مقالات زبان های خارجی

انتخاب پير، براي پيمودن طريق معرفت و دست يابي به اسرار الهي، از مسايل اساسي در عرفان و صوفيه به حساب مي آيد. از نظر اهل صوفيه سير و سلوک در مسير پرفراز و نشيب بدون بهره گيري از وجود پيري که خود به مرحله کمال در طريقت رسيده، امکان پذير نيست. در مقاله سعي شده است به بررسي موضوع پير از ديد عارفان، حافظ شيرازي و گوميليوف شاعر روس که متاثر از تصوف شرقي است و همچنين به دلايل تاثيرپذيري گوميليوف از حافظ شيرازي در پذيرش پير پرداخته شود. شمس الدين محمد حافظ شيرازي وجود پير را براي حل معضلات اسرار آفرينش و تهذيب نفس و همچنين رسيدن به معرفت حق تعالي ضروري مي داند، گرچه پير خاصي را در اشعار خود معرفي نمي کند. گوميليوف براي خلق نمايشنامه منظوم «فرزند خدا» از موتيوهاي شرقي کمک گرفته است و تحت تاثير تعاليم تصوف اسلامي و نيز انديشه هاي حافظ، به موضوع پير و اهميت آن براي رسيدن به کمال پرداخته است. با بررسي نمايشنامه «فرزند خدا»، به اين مطلب پي مي بريم که گوميليوف درباره پير نقطه نظرات مشابهي با اهل تصوف و حافظ دارد. پير گوميليوف صاحب «حکمت» و عالم به «اسرار هفت آسمان و عناصر اربعه» از جانب خداوند، براي هدايت سالکان است.

 نسخه قابل چاپ

کودکي، اثر اتوبيوگرافي ناتالي ساروت، نويسنده فرانسوي قرن بيستم است. در اين اثر، ساروت با تداعي خاطرات، با زدودن مرز بين واقعيت و خيال، شاهکاري مي آفريند تا دنياي آميخته از هر دو عنصر را به خواننده عرضه بدارد. آن چه مايه موجوديت اين رمان مي شود، گسستن از سنت، ماهيت واقعي و شکل روايي آن است. ساروت در اين اثر شکل تازه اي از «من» نويسنده را ارايه مي کند که گاهي در نقش کودکي ظاهر مي شود تا وقايع را نقل کند؛ گاهي نيز به عنوان راوي در متن نقش مي آفريند و حوادث را آگاهانه نقد و بررسي مي کند. در اين جستار سعي مي شود به شيوه نوين روايت در کودکي اثر ساروت پرداخته شود تا بتوان براي پرسش زير پاسخ مناسبي پيدا کرد: چرا ساروت براي بازگويي يادمان هاي کودکانه اش از گفت و گوي درون متني بين راوي و شخصيت استفاده کرده است؟ به موازات بررسي اين مقوله، سعي شده است تا با پژوهشي در شيوه نگارش، ساختار اثر و ويژگي هاي زبان شناختي و زماني آن به تفاوت هاي اساسي رمان نو با رمان سنتي اشاره شود.

 نسخه قابل چاپ

در گستره آموزش زبان، استفاده از «شناخت» و «فرهنگ»، به عنوان دو عنصر جداناشدني از زبان، غيرقابل انکار است. به بيان ديگر هر شخص براي برقراري ارتباطي موثر با زبان بيگانه، نيازمند بهره مندي کافي از بار شناختي و فرهنگي از آن زبان است. در محدوده اين مقاله، سعي داريم به بررسي مقوله «شناخت» و «فرهنگ»، ارتباط ميان اين دو مفهوم و چگونگي تحول آنها در طول تاريخ آموزش زبان، به ويژه زبان فرانسه، بپردازيم. هدف ما در اين مقاله اين است تا با بررسي تحليلي متون به کار رفته در روش هاي آموزش زبان فرانسه، از رويکرد سنتي تا رويکرد کنشي، به سير تحول اين دو مفهوم برسيم. با بررسي اين متون به اين نکته هم پي مي بريم که همزمان با تحول مفهوم شناخت از مفهومي ساختارگرايانه به مفهومي کنشي، مفهوم فرهنگ نيز از فرهنگ خاص و نخبه به فرهنگ عام و روزمره تحول يافته و راه را براي گذر از ديدگاه بينافرهنگي به ديدگاه هم فرهنگي باز کرده است. در واقع، هم کنشي فرهنگ و شناخت در روش هاي آموزشي زبان، همواره با تحول ديدگاه هاي اجتماعي، فلسفي و همچنين تحول فناوري پيوند دارد.

