بانک مقالات زنان

در اين نوشتار اثر فن آوري و به ويژه فن آوري اطلاعات بر اشتغال زنان با به کارگيري داده هاي مقطعي بين کشوري بررسي مي شود. سپس دو گروه از کشورها، ايران (کاربران پويا و واپسين ها) با کشورهاي ديگر (رهبران و رهبران بالقوه) مقايسه خواهد شد. براي اين کار آزمون هاي رگرسيون خطي و غير خطي به کار گرفته شده است. متغيرهاي مستقل آزمون نوآوري در فن آوري، نوآوري هاي تازه (فن آوري اطلاعات)، نوآوري هاي پيشين، و مهارتهاي انساني، و متغيرهاي وابسته آزمون نيز نرخ فعاليت اقتصادي، درآمد و افزايش توان مندي زنان است. داده هاي پژوهش از آمارهاي آمده در گزارش توسعه انساني 2001 گرد آمده است.
يافته ها نشان مي دهد که فن آوري اطلاعات تاثيري معنادار بر نرخ فعاليت اقتصادي زنان نداشته است، اما تاثير آن بر ميزان درآمد و افزايش توان مندي آنان معنادار بوده است؛ با اين تفاوت که تاثير فن آوري اطلاعات بر درآمد زنان در کوتاه مدت مثبت است و سپس با گذشت زمان کاهش مي يابد.

 نسخه قابل چاپ

اين نوشتار در پي دسته بندي و روشن ساختن ديدگاه هاي مخالفان حضور زنان در دستگاه قضايي کشور است. براي اين کار، در کنار تشريح جايگاه زنان در دستگاه قضايي کشور و بيان دگرگوني هاي حضور زنان در سال هاي پس از انقلاب، تلاش شده است بنيان هاي استدلال مخالفان قضاوت زنان بررسي شود. بررسي مدارک مخالفان حضور زنان در جايگاه قاضي، نشان مي دهد که نه آيه ها و روايت ها، و نه ديگر استدلال ها، مانند سست نهادي زنان، براي بازداشتن آنان از کار قضاوت پذيرفتني نيست.

 نسخه قابل چاپ

سازگاري زناشويي يکي از برجسته ترين موضوع هاي تاثيرپذير از متغيرهاي روان شناختي و شخصيتي است. يافته هاي پژوهشي نشان داده است که افراد آندروژن سازگاري و سلامت رواني بيش تري دارند. در اين پژوهش نيز رابطه آندروژني و سلامت رواني با سازگاري زناشويي در زنان بررسي شده است. نمونه پژوهش دربردارنده  200 آزمودني زن است که با روش نمونه گيري تصادفي طبقه اي از ميان زنان کارمند شهر اردبيل گزيده شدند. داده ها با پرسش نامه نقش جنسيتي بم، پرسش نامه سلامت عمومي گلدبرگ، و مقياس سازگاري زناشويي اسپني ير گردآوري و با روش هاي هم بسته گي پي يرسون، رگرسيون چند متغيره، و آزمون t بررسي شدند.
يافته ها نشان داد هم بسته گي سازگاري زناشويي زنان با آندروژني (r=0.38) و سلامت رواني (r=0.35) هم سو و معنادار (P=0.01) و رابطه اي چند متغيره است. هم چنين زنان با آندروژني بيش تر، سازگاري زناشويي بهتري از زنان با آندروژني کم تر دارند. يافته ها نشان داد که زنان با آندروژني کم، داراي افسرده گي، اضطراب، نا به ساماني در کارکرد اجتماعي، و دردهاي بدني بيش تري هستند و سازگاري زناشويي در آنان کم تر است. يافته هاي اين پژوهش با يافته هاي پژوهش هاي ديگر هم خواني دارد. توجه به نقش آندروژني در مشاوره هاي پيش از زناشويي و هم چنين کاربرد آن در مراکز درماني و باليني از راه کارهاي عملي اين پژوهش است.

