شيراز شهر فارسيان پاك و مهربان و باصفا است، شيراز قبله گاه مومنان با خداست. شيراز جنّت مكان به القاب شريف و زيبا مزين است.دارالفضل ، دارالسلام ، دارالملك و دارالعلم و دارالولايه از اين نمونه است.
بر اساس نوشتارهاي الواح گلي كشف شده در تخت جمشيد نام مبارك شيراز با واژه هاي " تي رازي ايش " و " شي رازي ايش " ذكر كرده است كه نشان گر قدمت اين شهر با عظمت در دوره هاي پيش از اسلام است
شير در فارسي اوستايي بمعني شهر است و راز در زبان بمعني اسرار ميباشد.بر حسب اصول دستوري چون دو حرف هم جنس كنار هم واقع شوند يكي حذف ميشود، شيرراز ، شيراز ميگردد بمعني شهر راز
ملك الشعرا بهار ميگويد :
بود آيا كه دگر بار به شيراز رسم
بار ديگر بمراد دل خود باز رسم
هست راز ازلي در دل شيراز نهان
خرم آنروز كه كس بر سر آن راز رسد
برسر مرقد سعدي كه مقام سعداست
بسته دست ادب و جبهه قدمساز رسم
همت از تريت حافط طلبم وز مددش
مست و مستانه بخلوتگه اعزاز رسم
فرهنگ آداب و رسوم شيرازي ها
فرهنگ و رسوم كشور عزيز ما ايران ميراث ارزشمندي است كه بايد چون گوهري آن را پاس بداريم.اگر زندگي ماشيني و تمدن مادي ما را از فرهنگ و آداب افتخار آفرينمان دور سازد از ايراني بودنمان نيز تنها نامي خواهيم داشت .پيروزي ما در برابر هجوم بنيان برافكن تمدن غرب و پيشرفت تكنولوژي ، استفاده كردن از آن در عين بستگي عاطفي به معتقدات و رسوم خويش و تعلق خاطر داشتن به آداب و فرهنگ قوم فرهيخته ايراني خواهد بود .
بعنوان مثال يك ترانه محلي مظهري است از زيبايي و طرز انديشه مردم يك ناحيه كه گويي عواطف دلهاي پرشور و نشانگر روان لطيف آنان است.
از ترانه هاي محلي و عاميانه شيراز
عجب آب و هوايي داره شيراز
پسين دلگشايي داره شيراز
پسين ((دلگشا)) و صبح ((سعدي))
عجب شاه چراغي داره شيراز
***
كبوتر ميكني پرواز پرواز
از اينكه يكسره تا شهر شيراز
بگو با دلبر افسونگر من
كه از بهر جدايي چاره اي ساز
دوتا كفتر بوديم هر دو خوش آواز
شبا در لونه و روزا به پرواز
الهي خير نبينه مرد صياد
كه او ، تا مرا برده بشيراز
***
نه فكر دنيا ميكنه
نه فكر عقبي ميكنه
هرچي كه پيدا ميكنه
خرج اتينا ميكنه
***
كسي كه نداشت چراغ شو
كسي كه نداشت نون شو
حالا رسيده به رختخو
مي خواي بي تور نزنه به او
هي بكنه ايطور،اوطور
آثار باستاني و ديدني شيراز
دروازه قران
- آرامگاه خواجوي كرماني
- گهواره ديد
- چاه مرتاض علي
- ارگ كريمخاني
- قلعه كريمخاني
- تخت جمشيد
- پاسارگاد
- نقش رستم
اماكن مذهبي و زيارتي
يكي از ويژگي هاي مهم شيراز وجود بقعات متبركه است .حرم هاي مطهر فرزندان گرامي حضرت موسي بن جعفر و ديگر امازادگان همچون ستارگاني درخشان فضاي ملكوتي اين شهر را منور نموده اند. آستان مبارك اين اماكن مقدسه روشني بخش قلوب مومنان و تسلي دلهاي حاجتمندان است و علاوه بر مكان هاي زيارتي ، محل آرايه معماري ، شعر و ادب ، نقاشي ، حجاري و كاشي كاري هنرمندان شيرازي مي باشد. اهالي متدين شيراز در نهايت احترام از اين ميراث هاي معنوي و فرهنگي حفظ و نگهداري نموده و در عمران و آبادي زيارت گاه ها كوشش فراوان بخرج مي دهند .در اين مجموعه به اختصار شخصيت والاي بعضي از اين امامزادگان واجبالتعظيم شرح داده مي شود. اميد است زيارت كننده ها و مسافرين عزيز از بركات قدسي آنان بهره مند گردند.
- آستان مقدس حضرت شاه چراغ (ع)
- آستان مقدس حضرت سيد ميرمحمد
- آستان مقدس حضرت سيدعلاءالدين حسين
- آرامگاه شهيد دستغيب
- آرامگاه علي ابن حمزه
- آرامگاه سيد تاج الدين غريب
- آرامگاه امام زاده ابراهيم
- آرامگاه امام زاده زنجيري
- ساير نقاط زيارتي و امامزادگان شيراز
گردشگاه هاي مهم اطراف شيراز :
پارك ملي بمو
پارك ملي بمو با چشمه سارهاي زيبا در 18 كيلومتري شمال شيراز به مرودشت قرار دارد. از تفريجگاههاي شيراز است. آب زلال چشمه سارها در دامنه اين كوه جاري است.
آبشار كوهمره سرخي
در 50 كيلومتري جاده شيراز به كازرون جاده كوهمره سرخي منشعب مي شود كه منطقه اي با درختان سرسبز و آبشار دل انگيز است.
بهشت گم شده (تنگ بستانك)
منطقه اي زيبا و افسانه اي از طبيعت است كه بسيار زيبا ، خوش آب و هوا و سرسبز است. نام اصلي آن تنگ بستانك ميباشد و به علت جاذبه فرح انگيزش به بهشت گم شده مشهور گرديده است.
آبشار مارگون
آبشار زيبا و فرح انگيز مارگون زينت بخش دره هاي سر سبز و جنگلي در غرب شهرستان سپيدان است. اين ابشار به ارتفاع 70 متر و عرض 100متر در فاصله 45 كيلومتري شهر اردكان و 130 كيلومتري شيراز قرار دارد
درياچه مهارلو ( درياچه نمك )
درياچه مهارلود در 15 كيلومتري جاده شيراز-فسا قرار دارد
تفريح گاه هاي ديگر عبارتند از :
چشمه جوشك : در 24 كيلومتري شمال غربي شيراز
چشمه شش پير : در 15 كيلومتري شهرستان سپيدان در درياچه زيباي برم شش پير ماهيگيري هم ممكن است و در فصل بهار بسيار ديدني است
چله گاه : با درختان سرسبز و چشمه هاي آب در 5 كيلومتري شهر سپيدان به ياسوج قرار دارد و داراي امكانات رفاهي سرويسهاي بهداشتي ، آب لوله كشي و برق مي ّباشد.
تنگ تيزاب : با درختان سرسبز ، چشمه هاي آب و رودخانه زيبا در 30 كيلومتري جاده سپيدان به ياسوج قرار دارد . داراي امكانات رفاهي ، سرويس بهداشتي ، برق ، آب لوله كشي و چادر مي باشد. مكاني مناسب براي گردش گري در فصل تابستان است.
پيست اسكي : در 5 كيلومتري شهر سپيدان پيست اسكي جنوب ايران قرار دارد . تجهيززات مورد نياز از قبيل بالابر و ديگر وسايل مورد نياز در اين پيست فراهم ميباشد.
