مقالات زمين شناسي كاربردي و محيط زيست

يكي از مشكلات ارزيابي كالاي زيست محيطي اين است كه براي اين كالاها بازاري وجود ندارد. به همين منظور بايد از روشهاي ديگري استفاده كرد. يكي ازاين روشها ارزشيابي مشروط است كه در اين تحقيق از ان استفاده شده و تمايلات مردم براي داشتن محيط زيست سالم بررسي شده است. رودخانه يك كالاي زيست محيطي است كه آلودگي ان اهميت زيادي دارد. در اين تحقيق ارزش محيط زيست براي مردم، كشاورزان، ماهيگيران، لباس شويان و شناگران در رودخانه بررسي شده است.، در اين روش مستقيما از مردم در مورد تمايل به پرداخت براي دفع آلودگي و داشتن محيط زيست تميز سوال مي شود. ميانگين تمايل به پرداخت هر خانوار ماهانه 17.6 روپيه به دست آمده است. نتايج تحقيق نشان مي دهد حفظ محيط زيست براي مردم خيلي مهم است.

منطقه مورد مطالعه با وسعت 625 كيلومتر مربع بين طولهاي جغرافيايي 45’ و 48^o درجه تا 49^o خاوري و عرضهاي جغرافيايي 45’ و 33^o درجه تا 34^o درجه شمالي واقع است. اين منطقه بخشي از برگه 1:100000 بروجرد است. سنگهاي اصلي اين منطقه را گرانيت و گرانوديوريت، با سن پالئوسن و همچنين كوارتز ديوريت و شيست تشكيل مي دهند. كاني شناسي سنگها نشانگر وجود فنوكريست هاي كوارتز، آلكالي فلدسپات و پلاژيوكلاز در گرانيتها و فنوكريست هاي سانيدين در شيست ها مي باشد. با استفاده از عكس هاي هوايي و بررسي هاي صحرايي روند گسل هاي منطقه بصورت شمال غرب - جنوب مشخص شد و دگرساني هاي قابل مشاهده در منطقه هم شامل دگرساني هاي سيليسي، كلريتي، پروپيليتي و آرژيليتي مطالعه و معرفي شد. پس از طراحي شبكه به روش مركز ثقل اقدام به برداشت 260 نمونه ژئوشيمي آبراهه اي شد كه براي 20 عنصر مورد تجزيه قرار گرفت سپس با استفاده از نرم افزارهاي رايانه اي Spss، Excel، Surfer، پردازش شد. و پس از تدوين داده ها و انجام عمليات نرم آفزاري، مقدار غني شدگي هر عنصر با استفاده از فرمول ^EI=Ci/_Cmed محاسبه و در نهايت با استفاده از روش تخمين شبكه آنومالي هاي عناصر ترسيم شد. نتايج حاصل از مطالعات ژئوشيميايي پراكندگي آنومالي عناصر Fe،Cu ،Hg ، Ag، Au، سطح بالاي اعتماد 70% در جنوب و جنوب شرق B1، B2، B4، B9، مركز B5 شمال شرق B3، شمال B6 و شمال غرب B7،B8  را نشان مي دهد.

