مقالات کنفرانس بين المللي شهر الکترونيک تهران

افزايش اهميت نقش مخابرات در توسعه اقتصادي، باعث شده است كه خط مشي هاي مناسبي براي بهبود فعاليت هاي كارگزاران دولتي در فراهم آوري سرويس ها و همچنني انجام تغييرات ساختاري مناسب، اتخاذ شود. ايجاد شركت هاي سهامي يا به عبارت صحيح تر تبديل متصديان دولتي به هسته هاي بازرگاني، مكانيسم متداولي است كه در اغلب كشورهاي جهان براي افزايش سطح بهره دهي و توليد، به كار گرفته شده است. با توجه به عوامل فرنگي، شرايط اقتصادي و خصوصيات اجتماعي و همچنين با در نظر گرفتن عامل زمان ،انجام تغييرات قانون گذاري در بخش مخابرات در مناطق مختلف جهان با يكديگر متفاوت بوده است. ساختار اقتصادي جهان و نياز كشورها به افزايش سرمايه ملي جهت توسعه اقتصادي، انتقال تكنولوژي و تخصصي نمودن مديريت، ارايه سرويس هاي متنوع و پيشرفته با كيفيت بالا و هزينه كمتر از طريق ايجاد بازار رقابت، انجام خصوصي سازي در بخش هاي دولتي را به عنوان يك راهكار تعريف نموده است.

امروز در جهان و دنيايي زندگي مي كنيم كه اجتماع ما احتياج مبرم به توسعه فرهنگ و دانش در تمام زمينه ها را دارد و اين مهم انجام نمي گيرد مگر اينكه تحقيق هاي گوناگون و مختلف، با ابتكار و نوآوري صورت پذيرد و خدمات آن در دسترس عموم قرار گيرد. اگرچه تا كنون ابتكار و نوآوري در زمينه هاي مختلف انجام گرفته است ولي جاي طراحي محصول آن هم در زمينه هاي الكترونيكي و ماشين هاي اداري و بومي شدن آن در كشورمان خالي مانده است به طوري كه تحقيق و توسعه در اين مقوله مي تواند راهگشايي براي رسيدن به خودكفايي و سازندگي باشد. آنچه كه شما خواننده عزيز در اين مقاله در نهايت با آن مواجه خواهيد شد، محصولي است كه نياز شما را براي جستجوي كالاي درخواستي، با قيمت و كيفيت مناسب، رفع مي كند.

در چرخه طراحي، پياده سازي و نگهداري برنامه هاي تحت وب، يكي از بزرگترين دردسرهاي مهندسي نرم افزار، طراحي مدلي براي وب سايتها مي باشد. با توجه به اينكه افراد گوناگوني با يك وب سايت در تعامل هستند در زمان طراحي بايستي تفاوت هاي دانش اين گروه ها را در تعامل با وب سايت در نظر گرفت در ايجاد يك وب سايت دولت الكترونيك مي توان اين افراد را در سه دسته زير تقسيم بندي نمود:
- متولي يا ذينفع هاي سايت كه معمولا يك ارگان دولتي مي باشند.
- طراح و توسعه دهنده سايت كه معمولا متخصصي از همان ارگان و يا يك تيم كامپيوتري هستند.
- كاربران سايت كه عامه مردم مي باشند.