 نسخه قابل چاپ

اين پژوهش با دو هدف بررسي چه گونه گي نگرش دختران جوان به دوستي و معاشرت پيش از ازدواج، و هم چنين بررسي رابطه زمينه هاي فرهنگي جامعه پذيري با نگرش دختران به دوستي و معاشرت پيش از ازدواج انجام شده است. براي اين کار، 360 نفر از دختران دانش جو از دانشگاه هاي شيراز 253) نفر( و علوم پزشکي شيراز 107) نفر( با ميانگين سني 21.9 سال به شيوه پيمايشي بررسي شدند.
يافته ها نشان داد که نگرش و سوگيري بيش از نيمي از دختران دانش جو 55.6) درصد( به اين گونه دوستي ها ميانه بوده است. تحليل هاي دو متغيره نشان داد که هم بسته گي نگرش دختران به روابط پيش از ازدواج، با متغيرهاي اولويت هاي ارزشي، باورهاي ديني، پاي بندي به ارزش هاي ديني، نگرش دوستان، نگرش خانواده، تحصيلات پدر و مادر، دانشگاه محل تحصيل، و برخي ابزارهاي رسانه اي، معنادار بوده است؛ در حالي که هم بسته گي آن با زمان حضور در دانشگاه و به کارگيري ابزارهاي رسانه اي هم چون روزنامه و مجله معنادار نبوده است. تحليل چند متغيره نيز نشان داد که تنها سه متغير پاي بندي به ارزش هاي ديني، نگرش دوستان، و نگرش خانواده، بر روي هم 60.5 درصد از واريانس متغير وابسته را تبيين مي کند که در اين ميان، موثرترين متغير، پاي بند به ارزش هاي ديني بوده است. به طور کلي، مي توان گفت اگر چه دگرگوني هاي اين گستره از روابط، به سوي ارزش هاي مدرن پيش مي رود، اما دختران، هم چنان گذشته، ميان ارزش هاي سنتي و مدرن سرگردان اند.

 نسخه قابل چاپ

شمار اندکي از زنان به پست هاي مديريتي بخش دولتي ايران گماشته شده اند و شمار آنان در پست هاي مديريتي سطح بالا کم تر است. فراهم سازي راه بردهاي مناسب براي رفع اين کاستي و افزايش شمار زنان در پست هاي مديريتي بخش دولتي، در گروه شناسايي عامل هاي پديد آورنده اين وضع (عامل هاي پديد آورنده سقف شيشه اي) است که اين کار با بررسي پيشينه پژوهش شدني است. در اين نوشتار، با بررسي پيشينه پژوهش، عامل هاي پديد آورنده سقف شيشه اي شناسايي مي شود. سپس با بهره گيري از ديدگاه هاي کارشناسان و روش دلفي، اين عامل ها در يک نمودار درختي با چهار بعد و بيست و هفت عامل رسم و با روش هاي آماري و شيوه هاي تصميم گيري چند معياره رتبه بندي شد. نتايج نشان داد که عامل هاي فرهنگي و اجتماعي بيش ترين تاثير را در گماشته نشدن زنان به پست هاي مديريتي دارند.

 نسخه قابل چاپ

نگاهي به تاريخ روي دادهاي اجتماعي، سياسي، و فرهنگي ايران نشان مي دهد که رخ دادهاي بزرگ اجتماعي تاثيري مثبت يا منفي بر نقش هاي زنان دارد و نقش هاي ناپويا را به جنبش درآورده و زنان بيش ترين تاثير مثبت را از روي دادهاي يادشده پذيرفته اند. در ايران چندين پديده بر پويايي نقش زنان تاثير داشته است: دگرگوني هايي هم چون نوگرايي (مدرنيزاسيون) با سويه هاي خوش آيند و ناخوش آيند آن از دو سده پيش تا کنون و آغاز داد و ستدهاي دانش گوناگون سياسي، اجتماعي، خانواده گي، و پرورشي، دگرگوني ها انديشه گي و اجتماعي و فرهنگي پديد آمده در انقلاب اسلامي ايران، دوره هويت يابي، و ويژگي هاي نوين جهاني شدن، هر يک به گونه اي در دگرگون شدن نقش زن دست داشته است. در قلمروي هنر، مي توان پايه گذاري مدرسه ها و دانشکده هاي هنري را نيز به آن افزود. در اين راه زنان هنرمند برجسته اي به آفرينش هنري پرداختند که در اين نوشتار، آثار آنان دسته بندي و بررسي شده است.

 نسخه قابل چاپ

 نسخه قابل چاپ

اين پژوهش، به بررسي مساله بار تکفل معيشتي در خانواده هاي ايراني به عنوان يکي از مسايل اجتماعي بالقوه در کشور مي پردازد و در پي شناخت زمينه ها و عواملي فرهنگي - اجتماعي است که بر وخامت مساله مي افزايد. در اين ميان، توجهي ويژه به حضور کم رنگ زنان ايراني در بازار کار و برخي علل و ريشه هاي آن شده است. اين پژوهش به روش پيمايشي بر روي 384 سرپرست خانوار در تهران انجام شد و به کمک يافته هاي آن برخي سازه هاي ذهني و نگرش هاي رايج به ويژه در رابطه با اشتغال زنان دسته بندي شد. اين نوشتار، هم چنين دربرگيرنده برخي پيشنهادها و راه کارها براي کاهش موانع و محدوديت هايي است که بر سر راه حضور موثر زنان در عرصه هاي کار و توليد اقتصادي - اجتماعي وجود دارد.

