بانک مقالات علوم و فنون دریایی

در اين تحقيق از فروردين تا مرداد ماه 1379 در منطقه صيد تجاري بابلسر (ساري تا محمود آباد) مجموعا بيش از 800 قطعه ماهي کيلکاي معمولي (Clupeonella delicatula) زيست سنجي و برخي خصوصيات زيستي آنها شامل هم آوري، ترکيب سني در مراحل بلوغ جنسي، نسبت جنسها، ارتباط بين طول چنگالي و وزن و سن، ارتباط بين هم آوري و طول چنگالي و وزن، وزن تخمدان و سن و زمان اوج تخم ريزي مورد بررسي قرار گرفتند. نتايج پژوهش به عمل آمده بيانگر آن است که کيلکاي معمولي در منطقه مذکور داراي نسبت جنسي 2:1 (نر- ماده) بوده و زمان اوج تخم ريزي آن ارديبهشت ماه است. ميانگين هم آوري مطلق 28239.82 محاسبه شد.

 نسخه قابل چاپ

يک مدل دو بعدي کارآمد براي بررسي جزئيات مد توفان در درياي خزر بکار رفته است. اين مدل از روش اختلاف محدود کاملا ضمني و شبکه با ابعاد متغير براي حل معادلات حرکت انتگرال گيري شده در عمق و معادله پيوستگي، استفاده مي کند. ترمهاي گراديان فشار جو، تنش باد، نيروهاي جزر و مدي، اصطکاک کف و جانبي، نيروي کريوليس و شتابهاي انتقالي همگي در نظر گرفته شده اند. همچنين اين مدل تر و خشک شدن سلولها را در نظر دارد. بنابراين اين مدل مي تواند براي محاسبه گردشهاي جزرومدي، مد توفان و جريانات کنار ساحلي بکار رود. سيستم شبکه با ابعاد متغير براي حل بهتر در زير مناطق معين شده بکار رفته است. مدل مي تواند به آساني براي ديگر کاربردها اختيار و برقرار شود. اين مدل مي تواند روي کامپيوتر شخصي با کارايي کافي اجرا شود. براي سيستم غيرخطي بکار گرفته شده در اين تحقيق، گام زماني بايد به طور تجربي بدست آيد و معمولا از گام زماني بکار رفته در طرح صريح خيلي بزرگتر است. بهرحال، بايد توجه داشت که مقدار آن، آنقدر بزرگ انتخاب نشود که در اثر نيروهاي وابسته به زمان تاثير منفي بگذارد اين مدل همچنين يک چارچوب پايه را براي مطالعات آينده روي جريانات ناشي از امواج تهيه مي کند زيرا که ترمهاي تنش تشعشعي مي توانند به معادلات حرکت افزوده و بطور مشابه حل شوند. اين مقاله الگوريتم پايه و کاربرد اين مدل در درياي خزر براي بررسي جريانات باد رانده و مد توفان با در نظر گرفتن شرايط درياي خزر را نشان مي دهد.

 نسخه قابل چاپ

در تحقيق حاضر 3 گونه ماهي بومي و 6 گونه ماهي معرفي شده به درياچه زريوار واقع در غرب استان کردستان، ايران (زير منطقه بزرگ انتقالي مزوپوتاميان، منطقه پالااآرکتيک) از نظر انگل شناسي مورد بررسي قرار گرفته و تعداد 14 گونه انگل 3) گونه تک ياخته، 6 گونه مونوژن، 3 گونه سخت پوست، 1 گونه متاسرکر ديژن و 1 گونه پلروسرکوئيد سستد( از 7 گونه ماهيان فوق يافت شده و تا حد جنس و گونه شناسايي گرديدند. در ميان ماهيان مذکور يک گونه مونوژن از جنس انسيروسفالوس از آبشش مارماهي خاردار براي اولين بار گزارش شده و همچنين اين ماهي به عنوان ميزبان جديدي براي متاسرکر انگل ديژن ديپلوستوموم اسپاتاسئوم معرفي مي گردد.

