مقالات کنفرانس بين المللي انجمن ايراني تحقيق در عمليات

در اين مقاله دو روش براي منطقه بندي استان هاي کشور ارايه مي شود. هدف از منطقه بندي آن است که هر چند استان مشابه در قالب يک گروه قرار گيرند. بدين منظور، ابتدا مفهوم مشابهت دو استان، بر پايه تعدادي شاخص کمي تعريف مي شود. سپس، نخستين الگوريتم ابتکاري براي منطقه بندي معرفي مي شود که طي آن ابتدا استان هايي به عنوان هسته مرکزي مناطق انتخاب مي شوند و سپس در هر مرحله يک استان به يکي از مناطق اضافه مي شود. در دومين الگوريتم، ابتدا استان ها بر مبناي يک مدل برنامه ريزي خطي مرتب مي شوند و سپس استان هاي مشابه در قالب مناطق قرار مي گيرند. در انتها، شاخصي براي ارزيابي طرح هاي منطقه بندي معرفي مي شود و طرح هاي حاصل از الگوريتم ها با هم مقايسه مي شوند و در صورت امکان با جابجايي هاي دوتايي بهبود داده مي شوند. از اين الگوريتم ها به عنوان مطالعه موردي، در تعيين مناطق فروش شرکت بازرگاني توسعه نيشکر استفاده شده است.

در اينجا مدلي براي شبکه توزيع زنجيره عرضه پيشنهاد مي شود که داراي خصوصياتي مانند مجموعه خانواده محصولات، کارخانه توليد مرکزي، مراکز توزيع متعدد، مکان هاي مراکز توزيع، مکان هاي انبارها و فروشگاه (نواحي مشتريان) است. سيستم نهايي روي دو مرحله کليدي تاکيد و تمرکز مي کند: مرحله برنامه ريزي، که اينجا از يک فرايند تصميم گيري بر مبناي استراتژي براي انتخاب بهترين مراکز و مراکز توزيع استفاده مي کنيم. مرحله دوم، مرحله اجرا، که يک فرايند تصميم گيري عملياتي است. در اين مرحله با توجه به جايابي انبارهاي مرکزي و انبارهاي توزيع در مرحله اول، مقدار محصولات مختلف که بايد از کارخانه به انبارهاي مرکزي و از آنجا به مراکز توزيع حمل و در نهايت بين فروشگاه هاي فروش محصولات به مشتريان توزيع شوند، مجددا مشخص مي شود. مدل ايجاد شده در اجرا با به کارگيري روش الگوريتم ژنتيک جواب هاي موجه و نزديک بهينه توليد مي کند. هدف يافتن و انتخاب بهترين تعداد، مکان ها و ظرفيت هاي کارخانه ها و انبارها، براي فعال نمودن است به طوري که همه تقاضاهاي مشتريان با حداقل هزينه در شبکه توزيع برآورده شود. برخلاف بيشتر تحقيقات صورت گرفته در گذشته، در مدل پيشنهادي، تقاضاي مشتريان، قطعي نبوده و تصادفي با توزيع مشخص نرمال و نه لزوما مستقل از يکديگر هستند. همچنين سطوح مختلفي از ظرفيت ها در مورد کارخانه ها و انبارها مورد توجه قرار داده شده است. در نهايت يک مدل برنامه ريزي عدد صحيح آميخته ايجاد شده و يک روش حل ابتکاري کارآمد ارايه شده است.

امروزه خطوط مونتاژ يکي از مهمترين اجزا بسياري از سيستمهاي ساخت و توليد هستند. يکي از راههاي افزايش بهره وري اين خطوط که باعث استفاده بهينه از امکانات سيستمهاي توليدي در جهت اهداف بنگاههاي توليد مي شود، بالانس خط مونتاژ است. در اين مقاله مساله بالانس خط مونتاژ با تابع هدف همبار سازي ايستگاههاي کاري مورد بررسي قرار مي گيرد. همبارسازي ايستگاههاي کاري باعث افزايش خروجي سيستم و تقسيم عادلانه کارها ميان کارگران مي گردد. با توجه به اينکه اين مساله يک مساله NP-hard است جهت حل آن از الگوريتم بهينه سازي کلوني مورچگان استفاده شده است. مقايسه نتايج الگوريتم پيشنهادي با تحقيقات گذشته نشاندهنده قابليت رقابتپذيري اين الگوريتم با توجه به معيار کيفيت جواب است.

