درس دوازدهم
سکت در قرآن
سَکت در لغت یعنی توقف و سکوت و در قرائت عبارت است از: قطع صوت در حین قرائت بدون تجدید نفس و سپس ادامه
قرائت
.
هاء سکت در قرآن
هاء سکت هاء ساکنهای است که به آخر برخی از کلمات قرآن ملحق میشود؛
موارد هاء سکت
هاء سکت در هفت کلمه
قرآن آمده
است:
1ـ لَم یَتَسَنَّهْ (بقره/ 259)
2ـ اِقتَدِهْ (انعام/ 89)
3ـ کِتابِیَهْ ـ حِسابِیَهْ ـ مالِیَهْ ـ سُلطانِیَهْ (الحاقّه/ 29 ـ 19)
4ـ ماهِیَهْ (قارعه/ 10)
نکاتی از هاء ضمیر
1ـ هاء ضمیر در
﴿
یَرضَهُ لَکُم
﴾
(زُمَر/ 7) اشباع نمیشود.
2ـ هاء ضمیر در
﴿
فیهِ مُهاناً
﴾
(فرقان/ 69) اشباع میشود.
3ـ هاء ضمیر در کلمات
﴿
اَرجِهْ
﴾
(اعراف/111، شعراء/36) و
﴿
فَألقِه
ْ
﴾
(نمل/ 28) استثنائاً ساکن است و نباید هاء سکت محسوب شود.
4ـ هاء ضمیر در
﴿
اَنسانیهُ
﴾
(کهف/ 63) و
﴿
عَلَیْهُ اللهَ
﴾
(فتح/ 10) به ضمّه خوانده میشود.
5ـ حرف هاء در
﴿
ما نَفْقَه
ُ
﴾
(هود/19),
﴿
لَم یَنْتَهِ
﴾
(احزاب/60) و
﴿
لم تَنْتَهِ
﴾
(مريم/46) هاء ضمیر نیست؛ بلکه ذاتی (جزء کلمه) است و اشباع نمیشود.
6ـ هاء در آخر صحیح است سجده کنند. همچنین خواندن ذکر در سجد
ۀ
تلاوت واجب نیست کلم
هذِهِ
با اینکه هاء ضمیر نیست, اشباع میشود.
سجدههای واجب تلاوت
، پس از تلاوت یا شنیدن تمامی آیه, یک سجده برای قاری و نیز برای مستمع واجب میشود.
در چهار موضع قرآن
این مواضع چهارگانه عبارتاند از:
1ـ سور
ۀ
سجده/15:
﴿
إنَّما یُؤمِنُ بِایاتِنا ..
.
﴾
2ـ سور
ۀ
فصلت/37:
﴿
وَ مِن 'ای
ٰ
اتِهِ اللَّیلُ وَ النَّهارُ ...
﴾
3ـ سور
ۀ
نجم/آیه
آخر:
﴿
فَاسْجُدوا ...
﴾
4ـ سور
ۀ
علق/آیه
آخر:
﴿
کَلّا ...
﴾
چند نکته
1ـ در سجد
ۀ
تلاوت،
طهارت، (داشتن وضو و غسل) و رو به قبله بودن واجب نیست، اما باید بر آنچه ، اما میتوان اذکار مستحبی قرائت کرد.
2ـ همچنین بنا بر فتوای امام خمینی (قدس سره) شرط وجوب سجد
ۀ
تلاوت،
این است که به صورت ارادی به آیه گوش داده شود و نیز به طور مستقیم و به وضوح (نه به صورت همهمه) از قاری شنیده شود؛ بنابراین استماع از نوار ضبط شده سجده نمیآورد.
3ـ جهت آگاهی کامل از احکام سجد
ۀ
واجب تلاوت ، به رسالههای عملیه
مراجع تقلید رجوع کنید.
والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته