مقالات مطالعات برنامه درسی

فرآيند و طرح «جهاني شدن» که از اواخر جنگ جهاني دوم، با عنوانهاي گوناگون در کشورهاي پيشرفته صنعتي غرب ظهور کرده با گذشت زمان، سرعت و دامنه بيشتري يافته است، به گونه اي که از دهه 1990 به يکي از چالشهاي اساسي بشري مبدل شده و بر نظام ارزشي و هويت مردم و به ويژه نوجوانان و جوانان، تاثيري عميق گذاشته است.

نظام ارزشي يا مجموعه کيفيتهاي مطلوب و دروني در ساختار روان شناختي فرد، به عنوان اساسي ترين لايه هاي شخصيت و هويت جوانان، شکل دهنده پايه هاي نظام نگرشي و رفتاري آنان است. مطالعات جديد درباره نظام ارزشي را که روان شناسان اجتماعي غرب صورت داده اند الزاما نمي تواند بدون توجه به مطالعات ملي در ساير فرهنگها، از جمله در فرهنگ ايراني، مورد پذيرش قرار گيرد. همچنين، از آنجا که ارزشهاي فرهنگ آنگلو – امريکن، با عنوان ارزشهاي جهاني، به همه جاي دنيا و از جمله کشور ما رسوخ مي کند، جا دارد که نظام ارزشي دانش آموزان نوجوان ايراني و تاثير جهاني شدن بر اين ارزشها مورد مطالعه قرار گيرد.

مبناي نظري اصلي نظام ارزشي مورد بحث ما آن است که اساسيترين ارزشهاي فرهنگ ايراني – اسلامي را در مقابل ارزشهاي مخالف آن قرار دهيم و، با توجه به مطالعات انجام شده در اين زمينه و پس از دستيابي به يک نظام ارزشي فراگير، دريابيم که نوجوانان دانش آموز ايراني، بر حسب نزديکي يا دوري از فرهنگ اصيل ملي خود چه جايگاهي دارند. براي ساختن مقياس سنجش نظام ارزشي نيز سعي کرده ايم با بهره گيري از مطالعات و مقياس سازيهاي روان سنجي، ابزار بومي مناسبي تهيه و اين مقياس را روايي يابي کنيم.

بر اين اساس، در بخش اول پژوهشي با عنوان «بررسي تاثير نحوه نگرش دانش آموزان دبيرستاني و پيش دانشگاهي ايران به جهاني شدن و تاثير آن بر ارزشها و هويت ديني و ملي آنان» که در حال اجراي آن هستيم، ابزاري براي سنجش نظام ارزشي ساخته ايم. روايي يابي اين مقياس، اولا با استفاده از نظر متخصصان روي يکايک گويه هاي آن، ثانيا با اجراي مقياس روي يک نمونه آزمايشي 568 نفري از دانش آموزان دبيرستاني و پيش دانشگاهي و با مطالعات تحليل عاملي روي نتايج حاصله، صورت گرفته است. در اين مقياس، ده ترجيح در نظام ارزشي و نيز محتوا و شدت جهت گيري ارزشي در ده مقوله ارزشهاي فردي، ارزشهاي خانوادگي، ارزشهاي اقتصادي، ارزشهاي سياسي، ارزشهاي اجتماعي، ارزشهاي هنري، ارزشهاي علمي و نظري، ارزشهاي ديني، ارزشهاي ملي، و ارزشهاي جهاني شدن مشخص شده است. در اين مقاله، پس از توضيح و تبيين مفاهيم جهاني شدن و نظام ارزشي، مقياسي را که براي «سنجش نظام ارزشي» ساخته ايم، ارائه کرده، نتيجه مطالعات روايي يابي و پايايي اين مقياس را توضيح داده ايم.