 نسخه قابل چاپ

ارتقا آموزش زبان و پس آنگاه ارزيابي آن، نيازمند تغيير بنيادي در نگرش استادان و نيز فراگيران در زمينه شيوه هاي جديد آموزش و ارزيابي است و هيچ تغييري در اين گستره ها بدون به وجود آمدن اعتقاد نسبت به کارآمدي شيوه هاي جديد و نيز وجود تمايل و انگيزه ميان استادان و فراگيران براي عملي کردن آن تغييرات و شيوه ها امکان پذير نيست. پژوهش حاضر با هدف بررسي معلمان ايراني زبان خارجي، در زمينه بکارگيري شيوه اي جديد از سنجش به نام خود ارزيابي (Self Assessment) طراحي شده است. براي تحقق اين هدف پرسشنامه اي به 32 تن از استادان زبان تمام وقت و حق التدريسي دانشگاه ها داده شد. اين پرسشنامه که توسط نويسندگان اين مقاله تنظيم شده بود، نگرش استادان را مورد پرسش قرار مي داد. اين استادان به تدريس زبان هاي انگليسي، آلماني، ايتاليايي، و اردو اشتغال دارند و به استادان با تجربه، با سابقه تدريس 10 سال به بالا، و استادان جوان، با سابقه تدريس کمتر از 5 سال، تقسيم شدند. نتايج به دست آمده حاکي از آن بود که استادان زبان نسبت به عملي بودن شيوه هاي جديد سنجش به طور عام و خودارزيابي به طور خاص نگرشي منفي دارند. همچنين مشاهده شد که اين قضيه بين استادان با تجربه جدي تر بوده و نوعي وابستگي شديدتر نسبت به شيوه هاي متداول در آنها وجود دارد. اگرچه استادان جوان تا حدودي با شيوه هاي جديد آشنايي دارند، اين آشنايي ناگزير منجر به استفاده از اين شيوه ها نمي شود. در توضيح اين حالت مي توان گفت استادان بر اين باورند که سپردن اختيار سنجش به فراگيران، از قدرت و نفوذ آنان در کلاس مي کاهد.

 نسخه قابل چاپ

توسعه دوره هاي آموزش فارسي به غيرفارسي زبانان و تدوين کتاب هاي مختلف آموزشي مرتبط در اين زمينه، تحولي فرهنگي است که با وجود آثار مثبت آن کاستي هايي را نيز به همراه دارد. مهمترين اين نقص ها گستره آزمون سازي زبان و به ويژه نبود آزمون بسندگي زبان فارسي است. اين مقاله به تعريف و اهميت آزمون سازي زبان و ارتباط آن با دوره هاي آموزش زبان فارسي پرداخته است. در اين پژوهش ضمن ساخت يک نمونه آزمون بسندگي زبان فارسي با تاکيد بر آزمون هاي شنيدن، خواندن و دستور، روايي و پايايي آزمون سنجيده شد. براي روايي سنجي آزمون، از فرآيندي دو مرحله اي، شامل تحليل داده هاي بازنگري سه دانشجوي خارجي دوره دکتراي زبان و ادبيات فارسي و بهره گيري از نظريه بحث در سنجش روايي بهره گرفته شد. پايايي آزمون نيز به شيوه آلفاکرونباخ محاسبه شد. نويسنده همچنين به دليل ابعاد مهم و تاثيرگذار آزمون در قلمرو سياسي و فرهنگي کشور، به توليد و روايي سنجي آزمون ملي بسندگي زبان فارسي توجه کرده است.

