انتقال به ترتيب زير انجام مي شود:
۱- پيدا كردن صفحه حسابي كه در دفتر روزنامه بدهكار شده است.
۲- نوشتن شماره رويداد مالي (شماره روزنامه) در ستون مربوطه در حساب دفتر كل
۳- ثبت تاريخ رويداد مالي در ستون تاريخ
٤- درج مبلغ بدهكار در ستون بدهكار
٥- نوشتن شرح مختصري از رويداد مالي در ستون شرح
۶- نوشتن شماره صفحه دفتر روزنامه در ستون عطف حساب
۷- درج شماره صفحه اي از دفتر كل كه رديف بدهكار رويداد مالي در آن نوشته شده، در ستون عطف دفتر روزنامه
۸- محاسبه و نوشتن مانده حساب در ستون مربوط
۹- تعيين نوع مانده حساب در ستون تشخيص با نوشتن كلمه «بد» به جاي بدهكار يا «بس» به جاي بستانكار نمونه اي از انتقال رويداد مالي مؤسسه دانا به حسابهاي دفتر كل شرح داده شده.
|
|
حساب: نقد و بانك
دفتر كل
صفحه ۱
|
|
شماره صفحه روزنامه
|
تاريخ
|
شرح
|
بدهكار
|
بستانكار
|
تشخيص
|
مانده
|
|
1
|
|
1376
3ابانماه
|
سرمايه گذاري اوليه خانم فضيلت
|
۳۲٠٠٠٠٠٠
|
|
بد
|
۳۲٠٠٠٠٠٠
|
|
6ابانماه
|
خريد يک دستگاه آپارتمان
|
|
۳٠٠٠٠٠٠٠
|
بد
|
۲٠٠٠٠٠٠
|
|
8ابانماه
|
دريافت وام از آقاي فرشاد
|
۱٠٠٠٠٠٠٠
|
|
بد
|
۱۲٠٠٠٠٠٠
|
|
14ابانماه
|
پرداخت قسمتي از طلب آقاي مجيدي
|
|
۳٠٠٠٠٠٠
|
بد
|
۹٠٠٠٠٠٠
|
|
18ابانماه
|
خريد ملزومات اداري
|
|
٥٥٠٠٠٠
|
بد
|
۸٤٥٠٠٠٠
|
|
|
دفتر معين:
|
|
حساب هاي معين، مجموعه حساب هاي كمكي يا مكمل برخي از حساب هاي دفتر كل هستند.
|
|
حساب هاي معين
حساب دفتر کل
|
|
در شكل مي بينيد كه يک حساب دفتر كل (حسابهاي پرداختني) داراي چند حساب معين است، كه در هر يک اطلاعاتي در مورد تك تك بستانكاران نوشته مي شود. دفتر معين مستقيماً از روي سند حسابداري نوشته مي شود. براي نشان دادن نحوه نوشتن دفتر معين از اطلاعات مؤسسه دانا استفاده مي كنيم.
|
|
موسسه آموزش زبان دانا
سند حسابداري
|
|
شرح
|
عطف معين
|
معين
|
بدهكار
|
بستانكار
|
|
اثاثه
حساب هاي پرداختني
فروشگاه مجيد
خريد مقداري اثاثه از فروشگاه مجيدي
|
۱
|
۳٥٠٠٠٠٠
|
۳٥٠٠٠٠٠
|
۳٥٠٠٠٠٠
|
|
۳٥٠٠٠٠٠
|
۳٥٠٠٠٠٠
|
|
|
دفتر معين حساب هاي پرداختني
حساب: فروشگاه مجيد
صفحه: ۱
|
|
شماره سند حسابداري
|
تاريخ
|
شرح
|
بدهكار
|
بستانكار
|
تشخيص
|
مانده
|
|
۳
|
7ابانماه 1376
|
خريد نسيه اثاثه
|
۳٥٠٠٠٠٠
|
بس
|
۳٥٠٠٠٠٠
|
|
|
تراز آزمايشي حساب هاي دفتر كل
|
|
فهرستي از نام و مانده كليه حساب هاي دفتر كل در يک زمان مشخص، را تراز آزمايشي حساب هاي دفتر كل گويند، که معمولاً در پايان هر ماه تهيه مي شوند و براي تهيه آنها مراحل زير انجام مي شود.
۱- نوشتن عنوان، شامل نام مؤسسه، نام گزارش و تاريخ گزارش
۲- نوشتن نام و مانده حساب هاي دفتر كل
۳- محاسبه جمع ستون بدهكار و ستون بستانكار
٤- كشيدن دو خط موازي زير ستون هاي جمع به منزله اتمام كار تهيه تراز آزمايشي است.
تراز آزمايشي زير از مانده حساب هاي دفتر كل مؤسسه دانا در تاريخ 30 آبان ماهه 1376 تهيه شده است.
|
|
موسسه آموزش زبان دانا
تراز آزمايشي
30 ابنماه 1376
|
|
نام و حساب
|
مانده
|
|
بدهكار
|
بستانكار
|
|
نقد و بانك
ملزومات
اثاثه
آپارتمان
حساب هاي پرداختني
وام پرداختني
سرمايه خانم فضيلت
|
۸٤٥٠٠٠٠
٥٥٠٠٠٠
۱۱٠٠٠٠٠٠
۳٠٠٠٠٠٠٠
|
۸٠٠٠٠٠٠
۱٠٠٠٠٠٠٠
۳۲٠٠٠٠٠٠
|
|
جمع
|
000/٠٠٠/50
|
000/٠٠٠/50
|
|
|
تراز نامه:
|
|
از روي تراز آزمايشي حساب هاي دفتر كل مي توان تراز واحد اقتصادي تهيه كرد.
تراز آزمايشي مؤسسه دانا در تاريخ ۳٠ آبان ماه ۱۳۷۶ به شرح زير مي باشد.
|
|
مؤسسه آموزش زبان دانا
تراز نامه
به تاريخ ۳٠ آبان ماه ۱۳۷۶
(ارقام به ريال)
|
|
نقد و بانك 8450000
ملزومات 550000
اثاثه ۱۱٠٠٠٠٠٠
آپارتمان ۳٠٠٠٠٠٠٠
|
حساب هاي پرداختني ۸٠٠٠٠٠٠
وام پرداختني ۱٠٠٠٠٠٠٠
سرمايه خانم فضيلت ۳۲٠٠٠٠٠٠
|
|
جمع دارائي ها٥٠٠٠٠٠٠٠
|
جمع بدهي ها و سرمايه ٥٠٠٠٠٠٠
|
|
|
درآمد و هزينه:
درآمد:
|
|
مبالغي كه بابت ارائه خدمات به مشتريان، دريافت شده و يا در آينده دريافت خواهد شد «درآمد» نام دارد. درآمد موجب افزايش سرمايه و به هنگام افزايش بستانكار مي گردد و مانده اين حساب بستانكار خواهد شد.
درآمد مؤسسات خدماتي به صورت نقد يا نسيه كسب مي شود.
|
|
-ارائه خدمات به صورت نقد:
|
|
چنانچه در زمان ارائه خدمات به مشتريان وجه آن نقداً دريافت شود در اين صورت در معادله حسابداري از يک سو دارائي هاي مؤسسه و از سوي ديگر سرمايه مالك مؤسسه افزايش مي يابد.
|
|
- ارائه خدمات به صورت نسيه (درآمد غير نقدي):
|
|
چنانچه يک مؤسسه، خدماتي براي مشتريان خود انجام دهد و وجه آن را بلافاصله دريافت نكند، در اين صورت مشتري متعهد مي شود حق الزحمه اين خدمات را در آينده بپردازد.
