پاسخ به:بانک مقالات جغرافیا
13 : پژوهشهاي جغرافيايي تابستان 1386; 39(60):157-175. |
|
تحليل و بررسي نقش عوامل توپوگرافي و ديناميك رودخانه اي، بر اندازه مخروط هاي واريزه اي مطالعه موردي: دامنه هاي شمال غربي سبلان (شمال غرب ايران) |
|
بياتي خطيبي مريم* |
|
* دانشگاه تبريز |
|
در دامنه هاي شمال غربي سبلان، به لحاظ عمل متناوب ذوب - انجماد، نوسانات شبانه روزي دما، اعمال فشارهاي تكتونيكي و حضور درز و شكاف هاي متعدد در سنگ ها (عمدتا آندزيت، بازالت و گرانيت)، فرآيند هوازدگي همواره فعال است. عمل مداوم چنين فرآيندي در طي زمان، موجب انباشتگي واريزه ها و تخته سنگ ها، در پاي دامنه ها، داخل دره ها و عمدتا در داخل آبراهه هاي درجه 2 و 3 شده است. اين واريزه ها، در اثر دخالت عوامل مختلف، مانند وقوع سيلاب ها و گاه فعاليت هاي انساني در بخش هاي حساس، جابجا شده و موجب تغيير مورفولوژي بسترهاي طبيعي آب گرديده اند. جريانات واريزه اي منطقه مورد مطالعه، تحت تاثير وضعيت توپوگرافي و دخالت عوامل مورفوژنز، مشخصات خاص خود را دارند. طول جريانات واريزه اي (به عنوان يك متغير بسيار مهم) در محدوده مورد بررسي، معمولا بزرگتر از پهناي آنها است. به طور متوسط اين ميزان از 1:3 تا 1:5 در بخش هاي مرتفع منطقه، متفاوت است. نسبت مذكور در جريانات واريزه اي قديمي (بالاتر از روستاي كوتلروينگجه) بالا و در جريانات واريزه اي كنوني (درسرتاسر منطقه )، كه اغلب بر روي گرانيت هاي اوليگوسن تشكيل شده اند، پايين است. نتايج حاصل از بررسي هاي كمي و تحليل هاي آماري و با استفاده از رگرسيون چند متغيره نشان مي دهد كه، در بزرگ شدن طول مخروط واريزه ها كه معرف حجيم شدن واريزه هاي تشكيل شده در پاي دامنه ها است، نقش عمق معبر بسيار برجسته است. بررسي اقليم گذشته و معبرهاي عميق ايجاد شده در جريانات واريزه اي قديمي، نشان مي دهد كه در زمان تغييرات آب و هوايي هلوسن، به طور قابل ملاحظه اي بر ميزان واريزه ها افزوده شد. وجود شيب هاي تند (40-90 درجه)، عدم پوشش گياهي گسترده، وقوع بارش هاي شديد، و افزايش ميزان ذوب برف هاي ارتفاعات و وقوع سيلاب هاي بزرگ، از علل اصلي ايجاد و جابجايي واريزه ها در گذشته و بر جايگذاري معبرهاي عميق در ارتفاعات پايين محدوده مورد مطالعه بوده است.
|
|
كليد واژه: جريانات واريزه اي، واريزه ها، تحليل هاي كمي، تحليل خوشه اي، مورفوژنز |
|
 |
نسخه قابل چاپ
|
چهارشنبه 6 اردیبهشت 1391 12:06 PM
تشکرات از این پست