 نسخه قابل چاپ

يکي از رويکردهاي اساسي در تربيت ديني – در ميان رويکردهاي مختلف – رويکرد عقلاني است. اين پرسش هميشه پيش روي صاحبنظران حوزه تربيت و به ويژه تربيت ديني وجود داشته است که بهترين رويکرد به ترتيب ديني کدام است؟ رويکرد عقلاني به ترتيب ديني داراي موافقان و مخالفاني است که هر کدام ادله خاص خود را عرضه مي کنند. مخالفان بر اين باورند که تربيت ديني به اقتضاي ديني بودن فعاليت مورد نظر، نمي تواند بر مبنايي استوار شود که به عقلانيت تاکيد مي کند؛ چرا که ملاک داوري از منظر عقل غير از ملاک داوري در شرع است و اين دو منظر، منتاقض نما هستند و نگاه عقلاني به تربيت ديني مانع فهم و پيشبرد اهداف اين نوع تربيت است. موافقان البته بر اين باورند که تربيت ديني بر مبناي عقل قابل استوار است، چرا که وجه عمده دين فعاليت ديني بر عقلاني بودن آن استوار و قابل توجيه است. اين مقاله با طرح چالشهاي مذکور و تحليل ادله موافقان و مخالفان اين رويکرد، به قابليتها و کاستيهاي اين رويکرد درحوزه ورود به تربيت ديني مي پردازد.

 نسخه قابل چاپ

اين پژوهش با هدف بررسي و مقايسه کارکرد خانواده و سيماي روان شناختي فرزندان شاهد همسراني که ازدواج مجدد کرده با فرزندان خانواده هاي شاهدي که همسران آنها ازدواج مجدد نکرده اند، انجام شد . گروه نمونه شامل 373 دانش آموز دختر و پسر شاهد مشغول به تحصيل در دبيرستانهاي شاهد بود. اين گروه به روش نمونه گيري تصادفي چند مرحله اي از ميان چهار استان تهران، کرمانشاه، اردبيل و چهارمحال و بختياري انتخاب شدند و به پرسشنامه عملکرد خانواده، مهارتهاي اجتماعي و سلامت عمومي پاسخ دادند. معدل آنان نيز به عنوان ديگر ملاک عملکرد تحصيلي در نظر گرفته شد. نتايج پژوهش نشان داد که ميانگين عملکرد خانواده در همسران شاهد ازدواج کرده پايين تر از همسران شاهد ازدواج نکرده است. يافته ها، حاکي از آن است که فرزندان همسران شاهد که ازدواج مجدد نکرده اند از نظر سلامت رواني در وضعيت بهتري قرار دارند. در ضمن بر اساس نتايج اين پژوهش ميان مهارت هاي اجتماعي فرزندان همسران شاهدي که ازدواج مجدد کرده اند با گروهي که ازدواج مجدد نکرده اند از نظر آماري تفاوت وجود ندارد و فرزندان همسران شاهدي که ازدواج مجدد کرده اند از نظر عملکرد تحصيلي بهتر از فرزندان همسران شاهدي هستند که ازدواج مجدد نکرده اند. يافته هاي مرتبط با جنسيت در اين پژوهش نشان داد که دختران خانواده هاي شاهد از نظر سلامت رواني و عملکرد تحصيلي نسبت به پسران اين خانواده در وضعيت بهتري قرار دارند، اما ميان مهارتهاي اجتماعي دختران شاهد با مهارتهاي اجتماعي پسران اين خانواده ها تفاوتي مشاهده نشد.

مقاله حاضر به پيشينه تدوين برنامه ها و تاليف کتابهاي درسي مدارس و دبيرستانهاي کشور اشاره اي گذرا دارد. آنگاه درباره مفهوم نظريه هاي برنامه درسي، عناصر آن و طبقه بنديهايي که صاحبنظران معاصر غربي از نظريه هاي برنامه درسي به عمل آورده اند، به بحث مي پردازد. در ضمن يادآور مي شود که اين نظريه هاي برنامه درسي از ديدگاههاي فلسفي، روانشناختي و جامعه شناختي متداول در غرب نشات گرفته اند و راهنماي عمل برنامه ريزان درسي اين جوامع هستند.

مقاله سپس بر ضرورت تدوين نظريه برنامه درسي بومي به عنوان راهنماي عمل برنامه ريزان و مولفان کتابهاي درسي کشور تاکيد مي کند و مشکلات ناشي از نبود چنين نظريه اي را در گذشته متذکر مي شود. آنگاه با ذکر شواهد و مثالهايي، استدلال مي کند که با رجوع به جهان بيني اسلامي و ادبيات تعليم و تربيت مسلمانان مي توان به استخراج و استنباط عناصر نظريه برنامه درسي براي آموزش و پرورش دست يازيد و به تدوين نظريه اي بومي در حوزه برنامه درسي همت گماشت.