تحقق درآمدهاي غير نقدي از يک سو موجب افزايش دارائي ها (حساب هاي دريافتني) و از سوي ديگر موجب افزايش سرمايه در معادله مي گردد.
|
|
هزينه:
|
|
مخارجي كه يک مؤسسه براي ارائه خدمات به مشتريان و كسب درآمد متحمل مي شود هزينه نام دارد. هزينه موجب كاهش سرمايه مي گردد.
|
|
صورتحساب سود و زيان:
|
|
چگونگي و نتيجه فعاليت هاي يک واحد اقتصادي را طي يک دوره زماني نشان مي دهد.
هزينه ها – درآمدها = سود (زيان) خالص
سود خالص <--- هزينه ها < درآمدها
زيان خاص <--- هزينه ها > درآمدها
صورتحساب سود و زيان مؤسسه خدماتي از چهار بخش تشكيل شده است:
۱- عنوان: در اين بخش اطلاعات مربوط به نام مؤسسه، نام صورتحساب در سه سطر درج مي گردد.
۲- درآمدها: درآمدهاي دوره مالي به تفكيک نوع نوشته و سپس جمع درآمدها محاسبه مي گردد.
۳- هزينه ها: هزينه هاي دوره مالي به تفكيک نوع هزينه نوشته و سپس جمع هزينه ها محاسبه مي گردد. v ٤- سود و زيان خالص: ما به التفاوت جمع درآمدها و جمع هزينه ها تحت عنوان سود خالص نوشته مي شود.
|
|
پرسشهاي فصل 4
فصل پنجم: سرمايه گذاري مجدد و برداشت – اصلاح حساب ها
|
|
پرسشها؟
۱- سند حسابداري چيست؟
سند حسابداري برگه اي است كه اطلاعات مربوط به يک يا چند رويداد مالي قبل از ثبت در دفاتر حسابداري در آن نوشته مي شود.
|
|
۲- دو مورد از دفاتر حسابداري را نام ببريد؟
|
|
دفتر روزنامه عمومي – دفتر معين
|
|
۳- درآمد را تعريف كنيد؟
|
|
مبالغي كه بابت ارائه خدمات به مشتريان، دريافت شده و يا در آينده دريافت خواهد شد. دريافت حق الزحمه بابت خدمات مربوط به تعميرات و حمل و نقل نمونه اي از درآمدها مي باشد.
|
|
٤- وقوع هزينه هاي نسيه در يک واحد اقتصادي موجب مي شود....
|
|
الف) هزينه و دارائي افزايش يابد
ب) هزينه افزايش و دارائي كاهش يابد
ج) هزينه و بدهي افزايش يابد
د) هزينه افزايش و بدهي كاهش يابد
|
|
فصل پنجم: سرمايه گذاري مجدد و برداشت – اصلاح حساب ها سرمايه گذاري مجدد:
|
|
به مفهوم آن است كه: بانك يا مؤسسه پس از تأسيس مؤسسه و سرمايه گذاري اوليه در آن، دارائي هاي ديگري در اختيار مؤسسه قرار دهد. که آن موجب افزايش دارائي ها و سرمايه مالك مي گردد.
مثال: در ۸ دي ماه آقاي هامون بابت سرمايه گذاري مجدد مبلغ ٥۲٠٠٠٠٠ ريال به حساب بانكي موسسه هامون واريز نمود تجزيه و تحليل و ثبت اين رويداد مالي به شرح زير است:
|
تجزيه و تحليل
|
قاعده
|
تشخيص
|
|
دارائي افزايش مي يابد
سرمايه مالك افزايش مي يابد
|
افزايش دارائي، بدهكارمي شود
افزايش سرمايه، بستانكار مي شود
|
بدهكار: نقد و بانك ٥۲٠٠٠٠٠
بستانكار: سرمايه آقاي هامون ٥۲٠٠٠٠٠
|
|
|
نقد و بانك
سرمايه آقاي هامون
|
|
برداشت:
|
|
مالك مؤسسه به منظور رفع نيازهاي خود مقداري از دارائي هاي مؤسسه را براي استفاده شخصي بر مي دارد به اين رويداد مالي «برداشت» مي گويند. برداشت از يک طرف باعث كاهش سرمايه مالك در مؤسسه و از طرف ديگر باعث كاهش دارائي هاي مؤسسه مي شود.
|
|
صورتحساب سرمايه:
|
|
صورتحسابي است كه تغييرات سرمايه يک مؤسسه را طي يک دوره مالي نشان مي دهد.
|
|
چرخه حسابداري:
|
|
عمليات حسابداري شامل، يک سري مراحل پياپي است كه در هر دوره مالي تكرار مي شوند و به مجموعه آنها «چرخه حسابداري» گفته مي شود. كه شامل مراحل زير است:
۱- جمع آوري اطلاعات مربوط به رويدادهاي مالي
۲- تجزيه و تحليل رويدادهاي مالي و تنظيم سند حسابداري
۳- ثبت رويدادهاي مالي در دفتر روزنامه
٤- انتقال اطلاعات از دفتر روزنامه به دفتر كل
٥- تهيه تراز آزمايشي
۶- اطلاع حساب هاي دفتر كل (از طريق صدور سند حسابداري و ثبت دفاتر روزنامه و كل)
۷- تهيه تراز آزمايشي اصلاح شده
۸- بستن حساب هاي موقت (از طريق صدور سند حسابداري و ثبت دفاتر روزنامه و كل)
۹- تهيه صورت هاي مالي
۱٠- تهيه تراز آزمايشي اختتامي
|
|
- ضرورت اصلاح حسابها:
|
|
هدف كلي از تهيه اطلاعات مالي كمك به استفاده كنندگان مختلف براي قضاوت و تصميم گيري اقتصادي است. اين هدف زماني به دست مي آيد كه اطلاعات مالي تهيه شده به هنگام، واقعي و درست باشد.
|
|
برايش شناخت چگونگي اصلاح حساب ها لازم است با چند مفهوم اساسي در حسابداري آشنا شويم:
|
|
1- روش نقدي: در اين روش درآمدها و هزينه ها در زمان دريافت و پرداخت وجه نقد شناسايي و ثبت مي شوند. اگر روش نقدي مورد استفاده قرار گيرد، سود خالص يک دوره مالي برابر است با وجوه نقد دريافتي بابت درآمدها منهاي وجوه نقد پرداختي بابت هزينه ها.
۲- روش تعهدي: درآمدها به هنگام تحقق و هزينه ها در زمان وقوع، شناسائي و در دفاتر ثبت مي شوند؛ هر چند وجه نقدي بابت درآمدها و هزينه ها دريافت و پرداخت نشده باشد.
|
|
ثبت هاي اصلاحي:
|
|
اگر برخي درآمدها يا هزينه هاي دوره در حساب ها ثبت نشده باشد ابتدا آنها را شناسايي و سپس از طريق ثبت هاي مناسب در دفتر روزنامه و انتقال به دفتر كل حساب ها اصلاح مي شوند كه به آنها ثبت هاي اصلاحي گفته مي شود. انواع ثبت هاي اصلاحي به شرح زير است:
۱- اصلاح پيش پرداخت هزينه:
عبارت است از مبالغي كه بابت دريافت خدمات در آينده پرداخت مي شود. مانند پيش پرداخت اجاره.
۲- اصلاح حساب ملزومات:
تمام اجناس مصرفي كه براي استفاده در جريان عمليات يک مؤسسه خريداري مي شود در حساب ملزومات ثبت مي گردد. مانند تمبر و پاكت پستي.