 نسخه قابل چاپ

ترجمه همواره در محيطي چندوجهي صورت مي گيرد که زبان را با فرا زبان پيوند مي دهد. در سطوح مختلف زباني همواره امکان انتخاب يا عدم انتخاب وجود دارد. يک جمله را مي توان به صورت هاي مختلف از نظر ساختاري، ميزان نشانداري، ساخت آغازگري بيان کرد. بنابراين، مترجمان همواره نيازمند تعيين راهبردي در انتخاب يا عدم انتخاب اين فاکتور زباني يا ديگري اند. عوامل موثر بر انتخاب يا عدم انتخاب مي تواند درون زباني باشد، مانند ساخت هاي نحوي ممکن که زبان مقصد اجازه مي دهند. عوامل فرا زباني از جمله بافت و ايدئولوژي نيز مي توانند منجر به انتخاب ها و ساخت هاي متفاوت شوند و راهبردي آفرين در ترجمه ظاهر شوند. با توجه به اين موضوعات اين مقاله به بررسي راهبردهاي به کار رفته در ترجمه هاي قرآني مي پردازد. مفهوم انتخاب در پس زمينه مقاله وجود دارد و فاکتورهاي تاثيرگذار بر آن، مفهوم راهبرد را در اين مقاله معني مي بخشند و باعث گوناگوني در متن و ايجاد ترجمه هاي گوناگون مي شود.

 نسخه قابل چاپ

آنتون پاولويچ چخوف، نويسنده و نمايش نامه نويس روسي، تاثير به سزايي در گسترش ادبيات جهان و از جمله ايران، داشته است. بسياري از منتقدان و کارگردان هاي تئاتر ايران، بر اين باورند که اکبر رادي، تحت تاثير آثار آنتون چخوف و با گسترش دستاوردهاي وي، نمايش نامه هاي منحصر به فرد و اصيلي نگاشته است. اين مقاله به بررسي ويژگي هاي کلي نمايش نامه هاي رادي و چخوف مي پردازد و ضمن مقايسه تفاوت ها و شباهت هاي کلي آثار آنها، به طور ضمني امکان اثبات تاثير نمايش نامه هاي چخوف بر دنياي هنري رادي را فراهم مي سازد که اين مي تواند وسيله موثري براي درک دقيق تر آثار هر دو نويسنده و روشن ساختن جنبه هاي مشترک نمايش نامه هاي آنها باشد. از آنجا که نمايش نامه نويسي در ايران از تحليل هاي جدي در سطح جهاني به دور مانده است، با مقايسه شباهت هاي موجود در نمايش نامه هاي اکبر رادي با نمايش نامه هاي آنتون چخوف که در سطح جهاني مطرح مي باشند، تلاش کرده ايم، حق نمايش نامه نويسي در ايران را در سطحي گسترده تر از آنچه شاهد بوده ايم، پاس بداريم و بازتاب ايده هاي جهاني را در آثار اصيل يک نويسنده ايراني بررسي نماييم. از مهم ترين ويژگي هاي آثار دو نويسنده، گرايش هر دو به کاوش هاي روحي قهرمانان و تلاش آنان براي پيدا کردن جايگاهشان در اجتماع، انزوا و تنهايي انسان معاصر و تضاد و تقابل وي با دنياي پيرامون اوست.

