بانک مقالات علوم اجتماعی

مفهوم «سرمايه اجتماعي» به دليل ماهيت و محتوايي که دارد تقريبا با تمامي موضوعات و مسائل مطرح درحوزه انساني و اجتماعي، از جمله حوزه آسيب هاي اجتماعي و به خصوص جرم، ارتباط پيدا مي کند. با توجه به اين تاثيرات متقابل، هدف تحقيق حاضر بررسي و شناسايي رابطه بين سرمايه اجتماعي و جرم مي باشد. اين مطالعه از دو قسمت مجزا تشکيل شده است: قسمت اول، پيمايشي است در بين 320 نفر از افراد عادي بالاي 18 سال شهر تهران و مجرمان زندان هاي اوين، رجايي شهر و ورامين. قسمت دوم، تحقيق در سطح بين المللي و به صورت تحليل ثانويه بوده و مقطع زماني خاص (1997 تا 1999) را شامل مي شود. براي تحليل داده ها از رگرسيون چند متغيره، رگرسيون لوجستيک و مدل سازي معادلات ساختاري استفاده شده است. يافته ها نشان مي دهند که هم در سطح کلان و هم در سطح خرد بين سرمايه اجتماعي و جرم رابطه منفي و معناداري وجود دارد.

در دوران کنوني که دستاوردهاي علمي نقش زيادي در تنظيم و اداره امور جامعه دارند، حرفه هاي تخصصي از جمله حرفه پزشکي داراي جايگاه قابل ملاحظه اي هستند. نويسنده اين نوشتار مي کوشد تا به سهم خود نقش و تاثير حرفه پزشکي را بر نظم دهندگي به جامعه آشکار سازد. به اين منظور، با تکيه بر روش تحليل نظري، دلالت هاي حرفه پزشکي براي نظم جامعه در دو سطح خرد و کلان بررسي مي شود. تحليل هاي به عمل آمده بيانگر آن است که حرفه پزشکي در سطح خرد در تنظيم پاره اي از نيازهاي کنشگر انساني (که شامل ابعاد جسمي، شخصيتي و برخي مولفه هاي فرهنگي و اجتماعي مداخله کننده در نظام کنش است) تاثير مي گذارد. در سطح کلان نيز حرفه پزشکي در فراهم آوردن برخي مقتضيات ضروري خرده نظام هاي فرهنگي، اجتماعي، اقتصادي و سياسي جامعه مشارکت دارد. در خاتمه ديدگاه انتقادي برخي انديشمندان جامعه شناسي نسبت به عملکرد حرفه پزشکي در جوامع معاصر مطرح مي شود.

بررسي پايداري کشاورزي با توجه به بحث هاي مختلفي که در مورد کشاورزي و عناصر و کارکردهاي آن صورت مي گيرد، بسيار مهم است و در واقع بررسي وضعيت آينده کشاورزي در صورت ادامه روند فعلي است. در اين مقاله، با مرور مباني نظري، توسعه پايدار، اهداف اجتماعي، اقتصادي، زيست محيطي و سياسي تعريف و بر مبناي آن، مدل مفهومي کشاورزي مرکب از عناصر دروني و ارتباط با چهار محيط اصلي اجتماعي، اقتصادي، طبيعي و سياسي ترسيم مي شود. بر همين اساس پايداري کشاورزي از ابعاد اجتماعي (با مولفه هاي جمعيت، آموزش وفقر)، اقتصادي (با مولفه هاي رشد اقتصادي، سرمايه گذاري و اشتغال)، طبيعي (زمين، آب و تنوع زيستي) و سياسي (قانون، برنامه و سازمان)، و نيز پايداري دروني کشاورزي (با مولفه هاي الگوي کشت و توليد، نظام بهره برداري و ترويج بر مبناي تعريف و تحليل مفهومي پايداري مورد بررسي قرار مي گيرد. در نهايت مشخص گرديد که کشاورزي از لحاظ همه ابعاد مورد بررسي (با توجه به مولفه هاي مورد نظر، و مولفه ها بر حسب مولفه هاي فرعي مربوط، و مولفه هاي مربوط بر حسب نماگرها) ناپايدار نيست. اما پايدار هم نيست و تداوم روند فعلي بدون اصلاحات و تغييرات لازم موجب بهبود اساسي وضعيت نظام کشاورزي نمي گردد.

