بانک مقالات علوم محیطی

mehdi0014

کاربر طلایی1

تاریخ عضویت : مرداد 1389

تعداد پست ها : 287351

محل سکونت : آ.غربی-سولدوز

1 : محيط شناسي تابستان 1385; 32(39):1-10.

شبيه سازي آثار دو برابر شدن دي اكسيد كربن جو بر تغيير اقليم تبريز با استفاده از «مدل آزمايشگاه پويايي سيالات ژئوفيزيكي» (GFDL)

خورشيددوست علي محمد,قويدل رحيمي يوسف

مدل هاي گردش عمومي مدل هاي رياضي (شبيه سازهاي رايانه اي) خصوصيات و فرايندهاي جوي – اقيانوسي هستند که هدف آنها توصيف سيستم اقليمي کره زمين (سيستم اقليمي کره زمين حاصل و پيوندي از ارتباطات جو، اقيانوس ها، پهنه هاي يخي يا کريوسفر (يخ کره)، ارگانيسم هاي حياتي (بيوسفر)، خاک ها، رسوبات و سنگ ها) است. توسعه مدل هاي مذکور به سال 1960 ميلادي بر مي گردد. مدل هاي گردش عمومي در حال تبديل شدن به ابزار اصلي بررسي تغييرات اقليمي کره زمين هستند. در اين تحقيق با استفاده از داده هاي ماهانه حاصل از محاسبه ضرايب مربوط به دما و بارش نقاط شبکه در مختصات ايستگاه تبريز و داده هاي متوسط ماهانه دما و بارش ايستگاه هواشناسي تبريز، اثرات دو برابر شدن ميزان CO₂ جو بر دما و بارش شبيه سازي شده بررسي شده است. مدل هاي هايترگراف و آمبروترميک ترسيمي براي تبريز مبين تغييرات ماهانه عناصر اقليمي دما و بارش در شرايط دو برابر شدن CO₂ جو هستند. نتايج حاصل از شبيه سازي عناصر دما و بارش به روش «مدل گردش عمومي GFDL» مبين افزايش دماي تبريز در کليه مقاطع ماهانه و فصلي و کاهش بارش در فصل زمستان (ماه مارس) و افزايش آن در فصل بهار (ماه هاي آوريل و مي) هستند. مدل هاي آمبروترميک و اقليم نگاشت – هايترگراف فعلي و شبيه سازي شده تبريز از مدل GFDL در شرايط دو برابر شدن CO₂ جو، تغييرات دما و بارش را مورد تاييد قرار داد. با توجه به مدل هاي آمبروترميک و هايترگراف ترسيمي براي وضعيت اقليم فعلي و اقليم شبيه سازي شده از مدل GFDL تغيير اقليم تبريز در شرايط دو برابر شدن CO₂ به صورت کاهش مدت و شدت دوره سرد و کاهش روزهاي همراه با يخبندان، کاهش بارش بهاره و زمستاني، تغيير شکل بارش زمستاني از برف به باران، طولاني شدن دوره رشد گياهان، افزايش دما و به تبع آن خشکي، خود را نشان خواهد داد.

كليد واژه: شبيه سازي اقليمي، تغيير اقليم، مدل گردش عمومي GFDL، آثار دو برابر شدن دي اكسيد كربن، تبريز

نسخه قابل چاپ

چهارشنبه 10 خرداد 1391 9:31 AM

mehdi0014

کاربر طلایی1

تاریخ عضویت : مرداد 1389

تعداد پست ها : 287351

محل سکونت : آ.غربی-سولدوز

پاسخ به:بانک مقالات علوم محیطی

10 : محيط شناسي تابستان 1385; 32(39):83-88.

بررسي امكان استفاده از روش زمين شناسي براي مطالعات خاك در منابع طبيعي (مطالعه موردي: حوزه آبخيز طالقان)

معيني ابوالفضل,جعفري محمد,سلاجقه علي,فيض نيا سادات

تمامي طرح هاي منابع طبيعي بخصوص طرح هاي مرتع، آبخيزداري و محيط زيست بدون مطالعه خاک، ناموفق، ناکارامد و محکوم به شکست مي باشند. از جمله روش هايي که براي مطالعات خاک در منابع طبيعي متداول است روش زمين شناسي است. در اين تحقيق از حوزه آبخيز طالقان، زير حوزه حسنجون که در محدوده َ 37 °50 تا َ 50 °50 طول شرقي و َ 7 °36 تا 20َ°36عرض شمالي واقع شده و داراي تنوع زمين شناسي خوبي است انتخاب گرديد. ابتدا نقشه واحدهاي کاري روش زمين شناسي با بررسي هاي فتوژئولوژي و بازديدهاي صحرايي با استفاده از سامانه هاي اطلاعات جغرافيايي در مقياس 20000: 1 تهيه شد و سپس به حفر پروفيل در اين واحدها اقدام شد و مقدار pH، EC، درصد مواد آلي، درصد کربنات کلسيم، درصد سيلت، درصد رس و درصد شن تعيين گرديد. نتايج حاصل از آزمون هاي آماري که با استفاده از نرم افزارهاي مناسب آماري و در سطح احتمال 5 درصد انجام گرفت نشان داد که پروفيل هاي موجود در واحدهاي کاري مختلف زمين شناسي (پروفيل هاي موجود در سنگ هاي مختلف) با يکديگر در اغلب فاکتورها اختلاف معني داري دارند (بجز EC و درصد مواد آلي) و اين نتيجه گوياي اين مطلب خواهد بود که براي مطالعات خاکشناسي، تقسيم بندي منطقه از لحاظ جنس سنگ امري کاملا ضروري است. سپس پروفيل هاي موجود در هر يک از واحدهاي کاري (در يک سنگ معين) با يکديگر مقايسه شدند و نتايج حاصل از آزمون هاي آماري نشان داد که واحدهاي کاري روش زمين شناسي پلي گونهاي همگني نيستند و بجز pH، بقيه فاکتورها در يک جنس سنگ معين با يکديگر اختلاف معني داري دارند و با توجه به نتايج حاصله، براي مطالعات اجمالي و در مرحله شناسايي روش زمين شناسي مي تواند مفيد باشد ولي در مطالعات معمول خاک شناسي در منابع طبيعي فقط مي توان براي ارزيابي مقدار pH از روش زمين شناسي کمک گرفت و براي مطالعه ساير فاکتورها نمي توان به روش زمين شناسي به تنهايي اکتفا کرد.