حضور غلظت هاي بالاي فلزات سنگين به طور طبيعي يا توسط فعاليت هاي انساني باعث آلودگي محيط زيست مي شود. استفاده از گياهان مناسب براي خاك هاي آلوده به چنين فلزاتي در دهه هاي اخير بيشتر مورد توجه قرار گرفته است و فنون آلايش زدايي با شناسايي ظرفيت هاي جديد گونه هاي گياهي جديد در حال توسعه مي باشد. گياهاني كه بومي خاكهاي محتوي مقادير بيش از معمول فلز مي باشند، تحمل فلز يك ويژگي مهم براي آنهاست. مجتمع مس سرچشمه يكي از بزرگترين مراكز صنعتي معدني در ايران مي باشد كه مقدار فلزات سنگين درخاك هاي مناطق اطراف آن بيش از مناطق فاقد فعاليت معدني مي باشد. مي باشد. در اين راستا گياه درمنه با نام علمي Artemisia aucheri كه يك گياه مرتعي مهم با گسترش زياد در منطقه مورد مطالعه مي باشد، به عنوان گياه نشانگر جهت بررسي ميزان تجمع فلزات سنگين نيكل، كبالت و كروم مورد آزمايش قرار گرفت. نمونه برداري از ريشه، بخش هوايي گياه و خاك اطراف ريشه در فصل بهار 1386 در 10 ايستگاه در اطراف مجتمع سرچشمه و يك ايستگاه در منطقه ماهان كرمان به عنوان شاهد انجام گرفت. نتايج حاصل تجمع قابل توجهي از فلزات سنگين نيكل، كبالت و كروم را در گياهان منطقه سرچشمه نسبت به منطقه شاهد نشان مي دهد. تفاوت ميزان فلزات سنگين در خاك هم نسبت به منطقه شاهد بالا مي باشد.

اثرات محلي ساختگاه نقش مهمي در طراحي مقاوم سازه ها در برابر زلزله ايفا مينمايند و بايستي براي هر حالت به صورت مجزا با آن برخورد لازم صورت پذيرد. اين مساله معمولا به وسيله تدوين يك و يا تعداد بيشتري حركت مبناي طرح زمين انجام مي شود. يكي از مهمترين خطرهاي ناشي از زمين لرزه ايجاد حركتهاي شديد ناشي از گذر موج هاي الاستيك مي باشد كه نه تنها مي تواند موجب تخريب و ناپايداري سازه ها شود بلكه عاملي محرك براي ايجاد اثرهاي ثانوي مانند لغزش، فرونشست و روانگرايي است. ارزيابي پاسخ زمين يكي از مسايل مهم در ژئوتكنيك لرزه اي است. تحليل هاي پاسخ زمين جهت پيش بيني حركات سطح زمين و تدوين طيف پاسخ طرح به منظور تعيين تنش ها و كرنش هاي ديناميكي براي ارزيابي خطرات ناشي از زمين لرزه به كار ميرود. در مقاله حاضر با استفاده از داده هاي مختلف حاصل از مطالعات زمين شناسي، لرزه زمين ساخت، برآورد خطر زمين لرزه، ژئوفيزيك و ژئوتكنيك و با كاربرد آناليز عددي تاريخچه زماني شتاب، به عنوان يكي از روش هاي متداول براي تبديل حركت سنگ بستر به حركت زمين در افق دلخواه (در اينجا سطح زمين)، سعي شده است تا مقادير شتاب محتمل در سطح زمين براي گستره شهر سقز محاسبه و به صورت نقشه ارايه گردد.

خوشبختانه چند سالي است كه پيشرفت هاي علوم زمين به سمت و سويي حركت نموده كه تاثير آن در ساير شاخه هاي علوم به نحوي محسوس مشهود است. پزشكي نيز در كنار ساير علوم از مسايل طرح شده در زمين شناسي متاثر از يافته هاي آن مخصوصا در سالهاي اخير بهره مند شده است.
اين نوشتار به مسايلي نظير بررسي عوارض حاصل از افزايش يا كاهش عناصر اصلي كه بخشي از آن توسط آب آشاميدني وارد بدن انسان مي شود پرداخته است و سعي دارد ارتباط ميزان عناصر مذكور را با بيماري هايي نظير هيپو و هيپر ناترمي ، همچنين هيپو كالمي و كارديو واسكولارها و ... را بررسي نمايد و در نهايت راه هايي را در جهت حل عوارض ناشي از آن به متوليان بهداشت ، امور آب و محيط زيست پيشنهاد نمايد. با اين رويكرد، داده هاي حاصل از كيفيت آب در دشت لاهيجان - چابكسر مورد تجزيه و تحليل آماري و پزشكي قرار گرفت و مشخص شد كه برخي از نقاط اين دشت داراي منابع آبي آلوده از نظر مقدار و ميزان عناصر كيفي است كه اين عيار گاهي تا چندين برابر حد مجاز استانداردهاي جهاني مي رسد و نياز است تا با توجه و تكيه بر نتايج حاصله و ارايه برنامه ريزي هاي مديريتي، اندكي از عوارض ناشي از اين آلودگي ها و بيماري هاي حاصل كاهش يابد.

