مقالات کنفرانس بين المللي شهر الکترونيک تهران

بررسي كاشناسي وب سايت شهرداري در مورد ابعاد هفتگانه سايت: در اين گام وب سايت شهرداري از بعد 7Cs مورد ارزيابي قرار مي گيرد. 7Cs عبارتست از ابعاد و خصيصه هاي ياز يك وب سايت كه از طريق آنها مي توان ساختار و محتويات آن را مورد ارزيابي قرار داد و ميزان موفقيت آن را بررسي كرد. اين ابعاد عبارتند از:
زمينه وب سايت (Context): اين بعد از وب سايت نشان مي دهد كه وب سايت از نظر زيبايي شكل ظاهري و همچنين كاركرد مورد انتظار (Functionality) به چه گونه است. كاركرد سايت تعيين مي كند كه كاربران در استفاده از وب سايت تا چه ميزان احساس راحتي مي كنند و قادرند خدمات موردنظر خود را دريافت كرده و اطلاعات مورد نياز را بيابند. همچنين موضوعات مروبط به سرعت بارگذاري وب سايت و دسترسي آن مورد مطالعه قرار مي گيرند. زيبايي شكل ظاهري معرف موضوعات تصويري و رنگ هاي مورد استفاده در سايت است.

در اولين دهه قرن جاري ما شاهد افزايش تقاضا براي ارتباطات بي سيم با نرخ ارسال اطلاعات بالا مثلا براي ارسال جريان هاي داده اي چند رسانه اي روي تلفن هاي همراه يا اتصال كامپيوترهاي همراه به اينترنت هستيم. اگرچه ما شاهد تلاش بسياري در حوزه فعاليت هاي مربوط به ارتباطات بي سيم ساختمند هستيم ولي آنچه كه اخيرا توجه محققين را به خود معطوف داشه است شبكه هاي بي سيمي است كه بدون زيرساخت ثابت و از پيش تعريف شده ايجاد مي شوند. اين نوع شبكه ها مورد بحث ما در اين نوشته هستند و از اين پس مقصود ما از شبكه هاي بي سيم همين نوع شبكه ها هستند. در واقع تفاوت عمده اين نوع شبكه ها با شبكه هاي بي سيم متداول (نظير شبكه محلي بي سيم) عمدتا در اين است كه به جاي يك ساختار سلسله مراتبي كه در آن يك تعداد مسيرياب به يك تعداد گره مشتري سرويس مي دهند، در اين شبكه ها هر گره مشتري، خود نقش مسيرياب را براي ساير گره ها دارد. با توجه به محدوديت هاي ارتباطات بي سيم چون اين نوع شبكه ها از يك سري گره با برد ارسال كم و در نتيجه تداخل كم تشكيل مي شوند مقياس پذيري بالايي دارند.

دولت ها در حوزه فن آوري اطلاعات و ارتباطات، عمدتا در سه نقش اصلي فعاليت مي نمايند. از يك سو، نهادها و دستگاه هاي دولتي متولي فراهم آوردن زيرساخت ها و بسترهاي عملياتي براي كل جامعه مي باشند. از سوي ديگر، دولت ها غالبا خود استفاده كننده امكانات فراهم شده توسط اين حوزه مي باشند. در وهله سوم، متوليان قوه مجريه كشورها غالبا در نقش ترويج دهنده نيز ظاهر شده و تلاش مي نمايند تا مزاياي اين فن آوري ها را در سطح كشور گسترش دهند (ITU, 2001) بر اين اساس، مفهوم دولت الكترونيك فراتر از طراحي، اجرا و به روزرساني وب سايت اينترنتي توسط نهادهاي دولتي مي باشد، بلكه هدف استراتژيك از اين سلسله اقدامات، دستيابي به راهبردي الكترونيك در برقراري رابطه بين كليه طرفين در تعامل شامل دولت، شهروندان و بنگاه هاي تجاري است كه به نوعي با نقش دولت در هر سه اين حوزه ها در ارتباط خواهد بود. سرمايه گذاري هاي صورت گرفته در حوزه دولت الكترونيك عمدتا در تسهيل چنني روابط متقابلي در چارچوب راهبرد دولت در ارتباط با اشخاص ثالث بوده و تلاش دارد تا در حوزه هاي مختلف اقتصادي، اداري و امثالهم امور كشور در سطوح مختلف را به نحو مناسب تري مديريت نمايد (Basu, 2004). اين امر همچنين از جنبه هاي ديگري نظير صرفه جويي در هزينه ها و نيز كاهش فساد در دستگاه اجرايي به نهادهاي دولتي كمك هاي شاياني نموده است (Sachdeva, 2006).

