بانک مقالات مطالعات انقلاب اسلامی

فرقه بهائيت از نظر باورهاي اعتقادي در گستره توحيد، نبوت و معاد، عملا خلاف آن چيزي را معتقدند که باور مشترک تمام فرق اسلامي است، تا جايي که براي رهبران خود، مقام نبوت و رسالت قائل بوده و دين اسلام را دين نسخ شده و پايان يافته اي مي دانند.
نفوذ اين فرقه، پس از شكست فكري از علماي عصر قاجار و اعدام علي محمد باب کاهش يافت، ولي پس از به حكومت رسيدن محمدرضا پهلوي و به خصوص در دهه هاي سي تا پنجاه، به مناصب اساسي در حكومت و دربار دست يافتند و با حمايت دولت هاي استعماري، روش هاي مختلف اسلام ستيزي را پيش گرفتند.
نقش روحانيت و مراجع آگاه، به خصوص آيت اله بروجردي و پس از ايشان، امام خميني (ره) در مبارزه فکري و قانوني با اين فرقه، بسياري از اهداف مشترك حكومت و بهائيت را خنثي کرد.

 نسخه قابل چاپ

 نسخه قابل چاپ

 نسخه قابل چاپ

 نسخه قابل چاپ

حقيقت انقلاب اسلامي در بعد بين المللي اعتراضي به نظام ناعادلانه و بدون معنويت بين الملل است. با گذشت 31 سال از تشكيل نظام جمهوري اسلامي، نياز به كار علمي در انسجام بخشي به چهارچوب سياست خارجي بيشتر آشكار شد. لذا در اين پژوهش با دو پرسش روبه روييم: الگو و نظريه سياست خارجي جمهوري اسلامي ايران چيست و چه شاخص هايي دارد؟ در پاسخ به اين پرسش ها نخست اين فرضيه اثبات مي شود كه انقلاب اسلامي پديد آورنده سياستي نوين در عرصه روابط بين الملل با عنوان الگوي «سياست تعاملي ضد نظام سلطه» است و سپس ثابت خواهد شد كه اين الگو داراي شاخص هايي برخاسته از دو رويكرد ايجابي و سلبي است كه همان اصول ثابت حاكم بر نظام و دولت اسلامي و عناصر مقوم اين الگو در مواجهه با شرايط است.

 نسخه قابل چاپ

 نسخه قابل چاپ

 نسخه قابل چاپ

مشارکت، تداعي کننده آزادي فطري انسان در تعيين سرنوشت جمعي خويش است. اما در انديشه اسلامي، مشارکت جمعي معني و مفهومي خاص مي يابد، که هم، مشابه انواع آن و هم متفاوت از آن است. در اين مقاله، مباني نظري مشارکت در چارچوب انديشه سياسي اسلام بررسي شده است. ابتدا ضمن طرح معاني مشارکت و انواع آن، به بررسي پيش شرط هاي تحقق آن پرداخته و سپس به تبيين جايگاه مشارکت و محدوده آن از نظر اسلامي همت گماشته است. در نهايت، مباني مشارکت در اسلام را از متون ديني جستجو و تبيين آن را در سه مبحث قرآني، کلامي و فقهي از نظر گذرانده است.

 نسخه قابل چاپ

انقلاب اسلامي ايران و نظام برآمده از آن، در بسياري از جهات با نظريه هاي کنوني و تجربه شده در زمينه انقلاب ها و چگونگي رخداد آنها متفاوت است. همچنين با نظريات و ايدئولوژي حاکم بر انقلاب ها مانند نوع رهبري و با ديدگاه هاي رايج دولت در عرصه علم و سياست و اشکال دولت متفاوت است. يکي از نظرات مطرح شده در چند دهه گذشته در  مورد کشور هاي جهان سوم، نظريه «رانتي» بودن اين دولت هاست. اين مقاله  ضمن بازخواني نظريه « دولت رانتيير»، انطباق آن را با نظام جمهوري اسلامي ايران مورد ارزيابي قرار مي دهد و اثبات مي کند که جمهوري اسلامي ايران به رغم دارا بودن شباهت هايي با دولت هاي رانتي، در اين مورد نيز استثناست و نمي توان آن را کاملا در زمره دولت هاي رانتي قرار داد.

 نسخه قابل چاپ

پرسش اصلي پژوهش پيش رو اين است که تاثير انقلاب بر شعر فارسي چگونه بوده است؟ با بررسي اشعار شاعران اين دوره مي بينيم که انقلاب در محتوا، مضمون و موضوعات شعر بسيار اثرگذار بوده و تحولي فرهنگي در اين زمينه ايجاد کرده است. ادبيات و شعر فارسي مانند آيينه اي شور و شعور ناشي از پيروزي انقلاب و دفاع هشت ساله و ايثار و شهادت و مفاهيم ارزشي را در خود منعكس کرد و نشان دهنده احساسات و افکار ملتي به پا خاسته بود.

