پاسخ به:مقالات مطالعات و پژوهش هاي شهري منطقه اي
يکي از شيوه هاي مورد عمل وزارت جهاد کشاورزي براي افزايش ميزان عملکرد و بهره وري از منابع در مناطق روستايي، برگزاري آموزشهاي غير رسمي است. اين تحقيق با هدف شناسايي آثار و پيامدهاي اقتصادي اين آموزشها در چارچوب پژوهش ارزشيابي و با استفاده از الگوي ارزشيابي شبه تجربي انجام گرفته است. در اين الگو با تکميل 262 پرسشنامه از خانوارهاي روستايي در شهرستان فريدن، در قالب گروه تجربي و شاهد، اطلاعات لازم جمع آوري و تجزيه و تحليل شده است. نتايج تحقيق نشان داد که در شاخص افزايش توليدات دامي، تفاوت مشاهده شده بين دو گروه معني دار و آموزشهاي غير رسمي در زمينه افزايش توليدات دامي فراگيران موثر است. در شاخص بهبود و افزايش درآمد نيز تفاوت مشاهده شده بين دو گروه معني دار و اين آموزشها در بهبود نسبي درآمد دامداران روستايي موثر است. در شاخص افزايش سرمايه گذاري در امور دامداري تفاوت مشاهده شده بين دو گروه در خصوص متغيرهاي دريافت وام، سرمايه گذاري در احداث جايگاه دام، سرمايه گذاري در بهسازي جايگاه دام، سرمايه گذاري در خريد وسايل و تجهيزات و سرمايه گذاري در ساير فعاليتهاي دامداري، معني دار و تنها درخصوص متغير تمايل به دريافت دام دامداري و تمايل به افزايش دام تفاوت معني دار است. لذا با توجه به اينکه آموزشهاي غير رسمي به عنوان يکي از روشهاي موثر در بهبود و ارتقاي سطح توليد و بهره وري نهايي، نوسازي شيوه هاي گوناگون توليد و توسعه اجتماعي و فرهنگي روستايي موثر است، فراهم نمودن امکانات کافي و مناسب در چهارچوب يک برنامه مشخص و مدون، ارايه اين خدمات توسط اتحاديه هاي صنفي، شرکتهاي تعاوني، سازمانهاي غير دولتي همراه با رفع مسايل و مشکلات دامداران و ارايه وسايل و ابزار خاص به صورت رايگان يا يارانه دار به فراگيران مد نظر قرار گيرد.
نسخه قابل چاپ
بنا بر برآورد برنامه اسكان بشر سازمان ملل متحد، بيش از 50 درصد ساكنان شهرهاي كشورهاي كم درآمد و 20 درصد كشورهاي با درآمد متوسط، در سكونتگاه هاي غيررسمي زندگي مي كنند كه سنجه هاي سواد، تندرستي، درآمد و پيشرفت اجتماعي، از ميانگين شهري در آن كشورها پايين تر است و شايسته شان و كرامت انساني نيست. كشور ما نيز از جمله كشورهايي است كه با اين مساله شهري درگير است. بر اساس تاكيدات موجود در قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران، تامين سرپناه مناسب و در خور شان انسان، يكي از وظايف بسيار مهم دولت در قبال شهروندان ايراني به شمار مي آيد. دولت در ايران - چه قبل از انقلاب اسلامي و چه پس از آن - سياست هاي زمين و مسكن شهري را در دست داشته و كنترل مي کرده است. اين مقاله با استفاده از روش تحليلي - تبييني، با رويكرد كيفي و كمي و جمع آوري اسنادي و اكتشافي داده ها، سعي در بازنمايي آسيب سياست هاي به كار رفته توسط دولت و علل كمتر رضايت بخش بودن سياست هاي آن در راستاي ساماندهي اسكان غيررسمي دارد. لذا از پرسشنامه و روش تحليل عاملي براي ارزيابي شاخص ها استفاده شد. نتايج به دست آمده، حاكي از آن است كه سياست هاي دولت در دوره هاي مختلف، نه تنها به پايداري اجتماعي، فيزيكي و كالبدي سكونتگاه هاي غيررسمي منجر نگرديده است، بلكه باعث محروم شدن بخش وسيعي از افراد كم درآمد از تسهيلات زمين و مسكن شهري در برنامه هاي دولت نيز شده است، در اين راستا، نتيجه گيري و پيشنهادها ارايه شده است.