۳- اصلاح حساب پيش دريافت درآمد:
مؤسسات قبل از ارائه خدمات به مشتريان، وجوهي را از اين بابت دريافت مي كنند. اين وجوه را نمي توان جزو درآمدهاي مؤسسه قلمداد نمود زيرا هنوز خدمتي به مشتري ارائه نشده است. چنين مبالغي در پيش دريافت درآمد ثبت مي شود.
٤- ثبت هزينه ها و درآمدهاي ثبت نشده:
ممكن است در پايان دوره مالي برخي از هزينه ها و درآمدها در حساب ها ثبت نشده باشد. براي ثبت هزينه هاي ثبت نشده، ابتدا مبلغ آن برآورده شده، سپس در حساب هزينه مربوط، بدهكار و در مقابل در حساب بدهي، بستانكار مي گردد.
مثال: تراز آزمايشي مؤسسه خدماتي حقوقي نصر در پايان سال مالي منتهي به ۲۹ اسفند ماه 1376 و قبل از انجام ثبت هاي اصلاحي تهيه شده است. ساير اطلاعات به شرح زير است:
۱- پيش پرداخت بيمه مربوط به بيمه آتش سوزي آپارتمان مؤسسه از اول دي ماه1376 تا پايان آذرماه 1377 مي باشد.
۲- در پايان سال 1376 موجودي ملزومات اداري 000 /250 ريال است.
۳- مبلغ٠٠٠/۲٠٠/ ۱ ريال از پيش دريافت درآمد كه خدمات مربوط به آن ارائه گرديده بايد جزو درآمدهاي سالي ۷۶ باشد.
٤- حقوق اسفند ماه كاركنان به مبلغ ٠٠٠/۷٥٠ ريال هنوز پرداخت و در حساب ها ثبت نشده است.
٥- بابت خدمات ارائه شده به يکي از مشتريان صورتحسابي به مبلغ ٠٠٠/ ٤۷٠ ريال براي وي ارسال گرديده كه در حساب ها ثبت نشده است.
۶- مبلغ پيش پرداخت اجاره مربوط به اجاره دو ماهه اسفند ماه 1376و فروردين ۱۳۷۷ يک دستگاه رايانه است.
|
|
مؤسسه خدماتي حقوق نصر
تراز آزمايشي قبل از اصلاحات
۲۹/۱۲/۱۳۷۶
|
|
|
مانده
|
|
بدهكار
|
بستانكار
|
|
نقد و بانك
حساب هاي دريافتني
پيش پرداخت اجاره
ملزومات اداري
پيش پرداخت بيمه
اثاثه اداري
آپارتمان
حساب هاي پرداختني
پيش دريافت درآمد
سرمايه
برداشت
درآمد خدمات حقوقي
هزينه حقوق كاركنان
هزينه مسافرت
هزينه تبليغات
هزينه آب و برق و تلفن
هزينه تعميرات
|
۲٠٥٠٠٠٠
۳۳۷٠٠٠٠
۷٠٠٠٠٠
۳٥٠٠٠٠
۲٤٠٠٠٠
۸٠٠٠٠٠٠
۸٥٠٠٠٠
٥۲۲٠٠٠٠
۱۸٠٠٠٠
٤٠٠٠٠٠
۲۳٠٠٠٠٠
٥٤٠٠٠٠
|
۱۱٥٠٠٠٠
۲٠٠٠٠٠٠
٤۲٥٥٠٠٠٠
۱۱٥٠٠٠٠٠
|
|
جمع
|
٥۷۲٠٠٠٠٠
|
٥۷۲٠٠٠٠٠
|
|
|
ادامه فصل 5-
اصلاحات:
|
|
۱) اصلاح حساب پيش پرداخت بيمه:
|
|
هزينه بيمه سه ماه آخر سال 1376
3*2400000/12 = 6000
(3\12، چون سه ماه از ۲1 ماه گذشته است)
|
|
۲- اصلاح حساب ملزومات اداري:
|
|
۱٠٠٠٠٠= (۲٥٠٠٠٠ – ۳٥٠٠٠٠)
|
|
۳- اصلاح حساب پيش دريافت درآمد:
|
|
٤) ثبت هزينه حقوق اسفند ماه كاركنان
|
|
٥) ثبت درآمد خدمات حقوقي:
|
|
۶- اصلاح حساب پيش پرداخت اجاره:
|
|
تراز آزمايشي اصلاح شده:
|
|
عبارت است از فهرست مانده حساب هاي دفتر كل پس از انجام ثبت هاي اصلاحي.
|
|
حساب هاي دفتر كل را مي توان از لحاظ ارتباط با صورت هاي مالي به دو دسته تقسيم كرد:
|
|
۱- حساب هاي دائمي:
حساب هايي هستند كه مانده ي آنها در پايان دوره مالي به دوره ي بعد منتقل مي شود. مانند نقد و بانك.
۲- حساب هاي موقت:
حساب هايي هستند كه مانده ي آنها از يک دوره مالي به دوره بعد انتقال نمي يابد. مانند: حساب هاي درآمد.
|
|
بستن حساب هاي موقت:
بستن حساب هاي موقت يعني صفر كردن مانده ي آنها در پايان دوره مالي كه شامل ٤ مرحله است:
|
|
۱- بستن حسابهاي درآمد: هر يک از حساب هاي درآمد كه داراي مانده بستانكار مي باشند بدهكار و حساب خلاصه سود و زيان به ميزان مجموع مانده حسابهاي درآمد بستانكار مي گردد.
۲- بستن حساب هاي هزينه: هر يک از حساب هاي درآمد كه داراي مانده بدهكار مي باشند، بستانكار و حساب خلاصه سود و زيان به ميزان مجموع مانده حساب هاي هزينه بدهكار مي گردد.
۳- بستن حساب خلاصه سود و زيان: مانده حساب هاي خلاصه سود و زيان نشان دهنده سود و زيان خالص دوره مالي است. اگر اين مانده بستانكار باشد نشان دهنده سود خالص است و بالعكس.
٤- بستن حساب برداشت: حساب سرمايه به مبلغ مانده حساب برداشت بدهكار و حساب برداشت به همين مبلغ بستانكار مي گردد.
مثال: تراز آزمايشي حقوقي نصر پس از اصلاح حساب ها در تاريخ 29 اسفند ماه1376 به شرح زير است:
|
|
مؤسسه حقوقي نصر
تراز آزمايشي اصلاح شده
29 اسفند ماه 1376
|
|
<"div align="center">
|
نام حساب
|
مانده
|
|
بدهكار
|
بستانكار
|
|
نقد و بانك
حساب هاي دريافتني
پيش پرداخت اجاره
ملزومات اداري
پيش پرداخت بيمه
اثاثه اداري
آپارتمان
حساب هاي پرداختني
پيش دريافت درآمد
سرمايه
برداشت
حقوق پرداختني
درآمد خدمات حقوقي
هزينه حقوق كاركنان
هزينه مسافرت
هزينه تبليغات
هزينه آب و برق و تلفن
هزينه تعميرات
هزينه بيمه آپارتمان
هزينه ملزومات مصرفي
هزينه اجاره رايانه
|
٠٠٠/٠٥٠/۲
٠٠٠/۲۸٤٠
٠٠٠/۳٥٠
٠٠٠/۲٥٠
٠٠٠/۱۸٠
٠٠٠/٠٠٠/۸
٠٠٠/٠٠٠/۳٤
٠٠٠/۸٥٠
٥۹۷٠٠٠٠
۱۸٠٠٠٠
٤٠٠٠٠٠
۲۳٠٠٠٠٠
٥٤٠٠٠٠
۶٠٠٠٠
۱٠٠٠٠٠
۳٥٠٠٠٠
|
۱۱٥٠٠٠٠
۸٠٠٠٠٠
٤۲٥٥٠٠٠٠
۷٥٠٠٠٠
۱۳۱۷٠٠٠٠
|
|
جمع
|
000/420/58
|
000/420/58
|
|
|
ادامه فصل 5
حساب هاي درآمد و هزينه هاي مؤسسه حقوقي نصر به شرح زير بسته مي شوند:
|
|
دفتر روزنامه
شماره صفحه
|
بستانكار
|
بدهكار
|
عطف
|
شرح
|
تاريخ
|
|
۱۳۱۷٠٠٠٠
٥۹۷٠٠٠٠
۱۸٠٠٠٠
٤٠٠٠٠٠
۲۳٠٠٠٠٠
٥٤٠٠٠٠
۶٠٠٠٠
۱٠٠٠٠٠
|
۱۳۱۷٠٠٠٠
۹۹٠٠٠٠٠
|
|
درآمد خدمات حقوقي
خلاصه سود و زيان
بستن حساب درآمد
خلاصه سود و زيان
هزينه حقوق كاركنان
هزينه مسافرت
هزينه تبليغات
هزينه آب و برق و تلفن
هزينه تعميرات
هزينه بيمه آپارتمان
هزينه ملزومات مصرفي
هزينه اجاره يارانه
بستن حساب هاي هزينه
|
1376
29 /۱۲
29 /۱۲
|
|
|
با انتقال مانده هاي فوق به حساب هاي دفتر كل، مانده حساب هاي درآمد و هزينه صفر خواهد شد.
