بانک مقالات علوم و فنون هسته اي

عوامل اصلي موثر در انتخاب گرافيت براي صنايع، درجه خلوص و خواص فيزيكي آن مي‌باشند. چگالي، عامل مهمي در تعيين محدوده تغييرات خواص فيزيكي گرافيت است. يكي از روشهاي صنعتي براي چگال‌سازي گرافيت، پركردن خلل و فرج آن با قير قطران زغال‌سنگ است. در اين كار آزمايشي، با طراحي و ساخت يك دستگاه چگال‌ساز آزمايشگاهي، تاثير افزايش چگالي گرافيت و در نتيجه، روند تغييرات خواص فيزيكي، از جمله ضريب رسانش گرمايي، مقاومت ويژه الكتريكي، ضريب انبساط، مدول ديناميكي يانگ، مقاومت مكانيكي در مقابل فشار و شكست در نمونه‌هاي توليد شده مورد بررسي قرار گرفته است. تعداد مراحل چگال‌سازي در افزايش چگالي گرافيت نيز موثر است، به طوري كه پس از دو مرحله، چگالي آن با تغيير از 1.54 به 1.75 گرم بر سانتي‌متر مكعب به روش قالب‌گيري، حدود %13.7 افزايش يافته است.

 نسخه قابل چاپ

لاين‌هاي خالص جهش‌يافته زودرس سويا كه حاصل جهش زايي در اثر پرتودهي گاما به وسيله Co⁶⁰ با دزهاي جذبي 100، 150، 200 و 250 گري بودند، به منظور ارزيابي صفات زراعي و مقايسه عملكرد آنها با دو رقم تجارتي كلارك و ويليامز، در دو منطقه كرج و الشتر (خرم آباد) در قالب طرح آزمايشي شبكه‌اي ساده 7×7 متر در دو تكرار كاشته شدند. در كرج، بين عملكرد لاين‌هاي جهش‌يافته و عملكرد آنها در مقايسه با رقم ويليامز تفاوت معني دار آماري در سطح 1% و با رقم كلارك در سطح 5% وجود داشت. لاين شماره 47 با عملكرد 4782 كيلوگرم دانه در هكتار، رتبه اول و لاين شماره 38  با 4722 كيلوگرم دانه در هكتار رتبه دوم را داشت و تعدادي از لاين‌ها 10 تا 12 روز نسبت به ارقام تجارتي شاهد زودرس‌تر شدند. درالشتر، عملكرد دانه‌اي لاين‌هاي جهش‌يافته نسبت به رقم تجارتي و پرمحصول ويليامز تفاوت معني‌دار آماري در سطح 5 % داشت. بالاترين عمكرد دانه‌اي به لاين 47 اختصاص داشت كه معادل 3147 كيلوگرم در هكتار بود. دوره رويش آن نيز حدود دو هفته نسبت به رقم زودرس كلارك كوتاهتر بود. تجزيه و تحليل عملكردهاي دانه‌اي دو منطقه كرج و الشتر نشان دادند كه عملكردهاي دانه‌اي 15 لاين جهش‌يافته نسبت به رقم تجارتي كلارك و 36 لاين جهش‌يافته نسبت به رقم تجارتي ويليامز برتري داشتند. لاين جهش‌يافته 18 با عملكرد دانه‌اي 3643 كيلوگرم در هكتار رتبه اول را داشت و در هر دو منطقه نسبت به دو رقم تجارتي شاهد (كلارك و ويليامز) زودرس‌تر بود.

 نسخه قابل چاپ

در اين بررسي، پديده سيلان و خلاصه‌اي از كاربرد بسترهاي سيال تشريح شده است و با توجه به ويژگيهاي هيدروديناميكي و عملكرد برجهاي بستر سيال، خلاصه‌اي از خواص واكنشگرهاي بستر سيال حبابي تبيين شده و مدل‌سازي و محاسبات رايانه‌اي براي طراحي و ساخت يك برج بستر سيال به قطر 0.3 و به ارتفاع 5 متر انجام گرفته است. اثر ارتفاع بستر بر قطر حبابها و سطح ويژه انتقال جرم حساب شده و نتايج حاصل مورد بحث و بررسي قرار گرفته است. شرايط عمل برج و نوع كاتاليزور و خواص آن براي توليد انيدريدمالئيك از اكسايش بوتان نرمال است.