فاصله بين وضع موجود در جذب گردشگران خارجي در استان اصفهان در مقايسه با آنچه كه به عنوان وضع مطلوب بايد باشد بسيار زياد است؛ عوامل متعددي در بوجود آمدن اين شكاف نقش دارند در اين تحقيق موانع موجود در جذب گردشگران در سه محيط داخل، نزديك و دور در صنعت گردشگري مورد بررسي قرار گرفته است تا با شناخت و رفع موانع موجود مزيت هاي رقابتي شناسايي و مورد توجه قرار گيرند جامعه آماري مورد مطالعه مديران بخش گردشگري سازمان ميراث فرهنگي استان اصفهان همراه با مديران دفاتر خدماتي گردشگري و تورگردانان مي باشند كه با نمونه گيري تصادفي ساده با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته كار جمع آوري اطلاعات از 39 نمونه انجام شده است در ساخت پرسشنامه از مدل هاي زنجيره ارزش و پنج نيروي رقابتي پورتر و مدل PEST استفاده شده است، با توجه به اينكه در پرسشنامه يكصد و بيست سوال مورد پرسش نمونه هاي جامعه آماري قرار گرفت براي تجزيه و تحليل داده هاي پژوهش از آمار توصيفي شامل جداول توزيع فراواني، معيارهاي توصيفي، نمودارها، ميانگين، انحراف معيار و در آمار استنباطي از آزمون t مستقل تك نمونه ا ي و t دو متغيره استفاده شده است و با نرم افزار SPSS تجزيه و تحليل و خلاصه سازي داده ها انجام شده است، اطلاعات بدست آمده تاييد فرضيات تحقيق را نشان مي دهد.
نظام شهري تجسم فضايي اقتصاد سياسي و نحوه مديريت سرزمين در يک کشور است. با مطالعه نظام شهري نحوه پخشايش و ميزان تعادل جمعيت شهرها مشخص تر مي گردد. نظام شهري ايران از الگوي سنتي کهکشاني در قبل از سال 1300 به الگوي زنجيره اي به دليل تمرکز امکانات و خدمات در شهرهاي بزرگ متمايل شده است. اين الگو ضمن بر هم زدن روابط منطقي شهرهاي کوچک، مياني و بزرگ با يکديگر، باعث آشفتگي در نظام شهري ايران شده است. هدف از اين پژوهش، آشنايي با ميزان تعادل در نظام شهري ايران طي سالهاي 1335 تا 1385است. روش تحقيق توصيفي - تحليلي با تاکيد بر مدلهاي بررسي کننده است. جامعه آماري شامل کليه شهرهاي ايران در پنج دوره سرشماري از سال 1335 تا سال 1385 است. يافته هاي پژوهش، بيانگر آن است که نظام شهري ايران در نيم قرن اخير از لحاظ شاخص هاي ضريب تمرکز، رتبه اندازه، نخست شهري و ضريب آنتروپي به سمت تعادل ميل کرده است؛ اما از نظر شاخص ضريب جيني و توزيع جمعيت در طبقات شهري نسبت به سال 1335 در وضعيت نامتعادل قرار دارد. در حقيقت، بر اساس منحني لورنز شهرهاي ايران طي سال 1335 به خط نرمال نزديکتر بوده، اما در سال 1385 از خط نرمال فاصله بيشتري گرفته اند. اين امر ناشي از افزايش تعداد شهرهاي بسيار کوچک با جمعيت اندک و افزايش جمعيت شهرهاي بسيار بزرگ در نظام شهر ايران است. براي متعادل سازي نظام شهري ايران، راهکارهاي تمرکز زدايي از کلان شهرها و تقويت شهرهاي کوچک و مياني پيشنهاد شده است.