شهرهاي ديجيتالي يك محدوده وسيعي از تكنولوژي هاي ديجيتال را بكار مي گيرند و مي توانند بر اساس شرايط موجود يا آينده توسعه و اصلاح يابند. در نظر گرفتن تجربيات تحقيقات و ارزيابي هاي انجام شده در دنيا و عملكرد شهرهاي ديجيتالي موجود مي تواند جهت بكارگيري مدل توسعه به ما كمك كند. بايد مدنظر قرار دارد كه نيازمندي هاي زيادي بايد ارضا شوند تا يك شهر ديجيتالي را بتوانيم اجرا كنيم، بنابراين اجراي موفق يك شهر ديجيتالي ممكن است براي مكان هاي ديگري كه شرايط اقتصادي اجتماعي آنها يكسان نباشد امكان نداشته باشد بعلاوه توسعه ويژه اي بايد به زندگي شهري پرداخته شود كه بين محيطي فيزيكي و ديجيتالي ارتباط خوب و موثرتري قرار گيرد به منظور بكارگيري شهر مناسب در ايران توجه بايد به سيستم آموزشي شود جامعه دموكراتيك و پايدار بدون گسترش قابل قبول برخي پارامترها و بدون دستيابي به يك حداقل دانش و ادبيات در حداكثر شهروندان امكان پذير نيست. بنابراين آموزش در اين جا نقش مهمي ايفا مي كند، بنابراين آنچه را كه يك كودك از يك آموزش مي آموزد نه تنها براي خود آن كودك و والدين او مهم خواهد بود بلكه براي جامعه اي كه در آن زندگي مي كند نيز مفيد خواهد بود بنابراين اصلاح سيستم تا آموزش نه تنها براي خود آموزش مفيد و سودمند، بلكه اثرات آن براي كل جامعه توزيع مي شود. در اين رابطه باور بر اين است كه آموزش ديجيتالي مسير را براي دارا بودن شهرهاي الكترونيكي موثر و دولت الكترونيكي موثر مي سازد.

شهرها، فعاليت هاي بين انسان ها را با استفاده از الگوهاي همكاري پيچيده، هماهنگ مي سازند. اين هماهنگي بايد با توجه به در حال تغيير بودن فعاليت ها انجام شود و شهرها بايد بتوانند با اين تغييرات سازگاري ايجاد نمايند. شهري كه به خوبي در حال كار است را مي توان با يك سيستم الكترونيكي بلادرنگ مقايسه نمود كه عملكرد آن از قبل با جزييات كامل تعريف شده است. صحت عملكرد يك سيستم بلادرنگ بستگي به درستي عملكرد آن از لحاظ منطقي و زماني دارد. يعني يك شهر الكترونيكي بايد از لحاظ منطقي درست عمل نمايد و البته بايد پاسخ هر درخواست را در زمان مناسب تعيين شده ارايه نمايد. ضمنا هر تغيير در يك سيستم الكترونيكي بايد با در نظر گرفتن تمامي نتايج و آثار آن، طراحي گردد. براي ايجاد سازگاري، يك سيستم پيچيده بايد در سطوح مختلف به صورت پيمانه اي باشد. پيمانه ها به صورت انبوهي از فعاليت ها تعريف مي شوند كه ميزان تبادل اطلاعاتي بين آن فعاليت ها نسبت به ميزان تبادل اطلاعاتيشان با بيرون بيشتر است. در يك شهر، پيمانه ها در واقع سازمان هاي درون آن در نظر گرفته مي شوند. يك ويژگي مهم براي اين ساختار آن است كه واسط هاي بين پيمانه ها به گونه اي طراحي شوند كه وابستگي بين پيمانه ها حداقل شود و در نتيجه خطر احتمالي اثر تغيير يك پيمانه بر ساير پيمانه ها كاهش يابد. اين واسط ها را مي توان، سرويس هاي ارايه شده توسط اين سازمان ها معرفي نمود.

بشر از ابتداي وجود فطرتا جمع گرا و تعالي گرا بوده است و در گذر تاريخ زندگي اجتماعي آن دستخوش تحولات و فراز و نشيب هاي زياد، ولي در كل رو به پيشرفت بوده و در هر دوره و زمان بنا به شرايط در جهت حفظ بقا و بهبود شرايط زندگي خود تلاش نموده، به طوري كه در اين راستا و در گذر از دوره غارنشيني، شكار و پارينه سنگي به كشف فلزات و مفرغ دست يافته و در ادامه با علم كشاورزي و فنون دامداري آشنا گرديد و در نتيجه زندگي روستايي و روستانشيني شكل گرفت و در اين روند رو به جلو با انقلاب صنعتي و توسعه كارخانجات دچار دگرگوني چشمگيري شد و با توسعه علوم و فنون، مدارس و مراكز آموزشي و دانشگاهها شكل گرفتند و با توجه به تغيير نحوه زندگي و شيوه داد و ستد و دستيابي به مايحتاج زندگي، مراكز تجاري متناسب با آن به وجود آمدند و ادارات و سازمان هاي خدماتي و امنيتي لازم مطابق با شرايط جديد ايجاد شد و در نتيجه فرهنگ شهرنشيني جايگزين زندگي روستايي گرديد، با آغاز هزاره سوم و شكل گيري عصر اطلاعات و ارتباطات، دنياي ديجيتال بر ابعاد مختلف زندگي بشر سايه انداخت و مسير پيشرفت و توسعه را به سمت دهكده جهاني تغيير جهت داد.