 نسخه قابل چاپ

ترکيبات بيوشيميايي شانه دار درياي خزر براساس نسبتهاي پروتئين، چربي Ninhydrin-Positive Substance Polysaccharides (PS)(NPS) وLow molecular- Weight Carbohydrates (LMC)  در بدن اين آبزي تعيين گرديد. ميزان کل اين مواد در نمونه هاي مورد بررسي 84.18 ميلي گرم در هر گرم وزن خشک آن بوده است. پروتئين بيشترين ميزان را در تجزيه  Mnemiopsis leidyiداشته و پس از آن چربي و NPS قرار داشت.
مدت نگهداري بدون تغذيه اين شانه دار براي يک هفته کاهش شديدي را در تمام اجزاي بيوشيميايي آن داشته و براي مدت سه هفته وزن آن به شدت کاهش يافت. ميزان کل اجزا بيوشيميايي پس از يک هفته 56.73 ميلي گرم در هر گرم وزن خشک آن بوده که اين مقدار 30 درصد کاهش نسبت به وزن ماده خشک اوليه آن را نشان مي دهد. در شرايط نامطلوب غذايي تمام ترکيبات شيميايي بدن اين موجود بطور همزمان تغيير مي يابد.

 نسخه قابل چاپ

نماتد شولمانلا پطروشفسکي (Schalmanela pefrushewskii) در بافت پارانشيم کبد سس ماهي خوزستان (Barbus koswigi) که ميزبان جديدي براي انگل در دنيا مي باشد براي اولين بار در ايران گزارش مي شود. بعلاوه واکنش هاي بافتي بر عليه انگل بالغ در کبد نيز تفسير مي گردد.

 نسخه قابل چاپ

مرجان نرم Sinularia erecta از منطقه مرجاني جزيره لارک واقع در خليج فارس از عمق 4 متري تحت مطالعه قرار گرفت. وجود زئوگزانتلا در اين مرجان در برش بافتي مشاهده گرديد. باکتري گرم مثبت با کد S-2004 از اين مرجان جداسازي و شناسايي گرديد. اين باکتري با استفاده از بررسي بيوشيميايي و مورفولوژيک مورد شناسايي قرار گرفت که به دو گروه اکتينوميستها و جنس استرپتوميست متعلق مي باشد. اين اسمزپتوميست داراي پتانسيل بالقوه توليد ترکيب سيتوتوکسيک با LC50=0.5mg/ml به وسيله تست Brine Shrimp Bioassay مي باشد که احتمالا مي تواند در جهت توليد ترکيبات سيتوتوکسيک به کار رود.

 نسخه قابل چاپ

در مطالعه حاضر تاثير مقادير 0، 400، 800  و 1200 ميلي گرم ال - کارنيتين در هر کيلوگرم غذا بر روي رشد و ترکيبات بدن قزل آلاي رنگين کمان بررسي شد. به اين منظور چهار گروه از ماهيان با وزن متوسط 1 گرم و بيومس کل 100 گرم در هر گروه به مدت 48 روز مورد تغذيه قرار گرفتند. ماهيان بر حسب دماي آب و وزن توده به ميزان 3.7 تا 6 درصد وزن بدن در روز تغذيه شدند و وزن آنها در پايان دوره به حدود 7 گرم رسيد.
در مقادير مختلف ال - کارنيتين هيچ تفاوت معني داري در تيمارهاي مختلف روي رشد، FCR و SGR يافت نشد (P>0.05). همچنين در مقادير مختلف ال - کارنيتين تفاوت معني داري در ميزان پروتئين و چربي بدن نيز در تيمارهاي مختلف ديده نشد (P>0.05).

 نسخه قابل چاپ

بارشهاي ساحل شمالي ايران براساس نقشه هاي ماهانه سطح زمين و تراز 500 هکتوپاسکال در شش ماه سرد سال (از اکتبر تا مارس) طي دوره آماري 19 ساله 1971) تا (1989 بررسي گرديد. براي تطبيق الگوهاي ماهانه با شرايط روزانه، نقشه هاي روزانه سطح زمين و تراز 500 هکتوپاسکال وقوع بارش روز دوم نوامبر 1978 مطالعه شد.
نتايج تحقيق نشان داد که رخداد بارشهاي شديد در شمال کشور در تراز 500 هکتوپاسکال، با حاکميت پشته بر روي درياي سياه شرق تا مرکز اروپا، شرق درياي مديترانه و حضور ناوه عميق در شرق درياي سياه همراه است. محور اين ناوه از حوالي عرض 70? شمالي شروع و به سمت جنوب - جنوب غرب در امتداد طولهاي تقريبي بين  ْ 40تا ْ 50 شرقي گسترش مي يابد.