 نسخه قابل چاپ

ازدواج يک پديده طبيعي قراردادي است که در آن به وسيله عقد رابطه اي حقوقي بين زن و مرد پديد مي آيد و به دنبال آن حقوق و تکاليف زوجين بر اساس اصل عدالت تبيين مي شود. بنا به نظر برخي محققان «طبيعت، کليد فسخ طبيعي ازدواج را به دست مرد داده است». بر اساس ماده 1133 قانون مدني نيز «مرد مي تواند هر گاه که بخواهد زن خود را طلاق دهد».
ولي هر گاه مردي از اداي وظايف خود خودداري کند و ادامه زنده گي مشترک براي زن تحمل ناپذير باشد، آيا زن در چنين شرايطي بايستي ظلم را تحمل کند تا رهسپار ديار ابدي گردد؟ آيا اين طرز تفکر هم سو با ديدگاه اسلام در اين قضيه است؟ بي شک اين ديدگاه متنافي با اصول مسلم اسلام است. از اين رو، با توجه به ادله معتبر فقهي مواردي وجود دارد که زن مي تواند از محکمه درخواست طلاق کند و دادگاه نيز با احراز شرايط و علي رغم ميل شوهر، زن را طلاق خواهد داد. اين موارد در فقه اماميه و به پيروي از آن در قانون مدني ايران چنين است:
1-       استنکاف شوهر از پرداخت نفقه و عدم امکان الزام وي به انفاق؛
2-       غايب مفقودالاثر بودن شوهر؛
3-       در عسر و حرج بودن زوجه، در صورت ادامه دادن به زنده گي زناشويي.
در اين جا اين سوال مطرح است که طبيعت حقوقي طلاق حاکم چيست؟ آيا ماهيت و طبيعت چنين طلاقي بائن است يا رجعي؟ بايد گفت: رجعي يا بائن دانستن طلاق قضايي هر يک اشکالاتي مخصوص به خود دارد که براي رفع اين اشکالات اين نوع طلاق ها ذاتا رجعي دانسته مي شود؛ ولي تا زماني که سبب و موجب اين طلاق از بين نرفته است، رجوع مرد بي تاثير خواهد بود؛ و در صورت رفع موجبات طلاق، رجوع مرد موجب از سر گرفته شدن زنده گي مشترک خواهد شد.

 نسخه قابل چاپ

در اين پژوهش، رابطه رفتار هم دلانه دختران با مادران شان با مهارت فراشناخت (خودگرداني در يادگيري) و پيش رفت تحصيلي بررسي شده است. نمونه پژوهش 196 دانش آموز دختر دبيرستان هاي شهر تهران بود که با روش نمونه گيري خوشه اي تصادفي گزيده شدند. ابزار پژوهش، پرسش نامه رفتار هم دلي دختران و پرسش نامه خودگرداني در يادگيري بود. آزمون فرضيه هاي پژوهش با روش هاي آماري هم بسته گي، تحليل واريانس، و رگرسيون انجام شد.
يافته ها نشان داد رفتار هم دلانه دختران با مادران هم بسته گي مثبت و معناداري با مهارت خودگرداني در يادگيري و پيش رفت تحصيلي دارد. برآورد رگرسيون خطي نشان مي دهد که رفتار هم دلانه دختران توان تبيين و پيش بيني مهارت خودگرداني و پيش رفت تحصيلي را دارد. هم چنين مهارت خودگرداني دانش آموزان در مناطق تحصيلي شمال، جنوب، شرق، و غرب يک سان نيست؛ اما ارتباطي معنادار ميان مناطق تحصيلي با رفتار هم دلانه و پيش رفت تحصيلي دختران وجود ندارد.

