بانک مقالات علوم اجتماعی

تازه ترين نظريه دررويکرد (شناختي – اجتماعي) هدف در پيشرفت، سه گونه هدف گرايي را مطرح نموده اند که عبارتند از: تبحري؛ عملکردي و پرهيز از شکست. پژوهش حاضر با هدف بررسي رابطه انواع هدف گرايي با ابعاد مختلف خود تنظيمي (فراشناخت، شناخت و انگيزش) در دانشجويان رشته هاي مختلف تحصيلي انجام پذيرفت. گروه نمونه پژوهش حاضر، 229 دانشجوي دختر و پسر از دانشکده هاي مهندسي، علوم پايه، علوم تربيتي و علوم انساني دانشگاه شيراز بودند که پرسش نامه هاي "جهت گيري هدف تحصيلي" و خود تنظيمي بر روي آن ها اجرا شد. به منظور تعيين روايي از روش تحليل عامل و براي تعيين پايايي آلفاي کرونباخ استفاده شد. نتايج حاکي از روايي و پايايي پرسش نامه هاي ياد شده بود.
ضرايب استاندارد رگرسيون نشان داد که هدف گرايي تبحري، ابعاد فراشناخت و شناخت را، به گونه مثبت و بعد انگيزش را به صورت منفي پيش بيني مي کند. هدف گرايي عملکردي، تنها در بعد انگيزش نقش پيش بين داشت. هدف پرهيز از شکست در تمامي ابعاد پيش بيني کننده منفي بود. نقش رشته تحصيلي به عنوان متغير تعديل گر مورد بررسي قرار گرفت. يافته ها نشان داد که الگوي پيش بيني تحت تاثير رشته تحصيلي است.

 نسخه قابل چاپ

هدف از انجام اين پژوهش، بررسي رابطه انگيزش بيروني و دروني با خلاقيت دانشجويان دانشگاه شيراز است. تفاوت هاي جنسيتي نيز در ميزان خلاقيت، مورد مطالعه قرار گرفت. نمونه هاي مورد مطالعه، شامل 280 دانشجو (139 دختر و 141 پسر) بود که با استفاده از روش نمونه گيري طبقه اي انتخاب گرديدند. يافته ها، از طريق پرسش نامه خلاقيت عابدي و پرسش نامه ترجيح کاري نسخه مخصوص دانشجويان، جمع آوري گرديد و سپس از طريق روش آماري تحليل رگرسيون چند متغيره، مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. نتايج حاصل نشان داد که انگيزش بيروني و جنسيت، رابطه معني داري با خلاقيت دانشجويان ندارند؛ اما انگيزش دروني، داراي رابطه مثبت و معني داري با ميزان خلاقيت دانشجويان است.

 نسخه قابل چاپ

هدف از پژوهش حاضر بررسي تاثير آموزش فراشناختي، با روش يادگيري مشارکتي (CIRC)، بر ميزان درک مطلب کودکان ديرآموز مي باشد. به اين منظور، 40 دانش آموز دختر ديرآموز، از مدرسه ديرآموز انتخاب و به شيوه تصادفي به دو گروه 20 نفره آزمايش و کنترل تقسيم شدند. ابزار مورد استفاده در پژوهش حاضر، 4 آزمون درک مطلب بود و با توجه به سن و رشد ذهني و هماهنگ با محتواي کتاب درسي فارسي و علوم، تهيه شد و اعتباريابي محتوايي شد. پيش آزمون و پس آزمون براي هر دو گروه اجرا شد. نشست هاي آموزشي به مدت 3 ماه، هر هفته 8 ساعت، براي دانش آموزان گروه آزمايشي اجرا شد و گروه کنترل، برنامه عادي خواندن فارسي و علوم را داشتند و پس از 3 ماه، از نشست هاي آموزشي از هر دو گروه، پس آزمون خواندن و درک مطلب و علوم به عمل آمد. يافته ها نشان مي دهد که تفاوت معني داري ميان نمره پيش آزمون درک مطلب و پس آزمون در گروه آزمايش وجود دارد. نتايج تحقيق حاضر دال بر موثر بودن روش يادگيري مشارکي (CIRC) مي باشد و يافته هاي پژوهش حاضر، بيانگر آن است که دانش آموزان ديرآموز، از چنين روش هايي سود مي برند و اين روش ها در آموزش و بهبود درک مطلب آنان سودمند مي باشد.