چشمه پيربناب ( پيربنو ) : در 15 كيلومتري جنوب شيراز ،
سد درودزن : در 100 كيلومتري شمال غربي شيراز
بند بهمن : بر روي رودخانه قرهآغاج در 60 كيلومتري جنوب شيراز ( بخش كوار )
سوغات شيراز :
صنايع دستي از قبيل خاتم كاري فارس ، نقره كاري ، سفال سازي ، منبت كاري و قالي بافي از مهمترين سوغاتي هاي شيراز محسوب ميگردد.
عرقيات و شربت هاي طبيعي بهترين سوغاتي هاي شيراز است. عرق شاتره ، نسترن ، بيديمشك ، اترج ، تارونه ، بهار نارنج ، نعنا چهل گياه ، كاسني ، شربت به ليمو و نارنج ، گاوزبان و كيالك از اين نمونه اند كه هركدام داراي خاصيت خود ميباشند.
گلاب ميمند از سوغاتي هاي مهم فارس و شيراز است.
اصطخري در كتاب مسالك و ممالك مينويسد : ( گلاب فارس از جور خيزد و به ديار حجاز و يمن و شام و مصر و مغرب و خراسان ببرند و آب طلع ( عرق طارونه ) آنجا چكانند و هيچ جاي دگر ندانند، زعفران و آب بيد ( بيديمشك ) بهتر از آن كه به ديگر جاي باشد )
ابوريحان بيروني در كتاب صدينه مينويسد :
گلي را كه از وي گلاب گيرند ، اهل فارس به آن آزاد گل گويند . سرزمين فارس در سراسر دوران غزنويان،به گرفتن گلاب از گل شهرت داشت.اگر چه در گذشته، گلاب يزد ، اصفحان و بصره ، اسم و رسمي داشتند ولي سرزمين فارس مهمترين مركز توليد گلاب و عطر هاي گوناگون بوده است.
ديگر سوغاتي هاي شيراز و استان فارس عبارتند از :
كلوچه و مسغتي شيراز
ليمو ترش جهرم
خرماي جهرم
نان شيرين فسا
حلواي ارده و نان كنجدي
حلواي مسغتي لار
حاج بادام و نان كماج ني ريز
پرتقال داراب
گيوه آباده
رب انار ارسنجان
شیراز
شهرستان‌ها آباده | ارسنجان | استهبان | اقلید | بوانات | پاسارگاد | جهرم | خرم‌بید | خنج | داراب | زرین‌دشت | سپیدان | شیراز | فراشبند | فسا | فیروزآباد | قیر و کارزین | کازرون | لارستان | لامِرد | مرودشت | ممسنی | مهر | نیریز
شهرها
آباده طشک | آباده | اردکان | ارسنجان | استهبان | اسیر | اشکنان | افزر | اقلید | اهل | اوز | ایج | ایزدخواست | باب‌انار | بالاده | بنارویه | بهمن | بیرم | بیضا | جنت‌شهر | جهرم | جویم | حاجی‌آباد | خاوران | خرامه | خشت | خنج | خور | داراب | داریان | رونیز | زاهدشهر | زرقان | سده | سروستان | سعادت‌شهر | سورمق | سوريان | سیدان | ششده | شهر پیر | شیراز | صغاد | صفاشهر | علامرودشت | فتح‌آباد | فراشبند | فسا | فیروزآباد | قائمیه | قادرآباد | قطب‌آباد | قیر | کازرون | کامفیروز | کره‌ای | کنارتخته | کوار | گراش | گله‌دار | لار | لامرد | لپوئی | مرودشت | مشکان | مصیری | مُهر | میمند | نودان | نورآباد | نیریز | وراوی
نقاط دیدنی
آرامگاه سعدی | ارگ کریمخانی | بازار وکیل | باغ ارم | باغ دلگشا | باغ عفیف‌آباد | برم دلک | بند امیر | بیشاپور | پاسارگاد | تخت جمشید | تمب بت | حافظیه | دریاچه پریشان | کاخ سروستان | کعبه زرتشت | مسجد وکیل | حمام وکیل | آتشکده کازرون | نارنجستان قوام | نقش رجب | نقش رستم
