بانک مقالات علوم محیطی

تنوع گونه اي از مفاهيم بوم شناختي پيچيده محسوب مي شود. دلايل تغيير در تنوع گونه اي و سازوكارهاي اداره كننده اين تغيير، به عنوان يك سوال برجسته اكولوژيكي مطرح بوده است. حفاظت از تنوع زيستي، هدف غايي مديريت منابع طبيعي است. در اين تحقيق تنوع گونه اي در زيستگاه كوهسالان کردستان مورد تجزيه و تحليل قرار گرفته است. تعداد 82 نمونه به روش نمونه برداري خوشه اي برداشت شد. روش طبقه بندي تحليل خوشه اي براي تعيين گروه گونه هاي اكولوژيك استفاده شد. تنوع گونه اي از شاخص شانون - وينر محاسبه شد و رابطه بين تنوع گونه اي و پوشش سطح خاك به وسيله آناليز رگرسيون بررسي شد. از آزمون دانكن براي مقايسه ميانگين ها استفاده و تعداد 224 گونه گياهي در كل منطقه شناسايي شد. طبقه بندي پوشش گياهي منتج به تشخيص سه گروه اكولوژيك با گونه هاي شاخصQuercus brantii ،Hordeum bulbosum  و Prangos ferulaceae شد. مقدار شاخص شانون - وينر براي گروههاي سه گانه و كل منطقه به ترتيب برابر 1.89، 1.95، 1.50 و 1.85 به دست آمد. تنوع گونه اي با پوشش گياهي كل و پوشش گياهان علفي در تمام گروه ها و كل منطقه رابطه معني دار داشت. بين تنوع گونه اي با پوشش گياهان چوبي در گروه اول رابطه خطي منفي و در گروه سوم رابطه خطي مثبت مشاهده شد. تنوع گونه اي با ساير عوامل هيچ گونه رابطه معني داري نداشت. همبستگي خطي مثبت تنوع با درصد پوشش گياهي، در گروههاي اكولوژيك و كل منطقه راهنماي بسيار با اهميت و ارزنده براي مديريت اكوسيستم است. بايد برنامه ريزي ها و طرح ها براي حفظ پوشش گياهي و در نتيجه حفاظت از تنوع گونه اي و بقاي اكوسيستم هاي طبيعي سوق داده شوند.

 نسخه قابل چاپ

به منظور بررسي تغييرات فيزيولوژي و مورفولوژي نمونه هاي قارچي اكتوميكوريز(Hebeloma cylindrosporum) ، همزيست با درخت كاج (Pinus pinaster)، و نقش موثر آن در فرايند همزيستي، نمونه برداري از دو ايستگاه متفاوت ساحلي و جنگلي نزديك شهر Bordeaux در جنوب غربي فرانسه در اكتبر 2003 انجام و نمونه ها به آزمايشگاه منتقل شد. در ابتدا كشت نمونه ها بر رويYMG صورت گرفت و پس از به دست آوردن نمونه هاي ميسليوم طبيعي دو هسته اي و نمونه هاي آزمايشگاهي حاصل از اختلاط نژاد نمونه هاي هاپلوييد طبيعي، در آزمايشگاه، تغييرات رشد قطري در دو دماي 12 و 22 درجه سانتيگراد در فواصل زماني 10، 13 و 16روز پس از كشت اوليه بررسي و مشاهده شد كه در نمونه هاي ساحلي، آن هم فقط در دماي 12 درجه، تفاوت معني داري از نظر ميزان رشد قطري نسبت به نمونه هاي ديگر مشهود است. در ادامه، بررسي تغييرات رشد قطري، فنوتيپي، متابوليكي و مولكولي بر روي نمونه هاي موتان انجام شد. از ميان 433 نمونه مورد بررسي، تنها يك مورد، در محيط كشت حاوي آميدون و در حضور گلوكز، ترشح آميلاز به عنوان تركيب بازدارنده عمل مي كند و همچنين در اين بين، تنها در حضور تركيباتي چون سولفيت، متيونين وسيستئين قادر به ايجاد ميكوريز با ميزبانش است. در نهايت، بررسي هاي مولكولي بر روي 10 نمونه از 433 موتان انجام شد كه در اين بين در 9 نمونه از موتان هاي مورد بررسي تنها يك كپي T-DNA به دست آمد. موتاسيون از طريق انتقال ژنتيكي T-DNA به وسيله باكتري فيتوپاتوژن (Agrobacterium tumefacies) موجب ايجاد فنوتيپ هايي مي شود كه مي توانند نقش مفيدي در عملكرد همزيستي داشته باشند.

