نوزادان در روزهای اولیه زندگی خود نسبت به صداهای مختلف بویژه به صداهای ریز با فركانس بالا واكنش نشان میدهند. شاید دلیل آن حجم صوتی ایجاد شده و ظرافت اندام شنوایی نوزاد باشد كه صداهای زیر را سریع و بهتر درك میكند. او صداهایی با شدت بالا و اصوات ناگهانی را دوست ندارد و این صداها باعث ترس و دلهرهاش میشود.
اما سادهترین و زیباترین موسیقی برای شیرخواران، لالایی مادر است. اكثر نوزادان و كودكان با شنیدن لالایی مادر به خواب میروند و این عمل به صورت واكنش شرطی در آنها باقی میماند. نوع این موسیقی لالایی در فرهنگهای مختلف متفاوت است، اما همگی از احساس مادر به فرزند سرچشمه گرفته و سینه به سینه انتقال یافته است.
لالایی در واقع آهنگ شاعرانه شفاهی سرزمینهاست، چرا كه هیچ مادری آن را از روی نوشته نمیخواند. لالایی و زمزمه آن را تمام مادران میدانند و بدون اینكه از زمینه شعر و آهنگ خارج شوند، آن را بخوبی زمزمه میكنند. ميتوان گفت لالايي طیفهای رنگارنگ از آرزوها، گلایهها و نیایشهای معصومانه مادران است كه از نسلهای پیشین تا امروز بیان شده است؛ رشتههای نامریی از لبهای مادر تا گوش كودك و تاثیر جادویی آن خواب ژرف و آرامیاست كه شیرخوار را فرا میگیرد.
از طرف دیگر صداهای زنگ دار و اسباب بازیهای ریتمیك، نوزاد را تا مدتی به خود مشغول میكند و زمانی كه نوزاد رنگها را به صورتی مبهم و سایهوار میبیند گوش او بخوبی قادر است واكنش سریعی در برابر صداها نشان دهد. در واقع موسیقی، به نوعی در شكلدهی شخصیت كودك در مراحل مختلف رشد اثر میگذارد. نخستین صداها به صورت گریه و خنده ظاهر میشود. همزمان با بزرگتر شدن كودك او میتواند صداهایی شبیه به غان و غون به كمك حنجره خود بسازد. كمكم با پی بردن به وجود دستهای خود به اشیای دور و برش ضربه وارد میكند و از به صدا درآوردن آنها احساس نشاط و شادمانی میكند. بدون شك تمام این علائم غریزی است و جلوگیری از این تظاهرات در آنها ایجاد كمبود میكند، زیرا عشق به موسیقی با ما انسانها متولد میشود.
در سنین بالاتر، تقریبا همزمان با ۲ سالگی هنگامیكه كودك قادر به تكلم و راه رفتن است، میآموزد چگونه آوازی را تقلید كند حتی اگر مفهوم آن را نمیفهمد باز هم به صورت تقلیدی میخواند. اگر شعری برایش بخوانید یا موسیقیاي بشنود، ادای آن را در میآورد. از آنجا كه موسیقی به عنوان پدیده اجتماعی و تربیتی در عصر حاضر شناخته شده است، آشنایی و آموزش صحیح و بموقع میتواند نقش موثری در روحیه و شخصیت كودكان داشته باشد و كودكان ميتوانند همراه با فعالیتهایشان در زمینه نقاشی يا ورزش، با موسیقی نیز آشنا شوند.
به طور كلی باید گفت دنیای امروز، دنیایی است مكانیزه و ماشینی كه تمام انسانها، حیوانات یا تمام موجودات زندهای كه روی این كره خاكی زندگی میكنند، بخشی از زندگی خود را با موسیقی سپری میكنند. این موضوع به انسان خلاصه نمیشود. به عنوان مثال در كشور هلند برای پرورش گلها و افزايش رشد آنها، در زمانهای خاصی از شب از موسیقی آرام استفاده میكنند.