 نسخه قابل چاپ

در اين پژوهش با هدف آسيب شناسي زندگي زناشويي والدين به بررسي رضايت زناشويي والدين کودکان کم توان ذهني و کودکان عادي پرداخته شده است. روش پژوش، توصيفي (پس رويدادي) و ابزار پژوهش، پرسشنامه اي رضايت زناشويي انريچ (السون و همکاران، 1989) بوده است. نمونه اي مورد مطالعه را والدين 30 دانش آموز کم توان ذهني آموزش پذير و والدين 30 دانش آموز عادي مقطع دبستان در شهر بيرجند در سال تحصيلي 1381-82 تشکيل دهد که به صورت تصادفي ساده انتخاب شده اند. براي تحليل داده ها از آزمون تي و تحليل واريانس چند متغيري استفاده شده است. نتايج حاصل نشان مي دهد که والدين کودکان عادي از رضايت زناشويي بالاتري نسبت به والدين کودکان کم توان ذهني برخوردار هستند. همچنين ساير نتايج نشان مي دهند که در ابعاد پاسخ هاي قراردادي، رضايت زناشويي، ارتباط، حل تعارض، امور مالي، روابط جنسي، فرزند پروري، نقش هاي مساوات طلبي و جهت گيري مذهبي، تفاوت ها معنادار نيستند. در ضمن در گروه والدين کودکان کم توان ذهني بين رضايت زناشويي مادران و پدران با توجه به ترتيب تولد و جنس فرزندان تفاوت معنادار نبوده است.

 نسخه قابل چاپ

اين تحقيق، با هدف بررسي انگيزش تحصيلي دانش آموزان متوسطه و عوامل همبسته با آن، به اجرا در آمده است. نمونه مورد مطالعه، 2462 دانش آموز دختر و پسر پايه هاي دوم و سوم متوسطه مي باشند و از شيراز و 5 شهرستان ديگر استان فارس، انتخاب شده اند. ابزار سنجش انگيزش تحصيلي، برگردان فارسي "مقياس انگيزش تحصيلي" (AMS) است و از روايي و پايايي لازم، براي سنجش انگيزش تحصيلي دانش آموزان ايراني برخوردار مي باشد. اين مقياس، سه بعد از انگيزش دروني، انگيزش بيروني و بي انگيزشي را مي سنجد.
نتايج حاصل از اين تحقيق، نشان دهنده آن است که دانش آموزان ايراني، از انگيزش تحصيلي بالاتر از متوسط برخوردارند و مشوق هاي دروني و بيروني، سهم يکساني در انگيزش تحصيلي، آنان دارند. نتايج تحليل رگرسيون انگيزش تحصيلي، روي پاره اي متغيرهاي مستقل فرضي نشان داد که "دورنماي رشته تحصيلي از ديد دانش آموزان"، "جنسيت"، "معدل نمرات درسي" و "ميانگين تحصيلات پدر و مادر"، از جمله مهمترين عوامل پيش بيني کننده انگيزش تحصيلي دانش آموزان متوسط به حساب مي آيند و در مجموع، بيش از %20 واريانش انگيزش تحصيلي را تبيين مي کنند.