 نسخه قابل چاپ

جلبک هاي كفزي زيستگاههاي مختلف (اپي فيتون، اپي ليتون و اپي پلون) در رودخانه گرگر (يكي از دو شاخه رودخانه كارون) از 11 ايستگاه به مدت يك سال (آذر 83 تا مهر 84) به صورت يك ماه در ميان مطالعه شدند. اين رودخانه پذيرنده انواع فاضلاب اعم از شهري، كشاورزي و پرورش ماهي است كه در ماههاي گرم سال پساب هاي كشاورزي و پرورش ماهي كه حاوي مواد مغذي فراوان هستند بيشترين تخليه را دارند. در فلور بررسي شده از 5 رده 24 جنس شناسايي شد. 12 جنس مربوط به دياتومه ها، 4 جنس سيانوفيسه ها، 6 جنس کلروفيسه ها، 1 جنس زانتوفيسه ها و 1 جنس متعلق به دينوفيسه هاست در بستر اپي ليتيك، دياتومه ها رده غالب بوده و بيشترين فراواني متعلق به جنسNitzschia  است. در بستر اپي فيتون، سيانوفيسه ها رده غالب هستند كه جنس غالب آنها Phormidium است. فراوان ترين جنس هاي مشاهده شده در فلور جلبکي Nitzschia, Spirogyra, Phormidium بودند. بيشترين فراواني جوامع اپي ليتون، تعداد 282390 در سانتيمتر مربع در مرداد ماه و بيشترين فراواني جامعه اپي فيتون، تعداد 167435 در سانتيمتر مربع در مهر ماه مشاهده شد. نتايج نشان داد كه رشد جلبك ها به مواد مغذي، دماي بالا و سرعت جريان كم آب رودخانه بستگي دارد. فراواني جلبك ها در ماههاي گرم (از مرداد تا مهر) افزايش چشمگيري را نشان داد. بنابراين جوامع جلبكي به دليل اينكه به طور دايم در محيط هاي آبي وجود دارند و در دوره اي كوتاه به دليل تغيير شرايط محيطي بسرعت افزايش پيدا مي كنند شاخص مفيدي براي پايش و بررسي تغييرات كيفيت آب، بويژه تغييرات ناشي از عوامل انساني از قبيل مواد مغذي اند.

 نسخه قابل چاپ

يکي از اساسي ترين اقدامات به دنبال برنامه ريزي هاي حفاظتي در مناطق حفاظت شده، شناخت منابع زيستي پايه مانند فلور و پوشش گياهي است. اين اقدامات در مناطق خشک به دليل حساسيت زيستگاهي از اهميت ويژه اي برخوردار است. بخش اعظم كشور ايران داراي اقليم خشک، نيمه خشک و يا فوق العاده خشک است و مناطق ساحلي خليج فارس در اين ميان از اهميت چشمگيري برخوردارند. مند به عنوان منطقه حفاظت شده با مساحت 53000 هکتار درجنوب شرقي استان بوشهر واقع شده است. مند نماد بارزي از شوره زارهاي نوار ساحلي حاشيه خليج فارس است که به عنوان موزه زيستي طبيعي مبين طيف متنوعي از رويشگاهها و گونه هاي شورروي بوده و از اهميت اکولوژيکي بسيار بالايي برخوردار است. دراين منطقه تعداد 142 گونه گياهي از 114 جنس متعلق به 46 خانواده گياهي مي رويد. خانواده هاي Poaceae،Asteraceae  و Chenopodiaceae به ترتيب با 23، 17 و 14 گونه بيشترين تعداد گونه هاي گياهي منطقه را به خود اختصاص داده اند. از نظر شکل زيستي تروفيت ها (يکساله ها) بالاترين درصد شکل زيستي گياهان را در بر مي گيرند که به دنبال آن فانروفيت ها و کاموفيت ها بالاترين درصد را نشان مي دهند و از نظر کورولوژيکي، 24.4 درصد گياهان، پراکنش تک ناحيه اي دارند که در ميان آنها گونه هاي صحرا- سندي از بالاترين درصد برخورداراند. درصد باقيمانده مربوط به گياهاني با پراکنش در بيش از يک ناحيه رويشي هستند که از بين آنها گونه هاي ايرانو – توراني و صحرا سندي از بالاترين درصد برخورداراست. رويشگاههاي منطقه شامل ساحلي، مانگرو، حاشيه رودخانه، تالابي، تپه هاي ماسه اي، زمين هاي مرطوب داخلي، جزيره اي و زمين هاي رها شده اند. جزاير تهمادون، ام الگرم و نخيلو نمادي از رويشگاههاي جزيره اي منطقه اند که از نظر اکوسيستمي و حفاظتي حائز اهميت بالايي هستند.