كليد واژه:

چهارشنبه 10 خرداد 1391 9:31 AM

mehdi0014

کاربر طلایی1

تاریخ عضویت : مرداد 1389

تعداد پست ها : 287351

محل سکونت : آ.غربی-سولدوز

پاسخ به:بانک مقالات علوم محیطی

4 : محيط شناسي زمستان 1384; 31(38):23-30.

ارزيابي پساب‌ تصفيه شده شهري و كاربرد آن در آبياري فضاي سبز مطالعه موردي: (تصفيه خانه فاضلاب شهر مرودشت)

حسن لي علي مراد,جوان محمود

به منظور بررسي پساب تصفيه شده شهري در درخت‌كاري، آزمايشي در تصفيه‌خانه فاضلاب شهر مرودشت با كاشت ١٤ گونه درخت و در وسعت ٢/١ هكتار و با كاربرد پساب تصفيه شده و آب چاه با دو روش مستقل آبياري قطره‌اي (بابلر) در بهمن ١٣٨٠ آغاز و به مدت ٢٦ ماه انجام شد. برنامه پايش شامل ارزيابي تغييرات كيفيت آب آبياري، بررسي اثر پساب بر زنده‌ماني و علايم ظاهري ناشي از مسموميت احتمالي درختان و بررسي خصوصيات فيزيكي و شيميايي خاك، و همچنين شاخص‌هاي رشد تدوين شد. در مقاله حاضر با استفاده از بخشي از داده‌هاي اين آزمايش ارزيابي تغييرات كيفيت پساب و آثار آن‌ بر درصد زنده‌ماني و علايم ظاهري ناشي از مسموميت احتمالي درختان مورد بررسي قرار گرفته است. ارزيابي اثرات پساب بر خصوصيات فيزيكي و شيميايي خاك و شاخص ‌هاي رشد درختان در مقالات جداگانه‌اي در دست تهيه مي‌باشد.نتايج بررسي ها نشان داد پساب مورد استفاده از نظر مواد آلي متوسط نسبتاً شور، از نظر SAR و عنصر سمي كلرايد با خطر متوسط و از نظر ازت و فسفر جزٕ پساب‌هاي با خطر پايين است. گونه اكاليپتوس ميكروتيكا با 99 درصد زنده ماني موفق ترين و گونه‌هاي كمالدولنسيس با 97 درصد ،آكاسيا با 97 درصد، اقاقيا با 95 درصد، زبان گنجشك با 94 درصد و توت با 5/92 درصد زنده‌ماني، گونه‌هاي موفقي بودند كه بيش از 90 درصد زنده‌ماني داشتند. تجمع سديم در برگ گزشاهي، توت ، آكاسيا، افرا، زيتون و اكاليپتوس بيش از ديگر درختان است كه مي‌تواند نشان دهنده مقاومت اين گونه‌ها به سديم باشد. بيشترين آثار سوختگي در برگ افرا، صنوبر و توت مشاهده مي شود كه بيش از حد مجاز كلر در برگشان تجمع يافته، تجمع يون بر، در برگ درختان مختلف بسيار متفاوت است. نتايج آزمايش ‌ها بيانگر آن است كه مي‌توان از پساب با تصفيه ثانويه با روش موضعي براي درخت‌كاري بدون نگراني جدي از آلودگي‌محيط زيست استفاده كرد با اين آگاهي كه در برخي شرايط اثر آن بر رشد درختان بهتر از آب معمولي است. افزون بر آن، آبياري با پساب در روش موضعي از نظر مسايل محيط زيستي و استفاده بهينه از آب نسبت به ديگر روش‌ها مطلوب‌تر است.

كليد واژه:

نسخه قابل چاپ

چهارشنبه 10 خرداد 1391 9:31 AM

mehdi0014

کاربر طلایی1

تاریخ عضویت : مرداد 1389

تعداد پست ها : 287351

محل سکونت : آ.غربی-سولدوز

پاسخ به:بانک مقالات علوم محیطی

5 : محيط شناسي زمستان 1384; 31(38):31-38.

