بانک مقالات بلورشناسي و كاني شناسي

مجموعه اولترامافيك – مافيك رزدر واقع در جنوب استان كرمان از نظر سنگ شناسي شامل سنگهاي اولترامافيك (دونيت، كروميتيت، لرزوليت، ورليت، وبستريت و اليوين وبستريت) و سنگهاي مافيكي همچون گابرو است. مهمترين كانيهاي اين مجموعه را اليوين، اسپينل، ارتوپيروكسن، كلينوپيروكسن، پلاژيوكلاز و آمفيبول تشكيل داده اند. بررسي هاي كاني شناسي نشان داد كه تركيب شيميايي اين كانيها در مجموعه رزدر از بخشهاي پايين تا بالا تغييرات محسوسي را نشان مي دهد، به طوري كه با تغيير تركيب سنگها از اولترامافيك به مافيك، تركيب كانيها از منيزيم فقيرتر شده و به سمت مافيك تغيير مي كند. مقايسه تركيب شيميايي كانيهاي اصلي مجموعه رزدر با مجموعه هاي اولترامافيك شناخته شده در جهان، نشان مي دهد كه بخش اولترامافيك مجموعه رزدر مي تواند احتمالا بخشي از گوشته فوقاني باشد كه به وسيله گسلهاي عميق، به صورت يك تراشه در موقعيت فعلي قرار گرفته است.

در اين مقاله نتايج بررسي هاي انجام شده روي ساختار بلوري به وسيلهXRD ، SEM، و EDX، مقاومت ويژه، چگالي جريان بحراني، و ضريب اكسيژن دو نمونه از ابررساناي سراميكي HoBa₂Cu₃O_7-d كه به دو شيوه گرمادهي متفاوت تهيه شده اند، ارايه شده اند. اندازه گيري ضريب اكسيژن نشان مي دهد كه يكي از نمونه ها در حالت آلايش فرو بهينه با ضريب اكسيژن 6.76±0.09 و ديگري در حالت آلايش فرا بهينه با ضريب اكسيژن 6.76±0.09 است. عكسهاي SEM نشان مي دهند كه با افزايش دماي كلوخه سازي و نيز افزايش ضريب اكسيژن، دانه ها رشد كرده و اندازه آنها تقريبا 8 برابر مي شود. نتايج بلور نگاشتي XRD نشان مي دهند كه دماي پايين و زمان طولاني مرحله تكليس، موجب حصول فاز خالص تركيب HoBa₂Cu₃O_7-d مي شود. همچنين بررسي قله هاي حاصل از نتايج XRD حاكي از آن است كه اثر افزايش ضريب اكسيژن موجب افزايش خاصيت راستگوشي مي شود. اندازه گيري چگالي جريان بحراني نشان مي دهد كه در محدوده J_c تا J_co تغييرات پتانسيل بر حسب جريان از مدل تواني V=?I^? پيروي مي كند. بنابر منحني R-T، نمونه در حالت آلايش فرو بهينه در ناحيه گذار، رفتاري غير فلزي دارد. به طور كلي نتايج حاصل از اين بررسيها نشان مي دهند كه تغيير در شيوه ساخت و افزايش دماي مرحله كلوخه سازي همراه با شار اكسيژن منجر به تغيير خواص مختلف ابررسانايي  HoBa₂Cu₃O_7-dمي شود.