برنامه ريزي کاربري اراضي شهري به عنوان هسته اصلي برنامه ريزي شهري نقشي مهم در ساماندهي فضايي-مكاني شهرها ايفا مي کند و ارزيابي چگونگي برنامه ريزي كاربري اراضي شهري مهم تر از آن مي باشد. خوشرودپي در سال 1381 تبديل به شهر شده و با جمعيتي معادل 5700 نفر در جنوب شهرستان بابل قراردارد. ضعف مديريت و عدم اجراي قوانين و مقررات شهر سازي از يک سو و اطلاق آن بعنوان شهر محروم در شهرستان بابل از سويي ديگر، موجب گرديده كه به لحاظ ارايه خدمات و امکانات و ساماندهي مکاني - فضايي کاربري اراضي شهر نابسامان باشد. در پژوهش حاضر کاربري هاي شهر از دو جنبه کمي و کيفي مورد بررسي قرار گرفته است. در بررسي كمي، به سطوح و سرانه هاي مورد نياز در وضع موجود و افق ده ساله آتي شهر (1395) پرداخته شده است. نتايج نشان مي دهد كه در شرايط موجود، مساحت کاربري هاي دايرشهر خوشرودپي با توجه به سرانه ها و استانداردها حدود 108265مترمربع کمبود فضا دارد. در تحليل کيفي کاربري اراضي شهر با استفاده از نرم افزاز Arc GIS و با توجه به شاخص هاي ارزيابي (مطلوبيت، ظرفيت، سازگاري)، نتايج حاصل بيانگر آن است كه مکان گزيني اکثر کاربري هاي اين شهر از نظر مطلوبيت در شرايط نسبتا نامطلوب قرار داشته، در عين حال به لحاظ سازگاري، گرچه چگونگي استقرار کاربري ها نسبتا سازگار بوده ولي در تحليل ظرفيت، غير از کاربري هاي تجاري، اداري و تا حدودي آموزشي، ساير كاربري ها از جمله در بهره مندي از كاربري ورزشي حدود 75 درصد، تجاري 67 درصد و درماني 80 درصد جمعيت خارج از شعاع مفيد دسترسي قرار داشته و امكان استفاده بهينه از خدمات مورد نياز در اين زمينه ها را ندارند. اينك يافته هاي اين تحقيق بيانگر آن است که با توجه به اينکه خوشرودپي با توپوگرافي هموار و دشتي، زمينه توسعه و گسترش فيزيكي آن در آينده بسيار محتمل بوده و به مرور قابليت جذب بازارهاي تجاري و اقتصادي شهر بابل را خواهد داشت، لذا توجه به ايجاد تسهيلات و استقرار منطقي كاربري ها با تاکيد بر شاخص ها و استانداردها، تخصيص فضاهاي مورد نياز و توزيع فضايي-مكاني مناسب آن، جهت رفع كمبودهاي آتي شهر با استفاده از نيروهاي متخصص شهري بايد در اولويت برنامه ريزي ها قرار گيرد.