 نسخه قابل چاپ

در اين كار پژوهشي اثر روش استريل‌كردن با پرتو گاماي تابنده از راديوايزوتوپ كبالت 60 بر روي ساختار سطح فيلم پلي يورتان و مسموميت سلولي آن بررسي شده است. براي اين منظور، ابتدا نوعي پيش پليمر يورتان از واكنش بين تولوئن دي ايزوسيانات و مخلوط پلي‌ال شامل پلي اتيلن گلايكول/كستراويل (50.50 وزني) تهيه شد. سپس در اثر واكنش پيش پليمر سنتز شده با رطوبت محيط، فيلمهاي جامدي ساخته شد. اين فيلمها به وسيله پرتو گاما با دز 25 كيلوگري استريل شدند. ساختار فيزيكي سطح نمونه فيلم پلي يورتان استريل شده به وسيله ميكروسكوپ الكتروني پويشي (SEM) وارسي و با نمونه استريل نشده مقايسه گرديد. همچنين مسموميت سلولي احتمالي فيلمهاي استريل شده به روش كشت سلولهاي فيبروبلاست L929 مورد بررسي قرار گرفت و هيچ نشانه‌اي از مسموميت در آنها مشاهده نشد.

 نسخه قابل چاپ

در اين بررسي پاسخ به كشت بساك سه زادمون گندم بهاره: تجن، آتيلا و جهش يافته روشن (R- 12) به تيمارهاي مختلفي از پرتودهي گاما با دزهاي كم مورد آزمايش قرار گرفت. سنبله‌هاي هر سه زادمون با دزهاي 2 و 3 گري پرتودهي شد. و بي‌درنگ در محيط كشت P4 تغيير يافته حاوي 200 ميلي‌گرم در ليتر گلوتامين، 15 درصد فايكل، 2 ميلي گرم در ليتر 2,4 -D و 0.5 ميلي گرم در ليتر كنيتين كاشته شدند. زادمون‌ها كال‌زايي و گياه‌زايي متفاوتي نشان دادند. تيمار پرتودهي منجر به كاسته شدن صفات مورد مطالعه گرديد. هر سه زادمون پاسخ ضعيفي به كشت بساك نشان دادند كه اين پاسخ نيز با انجام پرتودهي كاهش يافت. در شرايط تيمار شاهد، از كالوس‌هاي بدست آمده از كشت بساك به ترتيب، رقم آتيلا 90 درصد، تجن 67 درصد و جهش يافته روشن 46 درصد توليد گياه سبز يا آلبينو كردند. اما كال‌هاي حاصل از بساك‌هاي پرتوديده، هيچ گياهي (سبز يا آلبينو) توليد نكردند. به طور كلي پرتودهي گاما، ظرفيت كالوس زايي و باززايي را كاهش داد.

 نسخه قابل چاپ

داده‌هاي زمين - شيمياييCu“ ، Mo، Fe، Co، Zn، Pb،”S  بر روي 293 نمونه سطحي در ناحيه‌اي به وسعت يك كيلومترمربع در منطقه كانسار مس پورفيري درالو، به روش آماري مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. براي تشخيص ناهنجاريهاي زمين - شيميايي از عيار زمينه، از سه روش: تعيين ضريب همبستگي، كاربرد نقشه‌هاي زمين - شيميايي سطحي و تجزيه و تحليل عاملها به وسيله مولفه‌هاي اصلي استفاده شد. نتايج حاصل از كاربرد اين روشها در انطباق مكانهاي كاني‌سازي با واحدهاي “سنگ‌ساختار” و دگرسان شده منطقه مورد مطالعه بكار رفته است. نتايج حاصل از كاربرد اين روش‌ها نشان مي‌دهند كه در منطقه مورد مطالعه، كاني‌سازي مس منطبق بر واحد گرانوديوريتي و تا حدي هم منطبق بر واحد ريوليتي است. ليكن بيشترين ارتباط بين كاني‌سازي و اين واحدها بستگي به دگرساني سريسيتي در آنها دارد.