 نسخه قابل چاپ

با توجه به اينكه پرندگان از عناصر عمده اغلب اكوسيستم هاي جهان به شمار مي روند، هدف از انجام اين بررسي، شناسايي پرندگان پارك ملي بوجاق بوده است. به اين دليل پرندگان هفت بخش مختلف پارك ملي بوجاق با مساحت 3260 هكتار از پاييز 1383 تا شهريور 1385 به مدت 24 ماه بررسي شد. بر اساس نتايج به دست آمده، 234 گونه پرنده (46.6 درصد از پرندگان ايران) شناسايي شد كه تالاب بوجاق با 137 گونه و بخش هايي از پهنه آبي درياي خزر در محدوده پارك با 19 گونه به ترتيب با بيشترين و كمترين تنوع گونه اي در بين زيستگاههاي پارك ملي بوجاق بودند. متنوع ترين راسته ها به گنجشكسانان (Passeriformes) و آبچليكسانان (Charadriiformes) و متنوع ترين تيره ها به مرغابيان(Anatidae)  و آبچليكيان (Scoloacidae) تعلق داشتند. 4 راسته و 17 تيره فقط با يك گونه كمترين تنوع پرندگان منطقه بودند. تعداد 12 گونه از پرندگان شناسايي شده در فهرست كتاب سرخ گونه هاي در خطر انقراض I.U.C.N ثبت شده اند كه 6 گونه در فهرست آسيب پذير و 6 گونه نيز در فهرست پرندگان در معرض تهديد قرار دارند. پراكنش 31 گونه نيز براي اولين بار از منطقه گزارش شد. فون غني پرندگان اين محدوده، لزوم توجه روز افزون به پارك ملي بوجاق را يادآور مي شود.

 نسخه قابل چاپ

مطالعه اي به منظور بررسي رضامندي زيستگاه آهو (Gazella subgutturosa) در منطقه حفاظت شده كالمند - بهادران طي چهار فصل در سالهاي 83-1382 انجام پذيرفت. در اين مطالعه موقعيت جغرافيايي نقاط پراكنش گله هاي آهو توسط سيستم مكانيابي جهاني GPS ثبت شد. سپس اين داده ها به جداول خصيصه اي در نرم افزارArc view  وارد شده و لايه هاي مربوط ايجاد شدند. نقشه هاي شيب، ارتفاع، تيپ هاي گياهي، تراكم پوشش گياهي، تيپ هاي خاك، منابع آبي، جاده ها، سكونتگاهها و مزارع كشاورزي براي محدوده زيستگاههاي آهو در منطقه مورد مطالعه تهيه و رقومي شدند. اين نقشه ها به همراه لايه هاي مشاهدات آهو در نرم افزارهاي سامانه اطلاعات جغرافيايي Idrisi تجزيه و تحليل شده و نقشه هاي رضامندي زيستگاه آهو در منطقه مورد مطالعه تهيه شد. آزمون كاي اسكور نشان داد بين مشخصه هاي محيطي سابق الذكر و پراكنش آهو رابطه معني داري وجود دارد. همچنين نتايج اين مطالعه نشان داد آهوان در تمام فصول گرايش زيادي به مزارع كشاورزي اطراف دارند. طي اين بررسي درصد رضامندي زيستگاههاي آهو در منطقه حفاظت شده كالمند - بهادران به صورت: 11 درصد خوب، 40.3 درصد متوسط و 48.7 درصد ضعيف است.