تخصصي نمودن GIS به منظور اجراي خودكار مدل تخريب

مددي حسين,درويش صفت علي اصغر,مخدوم فرخنده مجيد

کاربرد سامانه هاي اطلاعات جغرافيايي طي سال هاي اخير موجب تحول در تجزيه و تحليل داده هاي مکان دار شده است. اين موضوع بويژه در زمينه علوم محيط زيستي که داده هاي مکان دار نقش مهمي را در بررسي ها ايفا مي کنند، بخوبي مشهود مي باشد. اما حجم زياد داده هاي مکان دار و پيچيدگي نسبي مدل هاي متداول در محيط زيست، باعث زمان َبر بودن فرايند تحليل مي شود. بنابراين ضرورت توسعه GIS و تبديل سامانه هاي اطلاعات جغرافيايي عمومي به سامانه هاي تخصصي زيست محيطي مشهود است. اين تحقيق با هدف بررسي امکان اجراي خودکار مدل تخريب در محيط GIS و تهيه برنامه اي کاربرپسند در محيط GIS-ArcView شکل گرفت. در اين تحقيق تمامي برنامه هاي تهيه شده با استفاده از زبان برنامه نويسي Avenue در محيط سامانه اطلاعات جغرافيايي Arcview تهيه شده و در يک مجموعه واحد به عنوان Extension قرارگرفتند. اين Extension شامل يک منو (در بر گيرنده 15 زير منو) و دو ابزار است. به منظور آزمون صحت اين Extension ، فرايند ارزيابي زيست محيطي آثار توسعه در شهرستان ملاير به وسعت 320983 هکتار (قبلاً به صورت دستي انجام گرفته بود)، با استفاده از همان داده ها و بهره مندي از Extension تهيه شده، بار ديگر اجرا شد. مقايسه نتايج حاصل از دو روش دستي و خودکار، نشاندهنده کاهش زمان لازم به ميزان چشمگير و افزايش دقت اجراي مدل به ميزان 4/13 درصد در روش خودکار نسبت به روش دستي بود. به اين ترتيب متخصصان محيط زيست با استفاده از اين برنامه تکميلي GIS مي توانند نسبت به انجام فرايند ارزيابي آثار توسعه بر محيط زيست اقدام کنند. اين برنامه تکميلي در آدرس الکترونيکي (www.esri.com) قرار داده شده و مي تواند در اختيار کليه ارزيابان محيط زيست قرار گيرد. اين تحقيق زمينه هاي لازم را براي توسعه GIS، بر اساس مدل هايي که توسط متخصصان ايراني براي کشور طراحي شده اند فراهم مي سازد.

كليد واژه:

نسخه قابل چاپ

چهارشنبه 10 خرداد 1391 9:31 AM

mehdi0014

کاربر طلایی1

تاریخ عضویت : مرداد 1389

تعداد پست ها : 287351

محل سکونت : آ.غربی-سولدوز

پاسخ به:بانک مقالات علوم محیطی

4 : محيط شناسي تابستان 1385; 32(39):33-40.

بررسي تغييرات غلظت نيترات آب هاي زير زميني حاشيه زاينده رود در استان اصفهان

خسروي دهكردي اردشير,افيوني مجيد,موسوي سيدفرهاد

مصرف کودهاي نيتروژن دار بدون توجه به آثار سو بر خصوصيات خاک، محصولات کشاورزي و به ويژه محيط زيست، به طور چشمگيري افزايش يافته است. نيترات به عنوان عمده ترين شکل نيتروژن به راحتي به آب هاي زير زميني منتقل و موجب آلودگي آنها مي شود. آب هاي زير زميني به علت داشتن کيفيت مناسب و قابليت دسترسي آسان، مهمترين منبع تامين آب در مناطق خشک و نيمه خشک است. هدف از انجام اين تحقيق، بررسي آلودگي نيترات، توزيع و تغييرات آن در آب هاي زير زميني حاشيه زاينده رود در منطقه خشک و نيمه خشک استان اصفهان است. بدين منظور از باغبادران تا وزنه حدود 100 حلقه چاه آب داير انتخاب شد و هر دو ماه يک بار از مهر ماه 1377 تا مهر ماه 1381 نمونه برداري انجام گرفت و غلظت TH, SO₄^2-, Mg ²⁺, Ca²⁺, Na⁺, k⁺, HCO₃^-, Cl^-, NO₃- N و EC اندازه گيري شد. نتايج نشان داد ميانگين غلظت نيتروژن نيتراتي در آب چاه هاي باغبادران با عمق متوسط 6 متر 5.28 ، در منطقه فلاورجان با عمق متوسط 7.5 متر 17.63 و در منطقه ورزنه با عمق متوسط 6 متر 6.35 ميلي گرم در ليتر بود. بيشترين مقدار غلظت نيتروژني نيتراتي در آب چاه در منطقه جلال آباد در فاصله يک کيلومتري ساحل زاينده رود و به ميزان 70.8 ميلي گرم در ليتر (7 برابر حد استاندارد 10 ميلي گرم در ليتر) در تاريخ 27/1/80 اندازه گيري شد. ميانگين غلظت نيتروژن نيتراتي چاه آب آشاميدني روستاي باغ ملک (چاه شماره 1) با چاه آب شهر ورزنه (چاه شماره 100) در طول مدت مطالعه تفاوت معني دار نداشت ولي اين غلظت در منطقه لنجان (کله مسيح، چمگران، زرين شهر، فلاورجان و درچه) به علت فعاليت زياد کشاورزي (به طور عمده برنج کاري) با نقطه شروع (چاه شماره 1) و نقطه پايان (چاه شماره 100) داراي تفاوت معني داري بود. همچنين، نتايج نشان داد که غلظت نيترات با هيچيک از پارامترهاي شيميايي اندازه گيري شده در نمونه هاي آب زير زميني همبستگي معني داري ندارد.

كليد واژه:

نسخه قابل چاپ

چهارشنبه 10 خرداد 1391 9:32 AM

mehdi0014

کاربر طلایی1

تاریخ عضویت : مرداد 1389

تعداد پست ها : 287351

محل سکونت : آ.غربی-سولدوز

پاسخ به:بانک مقالات علوم محیطی

5 : محيط شناسي تابستان 1385; 32(39):41-48.