پيامدهاي منفي ناشي از استفاده گسترده از وسايل نقليه موتوري، منجر به شکل گيري بحث هاي زيادي در ميان طرفداران توسعه پايدار، در رابطه با راههاي کاهش استفاده از اتومبيل شخصي گرديده است. گفته مي شود يكي از دلايل استفاده بي رويه از اتومبيل، الگوي مرسوم توسعه شهري است. توسعه پراكنده، افقي و كم تراكم شهرها، به فاصله گرفتن كانون هاي فعاليتي از يكديگر منجر شده و در نتيجه، زمينه ساز استفاده بيشتر از اتومبيل شخصي در غياب سيستم حمل و نقل عمومي كارآمد است. مقاله حاضر، به بيان يافته هاي يك تحقيق تجربي مي پردازد كه در آن، نقش عوامل موثر بر وابستگي به اتومبيل بررسي شده است. در اين تحقيق، سه ناحيه مسكوني از محدوده منطقه يك شهرداري شيراز به گونه اي انتخاب شده اند كه از نظر ويژگي هاي اجتماعي - اقتصادي مشابه بوده، ولي از نظر شاخص تراكم شهري در سه سطح مختلف قرار دارند. مالكيت اتومبيل و ميزان استفاده از آن به عنوان شاخص هايي براي بيان وابستگي به اتومبيل انتخاب شده اند. عوامل مورد بررسي، شامل ويژگيهاي شكل شهر در قالب تراكم شهري و خصوصيات اجتماعي - اقتصادي خانوارهاي ساكن در اين سه ناحيه شهري شيراز هستند. اطلاعات و داده هاي اوليه از طريق تكميل پرسشنامه سرپرست خانوار (به تعداد 356 مورد) و نيز بهره گيري از نقشه GIS شهر شيراز جمع آوري گرديده است. توصيف و بررسي رابطه بين تعداد اتومبيل در خانوار و ميزان استفاده از آن با شاخص هاي تراكم شهري و ويژگيهاي اجتماعي - اقتصادي خانوار با استفاده از تجزيه و تحليل هاي آماري (تحليل واريانس و تحليل همبستگي) انجام شده است. يافته هاي تحقيق، بيانگر اين امر است که خصوصيات اجتماعي - اقتصادي خانوار (درآمد، اندازه خانوار، تعداد شاغلان در خانوار، شغل و تحصيلات سرپرست خانوار و وضعيت ملکي مسکن) در وابستگي به اتومبيل تاثير گذار هستند. افزايش تراکم شهري، نه تنها در کاهش استفاده از اتومبيل موثر نبوده، بلکه در نواحي با سطوح بالاي تراکم ساختماني، تعداد سفرهاي روزانه با اتومبيل نيز افزايش يافته است. نتيجه اين تحقيق، به طور كلي بيانگر تفاوت شرايط شهرهاي ما با شهرهاي غربي از نظر عوامل موثر بر وابستگي به اتومبيل است.
در جوامع پيشرفته، بخش اعظم جمعيت در شهرها اسکان يافته اند و مرام زندگي شهري مردم را در خود غرق کرده است. به اين ترتيب، روستا و زندگي روستايي مفهومي دور از ذهن و از طرفي، جذاب براي اين جمعيت شهرنشين به شمار مي رود. اين موضوع انگيزه اصلي تبديل شدن روستا به يک مقصد گردشگري است. مقوله خانه هاي دوم که زير مجموعه اي از گردشگري است، در پي توسعه شهرنشيني، بهبود سيستم حمل و نقل و ارتباطات، افزايش اوقات فراغت و غيره درحال گسترش است که پيامد هايي را به همراه خواهد داشت. از اين رو، خانه هاي دوم و تاثيرات اقتصادي- اجتماعي و زيست- محيطي آن بررسي و تحليل مي گردد. هدف اين پژوهش: 1- بررسي خانه هاي دوم؛ 2- تمايلات شهروندان براي استفاده از اين مکانها و صرف وقت و هزينه در اين خانه ها و 3- پيامدها و تاثيرات مختلف توسعه اي بر محيط هاي اطراف است. در اين پژوهش، از روش تحقيق اسنادي، ميداني و تحليلي استفاده شده و اطلاعات به دست آمده در قالب روش swot تجزيه و تحليل گرديده است. نتايج تحقيق حاکي از جديد بودن موضوع، داشتن چشم انداز طبيعي و جاذبه هاي طبيعي مناسب، تمايل شهروندان براي گذران اوقات فراغت خود در اين مکان ها و سرمايه گذاري هاي مختلف بخش خصوصي است. سرمايه گذاريهاي اقتصادي و کالبدي داراي تاثيرات مثبت و منفي در منطقه بوده است. ساماندهي فضايي مناسب اين مکان ها مي تواند آثار مثبت توسعه اي در منطقه داشته باشد.