امروزه با مطرح شدن فنآوري اطلاعات به عنوان يك عامل مهم رقابتي و برتري سازماني در محيط پررقابت كنوني، سازمان هاي مختلف به اجبار در پي حركت به سمت به كارگيري از اين فناوري در درون سازمان خود هستند. بديهي است اجراي هر طرح و پروژه اي در درون سازمان زماني اثربخش و مفيد خواهد بود كه با اهداف سازمان همسو باشد. چنين همسويي با اهداف سازمان زماني ميسر مي باشد كه بكارگيري فنآوري جديد با مطالعه بر روي نيازمندي ها و استراتژي هاي سازماني آغاز شود.

شهرهاي ديجيتال را مي توان به عنوان تلاشي براي استفاده از فن آوري ارتباطات و اطلاعات براي بهبود زيرساخت هاي شهري و محلي براي زندگي، كار، همكاري و ارتباطات در درون يك جامعه شبكه اي شده دانست. در واقع فن آوري ارتباطات و اطلاعات محلي براي ارايه بسياري از خدماتي است كه در شهرهاي فيزيكي ارايه مي شود. هدف اين مقاله بررسي پرداختن به شهر مجازي است، امري كه بعد از دهه نود مورد توجه قرار گرفت و مشكلات و معضلات بي شمار شهرهاي واقعي در تسريع اين روند و پرداختن به آن تاثيرگذار بوده است. در اينجا ابتدا شهرهاي واقعي يعني محيطي فيزيكي كه ما در آن زندگي مي كنيم مورد توجه قرار مي گيرد و روند تاريخي توسعه شهرنشيني از زمان باستان تا پايان قرن بيستم بيان مي شود. بيان مفاهيم اصلي شهر مجازي بخش اصلي اين مقاله را تشكيل مي دهد. تعاريف نسبتا گوناگوني در رابطه با شهر مجازي ارايه شده است كه بعضي از آنها ارايه مي شود. تقسيم بندي مختلفي از انواع شهرهاي مجازي ارايه شده است كه ارايه آنها بخش بعدي اين مقاله را تشكيل مي دهد. در پايان مقاله نيز بيان برخي از خدماتي كه در شهرهاي مجازي ارايه مي شود و چالش هاي پيش روي شهرهاي مجازي ارايه مي گردد.

آموزش الكترونيكي امروزه توجه بسياري از دست اندركاران آموزش را به خود جلب نموده و از مباحث و مصارف بسيار اساسي در اينترنت است. پيشرفت روزافزون فناوري اطلاعات باعث تغييرات بسياري در زمينه هاي آموزش و يادگيري در سطح مراكز آموزشي دنيا گرديده است و با ظهور تكنولوژي هاي نوين و ايجاد مراكز آموزشي مجازي، آموزش و يادگيري الكترونيكي جاي خود را در اين مراكز باز كرده است. چرا كه عواملي چون كاهش هزينه آموزش، سهولت حضور در كلاس هاي آن لاين، تنوع دروس، زمان انتخاب دروس، كاهش هزينه رفت و آمد و انعطاف پذيري زياد آموزش الكترونيكي، در گسترش اين تكنولوژي موثر بوده اند. از طرفي استقبال دانشجويان از اين شيوه نوين آموزشي در گسترش آن بي تاثير نبوده است چرا كه يادگيري الكترونيكي با توانش بالا براي آموزش كارآمد و موثر قادر است كه دانش مورد نياز را در هر محل و در سريع ترين زمان ارايه نماديد.