سولفيدهاي  Ag=A) ABS₂يا Cu و Bi=B، Sb يا As) گروهي از كانيهاي طبيعي هستند كه بيشتر در كانسارهاي رگهاي پليمتاليك يافت مي شوند. گر چه اين كانيها از نظر تركيب شيميايي ساده به نظر مي رسند اما از نظر ساختاري پيچيده اند و دستخوش گذار فازهاي متعددي مي شوند. در مطالعه سري سولفوسالت هاي سنتز شده، از سينكروترون براي دريافت داده هاي  K-edge EXAFSعناصر Cu، Bi، Sb، Ag، As و Cd استفاده شد. داده هاي مورد نياز موقعيت كاتيونهاي اصلي و فرعي در فازهاي جانشين شده به صورت موضعي، از آناليز طيف ها به طور مستقيم به دست آمدند. علاوه بر اين، مطالعات EXAFS براي تعيين ساختار و رفتار كاتيونها در مكانهاي ساختاري انجام شد. طول پيوندهاي As-S، As-Ag، Ag-S، Cu-Bi، Bi-Sb، Bi-S، Sb-S، Cu-S و As-As نيز در كانيهاي ميارژيرايت، امپلكتايت، چلكستيبايت، و اسميتايت به روش بيناب نمايي جذب پرتو XAS تعيين شدند.

آمفيبولها يكي از كانيهاي اصلي متابازيتها، از رخساره شيست سبز تا آمفيبوليت فوقاني را تشكيل مي دهند. اين كانيها به دليل فرمول شيميايي متغيري كه دارند از نظر بار الكتريكي و شعاع يوني، عناصر مختلفي را مي توانند در ساختار خود جاي دهند. بين اجزاي تشكيل دهنده آمفيبولها عناصري وجود دارند كه نسبت به تغيير فشار و دما حساسند و در واقع مقدار آنها در ساختار كاني تابع فشار و دماست. مهمترين اين عناصر عبارتند از: Na، Al، Ti، و Ca، كه علاوه بر مقدار، جايگاه فضايي بلور شناختي آنها نيز مي تواند در تعيين دما و فشار در تشكيل آمفيبولها كمك كند. همچنين علاوه بر تعيين دما و فشار از تركيب آنها مي توان انواع دگرگوني را نيز مشخص كرد. بر اين اساس متابازيتهاي شمال و شمال غرب خوي از لحاظ ژئوترموبارومتري مورد بررسي قرار گرفته اند. دما و فشار در تشكيل اين سنگها با استفاده از تركيب شيميايي آمفيبولها محاسبه شده است. نتايج حاصل از محاسبات ژئوترموبارومتري نشان مي دهد كه اين آمفيبولها در دمايي بين 550 تا 680 درجه سانتيگراد و فشاري بين 5/4 تا 7 كيلو بار شكل گرفته اند كه نشان مي دهد دگرگوني اين منطقه در فشار متوسط تا فشار پايين صورت گرفته است.

كانسار خاك نسوز كبوتركوه در 50 كيلومتري جنوب شرق گناباد در استان خراسان قرار گرفته است. بررسي هاي كاني شناسي و شيميايي نشان مي دهد كه كائولينيت، پيروفيليت، كوارتز، ديكيت، ژيپس، ايليت، و آلونيت به عنوان كاني هاي اصلي و هماتيت به عنوان كاني فرعي در كانسار حضور دارند. داده هاي ژئوشيميايي نشان مي دهد كه اكسيدهاي SiO₂ و Al₂O₃ و K₂O عمده ترين تشكيل دهنده هاي كانسارند. نتايج ژئوشيميايي و بررسي هاي سنگ شناختي نشان مي دهد كه سنگ مادراين كانسار آندزيت - لاتيت است كه تحت تاثير شاره هاي گرمابي دگرسان شده است. الگوهاي عناصر خاكي نادر بهنجار شده با كندريت، غني شدگي در LREE را نشان مي دهد. همچنين نسبت LREE/HREE در طبقات بالايي كانسار خيلي بيشتر از طبقات پايين آن مي باشد كه بيانگر تحرك بيشتر HREE به وسيله شاره هاي جوي به سمت اعماق است. به طور كلي الگوهاي REE، عناصر كمياب و اكسيد عناصر اصلي شواهدي از فرايندهاي دگرساني و هوازدگي شديد مرتبط با كائوليني شدن را نشان مي دهند. ميزان EC در اين كانسار بسيار بالا و ميزان PH بسيار پايين است كه مي تواند به دليل وجود نمكهاي محلول و كاني هاي با حلاليت بالا نظير آلونيت و ژيپس باشد.