شبكه هاي اينترنت و پروتكل مقاوم و قابل اطمينان آن (IP)، به طور گسترده اي به عنوان زيرساخت و بستر ارتباطي انتقال اطلاعات فعلي و آينده مورد ملاحظه قرار گرفته است. سرعت انتقال اطلاعات با بكارگيري فيبرهاي نوري با پهناي باند زياد به طور فوق العاده اي در حال افزايش است. با در دسترس بودن پهناي باند بسيار زياد، توسعه سرويس هاي چند رسانه اي نظير يادگيري از راه دور، كنفرانس ويديويي، پخش راديو و تلويزيوني، و ... امكان پذير شده است. تكنولوژي هاي دسترسي موجود نظير DSL و WiMax راه حل هاي مناسبي براي دسترسي كاربران خانگي به اينترنت فراهم كرده است. علاوه بر آن، با دسترسي از طريق اترنت گيگابيت بر روي فيبر نوري انتظار مي رود سرعت دسترسي كاربران تجاري نيز به صورت فوق العاده اي افزايش يابد. بديهي است كه نتيجه بكارگيري تكنولوژي هاي دسترسي با پهناي باند گسترده موجب افزايش تقاضاي پهناي باند اينترنت خواهد شد. به همين سبب، پژوهشگران همواره در پي بهبود سيستم هاي ارسال سريع تر و تكنولوژي هاي سوييچينگ سريع تر بوده اند. پيدايش تكنولوژي هاي فيبرهاي نوري همچون همتافتگري تقسيم طول موج با چگالي بالا (DWDM)، همتافتگرهاي اضافه كننده - كاهش دهنده، و ... تاثير بسيار زيادي بر روي پايين آوردن هزينه انتقال ديجيتال داشته است.

بي شك، شهرهاي آينده همانند ديگر موجوديت ها به ويژه سازمان ها و نظام هاي متعدد علمي و تخصصي (سيستم هاي نرم افزاري يا هر سيستم علمي و فني ديگر)، متاثر از اصول، حقايق و پايه هاي نظري و علمي برگرفته از عصر اطلاعات هستند. در اين عصر، همانند هر دوره و عصر ديگري عناصر بنيادين تفكر و تصميم گيري، جهان بيني، متدها، ابزارها و حتي شيوه استفاده از آن ها دچار تحول و دگرگوني عميق گرديده است.
هرعصر و دوره داراي تمايلات و گرايشات خاص خود بوده و از اين ره آورد، اطلاعات بمثابه با ارزش ترين سرمايه و داراي، تمايل اصلي عصر اطلاعات مي باشد.
بكارگيري فناوري اطلاعات و مكانيزم هاي دانشي در ساختارها و موجوديت هاي اقتصادي و اجتماعي، برتري و مزيت خاصي براي نهادهاي بكارگيرنده آن در جهان رقابتي و مشتري مدار امروزي به دست مي دهد و از اين رو گرايش و تمايل فزاينده اي به آن در نظام هاي عصر اطلاعات احساس مي شود.
در اثبات اين مدعا، كافيست به گفتمان حاوي كلماتي نظير دولت الكترونيكي، تجارت الكترونيكي، آموزش الكترونيكي، كسب و كار الكترونيكي، شهر الكترونيك و نظاير آن توجه شود.

به منظور افزايش انگيزه در يادگيري، مساله مهم كمك به كاربران به منظور انتخاب مناسب متون، متناسب با علايق آنها مي باشد. هدف اين مقاله توسعه يك سيستم پيشنهاد دهنده شخصي سازي شده براي كاربران آنلاين در آموزش الكترونيك مي باشد. يك سيستم پيشنهاد دهنده اطلاعات مفيد را پيشنهاد مي دهد يا استراتژي هايي به كاربران براي دستيابي به اهداف شان پيشنهاد مي دهد. چنين سيستمي رفتار كاربران را بررسي نموده و پيشنهاد مناسب را ارايه مي نمايد. يك مثال ساده از چنين سيستمي يك موتور جستجوست وقتي هيچ نتيجه اي براي پرس و جوهاي آن پيدا نشود مي تواند كلمات كلمات كليدي ديگري يا پرسش هاي بهتري كه ممكن است نتابج بهتري را در بر داشته باشد پيشنهاد كند.