به طور كلي در تمامي مناطق داراي تمركز جمعيتي بالا مشكل دفن و هدم زباله به يكي از اساسي ترين موضوعات مورد بحث در مجموعه سازمانهاي منطقه اي در كشور تبديل شده است. شهر ساري نيز مدتهاست به خاطر مهاجرت بالا از روستا به شهر همچنين وجود مسافران خزري با اين معضل دست به گريبان است و به ناچار به خاطر عدم وجود زباله سوز و كارخانجات كمپوست در منطقه چه در سالهاي دور و چه در ساليان اخير مسوولين منطقه رو به سوي دفن زيرزميني زباله ها در داخل حوضه آبگير و آبريز منطقه نمودند. بديهي است كه استفاده از اين روش صدمات و لطمات شديدي را به آب شرب - كشاورزي و صنعتي منطقه وارد نموده است. محل دفن زباله شهرستان ساري و توابع آن در منطقه سمسكنده ساري كه در بخش شرقي رودخانه تجن واقع شده قرار دارد. شيرابه هاي حاصل از دفن در ساليانه متمادي باعث آلودگي آب زيرزميني بخش هاي پايين دست نيز گرديده است. جهت بررسي روند الودگي آب زيرزميني در لايه هاي مختلف آبخوان دراثر ورود اين شيرابه ها، مطالعات مختلف كمي وكيفي با استفاده از بررسي هواشناسي، هيدرولوزي، زمين شناسي، خاك شناسي و صحرايي انجام گرديد. با بررسي هاي صحرايي و مطالعات هواشناسي توسط متخصصين در منطقه ميزان بارندگي در محدوده دفن زباله 800 ميليمتر وحجم شيرابه هاي خروجي در محل زهكشي سطحي بين 1 الي 2.5 ليتر در ثانيه برآورد و اندازه گيري شد. اميد است با تكيه بر مطالعات تحقيقاتي و عملياتي كه كارشناسان محلي سالها بر روي آب منطقه اعمال نموده اند مشكلات نشات گرفته از آلودگي ها به حداقل رسد.

مجموعه سنگهاي آتشفشاني روستاي كهنگ درشمال شرق اصفهان و در زون آتشفشاني اروميه – دختر قرار گرفته و متشكل از سنگهاي حد واسط آندزيتي، داسيتي، مونزونيتي مي باشند. بر اساس نمودارهاي ژئوشيميايي مبتني بر عناصر اصلي اين مجموعه سنگ شناسي ماهيت كالكو آلكالن دارد. ازسوي ديگر نمودارهاي تفكيكي محيط هاي ژئوتكتونيكي، نشانگر قرارگيري اين سنگها در محدوده سنگهاي پرآلومينه مي باشد. بر اين اساس مجموعه سنگهاي مورد مطالعه ازديدگاه سنگ شناسي، ژئوشيمي و محيط ژئوتكتون يكي باسنگهاي كالكوآلكالن زون اروميه - دختر كاملا مشابه مي باشند. اين سنگها تحت تاثير آلتراسيون هيدروترمال قرارگرفته اند، بطوريكه فرمهاي آلتراسيون فراگير شامل زونهاي كلريتي، سريسيتي و آرژيليك حد واسط و غيرفراگير بصورت رگه ها و رگچه ها و پركننده حفرات در تمام واحدهاي سنگي مشهود است. كانه زايي مس عمدتا در زون سريسيتي (فيليك) و در سنگهاي مونزونيتي به وقوع پيوسته است.

زلزله يكي از بلاياي طبيعي است كه هميشه عامل ترس و وحشت بوده و وقوع آن در مناطق مسكوني زلزله معمولا با خسارت هاي مالي و جاني همراه است. براي ايمني در مقابل مخاطرات ناشي از زلزله بايد ويژگي ساختگاه و ايمني سازه ها را در نظر گرفت. ايمني محل احداث سازه ها به ويژگي هاي ژئوتكنيكي محل بستگي دارد. در اين مقاله بررسي زمين شناسي مهندسي و ژئوتكنيك محدوده شهر سقز به عنوان يك مطالعه موردي انجام شده و در آن ويژگي ليتولوژي منطقه، وضعيت سطح آب زيرزميني و عمق لايه هاي سنگي تعيين شده است. در اين بررسي از اطلاعات بدست آمده از 13 ترانشه و 17 گمانه استفاده شده و نتايج حاصل به صورت مدل سه بعدي، دياگرام نرده اي و نقشه هاي هم تراز ارايه شده است. در غالب نقاط شهر سقز رخنمون هاي سنگي با وسعت قابل ملاحظه به چشم مي خورد و ضخامت لايه آبرفتي بسيار كم است. فقط در پادگانه هاي آبرفتي غرب و شمال غربي شهر و نيز اطراف رودخانه سقز ضخامت بيشتري از رسوبات مشاهده شده است. حداقل ميزان عدد نفوذ استاندارد نيز در گوشه شمال شرقي و جنوب غربي شهر بدست آمده است كه بتدريج به سمت مركز شهر افزايش مي يابد، بيشترين مقادير Gs در شرق و غرب شهر و كمترين ميزان در شمال و جنوب شرق آن ثبت شده است.

يكي از مشكلات مهم در فرآيندهاي استخراج و فرآوري معادن به خصوص معادن سولفيد فلزي و معادن زغال سنگ زهاب اسيدي معدن (AMD) است كه منجر به اثرات زيست محيطي منفي مي شود. زماني كه مواد سولفيدي در معرض اكسي ژن و آب قرار مي گيرند زهاب اسيدي معدن (AMD) توليد مي شود. دو روش اصلي تصفيه AMD وجود دارد: تصفيه فعال (active) و تصفيه غير فعال انتخاب نوع روش تصفيه با توجه به نوع معدن، امكانات فني، اقتصادي، شرايط زمين شناسي، هيدرولوژي، توپوگرافي و همچنين ارزيابي محيطي اوليه و ارزيابي هاي حين عمل و بعد از معدنكاري انجام مي شود. در طي سال هاي اخير به منظور حفظ محيط زيست مطالعات گسترده اي در خصوص كنترل زهاب اسيدي معدن سرچشمه انجام شده كه با اجراي اقدامات كنترلي در آينده نزديك شاهد كنترل اين پديده در معدن سرچشمه خواهيم بود.

حوزه آبخيز سد لتيان با مساحت تقريبي هفتاد هزار هكتار بين طولهاي جغرا فيايي 51.23 تا 51.51 شرقي و عرضهاي جغرافيايي 35.45 تا 36.50 شمالي د ر دامنه هاي جنوبي البرز واقع شده است. حفظ منابع حياتي آب حوزه آبريز سد لتيان و جلوگيري از آلودگي آب شرب ذخيره شده در سد لتيان از طريق ساماندهي عوامل زمين شناسي، ژئومورفولوژي و زيست محيطي در سطح حوزه آبريز و ارايه طرح تو سعه پايدار جهت حفظ كيفيت منابع آب هدف پژوهشي اين مقاله مي باشد. با استفاده از آمار و اطلاعات موجود و تحقيقات به عمل آمده - استفاده از سيستم اطلاعات جغرافيايي (GIS)، موارد زير از جمله پارامترهايي مي باشند كه سعي شده تاثير آنها، در آلودگي هاي زيست محيطي حوزه آبريز سد لتيان مورد بررسي قرار گيرد:
1- عوامل تهديد كننده منابع آب (فاضلاب خانگي، زباله هاي شهري و ...)
2- نقش عوامل ساختاري نظير گسل ها و درزه ها در هوا زدگي و فرسايش پذيري سازندها و افزايش ناپايداري دامنه ها و ناهمگني و نا پيوستگي در توده هاي سنگي و تاثير آن در آلودگي هاي فيزيكي در آبخيز سد لتيان
3- معادن موجود در آبخيز سد لتيان و اثرات آنها بر منابع آب و محيط زيست
4- تاثير سازندهاي گستره سد لتيان بر كيفيت آب
با بررسي خصوصيات زمين شناسي و ريخت شناسي منطقه و با در نظرگرفتن ملاحظات تعادل رودخانه تهيه طرحي مناسب جهت حفظ كيفيت آب امري ضروري به نظر مي رسد.

