مقالات مديريت منابع آب ايران

امروزه فعاليتهاي انساني تاثيرات زيادي روي سيستم طبيعي گذاشته و تخريب اكوسيستم را در پي داشته است سرازير شدن انواع رسوبات و پسابهاي صنعتي ضمن آلوده ساختن آب دريا حيات آبزيان را به خطر مي اندازد سرعت و محل تخليه رسوب در ساحل بسيار مهم بوده از اين جهت كه در صورت مناسب نبودن شرايط فوق رسوبات و مواد زايد به جاي انتقال ته نشين مي شوند. بنابراين نه تنها از نظر عملكرد سيستم تخليه دچار مشكل مي شود بلكه از نظر تخريب سواحل نيز در مجاورت بنادر مشكل پهلوگيري كشتي ها به وجود مي آيد.
با توجه به اين مساله رسوبگذاري و پيامدهاي زيست محيطي اين پديده در اين مقاله به بررسي عددي چگونگي نشست مواد رسوبي تخليه شده در مجاورت مناطق ساحلي پرداخته مي شود. به اين صورت كه در مدل عددي سرعتهاي مختلف تخليه مواد رسوبي براي دستيابي به سرعت و محل مناسب تخليه مورد بررسي قرار مي گيرد.

با توجه به پتانسيل هاي موجود در اراضي شمالي كشور تامين آب به منظور انجام فعاليت هاي كشاورزي از اهميت بالايي برخوردار است. به همين دليل از گذشته هاي دور استفاده از سازه هايي چون آببندان در دستور كار كشاوزان منطقه قرار گرفته است. در اين ميان استفاده از آبهاي زيرزميني به عنوان يكي از منابع آبي سهل الوصول از جايگاه ويژه اي برخوردار بوده و مي باشد. ولي نكته حائز اهميت اين است كه در سالهاي اخير با توجه به برداشت هاي بي رويه از آب چاهها، علي رغم بارندگي هاي نسبتا مناسب در اين مناطق كه بخشي از آن باعث تغذيه آبهاي زيرزميني مي گردد. بيلان آن منفي بوده و بر كيفيت اين آبها نيز تاثير منفي گذارده است.
با توجه به خاكي بودن بستر و همچنين وسعت بسيار زياد آببندان ها در اين مناطق در اين مقاله تاثير آنها بر سفره هاي آب زيرزميني مورد بررسي قرار گرفته است.

امروزه دسترسي به منابع آب يكي از مهمترين چالشهاي دولت ها و ملتهاست چرا كه با افزايش جمعيت و فعاليت انسانها مصرف آب نيز زيادتر مي شود. اين در حالي است كه مقدار آب كره زمين ثابت است و در نتيجه نياز و وابستگي انسان به آب بيشتر مي شود. از آنجايي كه آب زيرزميني يكي از منابع اصلي تامين نيازهاي محسوب مي گردد لذا پيش بيني سطح آب زيرزميني از اهميت بالايي برخوردار است. در استان گلستان نيز از ظرفيت حداكثري آب زيرزميني براي مصارف گوناگون استفاده مي شود پيش بيني سطح آب زيرزميني به روشهاي مختلف انجام مي شود كه از آن جمله مي توان به استفاده از مدلهاي رياضي و روشهاي زمين آمار اشاره كرد. در اين تحقيق از مدل Visual Modflow 3.1 براي شبيه سازي آبخوان نرماب در سه سناريو ترسالي، خشكسالي و نرمال بررسي گرديد. نتايج نشان داد كه مدل به خوبي با شرايط منطقه تطبيق داشته و در سه شرايط خشك، ترونرمال موقعيت تراز سطح آب را بازگو است.

در مناطق شمال كشور سالانه ميليونها متر مكعب آب ناشي از بارندگي از طريق انهار و رودخانه ها به نوعي از دسترس انسانها خارج مي گردد. با توجه به محدوديت منابع آب شيرين موجود كنترل و بهره برداري از اين آبها در كشاورزي از اهميت بسزايي برخوردار مي باشد. بطوري كه نياكان ما را بر آن داشته است تا دست به خلاقيت زده و سازه اي بنام آب بندان را احداث نمايند. تغذيه آبهاي زيرزميني جمع آوري زه آب منطقه و استفاده مجدد از آنها سادگي در ساخت و موارد بسيار زياد ديگر اهميت احداث، توسعه و نگهداري آببندان به عنوان يك سازه پايدار بومي را دو چندان مي كند. در اين مقاله با بررسي هزينه هاي ساخت، لايروبي، بهسازي، بهره برداري و نگهداري تعدادي از آب بندانها، نقش اين منابع آبي مهم در مديريت و بهره وري از آبهاي سطحي اراضي شمالي كشور مورد بررسي قرار گرفته است.

دشت كهورستان يكي از مناطق مهم و كم آب استان هرمزگان مي باشد كه در 110 كيلومتري شهر بندرعباس واقع شده است. اين دشت كه داراي محدوديت منابع آب كشاورزي و شرب است مورد تهاجم آبهاي لب شور نيز قرار گرفته است. در سه دهه اخير با توجه به افزايش جمعيت منطقه گسترش اراضي زيركشت و بكارگيري سامانه هاي پمپاژ برداشت آب از منابع محدود آب شيرين به گونه اي است كه حلقه محاصره آب شيرين در آبخوان دشت را تنگ تر نموده است بديهي است كه تداوم چنين روندي منجر به شور شدن كامل ابخوان دشت و بروز مشكلات جدي اقتصادي - اجتماعي در منطقه خواهد گرديد. از اين رو مديريت استراتژيك روند تغييرات كيفي آب در دشت كهورستان برمبناي نتايج مطالعات مربوطه از اهميت بسزايي برخوردار است.
در اين مقاله ضمن بررسي پيشرفت شوري آب در ابخوان دشت كهورستان راهكارهاي بهينه مقابله با آن ارائه مي گردد. نتايج مطالعات هيدروژئوشيميايي نشان ميدهد كه سفره آب زيرزميني است مذكور از سه جهت شمال، شرق و جنوب مورد هجوم جريانهاي شور بوده و تنها از سمت غرب به ميزان محدودي با آب شيرين تغذيه مي شود.