پاسخ به:بانک مقالات علوم و فنون هسته اي
در قالب طرح جامع بررسي راديوآکتيويته محيطي در اکوسيستم شمال البرز، 16 نمونه از انواع مختلف محصول برنج استان گيلان و 4 نمونه برنج وارداتي، نمونه برداري شده، پس از آماده سازي و عمليات مورد نياز با استفاده از طيف سنجي گاما با آشکارساز ژرمانيوم فراخالص (HPGe) مورد تجزيه قرار گرفتند. بررسي اين نمونه ها از نظر ميزان پرتوزايي نخستين بار در ايران انجام گرفت. در اين نمونه ها بيشترين ميزان پرتوزايي بدست آمده مربوط به راديونوکلئيد پتاسيوم -40 بوده است. مقادير ميانگين اندازه گيري شده راديونوکلئيدهاي طبيعي پتاسيوم -40، راديوم -226، توريوم -232 و راديونوکلئيد مصنوعي سزيوم -137 به ترتيب برابر با: (30.23±5.51) Bq.Kg-1، (3.30±1.75) 10-2 Bq.Kg، (3.78±1.65) 10-2 Bq.Kg-1 و (2.65±0.99) 10-2 Bq.Kg-1 به دست آمد که با مقادير بدست آمده در کشورهاي ديگر قابل مقايسه است.
نسخه قابل چاپ
در بررسي پايداري قلب رآكتور 3000 مگاواتي VVER-1000، با استفاده از متغيرهاي حالت و معيار روث همراه با تعيين ضرايب دمايي رآكتيويته سوخت و كندكننده نشان داده ايم كه قلب رآكتور در مقابل اعمال رآكتيويته يك دلار و زير يك دلار پايدار است. ضرايب دمايي سوخت و كندكننده را برحسب غلظت اسيد بوريك و دما حساب كرده ايم؛ نتايج حاصل نشان داد كه هر چه غلظت اسيد بوريك در كندكننده بيشتر باشد، به علت جابجايي طيف نوترون حرارتي، اثرهاي متفاوتي بر ضريب دمايي رآكتيويته داشته و براي غلظت هاي بيش از 1800ppm اثر مثبتي بر ضريب دمايي رآكتيويته كندكننده دارد، در حاليكه تغيير غلظت اسيد بوريك تاثير زيادي بر ضريب دمايي رآكتيويته سوخت ندارد. محاسبات نشان داد كه رفتار ديناميكي رآكتور براي طول عمر نوترون هاي آني بين 2 تا 50 ميكرو ثانيه، هرچه طول عمر نوترون هاي آني كمتر باشد خيزش شار سريعتر و بيشتر است ولي روند افت شار كم و بيش يكسان است.
سريوم (IV) اكسيد هيدراته از افزودن تدريجي محلول سولفات سريوم اشباع شده به محلول 4 مولار آمونياك در دماي 25 درجه سانتي گراد و P=12.5 تهيه گرديد. خواص تركيب بدست آمده با استفاده از روش هاي طيف سنجي مادون قرمز و آناليز ترموگراويمتري مورد مطالعه قرار گرفت. تاثير تغييرات دما و pH در ميزان جذب سطحي كاتيون هاي باريوم و استرانسيوم، همچنين ضريب توزيع كاتيون هاي سزيوم و يورپيوم بر روي اكسيد سريوم هيدراته در pH هاي مختلف مطالعه شد. بررسي مقادير ضرايب توزيع نشان داد كه با افزايش pH محلول، ميزان جذب سطحي كاتيون هاي باريوم و استرانسيوم بر روي اكسيد سريوم آبدار افزايش مي يابد كه دليل آن خصلت آمفوتري اين اكسيد است.