 نسخه قابل چاپ

در اين مطالعه، سن و رشد جمعيت هاي ماهي شاه کولي (Chalcalburnus chalcoides) در دو رودخانه هراز و شيرود از رودخانه هاي حوزه جنوبي درياي خزر مورد مطالعه قرار گرفت. در مجموع 704 نمونه شاه کولي از فروردين تا تير ماه 1385 به وسيله تور ساليک صيد و مورد بررسي قرار گرفت که بزرگترين نمونه صيد شده، ماهي ماده اي پنجساله از رودخانه هراز به طول 251 ميليمتر و وزن 96 گرم بوده است. بيشترين فراواني سني در دو رودخانه در جنس نر در دو ساله ها، و در جنس ماده در سه ساله بوده است. ميانگين طول و وزن در جنس نر و در سنين پايين در جمعيت شاه کولي هاي رودخانه شيرود تفاوت هاي معني داري نشان داده (ANCOVA, P£0.05) ولي در جنس ماده، ميانگين طول و وزن در سنين مختلف اختلاف معني داري نشان نداد (ANCOVA, P³0.05). الگوي رشد فقط در شاه کولي هاي جنس ماده رودخانه هراز ايزومتريک بودن ولي در بقيه موارد الگوي رشد آلومتريک مثبت است. مشخصه هاي رشد معادله وان برتالانفي براي جمعيت هاي هراز و شيرود به ترتيب زيراست: (جمعيت هراز: جنس نر L_t=[405.9 (1-e^-0.1(t+1.54))] و جنس ماده (L_t=[442.6 (1-e^{-0.1 (t+1.43)})]، (جمعيت شيرود: جنس نر L_t=[359.5 (1-e^{-0.145 (t+1.002)})] و جنس ماده (L_t=[446.7 (1-e^{-0.1 (t+1.6)})]. در هر دو جمعيت طول بي نهايت در جنس ماده بيشتر از جنس نر بوده ولي آهنگ رشد نرها به طور نسبي بيشتر است.

 نسخه قابل چاپ

روندهاي امنيت ساز در دوران بعد از جنگ جهاني دوم، تحت تاثير انديشه هاي واقع گرايي قرار گرفت. اين امر واکنشي نسبت به رويکردهاي ايده آليستي و نهادگرا محسوب مي شد. مکتب انتقادي، مبادرت به نقد واقع گرايي کلاسيک و ساختاري نمود. نظريه پردازان جديد امنيت، بر موضوعات فراگير و تهديدات متنوع تاکيد داشته و آنرا فراتر از رقابت کشورها مي دانند. آنان بر اين اعتقادند که موضوعاتي همانند گرم شدن کره زمين، فرسايش لايه ازن و ساير مسايل زيست محيطي در زمره تهديدات آينده بشريت محسوب شده و کشورها با «تهديدات مشترک» جديدي روبرو ساخته است. تغييرات پارادايميک در حوزه روابط بين الملل نشان مي دهد که توسعه مفهوم امنيت به نحوي که تهديدات و خطرات زيست محيطي را در برگيرد، به ظهور رويکردي بسيار فراگير انجاميده است. تعيين هر گونه روند امنيت ساز براساس نشانه هاي تهديد شکل مي گيرد. اگر نيروها و يا عناصر تهديدکننده تغيير يابد، در آن شرايط روندهاي جديدي براي مقابله با تهديد ايجاد مي شود. اولين نشانه تهديد امنيت زيست محيطي را مي توان در محدوديت هاي استفاده از منابع دانست. در حال حاضر، در سطح جهان تغييراتي در ترکيب شيميايي جو، تنوع ژنتيک گونه هاي ساکن در کره زمين، و چرخه مواد شيميايي حياتي در اقيانوس ها، جو، زيست کره در حال وقوع است که هم از نظر ابعاد و هم از نظر آهنگ، سابقه اي براي آن نمي توان يافت. بنابراين نظريه پردازان مکتب انتقادي اين موضوع را مورد پرسش قرار مي دهند که اگر امنيت سازي داراي اولويت هاي مختلفي است؛ بنابراين سلامتي و بقا جامعه انساني چه جايگاهي دارد. اين افراد نسبت به رشد سريع فعاليت هاي اقتصادي و عدم توجه سرمايه داري به روندهاي زيست محيطي ابراز نگراني کرده اند. تهديدات ناشي از توليد فزاينده و توسعه سريع و همچنين منابع تجديدناپذير و منازعات منطقه اي از جمله تهديدات اصلي در اين زمينه به شمار مي روند. بحران هويت اجتماعي ناشي از پناهندگي، مهاجرت و حاشيه نشيني که دليل عمده آن را در دهه هاي اخير مي توان تخريب محيط زيست دانست موج جديدي از نگراني هاي دستيابي به امنيت پايدارجهاني را ايجاد نموده است. يکي ديگر از دلايل ظهور جنبش هاي اجتماعي در قالب مکتب انتقادي را مي توان فقدان منابع اقتصادي ناشي از تخريب محيط زيست دانست. نظريه پردازان مکتب انتقادي تلاش دارند تا معناسازي جديدي را براي موضوعات امنيتي ايجاد نمايند. آنان درصددند تا «تهديد مشترک جديد» را برجسته نموده و زمينه هاي همکاري متقابل را جهت نيل به ايجاد امنيت فراگيربا مفهوم جديدش فراهم سازند.

