بانک مقالات مدیریت صنعتی

مديريت استراتژيك زنجيره هاي تامين در سال هاي اخير توجه زيادي را به خود جلب كرده است. رويكرد پيكربندي زنجيره تامين براي مديريت استراتژيك جريان مواد و اطلاعات زنجيره تامين مطرح مي باشد. اكثر پيكربندي هاي ارايه شده تا به حال در بخش جهت گيري استراتژيك مبتني بر عوامل محيطي و رويكرد كلاسيك ساختار – رفتار - عملكرد مي باشد. بررسي پيكربندي هاي زنجيره تامين از نظر منابع و توانمندي هاي استراتژيك زنجيره هاي تامين مي تواند مكمل مناسبي براي رويكردهاي قبلي باشد. در اين مقاله با استفاده از يك روش تحقيق كيفي و نظرخواهي از خبرگان صنعت خودرو تلاش شده است كه پيكربندي زنجيره هاي تامين بر مبناي توانمندي هاي زنجيره تامين پيشنهاد شود. در اين تحقيق از نظر خبرگان صنعت خودرو در پنج زنجيره تامين مربوط به شركت دايملر، شركت فيات، شركت ايران خودرو، شركت سايپا و مركز بهمن موتور استفاده شده است. در نتيجه سه نوع زنجيره تامين بر مبناي توانمندي هاي زنجيره تامين و عوامل محيطي مشخص گرديد: زنجيره هاي تامين بدون اتلاف، زنجيره هاي تامين مشتري محور و زنجيره هاي تامين نوآور.

 نسخه قابل چاپ

به دليل وسعت شبكه هاي انتقال برق، همواره اين احتمال وجود دارد كه اين شبكه ها در اثر بروز خطاهاي مختلف، دچار شرايط اضطراري گردد. در اين حالت اگر اقدامات اصلاحي مناسب بر روي شبکه مذكور صورت نگيرد اين شبکه دچار ناپايداري شده و عملا خاموشي سراسري اتفاق مي افتد. در اين شرايط اضطراري معمولا از گزينه هايي مانند بارزدايي (قطع انرژي الكتريكي برخي از مصرف كنندگان) و جابجايي در ميزان توليد نيروگاه ها در مراكز پخش و توزيع نيروي برق، جهت كنترل شبكه انتقال برق استفاده مي گردد.
اما همواره اين بحث مطرح بوده است که کمترين ميزان بارزدايي يا جابه جايي توليد جهت خروج شبکه انتقال برق از شرايط اضطراري به چه ميزان مي باشد. در اين مقاله، بر اساس يکي از روش هاي قدرتمند رياضي (مانند برنامه ريزي غيرخطي)، که يکي از ابزارهاي تحليلي رشته مديرت صنعتي مي باشد، جهت تحليل و بهينه سازي بارزدايي و جابجايي توليد استفاده مي گردد. در نهايت مدل فوق به همراه الگوريتم طراحي شده، در يك شبكه توزيع انرژي الکتريکي (شامل هشت ايستگاه توزيع انرژي) مورد آزمون و شبيه سازي قرار گرفته تا ميزان كارايي و برتري اين روش نسبت به روش هاي ديگر مشخص گردد.