 نسخه قابل چاپ

بيش از سه دهه است كه استادان، محققان و كارشناسان آموزش زبان انگليسي به «راهبردهاي يادگيري» (Learning Strategies) پرداخته اند. از تحقيقات روبين (1975) و استرن (1975) گرفته تا طبقه بندي راهبردهاي يادگيري آكسفورد (1990) و نظريه هاي زبان آموزي اومالي و شاموت (1990) كه در بردارنده راهبردهاي يادگيري اند، همه و همه تلاش كرده اند كه راهبردهاي زبان آموزي مناسبي را شناسايي كنند. آنچه كه همزمان با اين تحقيقات مطرح بوده است، همانا پايايي (Reliability) و روايي (Validity) ابزارهاي انتخاب راهبردهاي يادگيري است. در اين مقاله، نتايج اجراي يك پرسشنامه راهبردهاي يادگيري به نام «پرسشنامه راهبردهاي زبان آموزي» آكسفورد (1990 گزارش مي شود. اين پرسشنامه پنجاه سوالي است و براي كاربرد در محيط هاي غير انگليسي زبان طراحي شده است. نتايج اين تحقيق - كه با روش آماري «تحليل عامل تاييدي» (Confirmatory Factor Analysis) و «آلفاي كرانباخ» (Cronbach’s Alpha) بدست آمده است، نشان مي دهد كه پايايي پرسشنامه SILL مناسب است، ولي روايي سازه آن در حد انتظار نيست؛ پس، بايد سازه هاي آن را بازنگري كرد.

 نسخه قابل چاپ

يورگن هابرماس (1992) اذعان داشته كه «پروژه مدرنيته»، با ريشه هاي آن در دوره «روشنگري» سده هجدهم، به جدايي حوزه هاي علم و اخلاق و هنر از يكديگر و از عالم واقعي انجاميده است. در اين مقاله، اين فرضيه مطرح شده است كه مشخصه بارز «پروژه مدرنيته»، يعني تلاش براي دستيابي به «واقعيت» هاي عالم و بيان آنها در قالب زباني علمي و «واقعيت نما»، به حوزه انديشه و هنر هم راه مي يابد و «واقع گرايي» و استفاده از زباني خاص براي بازنمايي «واقعيت» نضج مي گيرد و همين امر است كه سرانجام به جدايي اين حوزه از دنياي واقعي و مردم در قالب «سخت گيري اخلاقي» مي انجامد. اين فرضيه با مطالعه ابعادي از «مدرنيسم» تاييد و سپس براي ارايه راه حلي «پسامدرن» به آرا امانوئل لويناس و كاربرد آنها در برخورد با ادب و هنر پرداخته مي شود.

 نسخه قابل چاپ

مغز زنان و مردان از نظر ساختار و عملكرد با يكديگر متفاوت است. هدف از اين مطالعه، بررسي تفاوت دو جنس در درك نواي عاطفي گفتار است. اين مطالعه به صورت مقطعي - مقايسه اي بر روي 50 نفر در دو گروه مرد و زن صورت گرفت. پاسخ هر يك از گروه هاي مورد بررسي به مجموعه آزمون هاي تهيه شده ثبت شد. محرك هاي مورد استفاده در اين پژوهش، جملات عاطفي (شاد، غمگين و خشمگين) بودند كه به صورت معني دار، بي معني و فيلتر شده در 144 جمله توسط دو گوينده مرد و زن ضبط شده و براي آزمودني ها پخش گرديد. تحليل داده ها با استفاده از آزمون آماري تي مستقل صورت گرفت. تفاوت بين دو گروه زن و مرد در درك نواي عاطفي جملات معني دار، معني دار نشان داده نشد.(P=0.714)  تفاوت بين دو گروه زن و مرد در درك نواي عاطفي جملات بي معني، معني دار نشان داده شده است (P<0.05). مقايسه ميانگين ها نشان مي دهد كه كارايي زنان در درك نواي عاطفي گفتار بالاتر است.