 نسخه قابل چاپ

همه اشكال متنوع حيات كه دنياي پيرامون ما را تشكيل مي دهند ارزش خاص خود را دارند. اگر چه برخي از جانداران نسبت به جانداران ديگر پيش تر شناخته شده اند، ليكن از بين رفتن حتي يك موجود زنده و به دنبال آن نقش اکولوژيکي گونه كه ممكن است براي بشر ناشناخته باشد آثار نامطلوبي در تعادل طبيعت بر جاي خواهد گذاشت. مهره داران کوچک جثه از جمله جوندگان و خزندگان جز اين موجودات بحساب مي آيند. کشور ايران در جنوب غرب آسيا با مناطق اکولوژيک ويژه و زيستگاه هاي متنوعي که دارد بيش از دويست گونه خزنده را در خود جا داده است که تنوع زيستي و ارزش هاي اکولوژيک آنها ناشناخته است. استان قم با مساحتي حدود 11238 كيلومتر مربع در ناحيه فلات مركزي ايران واقع شده و به دليل ويژگي هاي خاص ژئوگرافيكي و اقليمي از تنوع زيستي چشمگيري برخوردار است. اين پژوهش حاضر به منظور شناخت بيشتر شرايط زيستگاهي، بستر زيستي، عادات غذايي، وضعيت حفاظتي و تجزيه و تحليل فون سوسماران استان قم از بهمن ماه سال 1384 با دو روش پيمايشي و تله گذاري آغاز شده و هنوز هم ادامه دارد. نتايج حاصل نشان مي دهد كه 20 گونه سوسمار متعلق به 5 خانواده از 8 خانواده سوسمارهاي ايران در منطقه زندگي مي كند. عليرغم اينکه بيشتر وسعت استان در منطقه بياباني و نيمه بياباني قرار مي گيرد اما به دليل همجواري با دو رشته کوه زاگرس و البرز فون سوسمارهاي آن به شدت تحت تاثير اين مناطق کوهستاني قرار مي گيرد. بيشترين تعداد جنس و گونه مربوط به خانواده Agamidae است که شرايط آب و هوايي نسبتا گرم و خشک را ترجيح مي دهند. بزمجه بياباني از خانواده Varanidae، که گونه اي حفاظت شده و بزرگترين سوسمار موجود در ايران نيز محسوب مي شود در منطقه وجود دارد. بررسي ها معلوم ساخته كه سوسمارهاي استان طيف وسيعي از زيستگاهها را با بسترهاي متفاوت اشغال مي كنند. همچنين ارزش حفاظتي اکثر سوسمارهاي استان ناشناخته است و با توجه گسترش و توسعه روز افزون فعاليت هاي انساني نياز به مطالعه و توجه بيشتري دارد.