در مجامع علمي و کارشناسي آمايش سرزمين، همواره تحليل هاي متعدد و متضادي در خصوص ويژگيهاي نظام شهري مناطق صورت گرفته است و نتايج ارايه شده به دلايلي نظير تعريف مناطق بر اساس محدوده هاي اداري وسياسي و يا استفاده صرف از مدلها و تکنيک ها بدون توجه به کاربرد منطقه اي آنها، داراي تفاوتهاي اساسي و متضاد بوده و تصميم گيري مناسب را براي مديران و برنامه ريزان دچار مشکل ساخته است. هدف اصلي اين مقاله، مقايسه تاثير انتخاب محدوده هاي جغرافيايي در استخراج نتايج متفاوت در تحليل هاي آمايشي ازمنطقه است. اين مقاله موضوع انتظام فضايي شهرها را در دو منطقه آذربايجان، شامل: استانهاي آذربايجان غربي، آذربايجان شرقي و اردبيل به عنوان يک منطقه همگن از يك طرف و استان آذربايجان شرقي به عنوان يک منطقه سياسي و اداري از طرف ديگر بررسي نموده است. نتايج نشان دهنده تفاوت بسيار زياد ويژگيهاي نظام شهري بين منطقه همگن و منطقه سياسي اداري است. با انتخاب استان آذربايجان شرقي به عنوان يك منطقه، الگوي نخست شهري وضعيت فوق برتري را نشان مي دهد، ولي با انتخاب منطقه همگن آذربايجان، الگوي نخست شهري به وضعيت برتري مطلوب تغيير پيدا مي کند که نشان دهنده وضعيت مطلوب براي منطقه است. در اين مقاله، به ضرورت توجه جدي به تعريف علمي منطقه در مطالعات توسعه شهري و منطقه اي اشاره شده است.
ويژگي هاي اقليمي، توپوگرافي، شرايط کم نظير اکوسيستمي، پوشش مرتعي و بخصوص آب هاي گرم، از جاذبه هاي گردشگري منطقه به شمار مي روند. در اين تحقيق، پرسش اين است که پتانسيل ها و محدوديت هاي توسعه گردشگري منطقه سردابه کدام است و چه راهبردها و راهکارهايي براي توسعه گردشگري که به توسعه منطقه منجر شود، وجود دارد؟ مقاله حاضر، شناخت پتانسيل هاي گردشگري منطقه آبگرم سردابه در استان اردبيل با استفاده از روش SWOT است. در اين مدل، ارزيابي کننده "نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهديد" بهترين راهبرد براي فرايند برنامه ريزي راهبردي طبيعت گردي محسوب مي شوند. روش جمع آوري داده ها و تحليل اطلاعات مورد نياز بيشتر اسنادي، تحليلي و پيمايشي است. نتايج حاصل، بيانگر آن است که فصل تابستان، بخصوص مرداد ماه در اين منطقه با داشتن شرايط محيطي خنک و در شرايط بيوکليمايي تحريک ملايم، بهترين نقاط قوت براي گردشگري محسوب مي شود. برودت سرما درفصل زمستان، نبود مکان اقامتي بيش از يك روز، بهداشتي نبودن در آبهاي گرم و نبود پارکينک، از نقاط ضعف منطقه به شمار مي رود. همچنين، مهمترين عامل جذب گردشگري در منطقه سردابه، در درجه اول عوامل محيطي، از قبيل چشم انداز مناسب طبيعي و آب و هواي خنك از ماه ارديبهشت تا آخر آبان و در درجه دوم آب هاي گرم است. راهکارهاي اين پژوهش مي تواند در بهينه سازي وضع موجود و ساماندهي طبيعت گردي در اين منطقه موثر باشد.