 نسخه قابل چاپ

مقايسه نظرات امام خميني (ره) به عنوان نماد گفتمان الهي پيرامون مسايل بين المللي از جمله موضوع عدالت جهاني با دانشمندان حوزه روابط بين الملل به ويژه انديشمندان معترض به نظم فعلي از قبيل کاکس، لينک، ليتر و گيل، محور اصلي اين تحقيق را تشکيل داده است. در اين پژوهش با اشاره به محورهايي کليدي از انديشه امام خميني (ره) پيرامون سياست، روابط و نظام بين الملل به مقايسه انديشه ايشان به ويژه در باب عدالت جهاني و لزوم تحول در نظام بين الملل با نظريه پردازان مكتب انتقادي روابط بين الملل و به ويژه بررسي مشابهت هاي موجود در اين دو ديدگاه پرداخته شده است.

 نسخه قابل چاپ

هدف اين نوشتار، تبيين بازتاب هاي انقلاب اسلامي بر اروپاي غربي بر اساس نظريه پخش است. با بررسي روابط سياسي جمهوري اسلامي و کشورهاي اروپاي غربي بر مهم ترين مسايل بين آنها از زمان پيروزي تا دوره گفتگوهاي انتقادي و فراگير و پس از 11 سپتامبر از نظر مبدا و مقصد پخش بازتاب هاي انقلاب اسلامي تاکيد شده است. در مبحث موضوع پخش نيز کوشيده ايم تا با استفاده از روش هاي متداول در سنجش بازتاب هاي انقلاب اسلامي و با ارائه شواهد عيني براي اثبات اين اثرگذاري، بازتاب احتمالي انقلاب اسلامي بر اين کشورها را جستجو كنيم. در پايان پژوهش به موانع و چالش هاي پيش روي جمهوري اسلامي در صدور انقلاب به اروپاي غربي پرداخته شده است.

 نسخه قابل چاپ

بازار سنتي ايران به عنوان يكي از گروه هاي تاثيرگذار در پيروزي انقلاب اسلامي مطرح بود. پس از پيروزي انقلاب، رابطه بازار با دولت دگرگون شد. در بررسي اين دگرگوني، دو فرضيه قابل طرح است؛ اول، استقلال بازاري ها از دولت و دوم، تسلط دولت بر بازار و اصناف. پس از ارائه شواهدي از طريق روش تحقيق تاريخي، به نظر مي رسد هر دو فرضيه به واقعيت هاي بازار پس از انقلاب اشاره مي كنند. نتيجه اين مطالعه نشان مي دهد كه در دهه اول پس از انقلاب اسلامي، رابطه بازار با دولت دچار دگرگوني شد؛ يعني با پيوستن بخشي از بازار به دولت، بخش دولتي بازار شكل گرفت و مناصب مهم دولتي به آنها اختصاص يافت و بخش غيرسياسي بازار نيز پس از انقلاب، به حالت انزوا گراييد و قدرت خود را در جامعه مدني از دست داد.

 نسخه قابل چاپ

اسکاچ پل، وقوع انقلاب هاي اجتماعي را ناشي از ساختارهاي داخلي و بين المللي مي داند و درصدد نفي حضور رهبري، نفي ايدئولوژي انقلابي و نفي ذهنيت هدفمند از ابتداي انقلاب است و بر اين جمله تاكيد مي كند كه انقلاب ها ساخته نمي شوند بلكه آنها مي آيند. اين مقاله با بررسي مباني مورد توجه اين نظريه پرداز درپي اثبات اين مطلب است که تفاوت در مباني، موجب تغيير در اصل نظريه خواهد شد. آنچه در اين مقاله مورد بررسي است مباني معرفت شناختي، هستي شناختي، انسان شناختي، مباني دين شناختي، مباني فلسفه اجتماعي و روش شناسي است که با تغيير اين مباني و جايگزيني مباني اسلامي، اصل نظريه نيز تغيير خواهد يافت.

 نسخه قابل چاپ

نظام جمهوري اسلامي ايران، بايد طراحي سنجيده و جامعي از راهبردها و برنامه هاي خود، با در نظر گرفتن خطرات و آسيب هاي پيش رو، داشته باشد. اين راهبردها براي موفقيت، بايد هم زمان برآمده و ناظر به اهداف، امکانات، موانع و حفظ ارزش هاي کانوني و اصلي نظام باشد. نگارنده مقاله با استفاده از روش استنتاجي-تحليلي در مقام بيان اهداف راهبردي و سياست هاي راهبردي اي است که ناظر به ابعاد مذكور است. فرضيه اصلي مقاله اين است که اقدامات حکومت در صورتي نقش موثر در تداوم درازمدت حيات نظام، مشروعيت و بالندگي هويتي آن خواهد داشت که پيگيري اهداف در چارچوب راهبردها، موجب انسجام، وحدت و تداوم توسعه بالنده باشد و در اختيار داشتن اهداف و ارزش ها، بدون «راهبرد»، وافي به دستيابي اهداف نيست.

 نسخه قابل چاپ