 نسخه قابل چاپ

در اين كار پژوهشي ريزه‌ساختهاي? ،? ، ? و  ?₁در سه نوع قير قطران زغال‌سنگ با تركيبهاي شيميايي مختلف اندازه‌گيري شده است، و با استفاده از اين قيرها و كك همسانگرد، قطعات گرافيت در مقياس آزمايشگاهي ساخته و خواص آنها با انواع گرافيتهاي هسته‌اي مقايسه شده است. نتايج اين مقايسه‌ها نشان مي‌دهند كه مقاومت فشاري و چگالي نسبتا خوبي در اين گرافيتها ايجاد و عامل ناهمسانگردي خواص نيز در حدود عدد يك تامين شده است. ضريب انبساط حرارتي طولي در گرافيتهاي حاصل از قير ايراني نتايج بهتري را داده كه در حد كاربردهاي هسته‌اي بوده است. در مجموع، خواص مورد نظر در گرافيتهاي توليد شده، متاثر از تاثير ريزه‌ساختهاي قير قطران زغال‌سنگ است كه مي‌توان به عنوان نمونه‌اي مناسب براي ساخت گرافيت به كار برد.

 نسخه قابل چاپ

در اين كار پژوهشي يك دستگاه ردياب خورشيدي، مشتمل بر دو جز اپتيكي - الكترونيكي و هيدروليكي، براي نيروگاه گرما برقي خورشيدي طراحي و ساخته شده است. اجزاي اين دستگاه، شامل حسگرهاي نوري، مدارهاي الكترونيكي، كنترل كننده رايانه‌اي و محرك مكانيكي بوده و سازوكار عملكرد آنها تشريح شده‌اند. دسته‌اي از پرتوهاي خورشيدي موازي با محور اصلي آينه شلجمي شكلي كه داراي فاصله كانوني 170 cm و طول 400 cm و قطر دهانه 570 cm  است، بر سطح اين آينه مي‌تابد و پس از بازتابش در كانون آن متمركز مي‌شود، ولي پرتوهاي غير موازي منحرف مي‌گردند. معادلات مسير پرتوها در فضاي سه بعدي، به وسيله برنامه‌ريزي كامپيوتري به زبان C، با در نظر گرفتن زاويه خطاي تابش پرتوها بر آينه از صفر تا 0.5 درجه حل شده است، به طوري كه مي‌توان معياري براي بيشينه خطاي مجاز تابش پرتوهاي خورشيد بر آينه را بدست آورد. حسگرهاي نوري، انحراف پرتوها از محور اصلي آينه را با دقت 0.1 درجه شناسايي و فرمان‌هاي لازم براي تصحيح را به سيستم محرك مكانيكي از نوع هيدروليكي، انتقال مي‌دهد. يك موتور الكتريكي سه فاز با توان 0.7 kw و هزار دور در دقيقه حركت آينه را تامين مي‌كند.

 نسخه قابل چاپ

پس از سالها بهره‌برداري از نيروگاههاي WWER 1000/320 روسي و آشكار شدن نقصهاي رآكتور مدل V-320 بكار رفته در آنها، متخصصان روسي به كمك كارشناسان آمريكايي و آژانس بين‌المللي انرژي اتمي و همچنين مراكز تحقيقاتي داخل و خارج، نيروگاه جديدي از نوع WWER-1000 با رآكتور جديد مدل V-392 را معرفي كردند. اصلاحات در اين رآكتور شامل سوخت، سيستمهاي ايمني هسته‌اي، طراحي نوتروني و گرمابي (هيدروترمال) قلب رآكتور، ابزار دقيق و مدار اوليه و ثانويه رآكتور است. در اين مقاله تنها به اصلاحات سيستمهاي ايمني هسته‌اي، كه از عوامل مهم ارتقاي سطح ايمني هسته‌اي رآكتور به شمار مي‌آيند، پرداخته شده است.