بررسي شدت آلودگي عناصر سنگين در رسوبات رودخانه شفارود

كرباسي عبدالرضا,بياتي آيدا,نبي بيدهندي غلامرضا

در اين تحقيق رسوبات رود خانه شفارود جهت تعيين غلظت سنگين، منشا عناصر و شدت آلودگي مورد آناليز شيميايي قرار گرفتند. گر چه از سال هاي 1350 مقايسه نتايج غلظت عناصر سنگين با استانداردهاي جهاني رايج بوده است ليکن نتايج تحقيق نشان مي دهد که استفاده از ميانگين هاي غلظت عناصر سنگين در پوسته زمين و رسوبات جهاني روش مناسبي جهت برآورد ميزان آلودگي در منطقه مورد مطالعه نمي باشد. غلظت عناصر سنگين در رسوبات رودخانه شفارود توسط واحدهاي زمين شناسي منطقه تحت کنترل مي باشند و در اين ميان واحدهاي آهکي نقش بيشتر و مهمتري نسبت به ديگر واحدهاي زمين شناسي منطقه دارند همچنين مواد آلي طبيعي نيز در جذب عناصر و توليد پيوند آلي – فلزي موثر بوده اند. به علت تاثير مواد آهکي بر غلظت عناصر مشاهده مي شود که به طور کل غلظت هاي بدست آمده در منطقه نسبت به ميانگين هاي جهاني کمتر است. در ادامه تحقيق با استفاده از LOI, Ca, Al به ترتيب به عنوان شاخص هاي زميني، بيوژنيکي و مواد آلي نسبت به منشا يابي عناصر منگنز، آهن، نيکل، مس، روي، سرب و کبالت اقدام شد. گرچه دو عنصر آهن و منگنز مستقيما با شاخص زميني ارتباط دارند و منشا آنها کاملا زميني است ليکن ديگر عناصر مورد مطالعه نيز داراي منشا زميني بوده و توسط مواد آلي طبيعي و مواد بيوژنيکي طبيعي تحت کنترل مي باشند. بدين ترتيب، خوشبختانه اثري از آلودگي فلزي در رودخانه شفارود مشاهده نگرديده است. شاخص ژئوشيميايي مولر نيز مويد اين امر بوده و خروجي محاسبات اين شاخص، شدت آلودگي عناصر منگنز، سرب، نيکل، مس، روي و آهن را در رده غير آلوده نشان مي دهد.

كليد واژه: فلزات سنگين، رسوبات، آلودگي، شفارود

نسخه قابل چاپ

چهارشنبه 10 خرداد 1391 9:32 AM

mehdi0014

کاربر طلایی1

تاریخ عضویت : مرداد 1389

تعداد پست ها : 287351

محل سکونت : آ.غربی-سولدوز

پاسخ به:بانک مقالات علوم محیطی

3 : محيط شناسي تابستان 1385; 32(39):19-32.

بررسي روش هاي تصفيه پساب واحدهاي توليد الكل

پازوكي محمد,شايگان جلال,افشاري عباس

پساب واحدهاي توليد الکل به دليل BOD و COD بالا و دارا بودن مواد سمي همچون ترکيبات فنلي و داشتن pH پايين يکي از مشکلات عمده محيط زيستي است. دفع مستقيم و مستمر اين پساب در خاک موجب کاهش کيفيت خاک و از بين رفتن محصولات کشاورزي محيط زيستي مي شود. در صورت تخليه در رودخانه يا دريا، حيات آبزيان را در معرض تهديد جدي قرار مي دهد. به منظور جلوگيري از اين خطرها، روش هاي بيولوژيکي، شيميايي و فيزيکي فراواني براي تصفيه اين پساب پيشنهاد شده است. روش هاي فيزيکي و شيميايي بر اساس جذب سطحي، تبادل يوني، فرايند غشايي و اکسيداسيون هاي شيميايي استوار است. روش هاي بيولوژيکي بي هوازي در مقايسه با روش هاي هوازي مقرون به صرفه بوده و در سال هاي اخير توسعه زيادي يافته اند. برکه هاي بي هوازي 70-60 درصد BOD را با زمان ماند 1 تا 2 ماه کاهش مي دهند. اکثر روش هاي بي هوازي راکتوري قادرند BOD فاضلاب ورودي را 80 تا 85 درصد کاهش دهند. در اين صورت 15 تا 20 درصد BOD باقيمانده با روش هاي هوازي قابل حذف است. تبخير پساب به منظور توليد خوراک دام و سوزاندن پساب به منظور بازيافت پتاس از جمله روش هاي ديگري مي باشند که براي دفع پساب واحدهاي توليد الکل در مقياس کم مورد استفاده قرار گرفته اند و در صورتي که مشکلات فناوري ساخت و مشکلات بهره برداري آنها در نظر گرفته نشود هزينه خالص دفع پساب را به دليل فروش محصولات به دست آمده کاهش مي دهند. پساب واحدهاي توليد الکل به عنوان سوبسترا براي توليد پروتيين تک ياخته نيز مورد تحقيق قرار گرفته است که در صورت فروش محصول به دست آمده، هزينه اين روش نيز کاهش مي يابد.

كليد واژه: تصفيه پساب، توليد الكل، رنگبري بيولوژيكي، روش هاي تصفيه

نسخه قابل چاپ

چهارشنبه 10 خرداد 1391 9:32 AM

mehdi0014

کاربر طلایی1

تاریخ عضویت : مرداد 1389

تعداد پست ها : 287351

محل سکونت : آ.غربی-سولدوز

پاسخ به:بانک مقالات علوم محیطی

7 : محيط شناسي تابستان 1385; 32(39):59-68.