بررسي وضعيت کاربري زمين در مقاصد گردشگري، از اهميت بالايي برخودار است، چرا که گردشگري يک فعاليت منبع پايه محسوب مي شود، بنابراين، از نظر زيست-محيطي حساس است و حفاظت و صيانت از منابع براي ادامه حيات، رونق و پايداري نواحي گردشگري امري ضروري محسوب مي شود. هدف اين تحقيق، بررسي نقش گردشگري در بروز تغييرات کاربري زمين نواحي روستايي بخش مرکزي شهرستان نوشهر، در استان مازندران است. روش تحقيق، از نوع توصيفي و تحليلي است که در آن از مصاحبه با ساکنان محلي و گردشگران، تجزيه و تحليل نقشه هاي پايه و تصاوير ماهواره اي IRS, Landat ETM استفاده شده است. نتايج نشان مي دهد، كه؛ گردشگري در حوزه مورد مطالعه، با ايجاد تغييرات گسترده در کاربري هاي اراضي، بويژه اراضي زراعي، باغات، اراضي حريم ساحلي و جنگلي، تخريب منابع طبيعي و گردشگري در دهه هاي اخير را به دنبال داشته است.
محله حسن‌آباد، يکي از چندين سکونتگاه غيررسمي شهر يزد است که با مشکلات متعدد اجتماعي، اقتصادي و کالبدي بويژه در بخش مسکن، از جمله فقر مسکن، کيفيت پايين مساکن، همجواري با کاربريهاي ناسازگار با محيط سکونت و ... رو به روست. پژوهش حاضر با هدف دستيابي به راهبردي براي ساماندهي و بهبود وضعيت مساکن و محيط مسکوني اين محله انجام گرفته است. روش تحقيق، توصيفي- تحليلي؛ تکنيک گردآوري داده‌ها، مطالعات کتابخانه اي و ميداني؛ حجم نمونه 180 مورد و روش نمونه گيري طبقه‌اي– تصادفي بوده است. بر اساس نتايج تحقيق: - بخش عمده مساکن در سکونتگاه غيررسمي حسن‌آباد، مرمتي و با مصالح کم دوام و دست دوم و فاقد پروانه ساخت هستند. همچنين، استقرارگروههاي درآمدي پايين موجب حاکميت ساخت وسازهاي غيرحرفه اي، طولاني شدن دوره ساخت و کاهش توان توليد مسکن در اين محدوده شده است. لذا، هرگونه تلاش در جهت زدودن چهره فقر از محله مي تواند گامي موثر در راستاي کاهش مشکلات مسکن مجموعه تلقي شود؛ - ساکنان، داراي احساس تعلق خاطر نسبت به سکونتگاه خود بوده، آمادگي مشارکت براي بهبود وضعيت مسکن و محيط سکونت خود را دارند؛ - راهبرد توانمندسازي در راستاي قادرسازي اهالي براي عرضه واحدهاي مسکوني جديد در کنار بهبود کمي و کيفي واحدهاي موجود؛ و راهبرد ارتقاي سکونت با هدف ساماندهي محيط سکونت آنها مي‌تواند بخش عمده مشکلات موجود را برطرف نمايد.
پژوهش حاضر به بررسي و شناخت عوامل مداخله گر تاثيرگذار بر احساس هويتمندي در محلات امروز مي پردازد. اين که چه ويژگي ها و عواملي موجب تشخيص و تمايز و هويت بخشي به يک بافت محلاتي مي گردد ؟ ضرورت وجود هويت مکان چيست ؟ و به کدام نياز انسان پاسخگوست ؟ و شاخص هاي هويت ساز در بافت محلات موفق کدامند ؟ چهار سوال اساسي تحقيق حاضر راتشکيل مي دهند. روش به کار رفته در اين پژوهش پيمايشي بود و داده هاي مورد نياز با استفاده از ابزار پرسشنامه در ميان 260 نفر از ساکنان 20 سال به بالاي دو محله مرداويج و عباس آباد در شهر اصفهان بصورت پيمايش تطبيقي اجرا شده است. روش نمونه گيري در اين پژوهش، تصادفي منظم بوده است. در تحليل آماري از رگرسيون خطي براي آزمون فرضيات استفاده شد. نتايج اين تحقيق نشان مي دهد که ميزان احساس هويت محله اي در هر دو محله عباس آباد و مرداويج در سطح متوسط وکم قرار دارد. نتايج حاصل از آزمون فرضيات پژوهش نيز نشان مي دهد سطح بافت محلات بر هويت اجتماعي محله اي در هر يک از دو محله داراي تاثير است. همچنين سطح متغير نفوذ پذيري و سطح متغير در هم تنيدگي بر احساس هويت محله اي در هر دو محله داراي تاثير است، اما تاثير سطح متغير خوانايي بر هويت محله درمحله عباس آباد وجود ندارد، درصورتي که مرداويج تاثير متغير خوانايي بر هويت محله اي با شدت ضعيف نشان داده شد.