به انجام هرگونه امور تجاري و بازرگاني به صورت Online و از طريق شبكه جهاني اينترنت، تجارت الكترونيكي اطلاق مي گردد. اين فناوري در سال هاي اخير در بستر Internet رشد فزاينده اي داشت است. ارتباط بين فناوري و تجارت به سال هاي بسيار دور باز مي گردد. فناوري همواره باعث پيشرفت و گسترش تجارت بوده اتس. حدود 2000 سال قبل از ميلاد فينيقيان فن ساخت كشتي را به كار بردند و نخستين گروهي بودند كه از درياي مديترانه گذشتند و به سرزمين هاي دور، دست يافتند.
امروزه فناوري ارتباطات و اطلاعات سيماي جهان را دگرگون كرده و يكي از نيورهاي بزرگ شكل بخشيدن به عصر آينده و جوامع آينده به شمار مي آيد. اين فناوري با تمام ظرفيت هاي بالقوه و بالفعل خود بايد در خدمت بهبود كيفيت زندگي، ارتقاي تجارت، تعالي مناسبات مدني، دولت - ملت، بهبهود كيفيت سلامت و امنيت نظام مالي كشور توسعه نظام حمل و نقل و كاهش حوادث و سانحه ها، گسترش كمي و كيفي نظام بهداشتي و درماني، و از همه مهمتر در خدمت رشد و شكوفايي نظام آموزش، تحقيقات و توسعه فناوري كشور قرار گيرد. توسعه روزافزون و شگفت آور فناوري اطلاعات و نوفذ آن در تمامي ابعاد زندگي به خصوص در زمينه هاي تجارت و بانكداري سبب شده است كه در كشور ما نيز اقداماتي جهت مدرن سازي بانكها صورت گيرد. گذر از بانك داري سنتي به بانكداري الكترونيك يك الزام است نه انتخاب. امروزه اگر بانكي نتواند خدمات راه دور (خدمات غيرحضوري) و خدمات بانكداري الكترونيك به مشتريان خود ارايه دهد، محكوم به ورشكستگي است. چرا كه موج همه گير شبكه هاي اطلاع رساني رايانه اي منتظر نمي ماند كه جامعه بانكداري در گوشه اي از دنيا آمادگي لازم را پيدا نمياد. هجوم نياز مشتريان و فعاليت هاي تجارت الكترونيكي با روند فزاينده خود در پشت بانك ها فشار خود را وارد مي كنند. لذا شناخت نيازهاي متتريان باعث حركت هرچه بيشتر چرخ هاي بانكداري الكترونيك خواهد شد و با توجه به اينكه بانكداري الكترونيكي در ايران نسبت به ساير كشورها عقب تر است و علت عقب ماندگي هم تاخير در شروع مي باشد. به همين منظور مي بايست عواملي را كه در پذيرش بانكداري الكترونيكي موثر هستند را شناخت تا از اين طريق بتوان تاخير در شروع پروژه را جبران نمود. لذا در اين مقاله ابتدا به كلياتي در مورد بانكداري الكترونيكي و زيرساخت هاي مورد نياز جهت پياده سازي بانكداري الكترونيكي، اشاره، و سپس در مورد عواملي كه در پذيرش آن موثر هستند به بحث پرداخته مي شود.