 نسخه قابل چاپ

در سه دهه اخير، فرآيندها و الگوهاي تغيير مفهومي در بسياري از رشته هاي علوم انساني مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته و براي تبيين اين پديده الگوهاي متعدد ارائه شده است. هر يك از اين الگوها با تحليلها، استدلالها و ارائه شواهد پژوهشي ادعاي ارائه تبييني معتبرتر و منطبق تر با واقعيت را دارد. در اين پژوهش ابتدا مفهوم فرهنگ و موضوعهاي فرهنگي مورد بررسي قرار مي گيرد. فرهنگ را مي توان تفسير ايجاد شده در ذهن فرد بر اثر مواجهه با يك شيء يا پديده، در زمانهاي متفاوت، تعريف كرد. موضوعهاي فرهنگي كه نوعي دسته بندي مفهوم عام فرهنگ به حيطه ها يا حوزه هاي موضوعي است به مثابه گنجينه شناختي ساختارمند دروني افراد موجب شكل گيري مباني گرايشي و رفتاري فرد مي شود. در اين گزارش، پس از بررسي مفهوم فرهنگ و موضوعهاي فرهنگي، به مرور کردن چهار الگوي مطرح تغيير مفهومي به عنوان پايه و اساس يادگيري معنادار پرداخته و  با انجام دادن مطالعه اي پيمايشي در زمينه موضوعهاي فرهنگي، در ميان دانش آموزان دبيرستاني، كاربست الگوهاي متفاوت تغيير مفهومي، در ميان آنان، مورد مقايسه قرار گرفته است. در اين بررسي ميداني با استفاده از يك پرسشنامه به سه پرسش اصلي تحقيق پاسخ داده شده است كه عبارتند از: 1) رتبه بندي موضوعهاي فرهنگي از ديد دانش آموزان دبيرستاني چگونه است؟ 2) موضوعهاي فرهنگي  كه در يك سال گذشته ميان دانش آموزان دبيرستاني دستخوش تغيير و تحول اساسي قرار گرفته كدام اند؟ و 3) كدام يك از الگوهاي تغيير مفهومي توصيف بهتري از فرآيند تحول فكري و فرهنگي دانش آموزان ارائه مي دهد؟ پايان بخش گزارش، برخي از دلالتهاي تربيتي يافته هاي اين پژوهش است.

 نسخه قابل چاپ

براي اينکه نيروهاي انساني شاغل در سازمانها روز آمد باشند بايد به طور مداوم آموزش ببينند. آموزش کارکنان از مهمترين عوامل بهبود نظام و فعاليتهاي هر سازمان است (شاهاني، .(1377آموزش ضمن خدمت مجازي براي کارکنان، از آن جهت داراي اهميت است که غالبا در سازمانهاي متفاوت، کارکنان براي شرکت در آموزشگاههاي گوناگون ناگزيرند محل خدمت خود را ترک کنند و اين امر مشکلات جدي براي انجام دادن امور و وظايف سازماني به وجود مي آورد. اين پژوهش با مطالعه امکانات موجود مراکز آموزش ضمن خدمت کشور در صدد پاسخ به اين سوال است که آيا مي توان نظام آموزش مجازي را براي کارکنان وزارت آموزش و پرورش کشور راه اندازي کرد يا خير؟ در صورت مثبت بودن پاسخ، اين راه اندازي براي کدام دوره هاي آموزش ضمن خدمت، کدام دروس، کدام گروه از کارکنان وزارت آموزش و پرورش کشور و به چه طريقي عملي است؟ در اين مقاله به امکان سنجي استقرار نظام آموزش ضمن خدمت مجازي در چارچوب مولفه هاي منابع فني، انساني، مالي، کالبدي، فرهنگ سازماني و همچنين زمينه هاي پياده سازي آن نظام اشاره شده است.