الگوي کلي مهاجرت داخلي در کشورهاي موسوم به جهان سوم جابه جايي نيروي انساني از مناطق کمتر توسعه يافته به مناطق توسعه يافته تر است که مهاجرت روستاييان به شهرها نمود بارز آن است. زمينه اصلي اين مهاجرت گروهي که باعث تعميق شکاف توسعه بين مناطق مبدا و مقصد مي شود، تا حدود زيادي ناشي از وابستگي سياسي – اقتصادي مناطق کوچک تر و کمتر توسعه يافته به مناطق شهري، به ويژه مرکز استان ها، و از همه مهم تر مرکز کشور است که محروميت مبدا مهاجرت را بيشتر و پيچيده تر مي کند. چون مهاجرت اصولا فرايندي گزينشي است. بنابراين بيشتر نيروي انساني برتر – از لحاظ فکري و بدني – اقدام به کوچ مي کنند، که استان خوزستان هم از اين امر مستثني نيست. منتها به نظر مي رسد طي چند سال اخير موج مهاجرت افراد مجرب و آموزش ديده شديدتر شده است. در اين تحقيق کوشش شده است عواملي که ممکن است تمايل به برون کوچي اين نيروي انساني برتر را تقويت کرده و تمايل بالقوه آن ها را تبديل به تصميم گيري بالفعل کند مورد بررسي قرار گيرد.

اينترنت، پديده اي است که تاثيرات زيادي بر جنبه هاي مختلف زندگي اجتماعي بر جاي مي گذارد. اين تحقيق به دنبال بررسي ميزان و نوع استفاده از اينترنت و تاثير آن بر ارزش هاي خانواده است. به منظور بررسي تاثير اينترنت، از نظريات ارتباط جمعي، پويايي گروه ها و کنش ارتباطي هابرماس استفاده شده است. اين تحقيق به صورت پيمايشي و با ابزار پرسش نامه در بين دانش آموزان دبيرستان هاي دولتي ناحيه 3 مشهد در سال تحصيلي 82 – 83 انجام شد. روش نمونه گيري خوشه اي بوده است و حجم نمونه 403 نفر مي باشد. نتايج نشان مي دهند که 45% دانش آموزان از اينترنت استفاده مي کنند، ميانگين ميزان استفاده از اينترنت 498 دقيقه در هفته بوده و ميزان استفاده از چت با 127 دقيقه در هفته بيشترين ميانگين را در ميان انواع استفاده از اينترنت به خود اختصاص داده است. در تحليل رگرسيون چند متغيره با وارد کردن تمام متغيرها، تاثير اينترنت بر ارزش هاي خانواده 10% بوده است. همچنين در تحليل رگرسيون چند متغيره با وارد کردن تمام متغيرها، تاثير دسترسي به اينترنت بر ارزش هاي خانواده معني دار نشد.

از ميان چهره هاي گوناگون، هانري دروش – کشيش و کارگر، متخصص مارکسيزم و متاله، جامعه شناس دين و توسعه ... – و از خلال دوران هاي متفاوت زندگي وي، تصوير هانري دروش جامعه شناس دين، به يمن آثار بسيار و تحقيقات ارزشمندش، در «گالري چهره هاي بنيان گذار» جامعه شناسي اديان قرار دارد (ارويو له ژه، 263:2001). «جامعه شناسي انتظار و اميد» با نام وي پيوند خورده است (پولات، 1994) و سهم دروش در «جامعه شناسي تخيل» قابل ملاحظه است. سه شاخصه جامعه شناسي دين هانري دروش را از ديگران متمايز مي سازد: تاکيد او بر چند مرکزي بودن اين رشته. توجه به جنبش ها، فرقه ها و جماعت هاي کوچک مذهبي. اميد و جلوه هاي آن در اتوپي، موعودگرايي و هزاره گرايي، به عنوان محور اصلي کتاب شناسي وي.