 نسخه قابل چاپ

مديريت و بهبود عملكرد سازمان از موضوعاتي است كه مورد توجه مديران بيشتر شركت ها و سازمانها مي باشد. با افزايش برنامه هاي مديريت استراتژيك و مديريت كيفيت در سازمان هاي كشور، ضرورت طرح متدولوژي جامع جهت مديريت و بهبود عملكرد سازمان ها بيش از هميشه آشكار شده است. كارت امتيازي متوازن در حوزه مديريت استراتژيك و مدل تعالي كيفيت اروپايي در حوزه مديريت كيفيت جامع وارد مقوله سيستم مديريت عملكرد شده اند و لذا تلفيق كارت امتيازي متوازن و مدل تعالي كيفيت اروپايي پيوند دو حوزه مديريت استراتژيك مديريت كيفيت جامع در مقوله مديريت عملكرد مي باشد. در اين مقاله متدولوژي جديدي براي بكارگيري همزمان كارت امتيازي متوازن و مدل تعالي كيفيت اروپايي براي بهبود عملكرد سازمان بوسيله ابزارهاي QFD، SWOT و MADM ارايه مي شود. در ادبيات مقاله در قسمت مقايسه دو مدل از روش كتابخانه اي و در بخش تجزيه و تحليل متدولوژي، از روش ميداني براي گردآوري اطلاعات استفاده مي شود. پس از مطالعه نظري و مقايسه دو مدل، متدولوژي بكارگيري اين دو مقوله ارايه شده و قدم به قدم به صورت يك مطالعه موردي اجرا مي شود.

 نسخه قابل چاپ

در اين پژوهش، بهره وري کل بانک توسعه صادرات ايران و تغييرات بهره وري شعب آن با استفاده از تحليل پوششي داده ها، مورد بررسي قرار گرفته است. از مدل رتبه بندي کامل  SBM(سنجه مبتني بر متغيرهاي كمكي) براي تحليل بهره وري کل بانک توسعه صادرات ايران طي سالهاي 1373 تا 1384 و از شاخص بهره وري مالمکوئيست براي اندازه گيري رشد بهره وري شعب اين بانک طي سال هاي 1382 تا 1384 استفاده گرديده است.
در مدل SBM، از متغيرهاي هزينه مطالبات مشکوک الوصول، منابع مالي قابل استفاده جهت اعطاي تسهيلات و تعداد کارکنان به عنوان ورودي و تسهيلات اعطايي به عنوان خروجي و با فرض بازده به مقياس متغير استفاده گرديد. روند ميانگين متحرک امتياز کارايي بدست آمده نشان داد که بهره وري کل بانک توسعه صادرات ايران بهبود يافته است. در مدل شاخص بهره وري مالمکوئيست از متغيرهاي تعداد کارکنان، سود و کارمزد پرداختي و هزينه هاي اداري و پرسنلي به عنوان ورودي و تسهيلات اعطايي، کارمزد دريافتي، سپرده هاي بدون هزينه و سپرده هاي هزينه زا به عنوان خروجي استفاده گرديد. نتايج بدست آمده نشان داد که بهره وري شعب بانک در سال 1383 به طور متوسط يک درصد و در سال 1384، دو درصد رشد داشته است. همچنين شعب بانک بر اساس رشد بهره وري، رتبه بندي شدند.

 نسخه قابل چاپ

در شرايط متغير و پيچيده امروزي که بر محيط اقتصادي، اجتماعي، سياسي و… حاکم است يکي از عواملي که مي تواند به بقاي سازمان کمک نمايد، مساله بهره وري است، به همين دليل در اين تحقيق سعي نموده ايم مهمترين عوامل موثر بر بهره وري نيروي انساني را شناسايي كرده و در گام بعد به اولويت بندي اين عوامل بپردازيم. پس از مطالعه متون و تحقيقات موجود در زمينه بهره وري و تکنيک هاي تصميم گيري و هم چنين مصاحبه با متخصصين و اساتيد، پرسشنامه اي تهيه گرديد که شامل عواملي چون مديريتي، اجتماعي - رواني، فرهنگي، محيطي، فردي و اقتصادي بود.
پس از تجزيه و تحليل پرسشنامه اول، معيارهاي نهايي شناسايي شد و پرسشنامه دوم تهيه گرديد که شامل جداول مقايسات زوجي معيارها بود و داده هاي حاصل از آن به منظور رتبه بندي معيارها در روش هاي AHP، SAW،TOPSIS  و ELECTRE استفاده شد. با توجه به اين که نتايج حاصل از اجراي روش هاي فوق در مواردي با يکديگر هم خواني نداشت، براي رسيدن به يک اجماع کلي از رتبه بندي معيارها از تکنيک هاي ادغامي (Poset) که شامل روش هاي ميانگين، بردا و کپ لند است، استفاده نموديم. در نهايت عوامل مديريتي مهمترين عامل شناخته شد و سپس به ترتيب عوامل فردي، فرهنگي، اجتماعي - رواني و در انتها عوامل محيطي قرار گرفت.