 نسخه قابل چاپ

در اين پژوهش، يک نمونه آماري از معلمان مدارس کرمان، روشهاي آموزشي يادگيري در حد تسلط و آموزش تلفيقي يادگيري در حد تسلط و همياري را به کار گرفتند تا به اين سوال پاسخ داده شود که: آيا عملکرد دانش آموزاني که با اين روشها آموزش ديده اند از عملکرد دانش آموزاني که به روش سنتي آموزش مي بينند بالاتر است؟ براي يافتن پاسخ به اين سوال، 277 نفر نمونه تحقيق در سه گروه مورد مطالعه قرار گرفتند: گروه اول 96 نفر تحت آموزش تلفيقي يادگيري در حد تسلط و همياري، گروه دوم 86 نفر تحت آموزش يادگيري در حد تسلط، و گروه سوم 95 نفر تحت آموزش سنتي. دو گروه اول و دوم گروههاي آزمايش و گروه سوم گروه گواه پژوهش را تشکيل مي دادند.
پژوهش نشان مي دهد که يادگيري در حد تسلط و يادگيري تلفيقي در حد تسلط و همياري به نتايج مثبتي منجر خواهند شد و يادگيري دانش آموزان را، در مقايسه با روش سنتي، افزايش خواهند داد. همچنين، يافته هاي اين پژوهش حاکي از آن است که در کلاسهايي که دانش آموزان با روش تلفيقي يادگيري در حد تسلط در گروههاي هميار آموزش مي بينند، روابط دوستانه و صميميت و اعتماد به نفس بيشتري ميان دانش آموزان مشاهده مي شود. افزون بر اين، دانش آموزاني که از نظر اقتصادي مرفه تر از ديگران هستند به کار گروهي کمتر تن مي دهند و، بر عکس، دانش آموزاني که از نظر مالي در سطح متوسط يا پايين هستند تمايل بيشتري به کار در گروه دارند.

 نسخه قابل چاپ

هدف از اجراي پژوهشي که مبناي نگارش مقاله حاضر است، مطالعه و مقايسه سبك‌هاي يادگيري در دانش‌آموزان دوزبانه (ترك‌زبان و كردزبان) و يك‌زبانه (فارس‌زبان) و بررسي احتمال وجود رابطه بين سبك‌هاي يادگيري با عوامل پيشرفت تحصيلي و جنسيت بود. به اين منظور پرسش‌نامه سبك‌هاي يادگيري فلدر ـ سولومان در مورد 720 دانش‌آموز دختر و پسر پايه‌هاي اول، دوم, و سوم دوره راهنمايي مدارس دولتي در سال تحصيلي 81 ـ 80 ، شامل 240 دانش‌آموز دختر و پسر دو‌زبانه كردزبان، 240 دانش‌آموز دختر و پسر دو‌زبانه‌ ترك‌زبان، و 240 دانش‌آموز دختر و پسر يك‌زبانه فارس‌زبان، به ترتيب، در شهرهاي سنندج، تبريز، و تهران اجرا شد و نتايج حاصل با استفاده از آمارهاي تحليل واريانس چندمتغيري و روش همبستگي مورد تجزيه وتحليل قرار گرفت. اين پژوهش نشان داد كه:
الف) بين سبك‌هاي يادگيري دانش‌آموزان دو‌زبانه (ترك‌زبان و كردزبان) و دانش‌آموزان يك‌زبانه (فارس‌زبان) تفاوت وجود دارد، اين گونه كه دانش‌آموزان يك‌زبانه، در مقايسه با دانش‌آموزان دوزبانه، از سبك‌ يادگيري شهودي و ديداري برخوردارند؛ در حالي‌كه دانش‌آموزان دو‌زبانه،‌ در مقايسه با دانش‌آموزان يك‌زبانه، سبك‌ يادگيري حسي و كلامي دارند.
ب) بين سبك‌هاي يادگيري و پيشرفت تحصيلي رابطه معني‌دار وجود ندارد.
پ) بين سبك‌هاي يادگيري دانش‌آموزان دختر و پسر تفاوت وجود دارد؛ به‌گونه اي كه سبک يادگيري پسران از نوع ديداري و كلي است؛ در حالي‌ كه سبک يادگيري دختران از نوع كلامي و متوالي است.