|
|
12/29
مانده
|
درآمد خدمات حقوقي
|
12/29
|
بستن حسابها
|
هزينه حقوق كاركنان
|
مانده
|
|
۱۳۱۷٠٠٠٠
|
۱۳۱۷٠٠٠٠
|
٥۹۷٠٠٠٠
|
٥۹۷٠٠٠٠
|
|
|
12/29
مانده
|
هزينه تعميرات
|
12/29
|
بستن حسابها
|
هزينه آب و برق و تلفن
|
مانده
|
|
٥٤٠٠٠٠
|
٥٤٠٠٠٠
|
۲۳٠٠٠٠٠
|
۲۳٠٠٠٠٠
|
|
|
مانده
|
هزينه بيمه آپارتمان
|
12/29
|
بستن حسابها
|
هزينه ملزومات مصرفي
|
12/29
مانده
|
|
۶٠٠٠٠
|
۶٠٠٠٠
|
۱٠٠٠٠0
|
۱٠٠٠٠0
|
|
|
مانده
|
هزينه اجاره رايانه
|
12/29
|
بستن
حسابها
|
|
3٥٠٠٠٠
|
3٥٠٠٠٠
|
|
|
خلاصه سود و زيان
|
|
12/29 ٥۹۷٠٠٠٠
12/29 ۱۸٠٠٠٠
12/29 400000
12/29 2300000
12/29 540000
12/29 60000
12/29 100000
12/29 350000
|
۱۳۱۷٠٠٠٠ 12/29
|
|
۹۹٠٠٠٠٠
|
۱۳۱۷٠٠٠٠
|
|
بستن حسابها ۳۲۷٠٠٠٠
|
۳۲۷٠٠٠٠ سود خالص
|
|
|
پس از بستن حساب هاي درآمد و هزينه، حساب هاي خلاصه سود و زيان و برداشت بسته مي شوند.
|
|
تاريخ
|
شرح
|
عطف
|
بدهكار
|
بستانكار
|
|
1376
۲۹/۱۲
۲۹/۱۲
|
خلاصه سود و زيان
سرمايه آقاي نصر
بستن حساب خلاصه سود و زيان
سرمايه آقاي نصر
برداشت
بستن حساب برداشت
|
|
۳۲۷٠٠٠٠
۸٥٠٠٠٠
|
۳۲۷٠٠٠٠
۸٥٠٠٠٠
|
|
|
|
|
سرمايه آقاي نصر
|
|
۸٥٠٠٠٠
|
٤۲٥٥٠٠٠٠
۳۲۷٠٠٠٠
|
|
۸٥٠٠٠٠
|
٤٥۸۲٠٠٠٠
|
|
|
٤٤۹۷٠٠٠٠ مانده سرمايه پايان دوره
|
|
|
تراز آزمايشي اختتامي:
|
|
عبارت است از فهرست مانده حساب هاي دايمي پس از بستن حساب هاي موقت.
تراز اختتامي مؤسسه حقوقي نصر در پايان سالي مالي ۱۳۷٥به شرح زير است:
|
|
مؤسسه حقوقي نصر
تراز آزمايشي اختتامي
29 اسفند 1376
|
|
نام حساب
|
مانده بدهكار
|
مانده بستانكار
|
|
نقد و بانك
حساب هاي دريافتني
پيش پرداخت اجاره
ملزومات اداري
پيش پرداخت بيمه
اثاثه اداري
آپارتمان
حساب هاي پرداختني
حقوق پرداختني
پيش دريافت درآمد
|
۲٠٥٠٠٠٠
۲۸٤٠٠٠٠
۳٥٠٠٠٠
۲٥٠٠٠٠
۱۸٠٠٠٠
۸٠٠٠٠٠٠
۳٤٠٠٠٠٠٠
|
۱۱٥٠٠٠٠
۷٥٠٠٠٠
۸٠٠٠٠٠
|
|
سرمايه آقاي نصر
|
|
٤٤۹۷٠٠٠٠
|
|
جمع
|
٤۷۶۷٠٠٠٠
|
٤۷۶۷٠٠٠٠
|
|
|
پرسشها
۱- تراز آزمايشي اصلاح شده چيست؟
|
|
عبارت است از فهرست مانده حساب هاي دفتر كل پس از انجام ثبت هاي اصلاحي
|
|
۲- مفهوم برداشت را بيان كنيد؟
|
|
مالك مؤسسه به منظور رفع نيازهاي خود مقداري از دارائي هاي مؤسسه را براي استفاده شخصي بر مي دارد كه به اين رويداد برداشت گفته مي شود.
|
|
۳- حساب هاي دائمي و موقت را تعريف كنيد؟
|
|
حساب هاي دائمي، مانده آنها در پايان دوره مالي به دوره بعد منتقل مي شود.
حساب هاي موقت، مانده آنها از يک دوره مالي به دوره بعد انتقال نمي يابد.
|
|
بخش دوم – حسابداري مؤسسات بازرگاني
فصل ششم – حسابداري خريد و فروش
فصل هفتم – تنظيم صورت هاي مالي و بستن حساب ها:
|
|
مؤسسه بازرگاني
|
|
يک واحد اقتصادي است كه به منظور كسب سود، به خريد و فروش كالا مي پردازد.
|
|
خريد و فروش كالا:
|
|
كالا: عبارت است از اجناسي كه به منظور فروش به مشتريان، از توليد کننده يا عمده فروش خريداري مي گردد.
خريد نسيه: خريدار پس از دريافت كالا تعهد مي نمايد بهاي كالاي مورد معامله را ظرف مهلت مقرر پرداخت نمايد.
فروش نقدي: هر گاه فروشنده همزمان با تحويل كالا به خريدار بهاي آن را نقداً دريافت كند، فروش نقدي نام دارد.
فروش نسيه: مبلغ فروش كالاي مورد معامله پس از تحويل كالا به خريدار و در ظرف مدت مورد توافق طرفين، به فروشنده پرداخت مي شود.
|
|
تخفيفات:
|
|
فروشندگان مبلغي از بهاي متعارف كالاي مورد معامله را كسر مي كنند و يا قسمتي از بدهكاري خريدار را مي بخشند.