شبكه هاي اجتماعي از تاريخچه اي طولاني در شاخه هاي مختلف علوم برخوردار مي باشند. در سال 1960 ميلادي، Milgram فرضيه اي به نام «جهان خرد» را ارايه كرد، در اين فرضيه افراد مختلف در جهان با تعداد كمي از آشنايانشان به هم وصل مي شوند كه اين تعداد در تئوري شش نفر بود. در شکل 11 نشان داده شده است كه شبكه هاي اجتماعي بسياري وجود دارند كه ويژگي هاي مشترك جهان خرد را به اشتراك مي گذارند و در اين شبكه ها ميانگين فاصله بين گره ها كم بوده و از ضريب ارتباطي خوشه بندي بالايي برخوردار مي باشند. در علوم كامپيوتر شبكه هاي اجتماعي براي نشان دادن و مدل كردن «رابطه» بني اشيا مختلف استفاده شده است و هر نوع سيستم پيچيده اي مانند اينترنت را مي توان با اين شبكه ها نمايش داد. در شکل 12 نشان داده شده است كه وب نيز به عنوان يك شبكه اجتماعي مي تواند به گونه اي مناسب خوشه بندي شود و طول مسير بين گره هاي آن (وب سايت ها) كم مي باشد.

با حضور در عصر فناوري اطلاعات و روزگار الكترونيكي، يادگيري بر مبناي كامپيوتر مي باشد. آموزش علوم گوناگون و يادگيري آنها پايه موفقيت ها مي باشد. با استفاده از نرم افزار Adob Acrobat & Microsoft Office Word يك كلاس درس مجازي براي كودكان خود در منزل ايجاد مي نماييم تا در كنار يادگيري صحيح تلفظ حروف و كلمات به چگونگي نوشتن كلمات و حروف بپردازيم و علاوه بر اين موارد كلاسي ارزان ساده و راحت ايجاد نماييم. اين دو نرم افزار با در اختيار داشتن مبحث متن به گفتار، علاوه بر ايجاد كلاس هاي مجازي براي يادگيري زبان انگليسي كمك شاياني به استفاده از مقالات و اطلاعات مهم در همه حال را به كاربران مي دهد. در عصري كه زبان انگليسي پل ارتباطي بين علوم و فنون و فرهنگ هاي مختلف مي باشد. در خصوص آموزش و يادگيري زبان انگليسي بهترين روش اين است كه آموزش را از كودكي شروع كنيم چرا كه ذهن كودك، خلاق و آماده پذيرش آموزش هاي گوناگون است. در امر آموزش دقت و حوصله و استفاده از متدها و تكنيك هاي يادگيري باعث بالا رفتن راندمان در امر آموزش مي شود. در يادگيري دو عضو: كوش و چشم نقش مهمي را ايفا مي كنند. چشم با ديدن درستي ها و گوش با شيدن صحيح ترين تلفظ ها، آموزش را آسان تر مي سازند.