 نسخه قابل چاپ

يكي از راههاي كنترل علفهاي هرز پهن برگ در مزرعه‌هاي ذرت، به كاربردن سم‌هاي انتخابي است. اين پژوهش به منظور بررسي مناسب‌ترين زمان كاربرد علف‌كش2,4-D ، براي كنترل علفهاي هرز تاج خروس و سلمه تره در مزرعه ذرت، طي سالهاي 81-1380 در مركز تحقيقات كشاورزي و پزشكي هسته‌اي سازمان انرژي اتمي ايران به اجرا درآمد. بر اساس اين تحقيق، مراحل مختلف رشد ذرت و تاج خروس و سلمه تره در شرايط طبيعي طي شده و اين گياهان پس از سم‌پاشي با محلول2.4-D ، در سطح رويي برگها مورد تلقيح علف‌كش 2,4-D نشاندار به كربن 14 با آكتيويته‌هاي 0.12- 0.05 ميكروكوري، در هر 10 ميكروليتر محلول، قرار گرفتند. گياهان پس از گذشت 48 ساعت برداشت و به بخشهاي شامل برگ تلقيح شده و اندامهاي بالايي و پاييني آن تقسيم شدند. نتايج حاصل از شمارش سم آكتيو نشان مي‌دهند كه مراحل 2 برگي تا 3 برگي ذرت بهترين هنگام براي كنترل انتخابي علفهاي هرز تاج خروس و سلمه تره مي‌باشند.

 نسخه قابل چاپ

 نسخه قابل چاپ

در اين پژوهش اثر كاشت يونهاي نيتروژن و دي اكسيد كربن بر سختي فولاد زنگ نزن 52100  در انرژي ثابت 90 KeV با دزهاي مختلف مورد بررسي و مقايسه قرار گرفت. كاشت يونهاي نيتروژن سختي اين فولاد را به مراتب بيشتر از كاشت يونهاي دي اكسيد كربن بر روي آن افزايش مي‌دهد. بيشترين افزايش سختي، مربوط به كاشت يونهاي نيتروژن با دز1×10¹⁸ ion/cm²  به اندازه 49.70 درصد نسبت به نمونه شاهد (خام) است. كاشت يونهاي دي اكسيد كربن با دزهاي 3×10¹⁸ ion/cm²و 1×10¹⁹ ion/cm² سختي را به ترتيب به اندازه 17.15 و 5.01 درصد نسبت به نمونه شاهد افزايش مي‌دهد. براي تعيين ساختار بلوري شبكه و تشكيل نوع فازها و تغيير احتمالي آنها از نمونه‌ها تجزيه و تحليل  XRD  به عمل آمد. نتايج حاصل نشان مي‌دهند كه در نمونه‌هاي كاشت شده به وسيله يون‌هاي نيتروژن، افزايش سختي به علت تشكيل فاز beta-CrN است. در نمونه‌هاي كاشت شده به وسيله يونهاي دي اكسيدكربن هيچگونه پيك جديدي كه معرف حضور كربن به صورت گرافيت و يا تشكيل فازي از نوع كاربيد باشد مشاهده نشد؛ همچنين با توجه به عدم مشاهده هيچگونه برآمدگي (كوهان) در پيكها نمي‌توان ادعا كرد كه كربنهاي موجود در زير لايه به صورت بي‌شكل وجود دارند.