۱) تخفيف توافقي: هر گاه قيمت كالاي مورد معامله بر اساس چانه زدن تعيين شود و خريدار كالا را به قيمتي كمتر از قيمت متعارف خريداري كند و از فروشنده مبلغي را تخفيف گيرد تخفيف توافقي گويند.
۲) تخفيف تجاري: كاهش در قيمت فروش كالا نسبت به قيمت متعارف يا رايج آن كه از جانب فروشنده به خريدار داده مي شود.
۳) تخفيف نقدي: به صورت درصدي از مبلغ صورتحساب فروش در نظر گرفته مي شود و در شرط فروش نسيه نوشته مي شود.
٤) برگشت كالا و تخفيفات: گاهي اوقات در معاملات تجاري تمام يا بخشي از اجناس مورد معامله از سوي خريدار به فروشنده برگشت داده مي شود. عدم تطابق كالاي دريافتي با سفارش خريد نمونه اي از برگشت كالاست.
|
|
هزينه حمل:
|
|
كالاي مورد معامله در محل فروشگاه يا كارخانه به خريدار تحويل مي شود و حمل آن به عهده خريدار است. خريدار هزينه اي را كه بابت حمل كالا متحمل مي شود در حساب هزينه حمل كالاي خريداري شده بدهكار مي كند.
مثال: مصالح فروشي رودبار در سوم آذر 400 كيسه سيمان از كارخانه سيمان آبيک خريداري كرد. هزينه حمل كالاي خريداري شده از كارخانه آبيک تا انبار مصالح فروشي رودبار (950000 ريال) به عهده خريدار است كه در چهارم آذر ماه به مؤسسه حمل و نقل ساربان پرداخت شد.
|
دفاتر خريدار – مصالح فروشي رودبار
|
|
رويداد مالي – پرداخت هزينه حمل و نقل كالاي خريداري شده در ۳ آذر ماه به مبلغ 950000 ريال
|
|
مدرك مثبته: يک نسخه از بارنامه حمل سيمان از سوي مؤسسه ساربان و يک نسخه از حواله بانكي مبني بر واريز 950000ريال از سوي مصالح فروشي رودبار به حساب جاري مؤسسه ساربان
|
|
|
ثبت در دفتر روزنامه خريدار:
|
|
بستانكار
|
بدهكار
|
عطف
|
شرح
|
تاريخ
|
|
۹٥٠٠٠٠
|
۹٥٠٠٠٠
|
|
هزينه كالاي خريداري شده
بانك
پرداخت هزينه حمل كالاي خريداري شده در ۳ آذر ماه به مؤسسه ساربان
|
٤ آذر ماه
|
|
|
- طبقه بندي و شماره گذاري حساب ها:
|
|
حساب هايي كه مؤسسات مختلف براي ثبت و طبقه بندي رويدادهاي مالي مورد استفاده قرار مي دهند، بر مبناي نوع فعاليت، نوع اطلاعات مورد نياز و حجم عمليات مؤسسه تعيين مي شوند و به پنج گروه تقسيم مي گردند:
۱- گروه دارائي ها : نقد و بانك، حساب هاي دريافتني
۲- گروه بدهي ها : حساب هاي پرداختني، پيش دريافت ها
۳- گروه سرمايه : سرمايه مالك، برداشت
٤- گروه درآمدها : درآمد حاصل از خدمات، فروش كالا
٥- گروه هزينه ها : خريد كالا، هزينه حقوق
براي سهولت استفاده از حساب ها و پردازش اطلاعات براي هر يک از حساب ها شماره خاصي در نظر گرفته مي شود.
|
|
پرسشها:
۱- كالا چيست؟
|
|
عبارت است از اجناسي كه به منظور فروش مشتريان، از توليد كننده يا عمده فروش خريداري مي گردد.
|
|
۲- حساب برگشت از خريد و تخفيفات در چه مواردي مورد استفاده قرار مي گيرد؟
|
|
در معاملات تجاري تمام يا بخشي از اجناس مورد معامله بنا به دلايلي از سوي خريدار به فروشنده برگشت داده مي شوند مانند عدم مطابقت كالاهاي دريافتي با سفارش خريد.
|
|
۳- كداميک از تخفيفات زير در دفاتر خريدار و فروشنده ثبت مي شود؟
|
|
الف) تخفيف تجاري
ب) تخفيف توافقي
ج) تخفيف نقدي
د) همه موارد
گزينه ج
|
|
فصل هفتم – تنظيم صورت هاي مالي و بستن حساب ها:
|
|
حسابداران براي گزارش وضعيت مالي يک مؤسسه در يک زمان معين و عملكرد مالي يک مؤسسه در يک دوره معين اقدام به تهيه صورت هاي مالي براي آن مؤسسه مي نمايند.
|
|
صورتحساب سود و زيان:
|
|
در يک مؤسسه بازرگاني براي تعيين سود خالص دوره مالي تمام هزينه ها از فروش خالص، كسر مي گردد. هزينه ها شامل بهاي تمام شده كالاي فروش رفته و هزينه هاي عملياتي مي باشد.
هزينه هاي عملياتي هزينه هايي هستند كه براي انجام امور و اداره عمليات مؤسسه بازرگاني صرف مي شود.
براي محاسبه سود خالص يک مؤسسه بازرگاني «فروش خالص»، «بهاي تمام شده كالاي فروش رفته» و «هزينه هاي عملياتي» سه جزء اصلي به شمار مي آيد.
در نمودار نحوه محاسبه سود و زيان را در مؤسسات بازرگاني ملاحظه مي كنيد:
|
|
|
|
|
|
فروش خالص:
|
|
اولين جزء، در صورتحساب سود و زيان است. براي محاسبه مبالغ برگشت از فروش و تخفيفات و همچنين تخفيفات نقدي فروش از مبلغ فروش ناخالص كسر مي شود.
|
|
ادامه فصل 7
بهاي تمام شده كالاي فروش رفته:
|
|
دومين جزء، در صورتحساب سود و زيان است. موجودي كالاي اول دوره، بهاي تمام شده كالاي خريداري شده و موجودي كالاي پايان دوره سه جزء اصلي براي محاسبه هستند.
موجودي كالا در اول دوره + بهاي تمام شده كالاي خريداري شده = بهاي تمام شده
كالاي آماده براي فروش = موجودي کالا در پايان دوره + بهاي تمام شده کالاي فروش رفته
براي تعيين بهاي تمام شده کالاي خريداري شده
|
|
|
|
سود ناخالص:
|
|
عبارت است از مازاد فروش خالص نسبت به بهاي تمام شده كالاي فروش رفته.
|
|
هزينه هاي عملياتي:
|
|
سومين جزء در محاسبه سود ويژه مؤسسات بازرگاني مي باشد، مانند هزينه حقوق كاركنان.
|
|
صورتحساب سود و زيان طبقه بندي شده:
|
|
براي محاسبه صورتحساب سود و زيان، ابتدا بهاي تمام شده كالاي فروش رفته از فروش خالص كسر مي گردد و مبلغ سود ناخالص به دست مي آيد. سپس هزينه هاي عملياتي به تفكيک نوشته شده و مجموع آن از سود ناخالص كسر مي گردد تا سود يا زيان خالص به دست آيد.
|
|
اصلاح حساب ها:
براي اصلاح حساب ها دو ثبت انجام مي شود:
|
|
۱- ثبت حذف مبلغ موجودي كالاي اول دوره: مانده حساب موجودي كالا در حساب خلاصه سود و زيان بدهكار و در حساب موجودي كالا بستانكار مي شود.