طبق تعريف كميسيون اروپا «جامعه اطلاعاتي» به جامعه اي اطلاق مي شود كه در آن فناوري هاي ارزان اطلاعات، ذخيره سازي داده و انتقال آنها عموميت داشته باشد و اين عموميت يافتگي با نوآوري سازماني، تجاري، اجتماعي و حقوقي همراه شده باشد و از آنجچا كه شهرها اصلي ترين بستر تحقق جامعه اطلاعاتي اند لازم است در حد مطلوب به افزارهاي فناوري اطلاعات تجهيز شوند. صاحبنظران فناوري اطلاعات معتقندند مناسب ترين مجموعه كاربردي از فناوري اطلاعات، شهرها هستند، زيرا شهر الكترونيكي نه به بزرگي دنياي الكترونيكي و كشور الكترونيكي است و نه به كوچكي دانشگاه، بيمارستان، و كتابخانه الكترونيكي، به بيان ديگر شهر مجموعه مناسبي براي برنامه ريزي استفاده جامع از فناوري اطلاعات به منظور بهره برداري آحاد جامعه است. مهمترين اثر شهر اطلاعاتي، كاهش هزينه هاي مديريت شهري هم از سوي شهروندان و هم از سوي مديران شهري است كاهش ترددهاي درون شهري سرعت در ارايه خدمات، كاهش مشكلات زيست محيطي (همچون آلودگي هوا و آلودگي صوتي) و امكان ارايه خدمات كاراتر و بهينه به صورت 24 ساعته و هفت روز در هفته، فارغ از محدوديت هاي زماني و مكاني به شهروندان از ساير مزاياي اين ديدگاه جديد است. بدين لحاظ بحث توسعه اطلاعاتي مديريت شهري از مباحث نوظهور و از مفاهيم مهمي است كه به شدت مورد توجه محققان و نظريه پردازان جامعه اطلاعاتي قرار گرفته است از اين رو در اين مقاله سعي مي شود با بيان پارادايمي منسجم از مفهوم توسعه اطلاعات، به بررسي اجمالي نحوه رسوخ فناوري اطلاعات در چند شهر مهم جهان پرداخته شود، آنگاه چهارچوبي مناسب براي ارزيابي توسعه اطلاعاتي مديريت شهري ارايه و بر اساس آن شاخص هاي اصلي توسعه اطلاعاتي شهر استخراج مي گردد. در گام بعدي با بررسي برنامه فناوري اطلاعات در سه شهر مشهد، تبريز و تهران، مهمترين چالش هاي پيش روي توسعه اطلاعاتي مديريت شهري در ايران بيان مي شود. و آنگاه با توجه به نتايج حاصل از بندهاي قبل، چهارچوب كلان تحقق شهر الكترونيكي در ايران بر اساس مدل توسعه پوياي فناوري اطلاعات (مدل يو.ان.دي.پي) تبيين مي گردد.

پيشرفت فناوري اطلاعات و ارتباطات منجر به پيدايش ابزارهاي نوين ارتباطي و اطلاع رساني شگرفي در دنياي امروز گرديده است. كه اشكال متفاوتي را از نحوه انجام فعاليتها و ارايه خدمات در تمام عرصه ها پديد مي آورد. اين روش هاي نوين انجام خدمات موجب افزايش دقت، سرعت، شفافيت و كاهش زمان و هزينه و در نتيجه بهبود كيفي و كمي انجام فعاليت ها گرديده است. يكي از وجوه متصور در دنياي كنوني فناوري مبحث دولت الكترونيك مي باشد. اين مبحث با تاثير شگرف و بنيانين خويش مي توانست تاثيري به سزا در مباحث تحول اداري داشته باشد و چهره دولت را به كلي دگرگون سازد. نتايجي مانند ارتقا هرچه بيشتر كارايي و اثربخشي دولت، تسهيل دسترسي به خدمات دولتي، دسترسي هرچه بيشتر عموم به اطلاعات موجه و قابل اتكا ساختن دولت در افكار عمومي آنقدر مهم مي بانشد كه تقريبا تمامي دولت هاي جهان امروز از ابزار دولت الكترونيك بعنوان يك ابزار تحول آفرين كه قادر است آثاري جاودان بر روند فعاليت هاي دولت بگذارد غافل نبوده اند.