 نسخه قابل چاپ

تحليل SWOT به تنهايي يك ابزار تحليلي براي تعيين اهميت فاكتورهاي شناسايي شده و ارزيابي گزينه هاي مختلف استراتژيك بر حسب اين فاكتورها ارايه نمي كند. به اين دليل تحليل SWOT نقصان ها و كمبودهايي در اندازه گيري و ارزيابي فاكتورها داراست. با وجودي كه فرآيند تحليل سلسله مراتبي (AHP) اين نقايص را برطرف مي كند اما خود اين رويكرد در هنگامي كه بين فاكتورها عدم استقلال و وابستگي وجود داشته باشد كارايي خود را از دست مي دهد، چرا كه AHP فرض مي كند فاكتورهاي حاضر در ساختار سلسله مراتبي مستقل مي باشند در صورتي كه اين فرض در بررسي تاثيرات محيط دروني و بيروني نمي تواند پذيرفتني باشد. لذا نياز به ابزاري داريم كه وابستگي هاي ممكن ميان فاكتورها را به حساب آورد و اندازه گيري نمايد. در اين مقاله يك رويه الگوريتميك مبتني بر فرآيند تحليل شبكه اي بدين منظور ارايه مي شود كه مي تواند حتي وقتي بين فاكتورهاي SWOT وابستگي وجود داشته باشد كار را به خوبي به پيش ببرد.

 نسخه قابل چاپ

در اين تحقيق تلاش شده است مدل رياضي جهت بهره برداري به هنگام از مخزن چند منظوره سد ارس با اهداف تامين نيازهاي كشاورزي، توليد انرژي برقآبي و كنترل سيلاب ارايه، و معادلات حاكم بسط داده شود. روابط حاكم بر سيستم سد مخزني شناسايي شده و اين روابط در قالب مدل هاي برنامه ريزي پوياي معين و پويايي تصادفي حل شوند. نتايج اجرايي اين مدل ارايه دستورالعملي است كه مقدار خروجي از مخزن را به صورت تابعي از حجم ذخيره اوليه مخزن و جريان ورودي در ماه جاري و جريان ورودي در ماه قبل نشان دهد. نظر به اينكه در هنگام بهره برداري بهنگام، مقدار جريان ورودي در ماه جاري مشخص نيست لذا به يك مدل پيش بيني جريان نياز مي باشد. همچنين بنا به فرض ماركفي بودن فرايند آب دهي ماهانه رودخانه، از ماتريس هاي احتمال گذار بين حالات مختلف آب دهي استفاده مي شود. نتايج تحقيق نشان مي دهد مدل تصادفي، مقدار آب در دسترس بيشتري را در اكثر ماه هاي مختلف براي تامين مصارف كشاورزي و برقابي در اختيار مي گذارد بنابراين مدل تصادفي مناسب تر است.