در حال حاضر انقلاب تكنولوژي عميقا نحوه تفكر عمل و بسياري از فرآيندهاي كاري را در زندگي ما تغيير داده و تحولات بزرگ جامعه بشري، ما را به سويي مي كشاند كه آموزش از راه دور، امري اجتناب ناپذير خواهد شد و گاها مي توان در اين عرصه فرصت هايي را يافت كه نتيجه فرآيند آموزش را غني تر نموده و چه بسا با در اختيار گرفتن امكانات كمك آموزشي ديداري و شنيداري پيشرفته در اين نوع آموزش، دروس و ارايه مطالب را بسيار جذاب تر كرد. آموزش الكترونيكي عبارت است از ارايه محتواي آموزشي و تجربيات اساتيد مجرب هر رشته از طريق تكنولوژي الكترونيك به دانشجويان علاقه مند، كه اين دانشجويان مي توانند در هر نقطه جهان از اين آموزش ها بهره مند گردند. آموزش از راه دور هم اكنون سالهاست كه در دنيا متداول و رايج است. اما تركيب اين نوع آموزش با اينترنت منجر به ابداع روش جديدي از نحوه تدريس به نام e-learning شده است. فراگيري الكترونيكي يا e-learning به طور خلاصه عبارت است از استفاده از فناوري اطلاعات در امر آموزش. اين كار اغلب از طريق نرم افزارهاي گوناگون، اينترنت و يا تلفيقي از اين دو صورت مي پذيرد. آموزش مي تواند از سطوح ابتدايي تا دروس دانشگاهي و نيز آموزش فنون وابسته به كامپيوتر، زبان خارجي و ... را شامل شود. با اين توضيح بديهي است كه طراحي سيستم هاي آموزش الكترونيكي اهمتي بسزايي داشته و پژوهشگران را بر آن داشته تا از ميان مدل هاي موجود براي طراحي سيستم هاي آموزشي، مدلي را كه با خصوصيات و ويژگي هاي آموزش الكترونيك بيشترين سازگاري را دارد براي اين كار برگزينند.

تجلي عيني حقوق فردي و اجتماعي افراد در شهر الكترونيك تابعي از سياست هاي كلان دولت الكترونيك است كه چارچوب آن در منابع حقوقي ملي و بين المللي قابل تبيين و ترسيم مي باشد اما بدون ترديد، حمايت واقعي از اين حقوق و تضمين رعايت آنها در گروه اهتمام دولت ها در جهت انعكاس قواعد و مقررات بين المللي و تطبيق آن با قالب نظام حقوقي ملي كشورهاست.

آموزش الكترونيكي در ساليان اخير رشد چشم گيري در جامعه داشته است. اين شيوه آموزش مبتني بر وب از طريق سامانه هاي مديريت يادگيري (LMS) براي يادگيران قابل استفاده مي گردد. سامانه هاي مديريت يادگيري گوناگون به منظور انسجام يافتن و ارايه يك مدل محتواي واحد بايد با مدل مرجع SCORM تطابق داشته باشند. اين مدل به دست آوردن و نگهداري اطلاعات مربوط به يادگيران را مورد پشتيباني قرار مي دهد. اين اطلاعات مي تتوانند كاربردهاي گوناگوني در بهبود كارايي سامانه هاي مديريت يادگيري داشته باشند كه در اين مقاله به اين موضوع خواهيم پرداخت. در ادامه مدل مرجع SCORM معرفي خواهد شد.

بيمه الكترونيكي به معناي عام به عنوان كاربرد اينترنت و فناوري اطلاعات در توليد و توزيع خدمات بيمه اي اطلاق مي شود و در معناي خاص، آن را مي توان به عنوان تامين يك پوشش بيمه اي از طريق بيمه نامه اي دانست كه به صورت آنلاين درخواست، پيشنهاد، مذاكره و قرارداد آن منعقد مي شود. امروزه بزرگ ترين مراكز عرضه كننده خدمات بيمه الكترونيكي در آمريكا و اروپا واقع شده اند. بيمه الكترونيكي يكي از مهم ترين عوامل براي نشان دادن حمايت هاي فناوري از كاربران عصر حاضر محسوب مي شود و به همين خاطر مسوولان در بيشتر مواقع كوشيده اند تا خدمات گسترده اي را به سيستم مركزي بيمه هاي الكترونيكي بيفزايند. از جمله سرويس هايي كه امروزه به اين سيستم افزوده شده تامين اجتماعي الكترونيكي است. اگرچه اين سرويس تا كنون تنها در برخي كشورهاي جهان مورد استفاده قرار گرفته و هنوز در مراحل آزمايشي خود به سر مي برد، اخباري كه از گوشه و كنار دنيا منتشر مي شود نشان داده كه اين قبيل ابزارها تا چه اندازه مي تواند در افزايش نفوذ فناوري و بالا رفتن ميزان پذيرش جانب عامه مردم مفيد واقع شوند.