آثار جزيره گرمايي و شهرنشيني روي وضع هوا و اقليم محلي در كلان شهر تهران بر اساس داده هاي مهرآباد و ورامين

رنجبرسعادت ‌آبادي عباس,علي اكبري بيدختي عباس علي,صادقي ‌حسيني سيدعليرضا

توسعه شهرنشيني و فعاليت هاي صنعتي در شهرهاي بزرگ منجر به تغييرات وسيعي در مشخصات فيزيکي سطح زمين، انرژي گرمايي آزاد شده، آلودگي هوا، تغييرات دما و ساير پارامترهاي هواشناختي مي شود و جزيره گرمايي شهري را ايجاد مي کند. در اين مطالعه تغييرات ناشي از آثار شهرنشيني روي وضع هوا و اقليم محلي در کلان شهر تهران بررسي شد. به اين منظور روند سري هاي زماني کميت هاي دماي کمينه، بيشينه و باد تهران (ناحيه توسعه يافته شهري) و ورامين (ناحيه کم توسعه يافته شهري) طي يک دوره چهل ساله (95-1956) مطالعه گرديد. رابطه بين شدن جزيزه گرمايي تهران با پارامتر جمعيت شهري و همچنين کميت هايي نظير باد و پايداري ايستايي جو، بررسي شده است. نتايج حاصله، بيانگر افزايش قابل ملاحظه روند دماي کمينه تهران در مقايسه با بيشينه آن است. همچنين روند افزايش ميانگين سالانه دماي کمينه در تهران تقريبا چهار برابر ورامين ld مي باشد. بيشترين تغييرات افزايشي براي ميانگين ماهانه دماي کمينه تهران و ورامين در ماه نوامبر (آذر) به ترتيب به مقدار C° 4.64 و C° 2.12 و کمترين تغييرات در فوريه (بهمن) به ترتيب به مقدار C°1.24 و C° 0.44 - است. اختلاف ميانگين چهل ساله دماهاي کمينه تهران با ورامين در ماه سپتامبر بيشينه و در فوريه (بهمن) کمترين مقدار را دارد. اين اختلاف هاي فاحش در روند افزايشي دماي کميته تهران نسبت به ورامين بيانگر آثار شهري از جمله آزاد شدن گرماي دست ساز بشر و مصنوعي زياد و در نتيجه ايجاد جزيره گرمايي و تغييرات اقليم محلي در تهران مي باشد. علاوه بر آن به دليل گسترش شهر و ايجاد ساختمان ها و موانع، روند کاهشي مولفه شمالي بادهاي محلي تهران (مهرآباد) مشاهده گرديد. اين روند کاهشي سبب تقويب شدت جزيره گرمايي مي شود. همچنين نتايج بيانگر شدت قابل ملاحظه جزيره گرمايي تهران در مقايسه با شهرهاي بزرگ و صنعتي جهان مي باشد.

كليد واژه:

نسخه قابل چاپ

چهارشنبه 10 خرداد 1391 9:32 AM

mehdi0014

کاربر طلایی1

تاریخ عضویت : مرداد 1389

تعداد پست ها : 287351

محل سکونت : آ.غربی-سولدوز

پاسخ به:بانک مقالات علوم محیطی

8 : محيط شناسي تابستان 1385; 32(39):69-74.

شناسايي و گزارش جديدي از موش جنگلي هيركاني Apodemus hyrcanicaus در منطقه نور

جاويدكار سيدمحمد,درويش جمشيد,رياحي بختياري عليرضا

مطالعه سيستماتيکي موش جنگلي (Apodemus Genus:) بر اساس صفات مرفولوژيک و مرفومتريک دنداني و جمجمه اي در منطقه نور با ارتفاع 26 متر پايين تر از سطح آبهاي آزاد در استان مازندران با مجموع 8 نمونه انجام گرفت. در اين مطالعه، موش جنگلي هيرکاني (hyrcanicaus A.) به عنوان رکوردي جديد از منطقه نور شناسايي شد. رنگ قهوه اي تيره پوست در سطح پشتي به طور آشکار از ساير گونه هاي Apodemus در ايران متمايز است. و از خصوصيات شاخص مرفولوژيک و مرفومتريک اين گونه، تيغه V شکل و زاويه دار پيشاني – آهيانه اي (فرکانس: 88%)، انحناي ديواره پشتي صفحه پتريگوييدي منحني شکل (فرکانس: 77%) زائده آنگولار فک پايين پهن و رشد يافته، صندوق هاي صماخ حجيم، عدم حضور سينگولوم در دندان آسياي دوم فک پايين (فرکانس: 87.5%)، حذف سينگولوم C1 در دندان آسياي دوم فک پايين (فرکانس:100%) بزرگي طول و عرض دندان هاي آسياي فک پايين و بزرگي طول و عرض دندان آسياي دوم بالا مي باشد. بدين ترتيب دامنه انتشار جغرافيايي اين گونه که بومي منطقه هيرکاني مي باشد، از جنگل هاي پهن برگ شرق قفقاز در جمهوري آذربايجان به سمت شرقي ترين نقطه جنگل هاي شمال کشور در جنوب سواحل خزر امتداد مي يابد.

كليد واژه:

نسخه قابل چاپ

چهارشنبه 10 خرداد 1391 9:32 AM

mehdi0014

کاربر طلایی1

تاریخ عضویت : مرداد 1389

تعداد پست ها : 287351

محل سکونت : آ.غربی-سولدوز

پاسخ به:بانک مقالات علوم محیطی

11 : محيط شناسي تابستان 1385; 32(39):89-100.