 نسخه قابل چاپ

پلي دي فنيل اتر برومينه ها به منزله بازدارنده شعله مانع از انجام سازوکار شاخه اي راديکال هاي آزاد در فاز گاز طي احتراق مي شوند. در نتيجه از اين مواد بدين منظور در قطعات و تجهيزات الکتريکي و الکترونيکي استفاده مي شود. اين قطعات و تجهيزات بعد از استفاده به عنوان مواد دور ريختني وارد مراکز دفن زباله مي شوند. مواد بازدارنده موجود در اين مراکز، وارد هوا، آب و خاک مي شوند، به طوري که باعث آلودگي اين بخش ها مي شوند. در اين مقاله يک مدل انتقال جرمي با در نظر گرفتن واکنش هاي اين مواد و انتقال آنها در بخش هاي مختلف محيط زيست انتخاب شده و نمودارهاي تغييرات غلظت نسبت به زمان براي سه بخش مختلف و چهار PBDEs تجاري، يعني Deca-BDE ، Octa-BDE، Penta-BDE  و Tetra-BDE ارايه شده است.نتايج به دست آمده حاكي از آن است كه غلظت اين مواد در محيط خاك با گذشت زمان، به نسبت ثابت بوده و اين ماده آلاينده براي مدت طولاني در خاك باقي مي ماند. در مورد غلظت اين مواد در آب، با وجود روند افزايشي كه مشاهده مي شود، مقدار غلظت نسبت به خاك كمتر است كه مي تواند به دليل آب گريز بودن اين مواد باشد. درضمن، غلظت اين آلاينده ها در هوا با زمان كاهش مي يابد.

 نسخه قابل چاپ

دشت حاصلخيز مراغه- بناب كه درجنوب شرق آذربايجان شرقي قرارگرفته از منابع آب زيرزميني باارزشي برخوردار است. کارخانه هاي کاوه سودا و کاغذ سازي مراغه واقع در شهرك صنعتي مراغه حجم بسيار زيادي پساب توليد مي کنند که به طور پيوسته در دشت تخليه مي شود. دراين تحقيق تاثير پساب هاي صنعتي برکيفيت آب زيرزميني منطقه مورد بررسي قرارگرفته است. به اين منظور تعداد 92 نمونه آب از چاهها، چشمه ها و قنوات منطقه و از پساب هاي صنعتي در دو نوبت جمع آوري و آناليز شيميايي شده است. هدايت الکتريکي پساب در مهرماه 1385، برابر با 167384ميکروزيمنس برسانتيمتر اندازه گيري شد و بر اساس آناليز هيدروشيميايي مهم ترين يون هاي موجود در آن به ترتيب Na⁺,Ca²⁺, Cl^- وSO₄^2- است. غلظت اين يون ها در نمونه هاي برداشت شده از چاههاي واقع در 5/1 و 2 کيلومتري محل توليد پساب ها و چاههاي آب شرب شماره 1و 2روستاي خوشه مهر واقع در فاصله به نسبت زياد از اين محل به طور غير عادي افزايش يافته است. خواص هيدروشيميايي نمونه هاي اين چاهها با خواص پساب هاي صنعتي همخواني داشته و آلودگي هاي شديد ايجاد شده در قسمتي از دشت نتيجه تاثير پسابهاي صنعتي بر منابع آب زيرزميني است.