فرايند جداسازي جامد از مايع، يكي از بخش هاي مهم در كارخانه هاي كانه آرايي و فرآوري مواد معدني محسوب مي شود. يكي از مشكلات موجود در كارخانه اكسيد اورانيوم بندرعباس، جداسازي فاز محلول حاوي اورانيوم از مواد جامد باقيمانده پس از فروشويي است. وجود تركيبات رس دار و درصد نرمه بالا (زير 200 مش) در خوراك ورودي به واحد فروشويي، مشكلات فراواني را در بخش تصفيه ايجاد نموده است. براي اين منظور، آزمايشهايي براي بررسي فرايند جداسازي محلول از جامد انجام گرديد. نتايج بررسي ها نشان داد كه تيكنر، گزينه مناسبي براي جداسازي محلول از جامد، در فرايند پس از فروشويي كارخانه بندرعباس است. با انجام آزمايش هاي ته نشيني، لخته ساز (فلوكولانت) مناسب جهت فرايند تيكنر،Magna floc LT-25 با غلظت 75 (گرم در هر تن خاك) تعيين گرديد. همچنين با انجام آزمايش هاي متعدد براي تعيين قطر تيكنر، اين قطر در حدود 14-13 متر حساب شد. براي جلوگيري از اتلاف اورانيوم محلول در دوغاب حاصل از فروشويي، 5 تيكنر شستشو با جريان مخالف پيشنهاد شد. درصد اتلاف اورانيوم محلول با 5 تيكنر جريان مخالف، %2.09 تعيين گرديد.
در اين مقاله نحوه طراحي سخت افزار و نرم افزار لازم براي شبكه بندي يك سيستم مانيتورينگ پرتو با كنترل كامپيوتري ارايه شده است. سيستم مانيتورينگ پرتو از تعدادي دستگاه اندازه گيري و ثبت پرتو يا راديومتر محيطي تشكيل شده كه به وسيله يك دستگاه واسط به كامپيوتر مركزي متصل شده و تحت شبكه كنترل قرار مي گيرند. در اين سيستم براي افزودن فاصله محل نصب راديومترهاي محيطي با كامپيوتر مركزي و كاستن احتمال بروز خطا، يك شبكه گذرگاهي با قابليت زياد طراحي و پروتكل ارتباطي مناسبي بكار گرفته شده است كه در آن ارتباط راديومترهاي محيطي سيستم با دستگاه واسط كه بعنوان كنترل كننده گذرگاه عمل مي كند، برقرار و از طريق آن به كامپيوتر متصل مي شوند. شبكه بندي راديومترهاي محيطي با كابل هايي از نوع CAT5، با استفاده از استانداردRS485 انجام گرفته است كه داراي سخت افزار ساده و كم هزينه مي باشد. نتيجه اجراي اين شبكه، ارايه راه حل مناسب براي مانيتورينگ سيستم هاي توزيع شده است.
خرما از نوع مضافتي در سه دماي ثابت 25oC (محيط)، 4oC (يخچال) و -18oC (فريزر) به دور از آلودگي ثانويه در بسته بندي مناسب، به مدت شش ماه نگهداري شدند. براي هر نمونه در اين دماها، يک نمونه به عنوان کنترل (پرتونديده) و سه نمونه هر يک با دزهاي 0.5، 1.0 و 2.5 کيلوگري با اشعه گاما (60Co) پرتودهي شدند. در هر ماه نمونه ها از نظر کل ميکروب ها و قارچ ها (کپک ها و مخمرها) بررسي و با نمونه هاي کنترل (پرتونديده) آنها مقايسه شدند. علاوه بر اين نمونه ها از جنبه کنترل شيميايي (رطوبت و قند) مورد بررسي قرار گرفتند. نتايج حاصل از اين بررسي ها نشان مي دهند که شرايط مناسب از نظر کنترل ميکروبي و شيميايي در مدت انبارماني (شش ماه) جهت تثبيت کيفيت خرما، نمونه پرتوديده با دز 0.5 کيلوگري و نگهداري شده در دماي 4oC (يخچال) مي باشد.