 نسخه قابل چاپ

برنامه درسي مفهومي وسيع تر از سازماندهي زمان مدرسه جهت وقوع برخي تجربيات تربيتي دارد و شامل همه عناصر اساسي تعليم و تربيت نظير اهداف، محتوا، روش، ارزشيابي و غيره مي باشد. از اين رو، ميان پايگاه فلسفي و موضع معرفت شناختي هر نظام تربيتي، با روش تدوين در برنامه درسي، ارتباط مستقيمي برقرار است. هر تعريفي از موضوع، ساختار و فرآيند علم مقتضي نوع خاصي از برنامه کسب علم است و دست کم، با رويکرد ويژه اي در برنامه درسي بيشتر تلائم دارد. به نظر مي رسد، مباني فلسفه اصالت وجود ازرويکرد تلفيقي در برنامه درسي حمايت مي کند، زيرا اصل وحدت تشکيکيه (شخصيه) وجود و اصل مساوقت علم با وجود، در نظريه صدرالمتالهين، وحدت تشکيکيه علم را به جهت موضوع به اثبات مي رسانند؛ در حالي که اصل حرکت جوهري و اصل قيام صدوري نفس، بر وحدت علم از جهت ارتباط با فاعل شناسا، دلالت دارند. نظريه صدرالمتالهين در زمينه همراهي علم حضوري با علم حصولي نيز اعتبار مرزهاي ساختاري، مفهومي و روشي رشته هاي دانش را محدود مي سازد. بدين ترتيب، همه اشکال دانش به خودي خود مرتبه اي از وجودشناسي است که طي حرکت جوهري (اشتداد وجودي) انسان شناسايي جلوه هاي گوناگون هستي را ممکن مي سازد و در تکامل او که في الواقع معرفتي است – ياري مي رساند. بنابر رويکرد وحدت گرايانه اصالت وجود يادگيري دانش ها بهتر است، با توجه به مناسبات وجودشناختي آنان صورت پذيرد و آموزش رشته هاي گوناگون علم در بستر نوعي وحدت تشکيکي پيرامون مفهوم وجود تلقي يابد.

 نسخه قابل چاپ

هدف از نگارش مقاله حاضر، بررسي تحليلي و مقايسه اي مفروضات بنيادي، اهداف، برنامه ها و روش هاي دو ديدگاه تعليم و تربيت رايج و تعليم و تربيت (پژوهش – محور) است.
نظر به اين که دو ديدگاه، علايق متفاوت و ريشه دار را دنبال مي کنند. بررسي مفروضات بنيادي و جهت گيري هاي فلسفي و تحليل آثار و پيامدهاي عملي آنها، در بخش اول مقاله ضروري به نظر مي رسد.
در قسمت ديگر، اهداف و برنامه هاي تربيتي اين دو الگو، مقايسه مي گردد. تحليل برنامه متکي بر تربيت حافظه و رشد قواي به ياد سپاري که در تربيت رايج از جايگاه ويژه برخوردار است، در مقابل تربيت و پرورش روحيه کاوشگري و تبديل کلاس درس به يک اجتماع کاوشگر که مورد توجه تعليم و تربيت (پژوهش – محور) است، حايز اهميت است.
مقايسه روش هاي آموزشي رايج که بر تسلط به حقايق و افکار و پرورش انضباط ذهني تاکيد دارد، با الگوي فراشناختي که به تربيت مهارت هاي پژوهشي، استدلالي و ترجمه اي متکي است، مي تواند از جاذبه هاي منطقي خاص برخوردار باشد، کاري که در مقاله حاضر و در نهايت اختصار انجام شده است.

 نسخه قابل چاپ

 نسخه قابل چاپ

هدف اصلي مقاله حاضر، پاسخگويي به اين پرسش است که اهداف، اصول و روش هاي تربيتي از نظر زرتشت چيست؟ روش تحقيق مورد استفاده کيفي بوده و براي پاسخگويي به پرسش تحقيق، متون، مقالات و يا کتبي که به نحوي با انديشه هاي زرتشت مربوط بود، مطالعه شد؛ اما منبع اصلي مورد استفاده کتاب اوستا مي باشد. از نظر زرتشت، بين خير و شر در جهان، تنازع وجود دارد تا جايي که در نبردگاه هستي، پيروزي نهايي با نيکي است. انسان از نظر او، موجودي دو بعدي است. دانايي و خردورزي از ويژگي هاي بارز بعد روحاني انسان تلقي مي شود. همچنين از نظر او اهو، دئنا، بئوذ، اورون و فروهر پنج قواي نهادي انسان اند. او معتقد است، جهان شمولي، رضايت اهورامزدا، پرورش روحيه طبيعت دوستي و حفظ منابع از جمله اهداف تعليم و تربيت هستند. پندار نيک، گفتار نيک و کردار نيک نيز اهداف دريافت شده از اهداف کلي تربيتي زرتشت مي باشد. زرتشت تعليم و تربيت را، بر اصل تنازع خير و شر، توحيد گرايي نظري و ثنويت گرايي علمي، خردورزي و انتخاب آزاد بنا نهاده است و معتقد است، با استفاده از روش هاي محبت ورزي، جرات آموزي و پرورش روحيه ايثار، پرورش کلامي، آموزش سلبي، فضيلت پروري، تلفيق کار و دانش و تربيت جسماني و رواني، مي توان، به اهداف تربيتي دست يافت.
مقاله نتيجه مي گيرد، اگر چه زرتشت يک نظريه پرداز تربيتي نيست؛ اما از آموزه هاي وي مي توان دريافت هاي تربيتي داشت.

