نويسنده :دکتر ياسر دژکام
پيشرفتهاي تکنولوژيک در دهه گذشته تاسيسات درجه بندي تخم مرغ را به کارخانجات غذا تبديل کرده است . در دهه منتهي به 1996 هدف عمده ي دستگاههاي درجه بندي تخم مرغ دستيابي به انعطاف بيشتر ممکن بود . به تدريج تخم مرغ به جاي اينکه يک کالاي مزيت دار باشد به محصولي تخصصي تبديل مي شد . تعداد انواع بسته بندي به طور فاحشي رو به فزوني گذاشت . از آنجايي که روش هاي توليد مورد توجه بودند مراکز بسته بندي ابتدا به عنوان جزئي از بخش کشاورزي محسوب مي شدند که توجهي به اهميت بهداشت در محيط توليد نمي شد .از حدود سال 1996 تکنولوژي بررسي اتوماتيک توليد تخم مرغ ها از نظر شکستگي ، آلودگي و وجود خون در دسترس توليد کنندگان قرار گرفت . اين رويداد دو تأثير عمده داشت ؛ اولا افزايش سرعت دستگاههاي جديد به اين معني بود که بررسي تخم مرغ که توسط پرسنل نمي توانست انجام شود توسط ماشين انجام شده و منجر به توليد مستمر محصول نهايي با کيفيت بالا شد . دوم اينکه تکنولوژي ايستگاههاي بسته بندي را قادر ساخت که قفسه هاي تخم مرغ ها را مورد ارزيابي قرار دهد در حاليکه اين کار با تجهيزات قديمي تر قابل انجام نبود . قيمت تخم مرغ در آن زمان با قيمت ساير محصولات همپا نبود ، بنابراين تنها شانس ايستگاههاي بسته بندي تخم مرغ براي ادامه فعاليت ، سرمايه گذاري در ماشين آلاتي بود که منجر به صرفه جويي در نيروي کار مي شوند . اين روند آغاز تمرکز گسترده ايستگاههاي بسته بندي را اعلام کرد .در عين حال چندين دستورالعمل سلامت غذايي مثل آلودگي به ديوکسين و سالمونلا ، نياز به تکنولوژي سلامت غذايي پيشرفته تر و قابل کنترل تري را متذکر شد . تعدادي از توليد کنندگان تجهيزات برنامه هاي سلامت غذايي را در همين حول و حوش ارائه کردند .
هم اکنون در سال 2005 تعداد مراکز بسته بندي در اروپاي غربي به 25 درصد در مقايسه با تعداد مراکز فعال در 10 سال گذشته کاهش يافته است . تکنولوژي که مراکز بسته بندي امروزه به آن نياز دارند پيچيده تر است و به همين دليل ، اين مراکز هم اکنون کارخانجات غذا محسوب مي شوند . روش هاي سلامت غذا و کنترل کيفي براي مراکز بسته بندي به عنوان مسائل تبليغاتي مطرح مي شوند . اگر چه نسل جديد سيستم هاي ارزيابي شانس پيشرفتهاي چشمگير را در فرآوري تخم مرغ و کيفيت درجه بندي کننده هاي عرضه شده ايجاد مي کرد ، اصول اين کار به مدت چندين دهه تغيير چشمگيري نکرده بود . براي مثال ، روش معمول مورد قبول جهت ارزيابي شکستگي هنوز بر اساس تستهاي وابسته به شنوايي است . تنها يک فرد مي تواند تفاوت بين اندازه گيري مقابل سالم يا شکستگي را بشنود ، سيستم هاي کامپيوتري پيشرفته مي تواند حتي شکستگي هاي مويي ريز در پوست تخم مرغ را ارزيابي کند . توليد کنندگان پيشرو به هرحال روشهاي متفاوتي جهت تکميل اين تکنولوژي اختراع کردند . براي مثال ، طرحهاي Moba تجهيزات حساسي تحت جريان تخم مرغها براي به حداقل رساندن خطر تداخل بين انتخاب کننده ها و خواننده ها ندارد .تکنولوژي نه تنها براي شناسايي تخم مرغ هاي شکسته وجود دارد بلکه سيستم هاي ديداري براي ثبت تخم مرغ هاي کثيف و شکسته و لکه هاي خوني وجود دارند و همچنين سيستم هايي نيز در دسترس هستند که در بالا يا در کنار سيستم کنترل تخم مرغ قرار گرفته و آنها را وزن مي کنند . پيشرفتهاي جديد در تکنولوژي تميز و ضد عفوني کردن در زنجيره ي توليد مثل ضد عفوني با UV فرصت رعايت بالاترين استانداردهاي بهداشتي و کمترين امکان آلودگي متقاطع را ايجاد مي کند .
منبع:فصلنامه بهداشت حيوانات،شماره 24.