مقالات کنفرانس بين المللي شهر الکترونيک تهران

در طول سه دهه گذشته از يك وسيله تجملاتي به صورت يك ابزار لاينفك زندگي در آمده است به طوري كه استفاده نكردن از كامپيوتر انجام امور روزمره بدون آن بيشتر به يك كابوس شباهت پيدا كرده است اين امر طيف وسيعي از استفاده كنندگان از كامپيوتر و نرم افزارهاي كامپيوتري را به دنبال داشته است تا بدانجا كه شايد امروزه تصور روزهايي كه كار با كامپيوتر نياز به اتاقهاي مجزا و تخصصهاي بسيار خاص داشته است و تنها افراد معدودي توان استفاده از آن را داشته اند غير قابل باور مي باشد ولي واقعيت آن اتس كه در طول قريب به پنجاه سال، سخت افزار كامپيوتر به چنان پيشرفتي دست يافته است كه كارايي كامپيوترهايي كه فقط آنها را مي توانستيم در اتاقهاي منحصر به فرد جا دهيم تبدل به تكنولوژي شده است كه شما به راحتي مي توانيد قابليت هاي بسيار فراتر از قابليت هاي قبلي را در كامپيوتري با حجم در حد كف يك دست داشته باشيد اين پيشرفت در زمينه نرم افزار نيز با سرعت بسياري رخ داده است به طوري كه تلاشهاي بسيار متخصصين نرم افزار باعث ظهور نسل جديد نرم افزارهاي بصري شده است و امروزه كمتر نرم افزاري را مي توان يافت كه بر اساس محاوره آسان با كاربر، بنا نشده باشد. در اين باب، متدولوژي ها و معماري هاي فراواني ارايه شده است اما آنچه كه هنوز آزار دهنده است آمار تكان دهنده درصد موفقيت پروژه هاي نرم افزاري است كه بر اساس يك تحقيق انجام شده توسط گروه Standish در سال 2000 بر روي 65000 پروژه، ميزان پروژه هاي موفق كه در قالب زمان و بودجه تعريف شده و مطابق با خواسته هاي كاربران توليد شده است تنها 28% كل ميزان پروژه هاي انجام شده در اين مدت برآورد شده است.

براي توسعه تجارت الكترونيك و پيوستن به نظام تجارت جهاني (WTO)، نيازمند داشتن نظام كارآمد بانكي و دستيابي به زيرساختها و بسترهاي مناسب از جمله بستر مهم بانكداري الكترونيكي مي باشد. پياده سازي بانكداري الكترونيكي در ايران مي تواند خدمات بسيار ارزنده اي را به ارمغان آورد، گامهاي اوليه در اين زمينه برداشته شده و روز به روز در حال گسترش است ولي اين آهنگ رشد به كندي پيش مي رود و همگام با تغييرات كشورهاي توسعه يافته صنعتي نيست. تغييرات سريع مولفه هاي دنياي تجارت باعث ايجاد فرصت ها و تهديدهاي مختلف شده است. از اوايل دهه 1960 نوعي از خدمات بانكي رواج يافت كه مبناي تحول بزرگي براي سال هاي آتي در نظام بانكداري گرديد. اين نوع خدمات به صورت كارت هاي بانكي بود كه در اختيار عموم قرار گرفت. بعد از مدت زماني كوتاه هم چك و هم كارت هاي بانكي به مرور اتوماتيك شدند ولي با اين حال تا آن زمان حجم بالايي از اسناد كاغذي توليد مي شد. از اين رو از فناوري پيچيده و پيشرفته مخابراتي به عنوان راه حلي جهت حل اين مشكل استفاده گرديد د رنتيجه با ايجاد اتاق هاي پاياپاي خودكار (ACH)، از سيستم انتقال الكترونيكي وجوه در سطح بسيار وسيعي استفاده شد و ساختار سيستم بانكي يك بار ديگر دچار تحولي عمده گرديد. به طور كلي تاريخچه پيدايش بانكداري الكترونيكي را مي توان به چهار دوره اتوماسيون پشت باجه، اتوماسيون جلوي باجه، متصل كردن مشتريان به حساب هايشان و يكپارچه سازي سيستم ها و مرتبط كردن مشتري با تمامي عمليات بانكي تقسيم كرد.