 نسخه قابل چاپ

 نسخه قابل چاپ

خلاقيت موهبتي الهي است و هر فردي برخوردار از حد معيني از اين موهبت است. تحقق و ظهور خلاقيت مستلزم وجود بستري مناسب است. گسترش اين توانايي که براي جامعه به منزله بقاست از طريق برنامه‌ريزي آموزشي، و تدريس و تربيت مناسب و صحيح امکان‌پذير است. معلمان به عنوان يکي از مهم‌ترين عناصر تعليم و تربيت، در پرورش خلاقيت نقش کليدي دارند. نگرش معلمان به خلاقيت، ميزان شناخت آنها از اين امر، و نوع نگرش و نحوه تدريس آنان تاثير مستقيمي بر غني‌سازي محيط کلاسي براي رشد خلاقيت دانش‌آموزان دارد. لذا لازم است معلمان آموزش داده شوند تا نگرش و مهارت‌هاي لازم را براي رشد توانايي‌هاي خلاق دانش‌آموزان کسب نمايند.
به منظور مطالعه چگونگي آموزش خلاقيت در دوره ابتدايي، در اين پژوهش 120 آموزگار (60 نفر گروه آزمايشي و 60 نفر گروه گواه) شرکت داشتند. گروه آزمايشي در برنامه آموزش خلاقيت شرکت داده شدند تا بتوان تاثير برنامه و الگوي آموزشي را بر دانش، نگرش و مهارت آنان بررسي کرد. نتايج به دست آمده بيانگر تاثير مثبت دوره آموزشي بود. نتايج از طريق آزمون T بررسي شد و نشان داد که بين دو گروه آزمايش و گواه تفاوت معني‌داري وجود دارد. بر اساس يافته‌هاي اين پژوهش، پيشنهادهايي براي رشد خلاقيت دانش‌آموزان ارايه شده است.

 نسخه قابل چاپ

در اين پژوهش به بررسي رابطه وضعيت مذهبي با هوش هيجاني دانش آموزان پيش دانشگاهي شهر تهران مي پردازيم. پژوهشگران به اين نتيجه رسيده اند که مذهب و نيز آموزه هاي اخلاقي آن، سبب سازگاري بيشتر و بهتر دانش آموزان مي شود. همچنين، پژوهشها حاکي از آن است که هوش هيجاني با سلامت رواني، سازگاري و اخلاقيات نيز مرتبط است. اين پژوهش نشان مي دهد که هوش هيجاني نيز با وضعيت مذهبي داراي رابطه همبستگي مثبت و معني دار است. نمونه پژوهش شامل 450 دانش آموز دختر و پسر پيش دانشگاهي از مناطق 4 و 11 و 18 آموزش و پرورش شهر تهران است که با روش نمونه گيري هدفدار انتخاب شده اند. روش پژوهش از نوع همبستگي است. ابزار مورد استفاده شامل پرسشنامه سنجش وضعيت مذهبي دانش آموزان جوان و پرسشنامه هوش هيجاني بار – اون است که درباره دانش آموزان اجرا شده است. براي تجزيه و تحليل داده ها از آزمون همبستگي پيرسون استفاده شده و نتيجه نشان داده است که وضعيت مذهبي دانش آموزان با هوش هيجاني آنان رابطه مثبت معنادار دارد. بنابراين آموزش دادن مسائل مذهبي و اصول اخلاقي روشي مکمل در آموزش هوش هيجاني به دختران و پسران پيش دانشگاهي است و زندگي بهتر را براي آنان به ارمغان مي آورد.