 نسخه قابل چاپ

هدف از مطالعه حاضر هنجاريابي مقياس تجديدنظر شده اضطراب آشکار کودکان (RCMAS) بر روي دانش آموزان شيرازي به تفکيک جنس و سال تحصيلي است. همچنين مقايسه ميزان اضطراب بين دو جنس و بين دانش آموزان در سال هاي مختلف تحصيلي مي باشد. براي اين منظور 1471 نفر از دانش آموزان مقاطع مختلف تحصيلي در شيراز شرکت نمودند. در پژوهش حاضر جداول هنجاري ميزان اضطراب براي دانش آموزان به تفکيک جنس و پايه تحصيلي ارايه شده است. نتياج مطالعه حاضر نشان داد که دانش آموزان دختر نسبت به دانش آموزان پسر اضطراب بيشتري را تجربه مي کنند. در ارتباط با تفاوت ميزان اضطراب در پايه هاي تحصيلي مختلف پژوهش حاضر نشان داد که ميزان اضطراب دانش آموزان کلاس پنجم ابتدايي از ميزان اضطراب دانش آموزان کلاس هاي دوم و سوم راهنمايي کمتر ميباشد.

 نسخه قابل چاپ

مطاله حاضر با هدف بررسي ارتباط بين سالمندي موفق با رويدادهايي که سالمند در طول دوره زندگي خود تجربه مي کند، اجرا شد. مي توان سالمندي موفق را با ترکيبي از سه عنصر بقا (طول عمر)، تندرستي (فقدان بيماري) و رضايتمندي از زندگي (شادماني)، تعريف کرد. در اين تحقيق از بين 200 نفر سالمندي که از مناطق مختلف شهر شهرکرد به شکل تصادفي خوشه چند مرحله اي انتخاب شدند، 60 نفر که حدود نيمي از آنها سالمند موفق و نيم ديگر سالمند ناموفق بودند بر اساس هدف تحقيق مورد مطالعه قرار گرفتند. براي شناسايي سالمندان موفق از پرسش نامه سلامت عمومي گلدبرگ و ويليامز (GHQ-12) و مقياس رضايتمندي از زندگي دينر و پاوت استفاده شد و براي مطالعه رويدادهاي زندگي از مقياس رويدادهاي زندگي هلمز و راهه ترسيم روند زندگي استفاده شد. نتياج به دست آمده نشان داد سالمندي موفق و غير موفق از نظر تعداد و يا ميزان تجربه رويدادهاي زندگي تفاوت معني داري با يکديگر ندارند، اما سالمندان غيرموفق تجارب خود را منفي تر ارزيابي کرده و يا احساس مي کنند آن تجارب تاثير منفي بر زندگي آنها داشته است. همچنين تجربه و تحليل اطلاعات نشان داد که سالمندان موفق به طور معني داري زندگي پرتلاطم تري داشته اند و نسبت به سالمندان غيرموفق به طور معني داري آينده روشن تر و خوشايندتري را انتظار دارند.