دزيمترهاي ترمولومينسانس به سبب كاربرد وسيعشان در دزيمتريها، از جمله دزيمتري نوترون، شناخته شده اند. در فلوي نوتروني كم، مي توان بعد از حذف مقدار دز ناشي از پرتو گاما، مستقيما از پديده ترمولومينسانس براي اندازه گيري فلوي نوترون حرارتي و نيمه حرارتي استفاده كرد. در مقادير زيادتر، به سبب لزوم استفاده از صافي هاي كاهنده شدت نور، همچنين پديده غيرخطي شدن بر اثر جذب دزهاي زياد نوترون و گاما، روش مستقيم قابل استفاده نيست. در اين كار تحقيقي، بصورت غيرمستقيم بعد از صفر کردن دزيمترها و پاک کردن اطلاعات اوليه دزهاي نوترون و گاما، با استفاده از آكتيويته هسته هاي تريتيوم ايجاد شده در دزيمتر (TLD-600)6LiF، فلوي نوترون حرارتي در قلب رآكتور تحقيقاتي تهران در محدوده 1011-1013n/cm2 اندازه گيري شد. اثر تخريبي پرتو بر پاسخ دزيمترها با اعمال عمليات حرارتي ويژه تا حد تكرارپذيري اندازه گيري ها كاهش داده شد. شدت ترمولومينسانس حاصل از آکتيويته دروني دزيمتر ناشي از اتمهاي ايجاد شده تريتيوم، بعد از طي مدتهاي 24 و 48 و 72 ساعت نگهداري، به وسيله قرائتگر اندازه گيري شد. در اين كار پژوهشي، بررسي تئوري كوتاهي نيز عرضه شده است.
در رآكتورهاي بستر سيال حبابي، براي كوچك نگاهداشتن اندازه حبابها و جلوگيري از کاناليزه شدن گاز و براي افزودن سطح ويژه انتقال جرم (و بنابراين افزودن ميزان تبديل واكنش) صفحات جداکننده (توزيع کننده مجدد) بكار برده مي شوند. اثر صفحه جداكننده معمولا بصورت تركاندن حبابها نمايان مي شود. در اين کار پژوهشي، مدلسازي و شبيه سازي به منظور بدست آوردن دانش اصولي اثر صفحات جداکننده بر قطر حبابها و بر سطح ويژه انتقال جرم در يک رآکتور بستر سيال حبابي انجام گرفته است. ارتفاع برج بكار رفته 5 متر و قطر آن 0.3 متر در نظر گرفته شده است و صفحات جداکننده در ارتفاع 1 متر و 2 متر از ته برج قرار گرفته اند. يک مدل دو فازي براي بررسي رفتار ديناميکي حبابها ارايه گرديده است. اثرهاي صفحات جداکننده و سرعت ظاهري گاز بر رفتار عملکردي رآکتورهاي بستر سيال بررسي شده اند و نتايج بدست آمده با مدارک و نتايج موجود همخواني دارند. نرم افزار MATLAB براي اين کار مورد استفاده قرار گرفته است.
در اين کار پژوهشي جذب سطحي موليبدن بوسيله يک آئروژل سيليکاي جديد مورد بررسي قرار گرفته است. اين آئروژل آبگريز بر پايه پيش ماده TMOS (تترا متيل ارتوسيليکات) در حضور دو پيش ماده کمکي، تري فلوئورو پروپيل- تري متوکسي سيلان و دي اتيل- تري متيل سيليل فوسفيت ساخته شده است. نتايج بدست آمده نشان مي دهند که اين آئروژل در غلظت هاي حدود 10ppm، pH برابر با 4، مدت مجاورت 5 ساعت و ميزان جاذب برابر با 1.5 گرم براي حجم 50ml از محلول، توانايي بسيار بالايي در جداسازي موليبدن دارد. در مرحله بعد مطالعات سينتيکي انجام شده نشان داد که سرعت واکنش از مرتبه يک پيروي مي کند و ثابت سرعت برابر با 0.1248h-1 مي باشد. بررسي هاي ترموديناميکي انجام شده نيز نشان دهنده امکان سنجي طبيعت جذب خود به خود يونهاي موليبدن بر روي آئروژل مي باشد. مقايسه نتايج بدست آمده از آئروژل سيليکا و کربن آکتيو، توان بيشتر آئروژل سيليکاي ساخته شده را در جداسازي موليبدن به خوبي مشخص مي کند.