در اين مقاله مي خواهيم درباره مدلهاي بهينه سازي برنامه ريزي چند شاخصه فازي تحت مجموعه هاي فازي شهودي صحبت کنيم. فرض کنيدX={x₁ ,x₂,… ,x_n}  مجموعه  nگزينه تصميم گيري و A={a₁ ,a₂ ,… ,a_m} مجموعه m مشخصه (صفت) که براي بيان اين گزينه ها به کار مي رود، باشد.

روش VIKOR به عنوان يکي از روشهاي برنامه ريزي توافقي (Compromise programming) براي حل مسايل تصميم گيري چند شاخصه در محيطهاي گسسته معرفي شده است. اين روش بر رتبه بندي و انتخاب مجموعه اي از گزينه ها بر مبناي فاصله آنها از حل ايده آل تمرکز ميکند. ما در اين مقاله با توسعه رويکرد VIKOR براي حل مسايل MODM و بکارگيري روش تجزيه Dantzig–Wolfe، مساله برنامه ريزي چند هدفه غير خطي در مقياس بزرگ باQ  تابع هدف را به مساله اي با يک تابع هدف تبديل کرده و سپس اين مساله را به کمک روشهاي متداول حل مي نماييم. در ادامه مقاله نيز با ارايه نتايجي عددي، کارايي اين روش در مقايسه با روش TOPSIS توسعه داده شده براي اين نوع مسايل تشريح شده است.

مسايل برنامه ريزي خطي نيمه نا متناهي که جزء دسته مسايل بهينه سازي مقيد محسوب مي شوند اگرچه داراي خواصي مشابه مسايل برنامه ريزي خطي متناهي هستند؛ اما در مواردي و خصوصا شيوه هاي حل با آن متفاوتند. اين مسايل به وفور در طبيعت و مباحث علمي ظاهر مي شوند. ضمن معرفي انواع مسايل برنامه ريزي خطي نيمه نا متناهي، مساله شکاف دوگاني در خصوص آن مطرح و بر مبناي آن به ارايه الگوريتم براي دوگان مسايل برنامه ريزي خطي نيمه نامتناهي شمارا پرداخته مي شود. سرانجام، پس از بيان کليات روش همگرايي که در نوع خود جديد است، به شرح عملي آن با ارايه مثال عددي پرداخته مي شود.

در اين مقاله روشي جديد براي کنترل بهينه سيستم هاي توصيف شده با معادلات ديفرانسيل خطي که داراي ضرايب کريسپ هستند، ارايه مي شود. در اين روش ابتدا با تبديل مساله داده شده به مسايل معادل غير فازي، امکان استفاده از تئوري کنترل بهينه (برنامه ريزي پويا) مهيا شده، سپس با حل مسايل معادل براي هر برش، جواب فازي در برش مورد نظر به دست مي آيد. نهايتا با ارايه مثالهاي شبيه سازي، توانمندي روش براي حل مسايل مختلف بررسي مي شود.

در اين مقاله روشي جديد براي کنترل بهينه سيستم هاي توصيف شده با معادلات ديفرانسيل غيرخطي ارايه مي شود. در اين روش ابتدا با گسسته سازي سيستم غير خطي فازي، امکان استفاده از تئوري کنترل بهينه مهيا شده، سپس با حل مسايل معادل براي هر برش، جواب فازي در برش مورد نظر به دست مي آيد. نهايتا با ارايه مثالهاي شبيه سازي، توانمندي روش براي حل مسايل مختلف بررسي مي شود.

و سعود مدلهاي تصميم گيري چند هدفه (MODM) را به سه گروه روشهاي بدون وزن دهي، روشهاي وزن دهي قبل از حل و روشهاي وزن دهي بعد از حل تقسيم مي کنند. در گروه هاي دوم و سوم تعيين نقاط موثر لازم است.
در صورتي که در يک مدل MODM، تمامي محدوديت ها و توابع هدف خطي باشند، مدل حاصله را مدل برنامه ريزي خطي چند هدفه (MOLP) گويند. معادله حدي هر محدوديت با جايگزين نمودن علايم ≥ يا ≤ با علامت = بدست مي آيد. مقادير تخصيص داده شده به متغير هاي تصميم ناشي از تقاطع معادلات حدي، مختصات نقاط گوشه اي را بدست مي دهد. در صورتي که مختصات نقاط گوشه اي در محدوديتها صدق کند، نقطه گوشه اي قابل قبول است. يک جواب قابل قبول را موثر گويند اگر جواب قابل قبول ديگري پيدا نشود که حداقل يک تابع هدف را بهبود بخشد در حاليکه هيچ تقليلي در ديگر توابع هدف ايجاد نکند.