۲- ثبت مبلغ موجودي كالاي پايان دوره: حساب موجودي كالا به ميزان موجودي كالاي پايان دوره بدهكار و خلاصه سود و زيان بستانكار مي شود.
|
|
بستن حساب هاي موقت:
|
|
ترتيب بستن حساب هاي موقت در مؤسسات بازرگاني مانند مؤسسات خدماتي انجام مي گيرد.
مثال) تراز آزمايشي زير در پايان دومين سال فعاليت و قبل از انجام اصلاحات پايان دوره به شرح زير مي باشد.
|
|
بازرگاني نيرو
تراز آزمايشي اصلاح نشده
29 اسفند 1376
|
|
شماره
حساب
|
نام حساب
|
مانده حساب
|
|
بدهكار
|
بستانكار
|
|
۱٠۱
۱٠۲
۱٠۳
۱٠٤
۱٠٥
۱٠۶
۱۱۱
۱۱۲
۲٠۱
۲٠۲
۳٠۱
۳٠۲
٤٠۱
٤٠۲
٤٠۳
٥٠۱
٥٠۲
٥٠۳
٥٠٤
٥٠٥
٥٠۶
٥٠۷
٥٠۸
٥٠۹
٥۱٠
٥۱۱
٥۱۲
|
نقد و بانك
حساب هاي دريافتني
موجودي كالا
موجودي ملزومات
پيش پرداخت اجاره
پيش پرداخت بيمه
اثاثه
وسايط نقليه
حساب هاي پرداختني
وام پرداختني
سرمايه آقاي بهنام پور
برداشت
فروش كالا
برگشت از فروش و تخفيفات
تخفيفات نقدي فروش
خريد كالا
برگشت از خريد و تخفيفات
هزينه حمل كالاي خريداري شده
تخفيفات نقدي خريد
هزينه حقوق كاركنان
هزينه آب و برق و تلفن
هزينه پذيرايي
هزينه بيمه وسايط نقليه
هزينه ملزومات مصرفي
هزينه آگهي و تبليغات
هزينه حمل كالاي فروش رفته
هزينه متفرقه
|
۱۸٥٠٠٠٠
۳۷٥٠٠٠٠
٤۳٤٥٠٠٠
۷۲٠٠٠٠
۳۸٤٠٠٠٠
۲۲۶٠٠٠
۸۲۷٤٠٠٠
٤٠۸٠٠٠٠٠
۳۷٠۹٠٠٠
۲۸۲٠٠٠
۶۱٠٠٠٠
۲۱٥٠٠٠٠٠
٥۳٠٠٠٠
۷۹٤٥٠٠٠
۹۲٠٠٠٠
۳۶۲٥٠٠
_________
_________
۸۹٠٠٠٠
٥٤۱٠٠٠
۱۲۸۲٠٠
|
۱۳٠٠٠٠٠
۹۱٠٠٠٠٠
٤۱٤۸٠٠٠٠
٤۸٥٤٠٠٠٠
۳۲۲۷٠٠
٤۸٠٠٠٠
|
|
|
جمع
|
۱٠۱۲۲۲۷٠٠
|
۱٠۱۲۲۲۷٠٠
|
|
|
ساير اطلاعات به شرح زير مي باشد:
۱) بهاي تمام شده موجودي كالا در پايان اسفند ماه 1376، 3389000 ريال مي باشد.
۲) مبلغ پيش پرداخت اجاره مربوط به اجاره يک سال بازرگاني نيرو از اول آذر ماه 1376 تا پايان آبان ماه 1377 مي باشد.
۳) پيش پرداخت بيمه مربوط به بيمه نامه يک ساله وسايط نقليه مي باشد. تاريخ شروع بيمه نامه اول دي ماه 1376 است.
٤) در پاياني سال 1376 بهاي تمام شده موجودي ملزومات 361200ريال ارزيابي شد.
|
|
دفتر روزنامه بازرگاني نيرو
|
|
تاريخ
|
نام حساب
|
عطف
|
بدهكار
|
بستانكار
|
|
1376
29 اسفند ماه
29 اسفند ماه
29 اسفند ماه
29 اسفند ماه
29 اسفند ماه
|
خلاصه سود و زيان
موجودي كالا
حذف مبلغ موجودي كالاي اول دوره
موجودي كالا
خلاصه سود و زيان
ثبت موجودي كالاي پايان دوره
هزينه اجاره
پيش پرداخت اجاره
اصلاح حساب پيش پرداخت اجاره
هزينه بيمه وسايط نقليه
پيش پرداخت بيمه
اصلاح حساب پيش پرداخت بيمه
هزينه ملزومات مصرفي
موجودي ملزومات مصرفي
اصلاح حساب موجودي
ملزومات
|
|
٤۳٤٥٠٠٠
۳۳۸۹٠٠٠
(۱)۸۸٠٠٠٠
٥۶٥٠٠
۳٥۸۸٠٠
|
٤۳٤٥٠٠٠
۳۳۸۹٠٠٠
(۱)۸۸٠٠٠٠
٥۶٥٠٠
۳٥۸۸٠٠
|
1) 2640000 = 4/12 = 880000
2) 2640000 = 3/12 = 56500
3)720000 - 361200 = 358800
|
|
بازرگاني نيرو
تراز آزمايشي اصلاح شده
29 اسفند 1376
|
|
شماره حساب
|
نام حساب
|
مانده حساب
|
|
بدهكار
|
بستانكار
|
|
۱٠۱
۱٠۲
۱٠۳
۱٠٤
۱٠٥
۱٠۶
۱۱۱
۱۱۲
۲٠۱
۲٠۲
۳٠۱
۳٠۲
۳٠۳
٤٠۱
٤٠۲
٤٠۳
٥٠۱
٥٠۲
٥٠۳
٥٠٤
٥٠٥
٥٠۶
٥٠۷
٥٠۸
٥٠۹
٥۱٠
٥۱۱
٥۱۲
٥۱۳
|
نقد و بانك
حسابهاي دريافتني
موجودي كالا
موجودي ملزومات
پيش پرداخت اجاره
پيش پرداخت بيمه
اثاثه
وسايط نقليه
حسابهاي پرداختني
وام پرداختني
سرمايه آقاي بهنام پور
برداشت
خلاصه سود و زيان
فروش كالا
برگشت از فروش و تخفيفات
تخفيفات نقدي فروش
خريد كالا
برگشت از خريد و تخفيفات
هزينه حمل كالاي خريداري شده
تخفيفات نقدي خريد
هزينه حقوق كاركنان
هزينه اجاره
هزينه آب و برق و تلفن
هزينه پذيرايي
هزينه بيمه وسايط نقليه
هزينه ملزومات مصرفي
هزينه آگهي و تبليغات
هزينه حمل كالاي فروش رفته
هزينه متفرقه
|
۱۸٥٠٠٠٠
۳۷٥٠٠٠٠
۳۳۸۹٠٠٠
۳۶۱۲٠٠
۱۷۶٠٠٠٠
۱۶۹٥٠٠
۸۲۷٤٠٠٠
٤٠۸٠٠٠٠٠
۳۷٠۹٠٠٠
٤۳٤٥٠٠٠
۲۸۲٠٠٠
۶۱٠٠٠٠
۲۱٥٠٠٠٠٠
٥۳٠٠٠٠
۷۹٤٥٠٠٠
۲٠۸٠٠٠٠
۹۲٠٠٠٠
۳۶۲٥٠٠
٥۶٥٠٠
۳٥۸۸٠٠
۸۹٠٠٠٠
٥٤۱٠٠٠
۱۲۸۲٠٠
|
۱۳٠٠٠٠٠
۹۱٠٠٠٠٠
٤۱٤۸٠٠٠٠
۳۳۸۹٠٠٠
٤۸٥٤٠٠٠٠
۳۲۲۷٠٠
٤۸٠٠٠٠
|
|
|
جمع
|
۱٠٤۶۱۶۷٠٠
|
۱٠٤۶۱۶۷٠٠
|
|
|
ادامه فصل 7
|
|
پس از اصلاح حساب ها مي توان صورت هاي مالي را تهيه نمود.