 نسخه قابل چاپ

در سالهاي اخير شاهد نوزايي تحقيقات علمي در زمينه آزمون دانش واژگانيم (باكمن، 2000). اما توجه بيشتر محققان به بعدگستردگي واژگاني معطوف بوده است و ديگر جوانب اين دانش مانند ژرفا، توان پذيرشي - فعال كمتر مورد توجه واقع شده است (ريد، 2007؛ نيشن، 2001؛ وشه و پريبخت، 1996) پژوهش حاضر به بررسي متغيرهاي پيش بيني دانش واژگان بااستفاده از چارچوب سه بعدي هنريكسن (1999) يعني: گستردگي، ژرفا و پذيرشي - فعال در دو سطح توانش زباني ضعيف و قوي در بين فراگيران زبان انگليسي مي پردازد. 73 زبان آموز كه در دانشگاه و موسسات آموزش زبان انگليسي به تحصيل مشغول بودند، در اين پژوهش شركت كردند. با توجه به ميانگين و انحراف معيار در آزمون تافل، آزمودني ها به دو گروه ضعيف و قوي تقسيم شدند. بعد وسعت دانش واژگاني آزمودني ها با سنجش اندازه واژگان (نيشن و بگلار 2007) و آزمون واژگان از بسامدهاي مختلف (زروا 2005) و بعد پذيرشي - فعال به وسيله ابزاري نوين كه براي اين منظور طراحي شده بوده، اندازه گيري شد. بعد ژرفاي دانش واژگان آزمودني ها با آزمون سنجش ژرفاي واژگان كايان (2002) اندازه گرفته شد. بررسي نتايج آزمون رگرسيون گام به گام، حاكي از آن است كه بهترين مدل براي پيش بيني دانش كلي واژگان براي گروه ضعيف مدل تك پش بين اندازه واژگان و براي گروه قوي مدل تك پيش بين دانش افراد از واژه ها با از دسته هاي بسامدي مختلف است. پژوهش حاضر با بحث درباره يافته ها و پيشنهادهايي براي طراحي آزمون هاي واژگان خاتمه مي يابد.

 نسخه قابل چاپ

يكي از مسايلي كه اغلب در ترجمه با آن روبرو مي شويم، مساله رواني متن ترجمه شده است كه گفته مي شود بايد جملات را به شيوه اي روان به زبان مقصد برگرداند. آيا روان بودن ترجمه، به هر شيوه و شكلي، ضروري است، يا حدود و ثغوري دارد؟ به عبارتي، آيا صرف روان بودن متن ترجمه شده، بدون توجه به حفظ نظم عناصر كلامي متن زبان مبدا كافي است و تغييري در هدف نويسنده متن اصلي آن ايجاد نمي كند؟ در اين مقاله سعي كرده ايم مسايلي چند كه آرايش عناصر كلامي يا ساخت اطلاعاتي متن را تعيين مي كند، از قبيل اطلاعات موضوعي، جابجايي عناصر نحوي به ابتداي جمله يا مبتداسازي، مجهول و موارد مشابه كه عناصر مهم در دستور نقش گرايي است را در ترجمه متن مورد بحث قرار دهيم. در نظر نويسنده متن زبان اصلي، اين عناصر به وقت نگارش، چه از لحاظ پردازش ذهني از سوي نويسنده و چه از لحاظ برقراري ارتباط با خواننده، از اهميت خاصي برخوردار است و بر مترجم فرض است كه نظم و توالي اين عناصر را در زبان مقصد حفظ كند تا لطمه اي از اين باب به هدف نويسنده وارد نگردد.

