پاسخ به:بانک مقالات علوم اجتماعی
5 : علوم اجتماعي و انساني دانشگاه شيراز پاییز 1381; 18(2 (پیاپی 36)):56-71. |
|
مطالعه تطبيقي ارزشيابي در مديريت اسلامي و مديريت متداول |
|
بهارستان جليل* |
|
* گروه علوم تربیتی دانشگاه یزد |
|
هدف از اين نوشتار مقايسه کار ارزشيابي در مديريت اسلامي و مديريت متداول است. به منظور نيل به اين هدف، دو پرسش پژوهشي مطرح مي گردد:
پرسش اول – آيا در اسلام ارزشيابي وجود دارد يا خير؟
پرسش دوم – تفاوت ارزشيابي در اسلام و ارزشيابي در مديريت متداول چيست؟
براي پاسخ به دو پرسش پژوهشي مذکور، دو فرضيه عنوان مي شود که عبارتند از:
فرضيه اول – با استناد به دلايل مختلف، ارزشيابي در اسلام به طور جدي مطرح است.
فرضيه دوم – ارزشيابي در اسلام با ارزشيابي متداول تفاوتي آشکار دارد؛ از جمله توجه به حسن فاعلي به جاي توجه به حسن فعل.
نوع اين تحقيق (بنيادي – کتابخانه اي) و روش آن (نظري – تحليلي) مي باشد.
ابتدا به منظور تأييد فرضيه اول به پنج دليل زير استناد مي شود:
دليل اول: براساس اصول فطري و تکويني انسان با توجه به داشتن هدف، عقل، وجدان و فطرت الهي و وجود رقيب و عتيد، دو فرشته اي که در سمت راست و چپ انسان مراقب اعمال آدمي است، به طور دقيق اعمال را مي نويسند؛ بنابراين انسان کارهاي خود را ارزيابي مي کند و به سوي خير و کمال گام بر مي دارد.
دليل دوم: با توجه به اصل اعتقادي معاد که روز حسابرسي است و با در نظر گرفتن امر به معروف و نهي از منکر که از فروع دين اسلام است، ارزشيابي عنصر جدايي ناپذير از شريعت اسلام است.
دليل سوم: با توجه به اصل امتحان و آزمايش که سنت الهي و عامل تکامل انسان است. تمام بندگان بدون استثنا در معرض آزمايش و امتحان الهي قرار دارند و اصولاً فلسفه مرگ و زندگي، امتحان و آزمايش است.
دليل چهارم: توجه به آيات متعدد قرآن کريم و احاديث فراوان در مورد امتحان، بلا، فتنه، ميزان و محاسبه که با صراحت، وجود امتحان و آزمايش اعلام گرديده است.
دليل پنجم: توجه به پيامهايي که در نهج البلاغه، در قالب خطبه ها، نامه ها و حکمت ها در مورد ارزيابي و نظارت در مديريت اسلامي آمده است.
سپس، براي تأييد فرضيه دوم، ابتدا مفاهيم مختلف ارزشيابي، اهداف و ملاکهاي ارزشيابي و شيوه هاي آن در مديريت متداول و اسلامي مقايسه و تفاوت آن بيان شده است. در پايان، تفاوت ارزشيابي در اسلام و ارزشيابي متداول، از نظر حسن فعل و حسن فاعل و تفاوت مفهوم علم و شناخت، هدفهاي رفتاري و هدفهاي غايي و محدوديتهايي که در ارزشيابي متداول از نظر (زماني – مکاني) و تبعيت از مصالح سياسي، اقتصادي و اجتماعي وجود دارد و پيوسته خطاهاي فراواني که در کمين شيوه ارزشيابي متداول وجود دارد ولي در ارزشيابي اسلامي وجود ندارد. مورد بررسي قرار مي گيرد که نتيجه آن است که بر اساس ميزان عدل الهي ارزشيابي ذره اي کم يا زياد نمي شود در حالي که ارزشيابي هاي متداول، مصلحت گرايانه و سازشکارانه هستند و در بيشتر مواقع در آنها رابطه بر ضابطه حاکم است و به جاي در نظر گرفتن تفاوتها، تبعيض صورت مي گيرد.
|
|
كليد واژه: |
|
![](http://sid.ir/fa/image/PDF.gif) |
نسخه قابل چاپ
|
چهارشنبه 13 اردیبهشت 1391 10:21 AM
تشکرات از این پست