تنوع ژنتيکي در گياه نخود به دليل خودگشني و فرسايش ژني اندك است. چون تنوع ژنتيکي براي پيشبرد اهداف اصلاحي لازم و ضروري است، ايجاد تنوع از طرق مختلف نخستين گام در جهت اصلاح نباتات مي باشد. القاي جهش به وسيله موتاژنها يکي از راههاي ايجاد تنوع ژنتيکي بوده و موتاژنهاي فيزيکي (پرتوهاي يونساز) در اين زمينه كاربرد زياد دارند. در اين پروژه حساسيت 4 رقم زراعي (فيليپ 86، جم، بيوينچ، ILC486) به پرتوگاما با دزهاي 100، 200، 300 و 400 گري مورد ارزيابي قرار گرفت تا دز مناسب جهت اجراي برنامه اصلاحي تعيين گردد. نتايج آزمايش نشان داد که با افزايش دز تابشي ميزان رشد در تمام ژنوتيپ ها كاهش يافت. كاهش رشد رابطه خطي با شدت دز داشته و مستقل از ژنوتيپ مي باشد. طول ريشه در مقايسه با طول ساقه نسبت به دزهاي اشعه گاما حساستر است و کاهش رشد ريشه در دزهاي پايين تري نسبت به ساقه اتفاق مي افتد. ناهنجاريهاي رشد نظير آژئوتروپيسم (Ageotropism) يا حرکت ريشه به سوي بالا و زالي در دزهاي (200 گري به بالا) مشاهده شد. در نسل دوم نيز صفاتي نظير زالي، زردي بوته، کاهش تعداد شاخه و برگ، تغيير وضع بوته از حالت خزنده به ايستاده، تغيير در شکل و رنگ برگها و رنگ گل مشاهده شد. بر اساس نتايج و مشاهدات انجام گرفته، دزهاي 150 و 200 و 250 گري براي ادامه پروژه اصلاحي در نظر گرفته شدند.
کنترل آلاينده ها براي حفظ محيط زيست و سلامت کارکنان، يکي از مهمترين اهداف ايمني در يک کارخانه توليدي است. ايده آل آن است كه ماشين آلات طوري طراحي شوند که گرد و غبار توليد نشود. هنگامي که کنترل گرد و غبار در محل توليد امکان نداشته باشد، روش هاي کنترلي ديگر، مانند مسدود کردن محل توليد، نصب دستگاه هاي تهويه موضعي و کنترل هاي فردي بايد مورد استفاده قرار گيرند. در اين کار پژوهشي، کيفيت ماسک هاي يک بار مصرف براي استفاده در صنايع، بويژه صنايع هسته اي، بررسي شده اند. از 10 شرکت مورد استعلام، جمعا 21 نمونه براي انتخاب مناسب ترين ماسک دريافت شد. با روش ذرات اتمسفري کارايي ماسك ها تعيين و با اندازه گيري افت فشار، فاکتور کيفيت آنها حساب شد. مطالعات ما نشان مي دهد که کيفيت ماسک هاي مورد بررسي بسيار متفاوت مي باشد، بطوريکه کوچکترين، ميانگين و بالاترين عامل کيفيت ماسک ها در اين کار پژوهشي به ترتيب برابر 0.044, 0.002 و 0.247 است.
كاتدهاي اكسيدي گرمايوني به عنوان يکي از مهمترين منبع گسيل الكترون در قطعات الکترونيکي خلا مورد استفاده قرار مي گيرند. در اين كار پژوهشي كاتد اكسيدي پخت شده با پودر نيكل با سطح مقطع 0.07 cm2 ساخته شده و پارامترهاي گسيل الكتروني آن از قبيل چگالي جريان شباعي و تابع كار اندازه گيري شده است مقدار تابع کار، F=1.62 ev به دست آمد. تغييرات چگالي جريان با دما بررسي شده و منحني هاي شاتكي (Schottky) و ريچاردسون (Richardson) نيز رسم شده است.