در حال حاضر كشورهاي متعددي به ويژه كشور ايران، سعي مي كنند فعاليت ها و خدمات خود را در قالب بسترهاي الكترونيكي عرضه نمايند تا از اين طريق بتوانند از منفعت هاي اجراي اين طرح مانند رفع محدوديت مكاني و جغرافيايي و پايين آوردن هزنيه ها به خاطر انجام مبادلات و كارها از طريق اينترنت و الكترونيك، استفاده نمايند. بر همين اساس، تلاش كرده اند تا در قالب مدل هايي مانند شهرهاي الكترونيك، انجام فعاليت هاي روزمره مردم، صنعتگران، سرمايه گذاران، محققان و غيره را از طريق فناوري اطلاعات و ارتباطات ميسر نمايند. بر همين اساس كشور ايران نيز، تمايل پيدا كرده است از اين مدل استفاده نموده تا بدين وسيله سعي نموده تا به پيشرفت اقتصادي و صنعتي دست پيدا نمايد. اما اين جهت گيري در سطح كشور عمدتا تنها محدود به فراهم آوردن زيرساخت هاي ايجاد شهرهاي الكترونيكي بوده است، ولي برنامه ريزي هاي متعدد براي تعريف محتواي فعاليت هايي كه مي بايست در اينگونه شهرها انجام شود، صورت نپذيرفته است. يكي از الگوهاي موفق در اين زمينه كه در كشورهاي خارجي نيز مورد كاربرد قرار دارد ،ايجاد و توسعه پارك هاي فناوري مجازي و يا همان سايبرتكنولوژي پاركها مي باشد. اينگونه پارك ها كه نسل پيشرفته تر پارك هاي فناوري فيزيكي مي باشند، براي استفاده در اينترنت و بسترهاي الكترونيكي به وجود آمده است. در واقع مي توان پارك هاي تكنولوژي مجازي را به عنوان مركز توسعه صنعتي شهرهاي الكترونيكي قلمداد نمود.

حجم اطلاعات در دنياي امروز بسيار سريعتر از قدرت و توان ما در پردازش اطلاعات، رو به افزايش است. همه ما هر ساله با توليد تعداد جديدي كتاب، مقالات و نشريات و ويژه نامه هاي كنفرانسي، افزايش روزافزون اطلاعات را احساس مي كنيم. تكنولوژي، محدوديت هاي چاپ و توزيع اطلاعات را كاهش داده است. هم اكنون زمان آن رسيده كه تكنولوژي هايي ايجاد شوند كه بتوانند در غربال كردن اطلاعات موجود براي پيدا كردن آنچه كه براي ما با ارزش تر است، به ما كمك كنند.
يكي از اين تكنولوژي ها، سيستم هاي پيشنهاد دهنده است. تكنولوژي هاي متعددي در اين سيستم ها مورد استفاده قرار مي گيرد كه الگوريتم هاي پالايش مشاركتي يكي از آنهاست. الگوريتم پالايش مشاركتي يکي از آنهاست. الگوريتم پالايش مشارکتي با تشكيل پايگاه داده اولويت ها براي كالاها توسط كاربران، اجرا مي شود. اين تكنولوژي هم در حوزه تحقيق و هم در پياده سازي و هم در كاربردهاي پالايش اطلاعات و هم تجارت الكترونيكي بسيار موفق بوده است. هرچند سوالات تحقيقي مهمي در مقابله با دو چالش اساسي سيستم هاي پيشنهاد دهنده پالايش مشاركتي باقيمانده است.