يكي از مسايلي كه امروزه گريبانگير اكثر شهرها، به خصوص شهرهاي كوچك و مياني كشور است، موضوع گسترش پراكنده و انسجام نيافته آنهاست. در شهر يزد در ربع قرن اخير و مخصوصا پس از ادغام سازمان هاي عمران اراضي شهري و تشكيل سازمان زمين شهري، در امر واگذاري زمين شتابزدگي هايي به چشم مي خورد. در اين ميان، با وجود آماده سازي و واگذاري زمين در شهر يزد بعد از گذشت حدود 30 سال، هنوز بسياري از متقاضيان پس از دريافت زمين اقدام به ساخت ننموده اند. به عنوان نمونه، در پروژه واگذاري 17.5 هكتاري ادامه سيلو، حدود %42 از زمين هاي واگذاري مسكوني سال 1374، پس از گذشت 13 سال از زمان واگذاري، همچنان به صورت ساخته نشده باقي مانده اند. اين وضعيت، در پروژه هاي ديگري، همچون محدوده ذوزنقه اي امام شهر، جواد الائمه، كوي گلستان و ... به وضوح ديده مي شود. در همين راستا، با بررسي هاي ميداني و تكميل پرسشنامه و در نهايت، بهره گيري از همبستگي پيرسون و معادلات رگرسيوني، مشخص شد كه ضعف سياست زمين حمايتي شامل گراني مصالح و كارگر در درجه اول و آماده نبودن زمين در درجه دوم، در تاخير ساخت اراضي واگذاري در سطح مناطق بسيار موثر بوده است. در مورد علل رهايي اراضي واگذاري نيز معادله رگرسيون ايجاد شده، حاكي از رابطه قويتر بين گراني مصالح در درجه اول و عدم حمايت دولت در درجه دوم است. همچنين قيمت زمين آماده سازي شده در طول مدت واگذاري اين دست اراضي، سالانه حدود 81 درصد رشد داشته است كه خود عامل تقويت بلااستفاده ماندن زمين بوده است. شايان ذکر است كه هيچ تلاش آگاهانه اي نيز توسط سازمان زمين و سياستگذاران مسكن براي شناخت و مساعدت گروه كم درآمد در امر واگذاري زمين كه هدف اصلي اين اقدام بوده، صورت نگرفته است كه اين امر نشان از اجراي نادرست سياست واگذاري زمين دارد.