امروزه در كنار تفكر نوآورانه كسب و كارها، فناوري به سرعت نحوه ارايه و عرضه خدمات مالي ار دچار تغيير كرده است. بانكداري كسب و كاري به شدت وابسته به اطلاعات است و فناوري اطلاعات نقش بسيار مهمي در آن بازي مي كند. در واقع بسياري دستگاه هاي خودپرداز را سرآغاي بانكداري الكترونيكي مي دانند و سايرين نيز تلفن بانك و بانك هاي اينترنتي را به عنوان انواع ديگر بانكداري الكترونيكي مي دانند. بنابراين بانك هاي الكترونيكي مي تواند به عنوان بانك هاي بدون شعبه تعريف شوند در حالي كه بانكداري الكترونيكي عبارت است از ارايه خدمات بانكي از طريق ابزارهاي الكترونيكي مانند دستگاه هاي خودپرداز، تلفن، كامپيوترهاي شخصي و يا اينترنت.

اما پس از مدتي با گذشت زمان و با شروع فرايند مهندسي مجدد فرايندهاي تجاري در سازمانها، نياز به انواع مختلف سيستم هاي اطلاعاتي احساس شد و توليد سيستم هاي اطلاعاتي يكپارچه كه بتواند نرم افزارهاي حوزه هاي مختلف از جمله حسابداري، توليد، فروش، انبار و ... را به صورت منسجم و همراه هم به كار گيرد آغاز گرديد. براي توليد چندين نرم افزارهايي، ارايه رويكردهاي جديدي از جمله معماري مبتني بر client/server و همينطور نرم افزارهاي يكپارچه ضروري به نظر مي رسيد. در سال 1992 ساختار يك سيستم اطلاعاتي يكپارچه توسعه يافت. در اين ساختار، به اشتراك گذاري داده ها بين كاربران اين امكان را ايجاد مي كرد تا به سادگي و به سرعت داده هاي مورد نياز واحدهاي ديگر را در اختيارشان قرار دهند و همچنين مديران بخش هاي ديگر نيز قادر بودند به صورت يك سيستم جامع و يكپارچه با يكديگر در ارتباط باشند و گزارشات مورد نياز خود را از يك سيستم واحد استخراج نمايند.
هفتاد درصد از سرمايه گذاري ها در بخش فناوري اطلاعات در كليه كسب و كارها به طور كامل با شكست مواجه مي شوند 20 درصد ديگر در برآورده كردن نيازهاي كسب و كار شكست مي خورند. بر اساس گزارشات 95 درصد (نوزده مورد از بيست مورد) از سرمايه گذاري ها براي ERP وعده هاي داده شده را محقق نمي سازند. 90 درصد از برنامه هاي استراتژيك شكست مي خورند. 70 درصد از پروژه هاي مهندسي مجدد فرآيندهاي كسب و كار با شكست مواجه مي گردند.

اصطلاح دولت الكترونيكي، به معناي كاربرد شبكه اينترنت توسط سازمانهاي دولتي جهت ارايه خدمات و اطلاعات به مردم، شركتها و ساير سازمانهاي دولتي است.
يكي از مزاياي دولت الكترونيكي اين است كه كليه شهروندان، شركتهاي تجاري، ساير سازمانهاي دولتي و كارمندان دولت را قادر مي سازند تا از طريق يك وب سايت در شبكه اينترنت و بدون محدوديت هاي مكاني و زماني به اطلاعات و خدمات دولتي دسترسي پيدا كنند. در گذشته برقراري هرگونه ارتباط كاري بين شهروندان و يا مديران اداري با موسسات دولتي تنها با حضور دو طرف در يك اداره دولتي امكان پذير بود. با پيشرفت و گسترش فن آوري هاي ارتباطات و اطلاعات شهروندان مي توانند خدمات و اطلاعات دولتي را به صورت برخط دريافت نمايند. يكي از راه حل هايي كه در ده هاي اخير مورد توجه قرار گرفته است، به كارگيري مديريت فرايندهاي كسب و كار در سيستم هاي دولتي مي باشد.