 نسخه قابل چاپ

مقاله حاضر به بررسي همبستگي برخي از فاکتورهاي پيش دانشگاهي با عملکرد تحصيلي و موفقيت دانشجويان رشته پزشکي ورودي سال هاي 1365-1369 دانشگاه علوم پزشکي شيراز پرداخته است. از آنجايي که بررسي وضعيت تحصيلي دانشجويان پزشکي از اهميت ويژه اي برخوردار است دقت نظر افکار عمومي، صاحب نظران و مسوولين ضرورت اين بررسي را نمايان مي سازد.
اين پژوهش که با هدف بررسي همبستگي برخي فاکتورهاي پيش دانشگاهي با عملکرد دانشجويان به روش گذشته نگر بر روي رونده 1012 نفر دانشجوي پزشکي انجام شده، عوامل مختلفي چون معدل ديپلم، سهميه ها، معدل علوم پايه، فيزيوژاتولوژي و باليني، تعداد ترم هاي مشروطي، امتحانات علوم پايه و جامعه پيش کارورزي و زمان فراغت از تحصيل را مورد بررسي قرار داده است.
يافته هاي حاصل از اين پژوهش حاکي از اين است که بين معدل ديپلم و نتايج امتحانات مقاطع مختلف تحصيلي نظير علوم پايه، فيزيوپاتولوژي و باليني همبستگي مثبت وجود داشته است و بين تعداد ترم هاي مشروطي و تعداد دفعات شرکت در امتحانات جامع علوم پايه و پيش کارورزي رابطه مستقيم و معني دار وجود دارد. در پايان مي توان نتيجه گرفت که معدل ديپلم مي تواند معيار مناسبي جهت انتخاب دانشجو در رشته پزشکي باشد.

 نسخه قابل چاپ

هدف پژوهش حاضر، کشف هدف ادبيات کودک است. مبتني بر پيش فرض هاي اين پژوهش، کشف اين هدف از دو طريق امکان پذير است. اول، از طريق تحليل آثاري که طي ساليان دراز، به عنوان "ادبيات کودک" مورد اقبال مخاطبان خود قرار گرفته اند، همچون افسانه ها و ادبيات کودک کلاسيک، و دوم، از طريق تحليل نظريه هاي گونه گون روان شناختي، تربيتي و فلسفي در مورد مفهوم "کودکي" و کشف همگاني هاي اين نظريات پژوهش حاضر، بر آن است که حرکت از هر کدام از سويه هاي مطرح شده به طور طبيعي به نتيجه اي واحد منجر خواهد شد، از همين رو، با محور قرار دادن روش دوم، نگارنده کوشيده است با گروه بندي نظريات مربوط به کودکي و نقد آنها، در يک با هم نگري به مفهوم خويش، در مورد اين مقوله عينيت بخشد و سپس هدف ادبيات کودک را، بر آن مبنا تعيين نمايد. نتيجه اين پژوهش آن گاه که در تحليل افسانه ها و آثار کلاسيک ادبيات کودک، آزمايش شود، مي تواند همچون معياري در نقد و بررسي آثار آفريده شده براي کودکان به کار گرفته شود.

 نسخه قابل چاپ

عبدالقادر بيدل دهلوي (1054-1133) از نازک خيال ترين شاعران سبک هندي است. يکي از مهمترين عوامل ابهام در شعر وي وجود استعاره هاي سيال و بعيد است. دکتر شفيعي کدکني مطلع يکي از غزل هاي بيدل (حيرت دميده ام گل داغم بهانه اي ست طاووس جلوه زار تو آيينه خانه اي ست) را بي معني دانسته و دکتر حسن حسيني و علي معلم هر کدام جداگانه به شرح آن پرداخته اند. مقاله حاضر ضمن ارايه معني جديدي از بيت، از ديدگاه واژگاني، ساختاري و زيباشناسي بيت را مورد بررسي قرار داده و علت ابهام آن را در استعاره هاي سيال و ايهامي و بعيد دانسته و مدلولهاي استعاره اي چون حيرت، گل داغ، طاووس و آيينه خانه و موارد بياني ديگر را با شاهدهاي شعري بسيار، مشخص ساخته است. نگارنده بيت را تصويري مي بيند از شاعري با چشمان باز حيرت زده و اشکبار که در انتظار ديدار، آينه سازي مي کند.

 نسخه قابل چاپ

لحن و شيوه خواندن، مهم ترين فرآيند هستي بخش هر اثر ادبي – هنري به ويژه شعر است، هنگام خواندن، مخاطب قابليت هاي هنري، عاطفي و مفهومي متن را فعليت مي بخشد و در واقع شيوه خوانش او، گوياي تاويل و برداشت وي از متن است. بنابراين تکميل آفرينش هنري ارتباط مستقيم با مخاطب و ذهنيت معناساز و تصوير آفرين او دارد. در اين مقاله سعي بر آن است که لحن خواننده و تاويل او به عنوان حلقه نهايي آفرينش اثر ادبي مورد بررسي قرار گيرد.

 نسخه قابل چاپ