|
|
بازرگاني نيرو
صورتحساب سود و زيان
براي سال مالي منتهي به 29 اسفندماه 1376
|
|
فروش خالص:
فروش
كسر مي شود: برگشت از فروش و تخفيفات
تخفيفات نقدي فروش
فروش خالص
بهاي تمام شده كالاي فروش رفته:
موجودي كالا در اول در اول دوره
خريد كالا
كسر مي شود: برگشت از خريد و تخفيفات
تخفيفات نقدي خريد
خريد خالص
اضافه مي شود: هزينه حمل كالاي خريداري شده
بهاي تمام شده كالاي خريداري شده
بهاي تمام شده كالاي آماده براي فروش
كسر مي شود: موجودي كالا در پايان دوره
بهاي تمام شده كالاي فروش رفته
سود ناخالص
هزينه هاي عملياتي:
هزينه حقوق كاركنان
هزينه اجاره
هزينه آب، برق و تلفن
هزينه پذيرايي
هزينه بيمه وسايط نقليه
هزينه ملزومات مصرفي
هزينه آگهي و تبليغات
هزينه حمل كالاي فروش رفته
هزينه متفرقه
جمع هزينه هاي عمليات
سود خالص
|
۳۲۲۷٠٠
٤۸٠٠٠٠
|
۲۱٥٠٠٠٠٠
۸٠۲۷٠٠
۲٠۶۹۷۳٠٠
٥۳٠٠٠٠
|
۲۸۲٠٠٠
۶۱٠٠٠٠
٤۳٤٥٠٠٠
۲۱۲۲۷۳٠٠
۲٥٥۷۲۳٠٠
۳۳۸۹٠٠٠
۷۹٤٥٠٠٠
۲٠۸٠٠٠٠
۹۲٠٠٠٠
۳۶۲٥٠٠
٥۶٥٠٠
۳٥۸۸٠٠
۸۹٠٠٠٠
٥٤۱٠٠٠
۱۲۸۲٠٠
|
٤۸٥٤٠٠٠٠
۸۹۲٠٠٠
٤۷۶٤۸٠٠٠
۲۲۱۸۳۳٠٠
۲٥٤۶٤۷٠٠
۱۳۲۸۲٠٠٠
۱۲۱۸۲۷٠٠
|
|
|
بازرگاني نيرو
صورتحساب سرمايه
29 اسفند 1376
|
|
|
ريال
|
|
سرمايه آقاي بهنام پور در اول دوره
|
۱۸۲۸٠٠٠٠
|
|
اضافه مي شود: سرمايه گذاري طي دوره
|
۲۳۲٠٠٠٠٠
٤۱٤۸٠٠٠٠
|
|
اضافه مي شود: سود خالص
|
۱۲۱۸۲۷٠٠
٥۳۶۶۲۷٠٠
|
|
كسر مي شود برداشت آقاي بهنام پور
|
(۳۷٠۹٠٠٠)
|
|
سرمايه آقاي بهنام پور در پايان سال ۱۳۷۶
|
٤۹۹٥۳۷٠٠
|
|
|
بازرگاني نيرو
ترازنامه
به تاريخ ۲۹ اسفند ماه 1376
(ارقام به ريال)
|
|
دارائيها
|
بدهيها
|
|
نقد و بانك ۱۸٥٠٠٠٠
|
|
حساب هاي دريافتي ۳۷٥٠٠٠٠
|
حسابهاي پرداختن 1300000
|
|
موجودي كالا ۳۳۸۹٠٠٠
|
|
موجودي ملزومات ۳۶۱۲٠٠
|
وام پرداختني 9100000
|
|
پيش پرداخت اجاره ۱۷۶٠٠٠٠
|
جمع بدهي ها 10400000
|
|
پيش پرداخت بيمه 169500
|
حقوق مالي مالك:
|
|
اثاثه ۸۲۷٤٠٠٠
|
|
وسايط نقليه 40800000
۶٠۳٥۳۷٠٠
|
سرمايه آقاي بهنام پور 49953700
در پايان سال ۱۳۷۶
|
|
جمع بدهي ها و حقوق مالي مالك ۶٠۳٥۳۷٠٠
|
|
|
بستن حساب هاي موقت به شرح زير انجام مي گيرد:
دفتر روزنامه بازرگاني نيرو
|
|
تاريخ
|
|
عطف
|
بدهكار
|
بستانكار
|
|
1376
۲۹ اسفند
ماه
۲۹ اسفند
ماه
۲۹ اسفند
ماه
|
فروش كالا
برگشت از خريد و تخفيفات
تخفيفات نقدي خريد
خلاصه سود و زيان
بستن حساب هاي فروش و حساب هاي كاهنده خريد
خلاصه سود و زيان
خريد كالا
هزينه حمل كالاي خريداري شده
برگشت از فروش و تخفيفات
تخفيفات نقدي فروش
بستن حساب خريد و حساب هاي كاهنده فروش
خلاصه سود و زيان
هزينه حقوق كاركنان
هزينه اجاره
هزينه آب و برق و تلفن
هزينه پذيرايي
هزينه بيمه وسايط نقليه
هزينه آگهي و تبليغات
هزينه ملزومات مصرفي
هزينه حمل كالاي فروش رفته
هزينه متفرقه
بستن حساب هاي هزينه
سرمايه آقاي بهنام پور
برداشت
بستن حساب برداشت
خلاصه سود و زيان
سرمايه آقاي بهنام پور
بستن حساب خلاصه سود و زيان
|
|
٤۸٥٤٠٠٠٠
۳۲۲۷٠٠
٤۸٠٠٠٠
۲۲۹۲۲٠٠٠
۱۳۲۸۲٥٠٠
۳۷٠۹٠٠٠
۱۲۱۸۲۷٠٠
|
٤۹۳٤۲۷٠٠
۲۱٥٠٠٠٠٠
٥۳٠٠٠٠
۲۸۲٠٠٠
۶۱٠٠٠٠
۷۹٤٥٠٠٠
۲٠۸٠٠٠٠
۹۲٠٠٠٠
۳۶۲٥٠٠
٥۶٥٠٠
۸۹٠٠٠٠
۳٥۸۸٠٠
٥٤۱٠٠٠
۱۲۸۲٠٠
۳۷٠۹٠٠٠
۱۲۱۸۲۷٠٠
|
|
|
ادامه فصل 7
فصل هشتم – روشهاي ارزيابي موجودي كالا
|
|
بازرگاني نيرو
تراز آزمايشي اختتامي
29 اسفند ماه 1376
|
|
شماره حساب
|
نام حساب
|
مانده حساب
|
|
بدهكار
|
بستانكار
|
|
101
۱٠۲
۱٠۳
۱٠٤
۱٠٥
۱٠۶
۱۱۱
۱۱۲
۲٠۱
۲٠۲
۳٠۱
|
نقد و بانك
حساب هاي دريافتني
موجودي كالا
موجودي ملزومات
پيش پرداخت اجاره
پيش پرداخت بيمه
اثاثه
وسايط نقليه
حساب هاي پرداختني
وام پرداختني
سرمايه آقاي بهنام پور
|
۱۸٥٠٠٠٠
۳۷٥٠٠٠٠
۳۳۸۹٠٠٠
۳۶۱۲٠٠
۱۷۶٠٠٠٠
۱۶۹٥٠٠
۸۲۷٤٠٠٠
٤٠۸٠٠٠٠٠
|
۱۳٠٠٠٠٠
۹۱٠٠٠٠٠
|
|
|
جمع
|
۶٠۳٥۳۷٠٠
|
۶٠۳٥۳۷٠٠
|
|
|
«بستن حساب هاي دائمي»
|
|
تاريخ
|
شرح
|
عطف
|
بدهكار
|
بستانكار
|
|
1376
۲۹ اسفند ماه
|
تراز اختتامي
نقد و بانك
حساب هاي دريافتني
موجودي كالا
موجودي ملزومات
پيش پرداخت اجاره
پيش پرداخت بيمه
اثاثه
وسايط نقليه
بستن حساب هاي دارائي
سرمايه آقاي بهنام پور
حساب هاي پرداختني
وام پرداختني
تراز اختتامي
بستن حساب هاي بدهي و حساب سرمايه
|
|
۶٠۳٥۳۷٠٠
٤۹۹٥۳۷٠٠
۱۳٠٠٠٠٠
۹۱٠٠٠٠٠
|
۱۸٥٠٠٠٠
۳۷٥٠٠٠٠
۳۳۸۹٠٠٠
۳۶۱۲٠٠
۱۷۶٠٠٠٠
۱۶۹٥٠٠
۸۲۷٤٠٠٠
٤٠۸٠٠٠٠٠
۶٠۳٥۳۷٠٠
|
|
|
پرسشها
۱- صورتحساب سود و زيان طبقه بندي شده چيست؟
|
|
مراحل مختلف محاسبه سود خالص در صورتحساب سود و زيان خلاصه مي شود. ابتدا بهاي تمام شده كالاي فروش رفته از فروش خالص كسر و مبلغ سود ناخالص بدست مي آيد. سپس هزينه هاي عملياتي به تفكيك نوشته شده و مجموع آن از سود ناخالص كسر مي گردد تا سود يا زيان خالص به دست آيد.