اين روش با شرايط بهينگي (شرط K.K.T) براي مسايل LP آغاز شده و با استفاده از تجزيه QR و مساله کمترين مربعات روش سيمپلکس را گسترش مي دهد بطوريکه براي بدست آوردن جهت بهبود دهنده از باقيمانده مساله کمترين مربعات استفاده مي کند. درنتيجه الگوريتم جديدي بدست مي آيد که آنرا روش سيمپلکس ساده مي ناميم سپس با پيشنهاد تغييراتي ما را به يک مسير متفاوت و نويد بخش راهنمايي کرده الگوريتم جديدتري بدست مي دهد که آنرا روش سيمپلکس پيراسته مي ناميم.

در اين مقاله برخي روابط بين تشابه متغييرهاي مسايل نامعادله و مساله بردارهاي بهينه سازي در فضاي باناخ را تحت فرض تحدب برقرار مي کنيم. در اين مقاله آخرين کار Ruiz-Garzon تحت عنوان "نسبت بين تشابه متغييرهاي برداري نامعادله و مسايل بهينه سازي" را بسط و گستزش داده ايم.

در اين مقاله مساله بردار بهينه را که تمام توابع موجود در آن در فضاي باناخ قرار دارند را در نظر مي گيريم. کلاسهاي جديدي از توابع تعميم يافته نوع- I براي توابع بين فضاهاي باناخ را معرفي مي کنيم و بر اساس اين توابع تعميم يافته نوع- I يک سري شرايط کافي بهينگي را بدست آورده و برخي از نتايج را براي دوگان اثبات ميکنيم.

هدف اصلي از اين مقاله، معرفي الگوريتم فراابتکاري سيستم ايمني جهت حل مساله زمانبندي جريان کارگاهي منعطف با در نظر گرفتن زمان حمل و نقل کارها بين مراحل مختلف توليدي به منظور کمينه سازي متوسط زمان تکميل کارها(MCT)  مي باشد. سيستم هاي جريان کارگاهي منعطف (FFS) جايگاه بسيار مهم و گسترده اي در واحدهاي صنعتي دارند و ارايه الگوريتم هاي کارآمد براي زمانبندي اين سيستم ها همواره مورد توجه بالاي مديران واحدهاي توليدي بوده است. همچنين در اين مساله در دسترس بودن تجهيزات حمل و نقل در نظرگرفته مي شود. لذا با در نظر گرفتن اين موضوع در مساله زمانبندي سيستم هاي جريان کارگاهي منعطف موجب مي گردد که زمانبندي اين گونه مسايل، به آنچه که در واحدهاي توليدي رخ مي دهد، نزديکتر و ملموس تر باشد. از آنجاييکه اين مساله از نوع مسايل NP-Hard مي باشد، دو الگوريتم فراابتکاري کارامد سيستم ايمني(IA)  براي حل آن پيشنهاد و ارايه مي شود. در نهايت با ارايه مثال هاي عددي، کارايي اين الگوريتم را مورد بررسي مي دهيم.

در هر پروژه تعدادي فعاليت وابسته به هم وجود دارند. اجراي هر يک از اين فعاليتها نيازمند منابع متفاوتي است که بعضا محدود مي باشند. در اين مقاله اجراي بعضي فعاليتها پيوسته و بعضي ناپيوسته يا قابل تجذيه در نظر گرفته شده اند. به اين معنا که وقتي برنامه تخصيص منابع به يک فعاليت پيوسته ميسر شد، ديگر تا پايان اجراي آن فعاليت، انجام آن را متوقف نکرده و فعاليت را به صورت پيوسته تا پايان برنامه ريزي مي کنيم، ولي براي فعاليت ناپيوسته مي توان در حين اجرا، انجام آن را متوقف کرده، ادامه آن را به تعويق انداخت. هدف در اين مساله تعيين زمان شروع و حالت اجراي هر فعاليت است به گونه اي که زمان اجراي پروژه را کمينه نمايد. مساله زمان بندي پروژه با منابع محدود يک مساله NP-hard است. ما براي حل اين مساله از الگوريتم ژنتيک با "نمايش غيرمستقيم کروموزم" استفاده کرده ايم.