 نسخه قابل چاپ

چشم انداز نقطه آغازين در سلسله مراتب اهداف سازماني است يك چشم انداز موثر مي تواند پلي بين حال و آينده باشد و وجود آن براي تدوين استراتژي ضروري است. ترسيم و تدوين چشم انداز مناسب از وظايف مهم رهبران و از اركان برنامه ريزي استراتژيك در سازمان ها قلمداد مي شود. از آن جا كه در بررسي ادبيات موضوع، پژوهشي كه شاخص هاي ارزيابي چشم انداز را جمع آوري و دسته بندي نموده و بر اساس آن روشي براي رتبه بندي ارايه داده باشد، يافت نشد؛ علاوه برآن پاسخ گويي به كليه اهداف اين پژوهش صرفا با به كارگيري يك تكنيك كمي ميسر نبوده، اين مقاله با روش پژوهش آميخته به انجام رسيده است. در حقيقت با تركيب روش كيفي «مصاحبه گروه هاي كانوني» و روش كمي «درجه امكان خاكستري» كه از تكنيك هاي نوين تصميم گيري و ارزيابي رياضياتي داده هاي مبهم و غير قطعي است، روشي براي ارزيابي و رتبه بندي چشم انداز سازمان ها ارايه شده است. در پايان براي ارايه كاربردي از روش ارايه شده در اين مقاله، چشم انداز سازمان صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران در مقايسه با چهار سازمان رسانه اي مطرح دنيا ارزيابي و رتبه بندي شده است.

 نسخه قابل چاپ

مقاله حاضر به كاربرد بهينه سازي استوار در تعيين تركيب بهينه محصول با استفاده از بهينه سازي استوار در صنايع خودروسازي پرداخته است. هدف تعيين تعداد و نوع محصول توليدي با درنظر گرفتن تمامي محدوديت ها، براي رسيدن به بالاترين سود در شرايط عدم قطعيت است. در اين مقاله، ابتدا مدل قطعي مساله تركيب محصول در صنايع خودروسازي ارايه مي شود. سپس مدل قطعي با استفاده از رويكرد استفاده شده توسط برتسيمس و سيم در سال 2004 به مدل استوار تبديل مي شود. از مزاياي استوارسازي به روش برتسيمس و سيم، قابليت تنظيم كردن استواري جواب بهينه و سطوح حفاظت مي باشد. مدل استوار مساله تركيب محصول ارايه شده در اين مقاله به صورت خطي بوده و از آن براي بهينه سازي سبد محصول صنايع خودروسازي تحت شرايط عدم قطعيت مي توان بهره گرفت.

 نسخه قابل چاپ

هدف اين مطالعه، ارايه الگويي به منظور اندازه گيري و تحليل بر نوآوري در صنعت خودروسازي است. اين تحليل، سه حوزه نوآوري فردي، سازماني و ماهيت و قوت نوآوري در وضعيت موجود را در بر مي گيرد. انتخاب نمونه ها به صورت نمونه گيري تصادفي در دو سازمان طراحي و توسعه محصولات جديد (NPD) و سازمان تحقيق، طراحي و توليد موتور  (IPCO)ايران خودرو صورت گرفت. بر اساس مقدار بارهاي عاملي و نحوه بارگيري مولفه ها بر عوامل، در رابطه با هريك از ابعاد سه حوزه مذكور در نوآوري، عوامل مكنون استخراج و نام گذاري شد. اعتبار مدل هاي مفهومي استخراج شده در رابطه با هريك از عوامل تحليل نوآوري، از طريق تحليل مسير و تحليل عاملي تاييدي ارزيابي شد. نتايج حاكي از تاييد روابط علي بين مولفه ها و عوامل مكنون است. در نهايت 7 مدل علي شامل 6 مدل مفهومي از روابط بين مولفه هاي مشهود و عوامل مكنون و مدل جامع استخراج و بر مبناي شاخص هاي مختلف برازندگي تاييد شد.