 نسخه قابل چاپ

اين مقاله بر اساس نتايج به دست آمده از طرح پژوهشي "بررسي نتايج کاربرد فناوري اطلاعات در دبيرستانهاي شهر تهران"، تهيه شده است. هدف آن، نوآوري در روشهاي ياددهي- يادگيري مبتني بر فناوري اطلاعات و ارتباطات بوده است. تحقيق ياد شده، طي دو سال تحصيلي (82-1381 و 81-1380) 789 دانش آموز پايه اول 13 کلاس در 13 دبيرستان را زير پوشش داشته است. دروس رياضي، فيزيک، شيمي، زيست شناسي و زبان انگليسي (هر کلاس يکي از دروس) موضوعهاي آموزشي رسمي بوده که با کمک فاوا تدريس شده است. براي گردآوري داده ها، از دو چک ليست يکي براي مشاهده روشهاي ياددهي- يادگيري مبتني بر فاوا و يکي ديگر براي وضعيت فيزيکي، تجهيزات و نرم افزارها و از سه نوع پرسشنامه و سه نوع چک ليست مصاحبه (به تفکيک براي دانش آموز، معلم و مدير) استفاده شده است. براي تجزيه و تحليل داده ها از ابزارهاي مقايسه اي طرح سايتز "پودمان يک و پودمان دو"، روشهاي آمار توصيفي و روش تفسيري (با توجه به پيشينه پژوهشي و تاليفي) استفاده شده است. نتايج تحقيق نشان داد: استفاده از فاوا سبب توسعه يادگيري مشارکتي دانش آموزان مي شود و آنها را به کاوش در اطلاعات موجود در لوحهاي فشرده آموزشي، اينترانت شبکه رشد دانش آموزي و شبکه مدرسه دانشگاه صنعتي شريف، شبکه اينترنت و ترجمه متون انگليسي مربوط به دروس رسمي آنها ترغيب مي کند و از طريق تهيه گزارش مطالعات خود در زمينه هايي مانند: جدول تناوبي عناصر، خورشيد و کهکشان، فيزيک اتمي، نيروگاه، الکترونيک، ليزر، نفت و ... به دانش افزايي و توسعه و تعميق محتواي آموزشي مي پردازد. در ضمن فعاليتهاي نوآورانه اي انجام مي دهند (مانند: تبيين و تدوين گزارش تحقيق، طراحي تارنما و قرار دادن گزارش تحقيق خود در آن، ترجمه و تايپ مطالب مرتبط با دروس رسمي) که با فعاليتهاي ساير دانش آموزان در کلاسهايي که فرايند ياددهي- يادگيري آنها به روش سنتي انجام مي گيرد، کاملا متفاوت است. يافته هاي اين تحقيق نشان دادند که معلمان توانستند با تغيير در روش تدريس خود، براي دانش آموزان فرصت تعامل فراهم کنند.

 نسخه قابل چاپ

پژوهش حاضر با هدف بررسي رابطه مراحل تحول شناختي با عملکرد رياضي کودکان دبستاني طراحي شده و به اجرا درآمده است. نمونه مورد مطالعه شامل 240 دانش‌آموز دختر و پسر در پايه‌هاي ابتدايي سوم تا پنجم (در هر پايه 80 نفر، 40 دختر و 40 پسر) است که به طور تصادفي ساده از دانش‌آموزان مناطق 19 گانه شهر تهران انتخاب شده‌اند. در اين پژوهش آزمون‌هاي عمليات عيني پياژه‌اي (رديف کردن با الگو، بدون الگو، طبقه بندي، و نگهداري ذهني عدد) براي به دست آوردن مرحله تحول شناختي، آزمونِ معلم ساخته جهت به دست آوردن عملکرد رياضي به نحوي که در مدارس متداول است، و آزمون پيشرفت تحصيلي محقق‌ساخته‌‌‌‍‍: به‌منظور دستيابي به نتايج عملکرد رياضي دانش‌آموزان، و توجه به درک مفاهيم آموزش داده شده رياضي، به‌کاربرده شده است. بررسي آماري يافته‌هاي اين تحقيق، در سطح توصيفي، با محاسبه فراواني، درصد، ميانگين، و انحراف معيار؛ و در سطح استنباطي، با محاسبه مجذور خي تک و دو متغيره، آزمون براي دو گروه وابسته، تحليل واريانس يک طرفه، و ماتريس همبستگي همزمان انجام شده است. اين تحقيق به منظور پاسخ به سوال‌هاي زير با استفاده از روش پس رويدادي که در آن به تحليل روابط بين متغيرهاي دستکاري نشده‌اي که درگذشته رخ‌ داده‌اند توجه مِِي‌شود، انجام شده است.
نتايج تحقيق نشان مي‌دهد که بين تحول شناختي در آزمون‌هاي شناختي پياژه‌اي (رديف کردن با الگو، بدون الگو، طبقه بندي، و نگهداري ذهني عدد) با عملکرد رياضي در 3 مقطع پژوهشي مورد نظر، همبستگي مثبت وجود دارد. به اين ترتيب يافته‌هاي پژوهش لزوم بازنگري مباحث آموزش رياضي در دوران ابتدايي، انطباق آموزش رياضي با مراحل تحول شناختي، آموزش توأم با فعاليت و عمل، توجه به ارايه سلسله مراتبي مفاهيم رياضي، و توجه به شکل گيري مفاهيم کيفي در رياضيات را مورد تاييد قرار مي‌دهد.