 نسخه قابل چاپ

هنگام مدل سازي ثوابت و ضرايب زيادي وجود دارد که بر نتايج خروجي تاثير زيادي مي گذارند. در بسياري از مواقع ممکن است اين ضرايب و ثوابت با مقادير واقعي خود در محيط اختلاف داشته باشند ولي به هنگام مدل سازي به دليل تعديل ساير مقادير در مدل، خروجي مدل با شرايط مرزي انطباق ظاهري داشته باشد. تحليل عدم قطعيت ابزاري براي ارزيابي ميزان تاثير گذاري عدم قطعيت عوامل مختلف بر خروجي مدل است و مي تواند ديد کافي از لزوم جمع آوري داده هاي بيشتر براي بهبود تخمين برخي بارها، شرايط اوليه، يا نرخ هاي زوال و غيره فراهم آورد. در اين مقاله تاثير عدم قطعيت ضريب زوال اکسيژن خواهي بيوشيميايي کربني بر غلظت اکسيژن محلول در رودخانه زرجوب گيلان با استفاده از مدل QUAL2E بررسي مي شود. نمونه برداري پارامترهاي کيفيت آب و، دبي، عمق و سطح مقطع ايستگاه ها در سال 1384 در ماههاي مرداد، شهريور براي کاليبراسيون و مهر براي صحت سنجي مدل در شش ايستگاه انجام شد. داده هاي هواشناسي از نزديکترين ايستگاه هواشناسي در رشت دريافت شدند. اثر جلبك، اکسيژن خواهي رسوب و اكسيژن خواهي نيتروژني به صورت بخشي از ساير ضرايب مربوط به اکسيژن محلول در نظر گرفته شدند و ضرايب زوال و هواگيري با كاليبراسيون مدل به دست آمدند. تحليل حساسيت به روش تک عاملي انجام شد. ميزان حساسيت اين ضريب به متغير كيفي اکسيژن محلول در پايين دست در ماه شهريور به صورت خطي برابر با 6/0- و در ماه مرداد در ايستگاه پنجم تا زماني که مقدار اکسيژن محلول به صفر برسد 6- به دست آمد. دليل زياد بودن حساسيت آن کم شدن ناگهاني مقدار اکسيژن محلول از ايستگاه چهارم به پنجم و پايين بودن آن در اين ايستگاه مي باشد. اين موضوع مبين آن است که صرف وقت و هزينه بيشتر براي اندازه گيري، يا تخمين دقيق تر ضريب زوال لازم است.

 نسخه قابل چاپ

در اين مقاله به جوامع بنتوز در تالاب و برخي خصوصيات آلي آب در 12 رودخانه منتهي به تالاب انزلي پرداخته شده است. 21 ايستگاه در نقاط مختلف حوزه آبخيز تالاب اعم از بالادست - نزديك شهرها - نزديك محيط هاي ورودي به تالاب تعيين شد. با استفاده از شاخص هاي غناي مارگالف و منهينيك و تنوع سيمسون و شانون و نسبت EPT/C و شاخص بيو لوژيك خانوادگي هيلسنهوف، وضعيت كيفي آب در اين ايستگاه ها مورد بررسي شد. شاخص هاي تنوع وغنا در ايستگاه هاي رودخانه اي متأثر از شهر رشت كمترين مقدار و در ايستگاه هاي بالادست رودخانه اي بيشترين مقدار را داشته اند. براساس شاخص زيستي هيلسنهوف، كيفيت آب ايستگاه هاي مجاور شهرها و بيشتر ايستگاه هاي نزديك ورودي تالاب به نسبت ضعيف تا بسيار ضعيف بوده كه مبين بار زياد آلودگي آلي در آنهاست. كيفيت آب در تعداد محدودي از اين ايستگاهها بر اساس شاخص مذکور در رتبه خوب (بين5/4 تا 5) قرار داشته كه مربوط به ايستگاه هاي بالادست است. بررسي مقادير فسفات و نيترات كل نيز مطالب فوق را تاييد کرده به طوري كه برخي ايستگاه ها تحت تاثير مناطق شهري از مقادير بالايي برخوردار بودند. نتايج حاصل از اين بررسي نقش شهرها و كاربري هاي كشاورزي را در افزايش بار آلي رودخانه هاي منتهي به تالاب و افزايش روند فراغني شدن تالاب را نشان مي دهد كه لزوم فناوري پيشرفته و مديريت هماهنگ در كاهش آلودگي هاي آلي را طلب مي كند.