 نسخه قابل چاپ

رشد سريع فني و اقتصادي در چند دهه گذشته، زندگي بشر را تغيير داده است و جامعه پيشرفته تكنولوژي را با مسايل تصميم گيري پيچيده اي مواجه كرده است. اين مشكلات معيارها يا اهداف متضاد يا متناقضي از قبيل هزينه، قابليت اطمينان، عملكرد، ايمني و بهره وري را معرفي نموده است. به طوركلي اطلاعات ترجيحي گزينه ها و معيارها به صورت قضاوت هاي تصميم گيرندگان ارايه مي شود و قضاوت ها هم نامعين بوده و نمي تواند به صورت اعداد قطعي ارايه شود. در اين مقاله به منظور حل مسايل تصميم گيري چند معياره در شرايط نامعين، يك مدل بر مبناي نظريه سيستم خاكستري شامل تحليل نسبي و اعداد خاكستري پيشنهاد شده است و همچنين از آنتروپي شانون به منظور وزن دهي معيارها استفاده شده است. در نهايت مدل پيشنهاي نيز به منظور رتبه بندي شد كه در سرمايه گذاري و مادر تخصصي در بازار بورس ايران استفاده شده است و توانمندي و قابليت استفاده آن مورد ارزيابي قرار گرفته است.

 نسخه قابل چاپ

ارزيابي راهبردي عملكرد سازمان در محيط صنعت همواره يكي از اولين و اساسي ترين پيش نيازهاي تدوين برنامه هاي بهبود براي سازمان ها مي باشد و از اهميت بالايي برخوردار است،‌ تا آنجا كه يكي از امور جاري سازمان ها شناسايي نقاط قوت و ضعف خود مي باشد. اين امر در اقتصاد دانش محور و محيط پرتلاطم امروزي در مورد دانشگاه ها كه مراكز آموزش و توليد دانش و نيروي كار دانشي هستند، از اهميت مضاعفي برخوردار است. تا به امروز در صنايع مختلف از مدل هاي متفاوتي جهت ارزيابي عملكرد راهبردي، استفاده شده است كه هر يك با رويكردي متفاوت به تحليل ابعاد سازمان پرداخته اند. يكي از مدل هاي راهبردي كارا در اين زمينه، مدل كارت امتيازي متوازن مي باشد كه به بررسي متعادل تمامي جنبه هاي سازمان مي پردازد، لذا در اين تحقيق با در نظر گرفتن نقاط قوت مدل كارت امتيازي متوازن در ارزيابي عملكرد راهبردي، از تركيب آن با تكنيك تاپسيس جهت ارزيابي و رتبه بندي تعدادي از دانشكده هاي مديريت برتر استان تهران استفاده شده است. به بيان ديگر در اين مقاله با استفاده از مدل جبراني تاپسيس به جمع بندي نتايج ارزيابي حاصل از مناظر مدل BSC پرداخته شده است. نتايج اين پژوهش علاوه بر اينكه مي تواند به طور كاربردي براي برنامه ريزي بهبود دانشكده هاي مديريت مورد بررسي و ساير دانشكده هاي مديريت ايران بكار گرفته شده و در توسعه مدل كارت امتيازي متوازن در بخش دانشگاهي موثر است،‌ بلكه تركيبي مناسب از اين دو تكنيك را براي جمع بندي نتايج حاصل از ارزيابي مناظر مختلف مدل BSC ارايه نموده است.

 نسخه قابل چاپ

بطور طبيعي هر فعاليتي با ريسک و مخاطره همراه است. ريسک پروژه ها مفهومي غير از مفاهيم مالي دارد. در مديريت پروژه، اتفاقاتي که مي توانند در حين اجراي پروژه، رخ دهند و وقوع پروژه را به مخاطره بياندازند، مفهوم ريسک را دارند. شناسايي، تجزيه و تحليل، اولويت بندي و داشتن برنامه براي برخورد با اين اتفاقات، مي تواند نقش بسزايي در موفقيت پروژه داشته باشد. استاندارد دانش مديريت پروژه جهت مديريت ريسک، رويکردي هدفمند ارايه مي دهد که پياده سازي آن، مي تواند منجر به کمينه شدن احتمال وقوع يا اثر پيامدهاي ناگوار بر اهداف پروژه باشد. از طرفي وجود ريسک حاکي از اجراي پروژه در محيط هاي با عدم قطعيت و عدم اطمينان است که محاسبات فازي ابزار بسيار مناسبي جهت برخورد با نايقيني مي باشد. در اين مقاله ابتدا ريسك هاي ممکن الوقوع در يک پروژه حفاري چاه نفت شناسايي و سپس با رويکرد فازي به سنجش و رتبه بندي ريسك ها پرداخته خواهد شد. مدل شناسايي و تحليل همانطور که اشاره گرديد، مبتني بر مدل استاندارد مديريت پروژه است.