 نسخه قابل چاپ

فرهنگ را مي توان مجموعه اي پويا در نظر گرفت كه علاوه بر عوامل دروني، از عوامل بيروني نيز تاثير پذيرفته، الهام مي گيرد، خود را وفق مي دهد و از اين طريق همواره در حال تغيير و تحول است. ادبيات، به عنوان يكي از مظاهر فرهنگ به وضوح بيانگر اين تاثيرات متقابل است. البته در بسياري از موارد ريشه مشتركات بين فرهنگ ها لزوما از درون خود آنها بر نخواسته، بلكه مي تواند متاثر از عوامل بيروني باشد. به عنوان مثال مي توان افكار عرفاني - فلسفي را نام برد، كه از يك حيطه فرهنگي وارد حيطه ديگر شده و بر سير افكار در آن بستر اثر مي گذارند.
در مقاله حاضر از يك سو نمونه هايي از آثار شاعر بزرگ ايراني قرن هفتم خورشيدي (دوازده ميلادي)، مولانا جلال الدين رومي، ذكر شده اند كه در آنها شاعر به مظاهر خالق در عالم اشاره دارد. از سوي ديگر نمونه هايي از آثار و افكار ادباي دوره رومانتيك آلمان همچون نوواليس وشلگل، متعلق به قرن هجده ميلادي، عنوان مي شوند كه اين نمونه ها نيز بيانگر نحوه نگرش اين ادبا نسبت به مظاهر خالق در عالم هستند. علي رقم وجود تفاوت هاي بسيار به لحاظ شرايط تاريخي و فكري، شباهت هاي بسياري ميان آثار پديد آمده در اين دو بستر مشاهده مي شوند. با توجه به آشنايي هر دو بستر با افكار فيلسوفاني چون افلاطون و نوافلاطونيان مي توان بر اساس مقايسه نمونه هاي ذكر شده با افكار اين فيلسوفان نتيجه گرفت كه وجه اشتراك آنها افكار افلوطيني است.

 نسخه قابل چاپ

گوته در اگمونت از يك موضوع تاريخي قرن شانزدهم كه براي او بيانگر تاريخ اوليه آلمان است، بهره جسته و با اعمال تغييرات مطابق ديدگاه خود شخصيتي آفريده است كه با تصورات او از يك درام تاريخي كه تلفيقي از گذشته و حال، رئاليسم و ايده آليسم است، سنخيت داشته باشد. گوته از اگمونت كه در تاريخ شخصيت برجسته اي نيست، جواني ساخته است كه از تمامي وابستگي ها رهاست و يك عاشق بي پرواي باب ميل اوست و قرابت وي به مردم براي او انساني است. اگمونت گوته بسيار دوست داشتني تر از اگمونت تاريخي است و از محبوبيت خاصي در بين مردم برخوردار است. شخصيت به تصوير كشيده شده در اين درام تاريخي براي گوته كه در دوران جواني خود شيفته عدالت خواهي و آزادي بود، سمبل مبارزه بر عليه استبداد مي باشد، استبدادي كه از آن گوته و اگمونت بيزار بودند. در اين مقاله تفاوت شخصيت تاريخي اگمونت و شخصيت ارايه شده از وي در درام تاريخي اگمونت و هدف گوته از ارايه چنين شخصيتي در زمان تحرير آن مورد مداقه قرار مي گيرد.

 نسخه قابل چاپ

در زبان روسي پسوندهاي زيادي در ساخت كلمات مصغر، با معني تحبيبي، مشاركت دارند. تنوع ساختار و معاني آنها، فهم و درك آن را براي زبان آموزان ايراني مشكل كرده و باعث اشتباهات زيادي در ترجمه و آموزش اين مبحث مهم مي گردد. بسياري از پژوهشگران و زبان شناسان خارجي و روسي، مبحث كلمات مصغر (با معني تحبيبي) را بررسي و مطالعه كرده اند، اما هنوز هم جوانبي از آن مورد بررسي و تحقيق قرار نگرفته است. پسوندها، نقش بسياري در بيان معني تحبيبي، به ويژه در قالب و ساختار كلمات مصغر دارند. تعداد اين پسوندها در زبان روسي قابل توجه اند و با بسياري اسامي تركيب مي شوند. لازم به ذكر است كه پسوندها با ديگر كلمات نيز، مانند صفات تركيب مي شوند ولي به كمك آنها كلمات مصغر با معني تحبيبي ساخته نمي شوند. در صورتي كه در زبان فارسي در بسياري موارد به كمك صفات، معني تصغير را بيان مي كنيم. اسامي مصغر در زبان روسي، بيشتر از ديگر زبان ها، همه مفاهيم و معاني ظريف خرد و كلان را بيان مي كنند.

 نسخه قابل چاپ