|
|
در هر يك از موارد زير داخل پرانتز اصطلاح مناسب بنويسيد؟
|
|
۱) خريد خالص = خريد كالا - (برگشت از خريد وتخفيفات) - (تخفيفات نقدي وغير نقدي)
۲) سود ناخالص = (هزينه هاي عملياتي) + سود خالص
|
|
فصل هشتم – روشهاي ارزيابي موجودي كالا
|
|
حسابداران بايد با استفاده از نظام حسابداري مناسب اطلاعات مربوط به موجودي كالا را ثبت و نگهداري كنند. موجودي كالا مستقيماً در هر دو صورتحساب تراز نامه و سود و زيان اثر مي گذارد. موجودي كالا در تراز نامه به عنوان يك دارائي نوشته مي شود و در صورتحساب سود و زيان براي محاسبه بهاي تمام شده كالاي فروش رفته استفاده مي گردد.
|
|
ارزيابي (تعيين بهاي تمام شده) موجودي كالاي پايان دوره در دو مرحله انجام مي گيرد:
|
|
۱- تعيين مقدار واقعي موجودي ها (انبار گراني):
تعيين مقدار واقعي موجودي كالاي متعلق به يك مؤسسه در يك زمان معين.
اقلام زير جزء موجودي هاي كالاي پايان دوره منظور خواهند شد.
موجودي هايي كه در پايان دوره مالي در فروشگاه يا انبار واحد تجاري باقي مانده است.
موجودي هايي كه نزد شعبه ها يا نمايندگي هاي واحد تجاري نگهداري مي شود.
موجودي هايي كه به عنوان امانت نزد افراد يا مؤسسات ديگر باقي مانده است.
كالاهايي كه خريداري شده اند و در حساب «خريد» ثبت شده اند اعم از اينكه به مؤسسه رسيده يا نرسيده باشند.
۲- تعيين بهاي تمام شده هر واحد از موجودي ها:
بهاي تمام شده هر واحد χ تعداد واحدهاي موجودي كالا در پايان دوره = بهاي تمام شده موجودي كالا در پايان دوره
بهاي تمام شده هر واحد χ تعداد واحدهاي كالاي فروش رفته = بهاي تمام شده كالاي فروش رفته
|
|
ادامه فصل 8
روشهاي ارزيابي موجودي كالا:
|
|
۱- روش اولين صادره از اولين وارده:
در اين روش گردش بهاي تمام شده به گونه اي كه قديمي ترين كالاهاي خريداري شده، قبل از ساير كالاها به فروش مي رسد و به عبارت ديگر بهاي تمام شده كالاي فروش رفته از قيمتهاي خريد قديمي محاسبه مي شود.
مثال: اطلاعات زير از گردش يك نوع كفش ورزشي سال ۱۳۷۹ در فروشگاه برنا در دست است.
|
شرح
|
مقدار- واحد
|
قيمت واحد (ريال)
|
مبلغ
|
|
موجودي كالاي اول دوره
|
۱٠٠
|
۸٠٠٠٠
|
۸٠٠٠٠٠٠
|
|
خريد اول به تاريخ ٤/۲
|
٥٠
|
۹٠٠٠٠
|
٤٥٠٠٠٠٠
|
|
خريد دوم به تاريخ ۲/٥
|
٥٠
|
۱٠٠٠٠٠
|
٥٠٠٠٠٠٠
|
|
خريد سوم به تاريخ ۷/۸
|
٥٠
|
۱۲٠٠٠٠
|
۶٠٠٠٠٠٠
|
|
خريد چهارم به تاريخ ۱/۱۲
|
٥٠
|
۱۳٠٠٠٠
|
۶٥٠٠٠٠٠
|
|
كالاي آماده براي فروش
|
۳٠٠
|
|
|
|
موجودي كالا در پايان دوره
|
(۱۲٠)
|
|
۳٠٠٠٠٠٠٠
|
|
كالاي فروش رفته
|
۱۸٠
|
|
|
|
|
|
٥٠ واحد از خريد چهارم (هر واحد ۱۳٠٠٠٠ ريال)
|
۶٥٠٠٠٠٠ ريال
|
|
٥٠ واحد از خريد سوم (هر واحد ۱۲٠٠٠٠ ريال)
|
۶٠٠٠٠٠٠ ريال
|
|
۲٠ واحد از خريد دوم (هر واحد ۱٠٠٠٠٠ ريال)
|
۲٠٠٠٠٠٠ ريال
|
|
۱۲٠ واحد موجودي پايان دوره
|
۱٤٥٠٠٠٠٠
|
|
|
جدول زير نشان دهنده گردش بهاي تمام شده در روش اولين صادره از اولين وارده است:
|
|
۲- روش اولين صادره از آخرين وارده:
|
|
گردش بهاي تمام شده مبتني است بر اين كه آخرين و جديدترين كالاي خريداري شده قبل از ساير كالا ها به فروش مي رسد و بهاي تمام شده موجودي پايان دوره بر مبناي قيمت هاي خريد قديمي محاسبه مي شود.
مثال) از اطلاعات مثال قبل استفاده مي كنيم.
محاسبه ارزش موجودي پايان دوره در روش اولين صادره از آخرين وارده
۱٠٠ واحد ارزش موجودي اول دوره (هر واحد ۸٠٠٠٠ ريال) ۸٠٠٠٠٠٠ ريال
۲٠ واحد از خريد اول (هر واحد ۹٠٠٠٠ ريال) 1800000 ريال
۱۲٠ واحد ارزش موجودي پايان دوره ۹۸٠٠٠٠٠
|
|
محاسبه گردش بهاي تمام شده
|