 نسخه قابل چاپ

اين مقاله درباره ديدگاه آموزش به کمک رايانه از ديدگاه سازنده گرايي است. هدف مقاله توليد نرم افزار آموزش رياضي بر اساس ديدگاه سازنده گرايي است و ميزان اثربخشي نرم افزار را به شيوه نيمه تجربي با گروه آزمايش و گواه در دوره ابتدايي مورد بررسي قرار داده است.

جامعه آماري تحقيق شامل دانش آموزان استان آذربايجان غربي در سال تحصيلي 1384-1383 است. نمونه آماري شامل دو کلاس چهارم دخترانه از مدارس ابتدايي شهر اروميه است. حجم نمونه براي گروه آزمايش برابر با 34 و براي گروه گواه برابر با 36 دانش آموز است. دانش آموزان در هر دو گروه همسان شده اند. در گروه آزمايش از آموزش نرم افزاري و در گروه گواه از آموزش معمول کلاسي استفاده شده است. از پيش آزمون و پس آزمون براي سنجش پيشرفت تحصيلي دانش آموزان و از چک ليست مشاهده براي اندازه گيري ميزان پيشرفت فرآيند تدريس استفاده شده است.

نتايج تحليل آزمون u نشان مي دهد که ميان آموزش نرم افزار سازنده گرايي و انجام دادن فعاليت هاي گروهي (p<0.01، 3.265-=z) و همچنين ميان آموزش نرم افزار سازنده گرايي و ميزان پاسخ دانش آموزان به سئوالات مراحل بالاي حيطه شناختي (p<0.05، 2.518- =z) تفاوت معنادار (در گروه آزمايش نسبت به گروه گواه) وجود دارد.

نتايج آزمون t مشخص کرد که آموزش از طريق نرم افزار سازنده گرايي باعث افزايش انگيزه (p<0.01، 3.318= t) و مهارت حل و طرح مساله (p<0.01، 2.124= t) در فراگيران نسبت به روش تدريس غير رايانه اي مي شود. همچنين پس آزمون در گروه آزمايش و گروه گواه نشان مي دهد که مقدار t مشاهده شده (3.136) در گروه آزمايش بيشتر از مقدار بحراني جدول (2.66) در سطح آلفاي 1% است. بنابراين فرضيه صفر رد شده و به مفهوم تاثير آموزشهاي رايانه اي بر ارتقاي پيشرفت تحصيلي دانش آموزان، نسبت به آموزشهاي معمول مدارس که از آموزشهاي غير رايانه اي استفاده مي کنند، دارد.

 نسخه قابل چاپ

هدف پژوهش حاضر، اعتباريابي مقياس شايستگي رياضيات اوترخت براي کودکان است تا از طريق آن سطوح رشدي کودکان 4.5 تا 7.5 ساله براي شايستگي رياضي بررسي شود. براي اعتباريابي همزمان، از دو تکليف شکلهاي نهفته استفاده شد. آزمودنيها 720 دانش آموز در شش گروه سني بودند. تحليل مؤلفه هاي اصلي نشان داد که راه حل يک عاملي بهترين تفسير براي داده ها را فراهم مي سازد. تحليل واريانس دو طرفه نشان مي دهد که سن (اما نه جنسيت) از نظر آماري معنادار است. اين يافته هماهنگ با پژوهشهاي ديگر در اين زمينه است.

 نسخه قابل چاپ