 نسخه قابل چاپ

هدف اصلي اين مقاله پيش بيني ورشكستگي مالي شركت ها در بورس اوراق بهادار تهران به وسيله شبكه هاي عصبي مصنوعي است. مقادير ميانگين مربوط به نسبت هاي مالي كليدي در پژوهش هاي صورت گرفته در پيشينه موضوع به عنوان ورودي شبكه هاي عصبي انتخاب شده اند. شبكه عصبي به كار گرفته شده در اين مقاله از نوع پرسپترون چند لايه است كه به روش الگوريتم پس انتشار خطا آموزش ديده اند و شامل شبكه عصبي پيش خور سه لايه با تركيب( در آرايش نرون هاي ورودي، مياني و خروجي است. نمونه مورد نظر شامل دو گروه شركت هاي ورشكسته و غير ورشكسته است. گروه ورشكسته بر مبناي ماده 141 قاتون تجارت طي سال هاي 1378 لغايت 1385 انتخاب شده اند و گروه غير ورشكسته نيز به صورت تصادفي انتخاب شده اند. مجموعه اي مساوي از داده هاي فوق با استفاده از شبكه هاي عصبي و تحليل تمايزي چندگانه مورد تحليل قرار گرفتند. مقايسه توانمندي پيش بيني هاي شبكه عصبي و تحليل تمايزي چندگانه نيز ارايه شده است. همچنين صحت پيش بيني شبكه هاي عصبي با استفاده از نمودار ROC ارايه شده است. نتايج نشان دادند كه تفاوت معناداري بين MDA و  ANNوجود دارد. همچنين طبق نتايج كم بودن خطاي نوع اول بر خطاي نوع دوم پيش بيني اولويت دارد.

 نسخه قابل چاپ

در هر فرآيند توليد تعدادي ماشين آلات و تجهيزات و همچنين ميزان نسبتا ثابتي از نيروي انساني موجود است كه جهت انجام عمليات توليد از آنها استفاده مي شود. در بسياري از موارد با مشاهده نحوه كار يك فرآيند مي توان ديد كه تعدادي از ماشين آلات، مشغول كار نيستند ولي تعداد ديگري از تجهيزات، يكسره مشغول بكار بوده و در جلوي آنها مقدار زيادي از قطعات، آماده بسته شدن روي ماشين جهت انجام عمليات ساخت هستند و در مقابل تعدادي از كارگران به شدت مشغول كار مي باشند و حجم قابل توجهي از كار انجام نشده، در كنار آنها انباشته گرديده است. وجود زمانهاي بيكاري و يا وجود كار بيش از حد، يعني نبود توازن و تعادل در فرآيند توليد، از جمله عواملي هستند كه مشكلاتي را براي مديريت سيستم ايجاد مي كند. براي رفع اين معضلات مدير ناچار به ارايه راهكارهايي جهت بهبود وضع موجود است. يكي از راهكارهايي كه مدير مي تواند براي رفع مشكل عدم توازن و تعادل در فرآيند توليد از آن استفاده كند بحث موازنه و يا متعادل سازي خط توليد است. در اين مقاله براي حل مساله موازنه خط مونتاژ، از روش الگوريتم ژنتيك استفاده شده است. الگوريتم ارايه شده روش جديدي را به هنگام انجام عمليات تقاطع و تركيب كروموزوم ها ي والد جهت توليد فرزند و نيز ايجاد جهش در كروموزوم ها، ارايه مي دهد. و در نهايت ،كارايي جواب هاي بدست آمده از روش الگوريتم ژنتيك با روش عددي مقايسه مي شود.

 نسخه قابل چاپ