 نسخه قابل چاپ

تشديدگر ناپايدار خود پالاينده (SFUR) با بزرگنمايي  M=-?در ليزر رزينه‌اي با دمش به وسيله هماهنگ دوم ليزر نئوديميوم - ياگ مورد مطالعه قرار گرفت. رنگ به كار رفته رودامين G 6 با غلظت 5×10^-3 mol/lit است. رفتار فضايي تپهاي ليزري حاصل از اين تشديدگر با تپهاي تشديدگر صفحه موازي، با طول معادل، مقايسه شد. انرژي‌هاي خروجي اندازه‌گيري شده در اين دو تشديدگر به ترتيب 20 ?J و 26 ?J است كه قابل ‌مقايسه‌اند. اختلاف اساسي اين دو تشديدگر در واگرايي باريكه‌هاي آنهاست كه براي تشديدگر خودپالاينده 0.77 ميلي راديان و براي تشديدگر صفحه موازي 1.6  ميلي ‌راديان اندازه گيري شد. كاهش واگرايي، درخشايي بالايي را (كه در دو تشديدگر به ترتيب 1.5×10¹¹ و 2.2×10¹⁰ وات بر سانتي‌متر مربع بر استراديان است) به همراه دارد. پهناي تپ در تشديدگر SFUR برابر 7 نانو ثانيه و در تشديدگر صفحه موازي 17 نانو ثانيه اندازه گيري شد. نتايج حاصل نشان مي‌دهند كه تشديدگر خودپالاينده قادر است درخشايي را در واگرايي كسري از ميلي راديان در مقايسه با تشديدگر صفحه موازي دست كم 10 بار افزايش دهد. به منظور توصيف رفتار ديناميكي تشديدگر SFUR، محاسبات عددي بر اساس معادلات آهنگ به كار رفت كه با نتايج تجربي به دست آمده به خوبي سازگارند.

 نسخه قابل چاپ

منابع تغذيه‌اي كه به طور متداول در ليزرهاي پالسي با ساز وكار دمش الكتريكي بكار مي‌روند در واقع نوعي دستگاه مولد پالس هستند. اين دستگاهها به علت كاربردهاي وسيعشان به ويژه در ليزرهاي پالسي از اهميت خاصي برخوردارند. در اين كار پژوهشي، ويژگيهاي يک دستگاه منبع تغذيه پالسي كه در ليزرهاي بخار فلزي از جمله ليزر بخار مس بكار برده مي‌شود مورد بحث قرار گرفته است. طراحي مدار، ساخت و اندازه‌گيري پارامترهاي بكار رفته نيز ارايه شده‌اند. بيشينه ولتاژ خروجي سيستم 10 kv ، پهناي پالس تقريبا 1 ?s و شدت جريان متوسط 340 mA است. آهنگ تكرار پالس منبع تغذيه تا 29 كيلوهرتز قابل تغيير است.

 نسخه قابل چاپ

در اين طرح، دزيمتر شيميايي اتانول كلروبنزن (ECB) برپايه استاندارد ASTM ساخته شده است. ويژگي‌هاي اين ‌دزيمتر در محدوده دزهاي صفر تا 30 كيلوگري مورد بررسي قرار گرفته‌اند. پرتودهي با چشمه كبالت 60 انجام گرفته است. قرائت دز - پاسخ با سه روش عيارسنجي (تيتراسيون)، اسپكتروفوتومتري و نوسان‌سنجي (اسيلومتري) انجام گرفته و روش نوسان ‌سنجي به عنوان بهترين روش انتخاب شده است. عوامل موثر بر دز - پاسخ از جمله تاثير ميزان دز، دماي پرتودهي، انرژي پرتو و گذشت زمان بررسي شدند. همچنين قابليت تكرار پاسخ و يكنواختي آن نيز مورد بررسي قرار گرفت. دزيمتر اتانول كلروبنزن، پايدار و قابل اطمينان است به طوري ‌كه مي‌توان آنرا در دزيمتري روزمره سيستم تابش-  فراوري گاما در محدوده دزهاي 0.5 تا 30 كيلوگري بكار برد.

 نسخه قابل چاپ