 نسخه قابل چاپ

سالهاست كه سرب به عنوان نوعي آلوده كننده محيط زيست حيات موجودات زنده را تهديد مي کند. غلظت سرب در چرخه هاي زيستي به چندين عامل از جمله خاک، گونه هاي گياهي منطقه، ويژگي هاي آب و نوع کاني هاي آن بستگي دارد. هدف از اين مطالعه اندازه گيري ميزان تحرک سرب، قابل جذب بودن و نيز مشخص کردن اثر آن بر انديس هاي خوني در حوالي معدن سرب فيض آباد راور است. بخش اوليه مطالعه نشان داد که غلظت سرب در آب، خاک و نيز گياهان منطقه بالاست (در مقايسه با نمونه هاي مشابه از ساير مناطق) (P<0.05). به منظور بررسي جزئيات اثر سرب بر خون، نمونه هاي خوني، به صورت پرسشنامه اي از مرداني که در منطقه آلوده زندگي مي کردند، گرفته شد (تعداد 24 نفر به عنوان گروه آزموني ). سپس فاکتورهايي مثل Hg, MCH, MCHC, MCV, HCT و RBC اندازه گيري شدند. پس از مقايسه اين فاکتورها با افراد مشابه از مناطق غير آلوده (شهر راور) (24نفر به عنوان شاهد) نتايج زير به دست آمد. هماتوکريت (HCT) و هموگلوبين (Hg) به طور معني داري در افراد ساکن در محل آلوده نسبت به گروه شاهد پايين تر بود(P<0.05). اگرچه تعدادگلبول قرمز (RBC)، حجم متوسط گلبول قرمز(MCV)، مقدار هموگلوبين هر گلبول قرمز (MCH) و نيز غلظت هموگلوبين در يک گلبول قرمز (MCHC) تغييرات اندکي نشان دادند، اما اين تغييرات به سطح معني دار نمي رسد.نتيجه گيري اين خواهد بود که ترکيبات سرب موجود در منطقه به صورت محلول در منابع آب مي توانند به چرخه هاي زيستي وارد شوند و در نتيجه توسط بافت هاي زنده از جمله مغز استخوان جذب و بدين وسيله انديس هاي خوني را متأثر سازند.

 نسخه قابل چاپ

خودروهاي فرسوده به علت روش موجود تصفيه و وجود خودروهاي متروک در طبيعت، آثار زيست محيطي جدي را به همراه دارند. حجم زياد خودروهاي فرسوده و خطرات زيست محيطي آنها، موجب تشويق براي جست وجوي راه حلي جهت داشتن يک سياست مؤثر زيست محيطي در زمينه کنترل آثار زيست محيطي خودروهاي فرسوده شده است. اين تحقيق به بررسي عوامل تعيين کننده در توسعه مؤثر و كارآمد سياست خودروهاي فرسوده مي پردازد. شش کشور در اين زمينه مطالعه شده اند. تمرکز اصلي بر قسمت هايي نظير قانونگذاري، استفاده از ابزارهاي گوناگون اجراي سياست پايدار مواد زايد و سازوکار هاي مالي و مانند آن، است. اين تحقيق چندين عامل که بر موفقيت و يا عدم موفقيت سيستم هاي خودروهاي فرسوده تاثير مي گذارند را مورد بحث و بررسي قرار داده است. طرح خروج خودروهاي فرسوده از ناوگان حمل و نقل در سال 2000 در ايران مطرح شد. در ايران دو نوع سيستم تصفيه وجود دارد. در سيستم شماره 1، آخرين مالک، خودروي فرسوده را به مراکز مجاز مي برد و خودروي فرسوده از رده خارج مي شود. مواد قابل استفاده مجدد و بازيافت، فروخته شده و مواد باقيمانده دفن مي شوند. در هيچ يک از قسمت هاي اين سيستم ملاحظات زيست محيطي رعايت نمي شود. در سيستم شماره 2، آخرين مالک، خودروي خود را به توليدکنندگان واگذار مي کند و به ازاي آن 5/1 ميليون تومان و يک خودروي جديد دريافت مي کند. در سيستم شماره 2 خودروهاي فرسوده فقط جمع آوري شده و وارد مرحله تصفيه نمي شوند. بحث و بررسي عوامل تعيين کننده مذکور به درک بهتر از خودروهاي فرسوده و آثار زيست محيطي آنها جهت ايجاد مديريت پايدار اين زايدات کمک مي کند. در نهايت با توجه به عوامل مورد بحث، سيستمي براي خودروهاي فرسوده ايران ارايه شده است.

 نسخه قابل چاپ