هنگامي كه آغامحمدخان قاجار در سال 1210 هجري قمري در تهران تاجگذاري كرد و اين شهر را پايتخت ايران اعلام داشت، تهران در مقايسه با شهرهاي آن روز ايران بسيار كوچك مي نمود. محدوده اين شهر به قدري بود كه در كمتر از يك ساعت مي شد آن را در نورديد. خانه ها و عمارات شهر در قالب معماري رايج آن زمان شكل گرفته بودند. اما اين اوضاع با پايتخت شدن شهري ديري نپاييد. روند مهاجرت به پايتخت و استقرار مراكز حكومتي روز به روز بر گستره اين شهر مي افزود.
گسترش بي رويه اين شهر و تمركز نامتقارن مراكز خدماتي و شهري موجب شده تا امروزه شاهد معضلات گوناگوني باشيم كه برخاسته از بافت شهري و طرح معماري اين شهر است. در واقع، بنا به مقتضيات هر زمان، ساخت و سازهاي بدون برنامه و پراكنده در تمامي نواحي داخلي و اطراف اين شهر آن را به مجموعه اي پيچيده و بهم تافته از مناطق و عمارات ناموزون تبديل كرده است.
آنچه كه طرح اين مثال را موجه مي سازد تجسمي است كه مي تواند در رابطه با مفهوم شهرهاي الكترونيك در ما ايجاد كند. در واقع اگر زير ساخت ها و سازه بلوك هاي سيستم هاي اطلاعاتي شهر الكترونيك را با معادل هاي ساختماني آنها جايگزين كنيم، دقيقا مي توان واژه معماري را در مورد شهر الكترونيك نيز تفسير نمود. اگر نحوه عملكرد در طراحي و پياده سازي شهر الكترونيك مشابه داستان شهر تهران باشد آنگاه شهر الكترونيك ما نيز مجموعه اي نظير شهر تهران خواهد بود. شهري كه علي رغم ظاهري آراسته و صرف هزينه و زمان بسيار، به دليل عدم برخورداري از يك معماري معين در ساخت و توسعه آن، فاقد كاربري لازم بوده و در بهترين حالت فاقد قابليت بهره گيري و ارايه ويژگي هاي مورد نظر مي باشد.

با پيشرفت تكنولوژي در سال هاي اخير، سرويس هاي زيادي براي افرادي كه از بيماري هاي مختلف رنج مي برند، ايجاد شده است. برخي مردم از بيماري هايي مانند آلزايمر رنج مي برند كه باعث فراموشي مي شود. فراموشي بيماري است كه در آن حافظه فرد دچار اختلال مي شود.
فراموشي مي تواند بر اثر اختلال در عملكرد مغز و يا يك حادثه به وجود آيد. يكي از نشانه هاي اوليه رايج در اين افراد فراموشي حافظه كوتاه مدت است كه از فراموشي به نظر ساده كه معمولا در نوسان است (كه نبايد با بيماري اشتباه گرفته شود) شروع مي شود و به يك فراموشي فراگير و در نتيجه از دست دادن حافظه كوتاه مدت منجر مي شود و در نهايت باعث مي شود كه فرد برخي از توانايي هاي روزمره خود را از دست بدهد. بنابراين اين افراد ممكن است هنگامي كه در خارج از منزل خود هستند، گم شوند كه در اين مواقع پيدا كردن آنها كار دشواري است.
در اين پروژه با استفاده از تلفن همراه و بهره گيري از سرويس پيام كوتاه متني، روشي براي يافتن افرادگم شده نظير بيماران آلزايمر ارايه شده است.

استفاده از روش هاي گردآوري الكترونيكي داده ها نخستين بار در اوايل دهه 1980 ميلادي، يعني چند سال قبل از پيدايش اينترنت و وب، در ايالات متحد امريكا صورت گرفت و در سال هاي بعد، اينترنت نيز به گسترش اين روش ها كمك كرد. در حالي كه كشورهاي توسعه يافته روش هاي مختلف گردآوري الكترونيكي داده هاي آماري را يكي پس از ديگري به اجرا درآورده و با شناخت نقاط قوت و ضعف هر يك از اين روش ها، روش هاي جديدي را بنيان نهاده اند، در ايران هنوز حتي نخستين گام ها به سوي الكترونيكي كردن فرايند گردآوري داده ها نيز با ترديد برداشته مي شوند. اين در حالي است كه از چند سال پيش، همواره صحبت از ايجاد شهرهاي الكترونيكي در ايران بوده است. بي ترديد، در صورت ايجاد شهرهاي الكترونيكي، گردآوري داده هاي آماري در آن ها نيز بايد به صورت الكترونيكي انجام گيرد. از اين رو لازم است با شناخت روش هاي موجود در اين زمينه، راهكار مناسبي براي ايجاد يك سامانه گردآوري الكترونيكي داده ها اتخاذ شود.