 نسخه قابل چاپ

يکي از مهم ترين سازواره هاي نظام آموزش و پرورش برنامه ريزي درسي، و دست آورد آن کتاب هاي درسي است. هدف از اين پژوهش آگاهي از باورهاي فراهم آوران کتاب هاي درسي درباره تفاوت هاي دختران و پسران در زمينه شناختي است. روش اين پژوهش کيفي و جامعه آماري آن مديران، کارشناسان، و اعضاي کار گروه هاي کارشناسي در همه دفترهاي فراهم آوري کتاب هاي درسي، و صاحب نظران آشنا به فرآيند برنامه ريزي درسي و پژوهش هاي جنسيتي است. از اين ميان، 55 نفر از مديران، کارشناسان، و اعضاي کار گروه هاي کارشناسي، و 22 نفر صاحب نظران آشنا به برنامه ريزي درسي و پژوهش هاي جنسيتي، به شيوه هدف مند گزيده شدند. داده هاي مورد نياز از اين گروه، با پرسمان نيمه ساختاري، پرسش نامه پاسخ باز، و ياداشت هاي ميداني گردآوري، و به روش استقرايي تجزيه و تحليل شد.
يافته ها نشان داد که فراهم آوران کتاب هاي درسي به تفاوت جنسيتي ذاتي در زمينه شناختي اعتقاد نداشتند و يادآور شدند که هر گونه تفاوت دختران و پسران در زمينه شناختي فرهنگي است و ريشه در چشم داشت هاي متفاوت جامعه، خانواده، گروه هم سالان، و روش هاي پرورشي والدين دارد.

 نسخه قابل چاپ

 نسخه قابل چاپ

وايت هد در کتاب مردان و مردانه گي ها: زمينه هاي کليدي و راه هاي نو، چشم اندازي پژوهشي، آموزنده، و بسيار خواندني درباره اندرونه ها و مفاهيم نظري پژوهش هاي مردان پيش روي ما مي گشايد. وايت هد که آشکارا خود را پشتي بان فمينيسم مي داند، از آن دسته پژوهش هاي مردان که از ديدگاه او عوامانه است يا مردان را مخالف فمينيسم مي خواند، دوري مي جويد. البته، اين به معناي بي مايه دانستن تلاش هاي علمي آغازين درباره پرسش انتقادي از مفهوم «مرد» که زير پرچم جنبش اسطوره سازي مردان مردبوده گي سنتي را مي ستود، يا کار انديشه مندانه اي که به مانده گاري آرايش سلسله مراتبي جنسيتي هم چون يک گمانه مي انجاميد نيست. به نظر مي رسد نوشتار وايت هد نوشته اي براي نقد برنامهفمينيسم رهايي بخش باشد که براي ارايه نگره فمينيستي پساساختارگرا تلاش مي کند ...

 نسخه قابل چاپ

جهاني شدن پديده اي است که در چند دهه ي گذشته جامعه ي جهاني را با شدت و ضعفي متفاوت تحت تاثير خود قرار داده و ايران به عنوان يکي از اعضاي اين جامعه، در دهه هاي پيشين اندک اندک تحت تاثير آن قرار گرفته است. با گذر زمان، تاثير اين فرآيند بر ايران بيش تر شده است و هيچ بعدي از ابعاد زنده گي اجتماعي نيست که به گونه اي درگير اين فرآيند فراگير نبوده يا مصون از آن باقي مانده باشد. اين نوشتار، با به کارگيري نظريه ي واترز که خود آميزه ئي از نظريه هاي گيدنز و رابرتسون است، تلاش دارد تا تاثير فرآيند جهاني شدن را بر هويت اجتماعي زنان در دو شهر شيراز (مرکز استان فارس) و استهبان (يکي از مراکز شهرستاني اين استان) بررسي کمي نمايند. بر پايه ي يافته هاي اين بررسي، زنان شهر شيراز از آن جا که بيش تر تحت تاثير اين فرآيند قرار گرفته اند، هويت اجتماعي شان بيش تر دگرگون شده است.

 نسخه قابل چاپ

در اين نوشتار تصويرسازي نقش جنسيت در آگهي هاي تلويزيوني ايران بررسي مي شود. هدف پژوهش، شناخت تفاوت ها ميان چه گونه گي نمايش زنان و مردان بازي گر، نقش اصلي آگهي هاي تلويزيوني از نظر شناسه هاي کلي، شناسه هاي جمعيت شناختي، و شناسه هاي نگرشي/رفتاري است.
در راستاي اجراي پژوهش، 139 آگهي (نمونه ي آماري) به روش تحليل محتوا که روش معمول به کار گرفته شده در پژوهش هاي پيشين نقش هاي جنسيت است بررسي شد.
يافته ها نشان داد که ميان شخصيت اصلي (مرد/زن) در آگهي هاي تلويزيوني از لحاظ شناسه هاي گفته شده تفاوت وجود دارد و نمايش مردان و زنان در آگهي هاي تلويزيوني در راستاي نقش هاي سنتي است.

 نسخه قابل چاپ