امروزه شهرها، بويژه شهرهاي بزرگ با رشد بالاي جمعيت و توسعه بي حد کالبدي مواجه هستند. از اين رو، اين گونه توسعه سبب شده است تا شهرها با مسايل و تنگناهايي چون جدايي محل کار از سکونت، دوري از طبيعت، کاهش فضاهاي تفريحي و گذران اوقات فراغت، کاهش فضاي باز و در نهايت، عدم سرزندگي مواجه گردند. بر اين اساس، هدف از اين پژوهش، شناسايي سنجه هاي پايداري شهري و ميزان رضايتمندي شهروندان از سرزندگي محيط زندگي خودشان است. بدين منظور، با استفاده از روش پيمايشي، پرسشنامه هايي در سطح چهار محدوده شهر تبريز توزيع و تکميل گرديد و با بهره گيري از آزمون هاي خي دو و دوجمله اي ميزان رضايتمندي ساکنان از وضعيت پايداري بافت هاي شهري مشخص شد. يافته هاي تحقيق نشان مي دهد که ميزان رضايتمندي شهروندان از سرزندگي شهري در چهار بافت مختلف شهر تبريز پايين است. آزمون خي دو وجود نارضايتي را در محدوده هاي مورد مطالعه تاييد مي کند؛ به گونه اي که در بافت جديد ميزان نارضايتي از محيط شهري بيشتر از ساير بافت هاست و همچنين نسبت مشاهده شده در دسترسي به مراکزي چون فضاي سبز، مراکز تفريحي و ورزشي، مراکز خريد هفتگي و مرکز شهر پايين است. بر اين اساس، مي توان چنين استنباط نمود که توسعه فضايي– کالبدي شهر تبريز با پايداري شهري متناسب نيست. از اين رو، توجه به سنجه هاي پايداري شهري، بويژه دسترسي به فضاي سبز و مراکز تفريحي و ورزشي و افزايش سرانه اين کاربري ها مي تواند موجب افزايش سرزندگي محيط شهري و پايداري توسعه شهر گردد.
بافت تاريخي كاشان به دليل جايگاه خود در مركزيت شهر، از مهم ترين محدوده ها براي تمركز خدمات تجاري، اداري، سياسي، اقتصادي به شمار مي آيد. گرچه محدوده بافت تاريخي، تنها بخشي از كل مساحت شهر كاشان را در بر مي گيرد، اما بررسي چگونگي كاربرد اراضي در اين محدوده از اهميت خاصي برخوردار است، زيرا قلب كاشان (مجموعه بازار) هنوز در اين قسمت مي تپد و عناصر كالبدي، مشخص كننده هويت تاريخي شهر در اين محدوده قرار دارد. اين كه چگونه مي توان مساله حفظ ميراث و ارزش هاي كالبدي بافت تاريخي را با مقتضيات كالبدي زندگي روزمره شهري برقرار ساخت، بخشي از پاسخ خود را در چگونگي كاربرد اراضي پيدا مي كند كه اين امر، موجب انديشيدن تدابيري خاص و برنامه ريزي منسجم براي تقسيم كاربردها و ميزان وسعت و سرانه آنها با توجه به نقش و كارايي آنها در درون بافت مي گردد. به طور كلي، هدف از انجام اين پژوهش، مطالعه وضعيت موجود كاربردهاي زمين در محدوده بافت تاريخي و بررسي وسعت، سرانه، تراكم، پراكندگي هر يك از كاربردهاي بافت و شناسايي كمبودها و ايجاد تعادل در تشخيص كاربردها با توجه به اهميت و كارايي آنها در محدوده بافت است. با نگرش به مباني، مفاهيم و معيارهاي كاربرد اراضي، بافت قديم شهر كاشان، با مساحتي معادل 478 هكتار و جمعيتي برابر 45133 هزار نفر (در سال 1385)، بررسي و تحليل گرديد. بافت تاريخي شهر در وضع موجود، در كاربردهاي فرهنگي، ورزشي، تفريحي و فضاي سبز داراي كمبود است و اين كمبود، مشكلاتي را در زمينه انحراف اجتماعي و عقب افتادگي فرهنگي-اجتماعي جوانان ساكن در بافت شهر سبب گرديده است. از نتايج اين پژوهش مي توان اشاره نمود که برخي كاربرد ها، مانند: كاربرد اداري، تجاري (بازار) در داخل بافت داراي عملكرد فرا شهري هستند؛ به طوري كه نسبت به ساير كاربردها جذب و توليد سفر بيشتري دارند. ضمن اينكه يك سري كاربردها در داخل بافت وجود دارند كه تاثير مثبت بر ساير قطعات مجاور مي گذارند.