ژنراتور 87Y/87mSr در پزشكي هسته اي كاربرد وسيعي دارد بطوريكه 87mSr، به علت داشتن نيمه عمري كوتاه (2.8 ساعت) و فوتوني با انرژي 388keV براي تصويربرداري از اسكلت مناسب بوده و 87Y با نيمه عمري در حدود 80.3 ساعت و فوتوني با انرژي 484keV براي رديابي و تخمين دز ناشي از برخي راديوايزوتوپ هاي استرانسيوم و ايتريوم بكار مي رود. مطالعه تئوري سطح مقطع واكنش هاي هسته اي نشان مي دهد كه واکنش هسته اي 88Sr(p,2n)87Y در شتابدهنده سيكلوترون مناسب ترين روش براي توليد 87Y با بهره توليد بالا مي باشد. هدف از اين پژوهش طراحي و ساخت هدف مناسب براي انجام واكنش هسته اي مذكور است. بدين منظور، برنامه اي بزبان C نوشته شد تا با تخمين بهره توليد محصولات، محدوده مناسب انرژي پروتون (21-27MeV) و ضخامت هدف، شرايط دستيابي به حداكثر توليد 87Y و حداقل توليد محصولات ديگر، بدست آيد. بهره توليد از 0.41 mCi/mA.h با هدف نيترات استرانسيوم تا 0.57 mCi/mA.h با هدف كلريد استرانسيوم افزايش داشته است. اين افزايش بهره توليد ناشي از انتقال بهتر حرارت از هدف به سيستم خنك كننده بعلت بهينه سازي نگهدارنده هدف، استفاده از ماده اوليه با نقطه ذوب بالاتر، افزايش درصد وزني استرانسيوم در هدف و جلوگيري از هدر رفتن آكتيويته به سبب خنك شدن بهتر سطح هدف مي باشد.
دام يون چهارقطبي در سطح وسيعي براي محصورسازي يون ها و طيف سنجي جرمي مورد استفاده قرار مي گيرد و شاهد استفاده روزافزون اين طيف سنج مي باشيم. معمولا براي محصورسازي يون ها در اين دام، از ولتاژ سينوسي استفاده مي شود. اما با استفاده از ولتاژ ضربه اي مي توان قدرت تفكيك طيف سنج جرمي را افزايش داد بطوري كه در زمينه جداسازي ايزوتوپهاي سبک کاربرد داشته باشد. در اين مقاله براي طراحي اين طيف سنج با ولتاژ ضربه اي محاسباتي روي نواحي اول و دوم انجام داديم و با بررسي و تحليل نتايج اين محاسبات به اين نتيجه رسيديم كه ناحيه اول پايداري، براي عملكرد دام با ولتاژ ضربه اي مناسب مي باشد.
نحوه توزيع عناصر در بسياري از نمونه هاي بيولوژي، ميكروالكترونيك و زمين شناسي داراي اهميت بسيار است. با استفاده از باريكه ميكروني و روبش نمونه مي توان اطلاعات دقيقي از توزيع عنصري عناصر موجود در نمونه به دست آورد. بعد از راه اندازي سيستم ميكروسكوپ روبشي پروتون (ريز باريکه) در آزمايشگاه واندوگراف، كاربرد اين سيستم در زمينه هاي مختلف علوم آغاز شد. در اين مقاله بعضي از نتايج آناليز عنصري و نحوه توزيع عناصر در نمونه هاي مختلف باستان شناسي، بيولوژي، كاني شناسي، ميكروالكترونيك و بيوتكنولوژي گزارش شده است. نتايج ارايه شده بعد از راه اندازي سيستم ميكروپيكسي به دست آمده است. هدف از ارايه اين نتايج، معرفي سيستم و بيان قابليت هاي آن در بررسي و آناليز عنصري مواد است.