توانمندي هاي زيستي و تنگناهاي موجود در منطقه حفاظت شده سياهكوه اردكان (يزد)

ايران نژادپاريزي محمدحسين,سرهنگ زاده جليل,عظيم زاده حميدرضا,علمي محمدرضا,حسيني سيدزين العابدين,حاضري فاطمه

منطقه حفاظت شده سياهکوه اردکان با مساحت 199512 هکتار از سال 1380 تحت مديريت اداره کل حفاظت محيط زيست استان يزد است. 65% منطقه دشتي و دامنه ارتفاعي آن بين 950 تا 2050 متر است. در اين پژوهش با انجام مشاهدات صحرايي و بهره گيري از منابع، زيستمندان گياهي و جانوري منطقه شناسايي و معرفي شد و تنگناهاي موجود در منطقه مورد بررسي قرار گرفت. محدوديت هاي عمده موجود در منطقه، شامل تنگناهاي اقليمي (بارندگي 48 ميلي متر در سال و طولاني بودن فصل خشکي)، تنگناهاي منابع اراضي (شوري، بالا بودن سفره هاي آب زير زميني، کمي عمق خاک، فرسايش و رسوب و نامناسب بودن زهکشي) و کمبود منابع آبي مي باشند. عوامل تاثير گذار ديگر شامل بهره برداري از معادن و شکار غير مجاز عرصه را بر زيستمندان جانوري تنگ مي کند. در اين شرايط دشوار اکولوژيکي، اجتماعات گياهي خشکي پسند و جانوران مقاوم به خشکي، توانسته اند شرايط سخت محيطي را تحمل کنند و به حيات خود ادامه دهند. در منطقه مورد مطالعه، تعداد 47 گونه گياهي متعلق به 43 جنس و 25 خانواده شناسايي شد. خانواده هاي Chenopodiaceae با 9 گونه، Compositae و Umbelifera با 4 گونه و Polygonaceae با 3 گونه بيشترين تعداد گونه را دارا هستند. چهار گونه گياهي scorpus - Zataria mulitiflora - Hyssopus angustifolius - Salsola Yazdiana Acantolimon درجه حفاظتي lower risk در فهرست سرخ دارند در عين حال دو گونه اخير اندميک مي باشند. فرم هاي رويشي فانروفيت، همي کريپتوفيت، تروفيت و ژئوفيت به ترتيب با 41، 21، 17، 15، 6 درصد بيشترين حضور را در منطقه دارند. از زيستمندان جانوري در منطقه ، 19 گونه پساندار شناسايي شد، که 8 گونه از جمله سه گونه اندميک شاه روباه، يوزپلنگ ايراني و پا مسواکي بزرگ به عنوان اولويت حفاظتي معرفي شد. از 35 گونه پرنده شناسايي شده در منطقه، 11 گونه از جمله زاغ بور و هوبره واجد ارزش هاي حفاظتي اند. همچنين ده گونه خزنده در منطقه شناسايي شده اند که متعلق به سه راسته لاک پشت، مارمولک و مار مي باشند. دو گونه لاک پشت مهميزدار و بزمجه در اولويت حفاظت قرار دارند.

كليد واژه:

نسخه قابل چاپ

چهارشنبه 10 خرداد 1391 9:33 AM

mehdi0014

کاربر طلایی1

تاریخ عضویت : مرداد 1389

تعداد پست ها : 287351

محل سکونت : آ.غربی-سولدوز

پاسخ به:بانک مقالات علوم محیطی

1 : محيط شناسي زمستان 1384; 31(38):1-10.

بررسي و ارايه برنامه پايش كيفي مناسب براي حوضه آبخيز سد اميركبير (رودخانه كرج)

جعفري علي,ترابيان علي

آگاهي از كيفيت منابع آب در برنامهريزي و مديريت اين منابع، بسيار حائز اهميت است. براي افزايش اين آگاهي لازم است برنامهاي مناسب براي پايش و ارزيابي كيفيت منابع آب تعيين و اجرا شود . تحقيق حاضر به اين منظور در حوضه آبخيز رودخانه كرج در سه مرحله اصلي زير انجام شده است:

1- شناخت انواع برنامه پايش و اجزاي آنها؛

2- شناخت محيط زيست ، شرايط و نياز منطقه به برنامه پايش؛

3- مقايسه شرايط و نياز منطقه با انواع برنامه پايش و انتخاب انواع مناسب آن.

بر اين اساس مهمترين انواع برنامه شناسايي شده عبارتند از : پايش وضع موجود، پايش روند، پايش تطبيقي (نوع اوّل و دوم) و پايش ارزيابي اثرات محدوده مورد مطالعه نيز پس از شناسايي به سه بخش بالادست درياچه سد ، درياچه سد و پايين دست درياچه سد تقسيم شده و براي هر بخش، برنامه پايش به صورت زير انتخاب شد:

1- بالادست درياچه سد : پايش تطبيقي نوع دوم و پايش ارزيابي آثار؛

2- درياچه سد : پايش روند؛

3- پايين دست درياچه سد : پايش تطبيقي نوع اوّل و دوم و پايش ارزيابي آثار.

سپس مهمترين اجزاي برنامه پايش شامل انتخاب محل ايستگاههاي پايش ، تناوب(فاصله زماني) نمونه برداري و مشخصههايي كه بايد مورد سنجش قرار گيرند براي هر بخش مشخص شدند .

كليد واژه: برنامه پايش ، حوضه آبخيز ، رودخانه كرج ، سد امير كبير

نسخه قابل چاپ

چهارشنبه 10 خرداد 1391 9:33 AM

mehdi0014

کاربر طلایی1

تاریخ عضویت : مرداد 1389

تعداد پست ها : 287351

محل سکونت : آ.غربی-سولدوز

پاسخ به:بانک مقالات علوم محیطی

6 : محيط شناسي تابستان 1385; 32(39):49-58.