هر فناوري جديد به تدريج محيط هاي جديدي را خلق و تغييرات بزرگي را در نگرش انسان نسبت به محيط پديد مي آورد. در دهه هاي اخير نيز توسعه فناوري هاي ميكروالكترونيك در حال دگرگون ساختن ساختار اقتصادي - سياسي و اجتماعي - فرهنگي شهرهاي بزرگ، تاريخي و مجز به زيرساختهاي ارتباطات راه دور به صورت شهرهاي جهاني است. انقلاب اطلاعاتي و تكنولوژي ميكروالكترونيك و برايند آنها يعني ارتباطات راه دور شهر را در دو سطح فضاي بدون مرز و مجازي الكترونيك و فضاي واقعي و وابسته به مكان متحول مي سازند. اين تحولات در دو دسته عملكردهاي جهاني و عملكردهاي محلي (روزمره) قابل بررسي مي باشد. عملكردهاي جهاني اغلب به صورت متمركز در مراكز اصلي شهرهاي بزرگ و جهاني و از طريق فضاي مجازي جريان مي يابد و عملكردهاي روزمره در مقياس خرد شهري يا محلات صورت مي پذيرد. هرچند كه ارتباطات راه دور بر نحوه و كيفيت جريان آنها نيز تاثير مي گذارد. اين تاثيرات ممكن است مستقيم، ملموس و با تظاهر كالبدي در فضاي مكاني شهر باشد ياغير مستقيم و غير قابل مشاهده در شكل و فعاليت هاي شهري. با اين مفروضات لازم است تاثيرات اصلي ارتباطات راه دور بر شهرها و محلات شهري شناسايي شود و از اين طريق زمينه هاي اصلي برنامه ريزي توسعه براي برنامه ريزان شهري و ساير متخصصين مرتبط در عصر تكنولوژي ارتباطات روشن گردد.
براي اين منظور، در يك مطالعه جامع ابتدا جديدترين و مهم ترين نظريه هاي مطرح شده در مورد تاثير ارتباطات راه دور بر شهر مقايسه و تحليل شده است، كه نتايج آن در اين مقاله ارايه مي شود. اين تحليل مقايسه اي اصلي ترين تحولات شهرها و اجزا آنها تحت تاثير ارتباطات راه دور را شناسايي و آنها را در سه زمينه الگوهاي زندگي، الگوهاي حمل و نقل و رفت و آمد و الگوهاي كاربري اراضي معرفي و تحليل مي كند. شناسايي و تحليل اين تحولات امكان پيش بيني ها و برنامه ريزي هاي واقع بينانه تر نسبت به آينده شهرهاي ايران را نيز فراهم مي سازد.

نفوذ به عنوان مجموعه اي از فعاليت ها تعيف مي شود كه تلاش مي نمايند تا جامعيت، قابليت اطمينان يا در دسترس بودن يك منبع را به خطر بيندازد. سيستم تشخيص نفوذ (IDS) با استفاده از يك سري قوانين معين دسترسي كاربر را وارسي و محدود مي نمايد. اين قوانين بر پايه دانش متخصص مي باشد و از مديران حرفه اي شبكه كه سناريوي حملات را به منظور بررسي رفتار سيستم ايجاد نموده اند، حاصل شده است. سيستم تمام نفوذهاي كاربران را مورد شناسايي قرار داده و فعاليت هاي لازم را براي متوقف نمودن حمله اتخاذ كرده و پيشنهاد مي دهد. مساله تشخيص نفوذ به طور وسيعي در زمينه امنيت سيستم هاي كامپيوتري مورد مطالعه قرار گرفته و اخيرا در زمينه هاي يادگيري ماشين و داده كاوي مورد توجه بسياري قرار گرفته است. تشخيص موارد سوء استفاده و تشخيص موارد ناهنجار دو رويكرد سيستم هاي تشخيص نفوذ مي باشند.

يكي از ملازمات سيستم هاي راي گيري الكترونيكي، تشخيص هويت راي دهندگان مي باشد چگونه مي توان فهميد كه يك راي دهنده همان شخصي است، كه ادعا مي كند، آيا اين شخص قبلا راي داده است يا خير؟ آيا ممكن است كه يك نفر حق راي خود را به فرد ديگري داده باشد؟ آيا اين شخص صلاحيت راي دادن دارد يا خير؟ اينها سوالات مهمي هستند كه هر سيستم امن كارا، بايد از يك كاربر يا سيستم، قبل از اين كه بتواند به يك سيستم كامپيوتري، شبكه يا منابع حفاظت شده ديگر دسترسي پيدا كند بپرسد.
پاسخ به تمامي سوالات فوق تنها در نحوه شناخت هويت راي دهندگان در يك سيستم راي گيري نهفته است. اين مساله در هر سيستم كامپيوتري امن نيز مطرح مي باشد. در مدل هاي امنيتي اين مساله به مساله تشخيص هويت و يا هويت شناسي معروف است. معمول ترين و شايد ساده ترين روش براي تشخيص هويت يك كاربر در يك سيستم كامپيوتري، استفاده از نام كاربري و گذرواژه است. در صورتي كه كاربر نام كاربري و گذرواژه خود را به درستي به سيستم وارد نمايد، سيستم هويت وي را تشخيص داده و مي تواند مجوزهاي مربوطه را در اختيار قرار دهد.