 نسخه قابل چاپ

براي مطالعه و بررسي اسيدهاي چرب موجود در بافت ماهي کفال طلايي، در فصل صيد سال 1379، نمونه هاي اين گونه از سواحل جنوبي درياي مازندران صيد و اقدام به استخراج چربي و تهيه متيل استر از آنها گرديد. سپس با استفاده از دستگاه کروماتوگرافي گاز - مايع )مدل (Shimadzo-14, Japan، اقدام به شناسايي اسيدهاي چرب موجود در بافت آنها گرديد. ميانگين چربي کل بافت اين ماهي 9.25 درصد، ميزان اسيدهاي چرب غير اشباع 72.04 درصد، اسيدهاي چرب اشباع 27.95 درصد، اسيدهاي چرب غير اشباع با يک پيوند دوگانه 43.84 درصد و اسيدهاي چرب غير اشباع با چند پيوند دوگانه 28.20 درصد تعيين شد. اسيدهاي چرب غير اشباع با چند پيوند دو گانه مانند لينولئيک اسيد )با (%5.96، آلفا - لينولئيک اسيد )با (%8.72و دوکوزاهگزانوئيک اسيد )با (%3.55 در اين ميان از فراواني قابل ملاحظه اي برخوردار بودند. مجموع اسيدهاي چرب امگا - 3، 18.71 درصد از کل اسيدهاي چرب بافت اين ماهي را تشکيل مي دهد. نسبت اين اسيدها به امگا - 6، عدد قابل توجه 1.97 مي باشد. با توجه به ميزان صيد غالب ماهي کفال طلايي در بين ماهيان استخواني درياي مازندران و همچنين توجه به ترکيب اسيدهاي چرب بافت اين ماهي، ارزش بالاي آن از ديدگاه صنايع غذايي و شيلاتي معرفي شده و تفاوت هاي اين گونه با برخي ديگر از ماهيان استخواني نمايان مي گردد.

 نسخه قابل چاپ

 نسخه قابل چاپ

با استفاده از داده هاي ايستگاه هاي هواشناسي و تحليل نقشه هاي همديدي، نقش درياي خزر در بارش سواحل شمالي كشور بررسي شد. نتايج حاصل بيانگر آن است كه سه نوع سيستم فشاري در ريزش بارش سواحل جنوبي درياي خزر موثرند كه عبارتند از فرابار سيبري، سيستم هاي كم فشار و واچرخندهاي مهاجر. در ميان اين سه عامل، بارش هاي با منشا فرا بار سيبري داراي فراواني وقوع بيشتري اند. اين در حالي است كه بيشترين و شديد ترين بارش ها، به واچرخندهاي مهاجر مربوط است. رطوبت مورد نياز بارندگي هايي كه در اثر فرابار سيبري ايجاد مي شود، در اثر تبخير حاصل از درياي خزر است. در حالي كه رطوبت مورد نياز كم فشارها و قسمتي از رطوبت واچرخندهاي مهاجر از درياي سياه، مديترانه يا اقيانوس اطلس آورده مي شود. هر گاه در ساحل جنوبي درياي خزر، در سطح زمين پشته پر فشار كوتاه ناشي از گسترش هواي سرد در منطقه استقرار يابد و در ترازهاي مياني و بالايي جو نيز ناوه وجود داشته باشد، شرايط لازم براي وقوع بارش هاي شديد در منطقه مهيا مي شود. لازم به توضيح است كه ريزش هواي سرد عرض هاي بالا به سواحل جنوبي درياي خزر، باعث افزايش فشار هوا در منطقه مي شود.اين هواي سرد، به هنگام عبور از درياي خزر، با توجه به فصل و بالا بودن آب دريا، از زير گرم و مرطوب و در نتيجه ناپايدار مي شود. جريان واچرخندي هوا، اين هواي مرطوب و ناپايدار را به سواحل جنوبي درياي خزر مي راند. وجود ناوه در ترازهاي بالايي، جريان هاي صعود را تقويت مي كند. به اين ترتيب، هر قدر ميزان فشار در سطح زمين بيشتر و ناوه تراز بالايي عميق تر باشد، انتظار وقوع بارش شديدتر، بيشتر مي شود.

 نسخه قابل چاپ