راه اندازي يك راكتور بي هوازي هيبريد (UASB/ فيلتر) براي تصفيه فاضلاب مجتمع پتروشيمي

جعفرزاده محمدتقي,مهردادي ناصر,هاشميان سيدجمال الدين,عظيمي علي اكبر

فاضلاب منشا اصلي آلودگي محيط زيست در مقياس جهاني بوده و حدود 90 تا 95 درصد از فاضلاب هاي توليدي در جهان بدون هيچگونه تصفيه اي وارد محيط مي شود. توسعه صنايع پتروشيمي در سالهاي اخير، آن را به يکي از قطبهاي صنعتي کشور تبديل کرده که در آن فاضلاب متنابهي توليد مي گردد. براي تصفيه اين نوع فاضلاب از انواع فرآيندهاي بيولوژيکي هوازي و بي هوازي بهره گرفته مي شود. در اين پژوهش، راه اندازي يک راکتور هيبريد بي هوازي که فاضلاب پتروشيميايي را در شرايط مزوفيلي تصفيه مي کند، مورد بررسي قرار گرفته است. براي راه اندازي راکتور از لجن لخته اي يک راکتور UASB کارخانه لبني استفاده شده است. مطالعات به عمل آمده نشان داد که راه اندازي راکتور هيبريد براي تصفيه فاضلاب پتروشيميايي بدون خو دادن لجن موفقيت آميز نيست. پس از آنکه راه اندازي راکتور پس از پنج ماه ميسر نشد، خودادگي لجن به اين فاضلاب آغاز شد. در مرحله اول راه اندازي، فاضلاب مصنوعي ساخته شده از شير خشک به راکتور تزريق شد که بعد از 65 روز و با ميزان بارگذاري آلي معادل 2 kgCOD/m³.d و زمان ماند هيدروليکي 18 ساعت به راندمان حذف 77.8 درصد رسيد. در مرحله بعد بتدريج بر ميزان COD ناشي از فاضلاب پتروشيمي افزوده شد تا فاضلاب ورودي به راکتور بطور کامل مربوط به فاضلاب پتروشيمي باشد. بعد از 30 هفته، راندمان حذف COD در بارگذاري آلي 2 kgCOD/m³.d و زمان ماند هيدروليکي 18 ساعت به 70.3 درصد رسيد. در اين مرحله شرايط حاکم بر راکتور تا زمان رسيدن به شرايط پايدار هيدروليکي و اتمام دوره راه اندازي ثابت نگهداشته شد.

كليد واژه:

نسخه قابل چاپ

چهارشنبه 10 خرداد 1391 9:33 AM

mehdi0014

کاربر طلایی1

تاریخ عضویت : مرداد 1389

تعداد پست ها : 287351

محل سکونت : آ.غربی-سولدوز

پاسخ به:بانک مقالات علوم محیطی

3 : محيط شناسي زمستان 1384; 31(38):19-22.

امكان سنجي توليد بيوكمپوست از زباله هاي شهري بابل

عبدلي محمدعلي,رياحي بختياري عليرضا,محمدي صمد

در شهرستان بابل به دلايل مختلف زيست محيطي و اجتماعي، نظير پراکندگي جوامع انساني در سطح شهرستان و بالا بودن سطح سفره آب زيرزميني، يافتن مکان دفن مناسب زباله هاي شهري با مشکل مواجه است. بنابراين لازم است تا به نحوي ميزان زباله اي را که به زمين دفن منتهي مي شود کاهش داد. يکي از راه ها، توليد بيوکمپوست از زباله هاي اين شهرستان است.

براي تعيين ميزان مواد آلي در زباله هاي شهري بابل پس از مطالعات اوليه در منطقه انجيل سي (محل دفن زباله هاي شهرستان بابل) نمونه برداري به صورت تصادفي در چهار فصل (در سال 1381) و در هر فصل به مدت يک هفته انجام پذيرفت. در هر روز تعداد 20 نمونه نيم متر مکعبي براي تعيين درصد اجزاي تشکيل دهنده زباله گرفته شد. به عبارت ديگر در هر فصل، 140 نمونه برداشت شد. ضمناً براي تعيين درصد رطوبت مواد فساد پذير در هر فصل، تعداد 10 نمونه دو کيلوگرمي برداشت گرديد و از همين نمونه هاي خشک شده در آتوکلاو براي تعيين نسبت C/N استفاده شد.

نتايج مبين آن است که در شهرستان بابل روزانه 200 تن زباله جمع آوري مي شود، از اين مقدار 41/148 تن (87/73%) آن را مواد فسادپذير تشکيل مي دهد. از طريق آزمايش هاي انجام شده درصد رطوبت مواد فساد پذير 75/75% و نسبت C/N در مواد قابل کمپوست، 1/15 اندازه گيري شد. براي بالا بردن نسبت C/N (کربن به ازت) در حد ايدآل (30 تا 35) لازم است از خاک اره (با نسبت C/N حدود 500) استفاده کرد.

نتايج نشان مي دهد که در زباله هاي شهري بابل در حال حاضر سالانه حدود 54020 تن مواد قابل تبديل به کود با ارزشي معادل 000،000،000،2 ريال دفن مي گردد. اميد است تحقيق حاضر رهنمودي براي استفاده بهينه از اين مواد ارائه دهد.

كليد واژه:

نسخه قابل چاپ

چهارشنبه 10 خرداد 1391 9:34 AM

mehdi0014

کاربر طلایی1

تاریخ عضویت : مرداد 1389

تعداد پست ها : 287351

محل سکونت : آ.غربی-سولدوز

پاسخ به:بانک مقالات علوم محیطی

1 : محيط شناسي بهار 1384; 31(37):1-8.

كاهش درجاي بار آلي شيرابه مطالعه موردي: محل دفن زباله کهريزک

صفري ادوين*

* گروه برنامه ريزي دانشکده محيط زيست، دانشگاه تهران

تصفيه شيرابه حاصل از محل هاي دفن مواد زايد شهري، به عنوان يكي از مهم ترين مسایل محيط زيستي، بندرت در ايران مورد مطالعه قرار گرفته‌ است. بر همين اساس و براي اجتناب از الگوبرداري صرف از روش هاي تصفيه شيرابه در كشورهاي ديگر، مطالعه‌اي آزمايشگاهي براي دستيابي به روشي كارا و مقرون به صرفه، به منظور تصفيه شيرابه به صورت درجا يعني با اعمال تغييراتي در داخل محل دفن زباله انجام گرديد كه بخشي از نتايج آن در مقاله حاضر ارایه شده است.
هدف اصلي از تصفيه درجاي شيرابه در محل دفن زباله شهري، فراهم آوردن شرايطي در داخل ترانشه‌هاي محل دفن زباله براي انجام واكنش‌هاي شيميايي‌، فيزيكي، و بيولوژيكي است كه در اثر آنها غلظت آلاينده ‌هاي مختلف موجود در شيرابه كاهش يابد. روش پيشنهادي كه مبتني بر استفاده از نخاله‌هاي ساختماني در بستر محل دفن، به عنوان محيط رشد بي‌هوازي و بازگردش شيرابه در اين لايه است، نتايج قابل قبولي را در كاهش بار آلي شيرابه تازه نمونه برداري شده از محل دفن زباله كهريزك در پي داشته و به عنوان روشي مناسب و اقتصادي براي تصفيه شيرابه در محل‌هاي دفن مشابه پس از انجام آزمايش هاي لازم پيشنهاد مي‌گردد. نتايج حاصل از آزمايش هايي با نخاله ساختماني مخلوط حاصل از خاکبرداري ها و تخريب ساختمان در سطح شهر تهران، نشان دهنده دستيابي به کاهش حدود 80% بار آلي شيرابه در قالب کل کربن آلي و اکسيژن خواهي شيميايي است. عدم نياز به دفع پساب تصفيه شده و کاهش حجم آن در اثر تبخير نيز از جمله مزاياي ديگر اين روش است.

كليد واژه:

نسخه قابل چاپ

چهارشنبه 10 خرداد 1391 9:39 AM

mehdi0014

کاربر طلایی1

تاریخ عضویت : مرداد 1389

تعداد پست ها : 287351

محل سکونت : آ.غربی-سولدوز

پاسخ به:بانک مقالات علوم محیطی

2 : محيط شناسي بهار 1384; 31(37):9-16.

مقايسه آزمايشگاهي تاثير مواد منعقد كننده بر آمايش شيميايي لجن در تصفيه خانه فاضلاب شهرك قدس (شهرك غرب) تهران

عظيمي علي اكبر,گلريزان فريبا

در اين پژوهش، تاثير مواد شيميايي منعقد كننده در آمايش لجن هضم شده در هاضم هوازي تصفيه خانه فاضلاب شهرك قدس (غرب) مورد بررسي قرار گرفته است. بدين منظور مواد شيميايي منعقد كننده شامل پلي الكتروليت كاتيوني، كلرور فريك، آهك و آلوم با غلظت هاي مختلف به نمونه هاي لجن اضافه شده و سپس با انجام آزمايش هاي جار، مقاومت ويژه لجن نسبت به آبگيري، كل مواد معلق فرار، اكسيژن خواهي شيميايي و اكسيژن خواهي بيوشيميايي پنج روزه و كدورت روي آب جدا شده از لجن، مقادير غلظت بهينه هر ماده منعقد كننده اندازه گيري شده است. بر اساس نتايج به دست آمده، دامنه مقادير بهينه غلظت پلي الكتروليت كاتيوني، كلرور فريك، آهك و آلوم به ترتيب برابر با 15 تا 20، 420 تا 450، 650 تا 700 و 1150 تا 1300 ميلي گرم در ليتر بوده است. همچنين مقادير مقاومت ويژه لجن نسبت به آبگيري براي لجن خام و لجن آمايش شده با پلي الكتروليت كاتيوني، كلرور فريك، كلرور فريك همراه با آهك، آهك و آلوم، به ترتيب معادل 7.68´10¹³، 0.347´10¹³، 0.839´10¹³، 1.89´10¹³، 2.36´10¹³ و 2.52´10¹³ متر بر كيلوگرم به دست آمده است. از آنجايي كه با كاهش مقاومت ويژه لجن نسبت به آبگيري، عمل آبگيري از لجن آسانتر مي شود، مي توان نتيجه گيري كرد كه متناسب ترين مواد منعقد كننده براي آمايش لجن به ترتيب پلي الكتروليت كاتيوني، كلرور فريك، كلرور فريك همراه با آهك، آهك و آلوم است. براساس نتايج به دست آمده مقادير بهينه pHبراي آمايش لجن با پلي الكتروليت كاتيوني، كلرورفريك، آهك و آلوم، به ترتيب در محدوده 7 تا 5/7، 5/5 تا 5/7، 9 تا 5/9 و 5/3 تا 5 است. با توجه به آزمايش هاي انجام شده و در دسترس بودن مواد منعقد كننده، كلرور فريك به عنوان ماده آمايش كننده لجن پايلوت، انتخاب شد. با اضافه كردن كلرورفريك با غلظت 440 ميلي گرم در ليتر به لجن خروجي از هاضم هوازي، زمان لازم براي خشك شدن لجن (توليد لجن با غلظت مواد خشك 45 درصد) در بسترهاي خشك كننده از 9 روز به 4 روز كاهش يافت. به عبارت ديگر چنانچه لجن ورودي به بسترهاي خشك كننده لجن، آمايش شود، سطح بستر مورد نياز متجاوز از پنجاه درصد كاهش مي يابد.

كليد واژه:

نسخه قابل چاپ

چهارشنبه 10 خرداد 1391 9:39 AM