بررسي، شناخت رخساره هاي ژئومورفولوژي و كنترل پيشروي رخساره هاي نامناسب ژئومورفولوژي در پروژه هاي آبخيزدار بسيار ضروري بوده و از اهميت ويژه اي برخوردار مي باشد در پروژه حاضر با استفاده از نقشه هاي زمين شناسي 1:250000 و 1:100000 و نقشه هاي توپوگرافي 1:50000 و 1:250000 و عكس هاي هوايي 1:40000 و 1:50000 و اطلاعات بومي و نقشه هاي موجود و نيز با استفاده از عمليات صحرايي، نقشه بزرگ مقياس منطقه تهيه گرديد، سپس براي تعيين حدود و وسعت رخساره هاي ژئومورفولوژي، مقاطع مختلف با جهات متنوع بر روي نقشه ترسيم شده و با استفاده از GPS و پيمايش مقاطع در روي زمين، كليه اطلاعات مورد نياز برداشت گرديد كه برداشت هاي مذكور عمدتا شامل طول و عرض جغرافيايي، فواصل نقاط نسبت به هم و نسبت به عوارض كلي، ارتفاع، تشكيلات زمين شناسي، خاك، پوشش گياهي و ... ميباشد. با استفاده از فنون كارتوگرافي نقشه ژئومورفولوژي منطقه ترسيم شده و بررسي هاي كارشناسي انجام گرديد. نتايج بررسي نشان مي دهد كه رخساره هاي ژئومورفولوژي عمدتا شامل رخساره بيرون زدگي سنگي بدون واريزه، رخساره بيرون زدگي سنگي با واريزه، رخساره توده سنگي و رخساره فرسايش آبي مي باشد كه از بين آنها رخساره توده سنگي و رخساره فرسايش آّبي بيشترين گسترش را دارند كه در پروژه هاي آبخيزداري بايد به آنها توجه كرد.

استفاده بي رويه از كودهاي شيميايي در كشاورزي علاوه بر زيان اقتصادي به دليل شستشو و هدرروي اين مواد به آبهاي سطحي و زيرزميني باعث نگراني هاي زيست محيطي در سطح جهان نيز گرديده است. از طرف ديگر گسترش شبكه هاي آبياري نيز ميزان انتقال اين مواد را تسريع مي كند. در دشت قزوين كه يكي از هشت دشت بزرگ كشورمي باشد، كودهاي شيميايي نيتراته، فسفره و پتاسه نيز مصرف قابل توجهي دارند. در اين مقاله تاثير سه روش مختلف آبياري برشسته شدن نيترات و فسفر از طريق رواناب سطحي و زهاب زيرزميني، مورد بحث و تفسير قرار گرفته است. در اين تحقيق كه در شركت كشت و صنعت مگسال در شرق قزوين در سال 1384 به انجام رسيده است، جهت تعيين ميزان نيترات و فسفر در رواناب مزارع تحت سه روش مختلف آبياري از ابتدا، وسط و انتهاي مزرعه در سه تكرار نمونه گيري شده است، همچنين جهت برداشت نمونه هاي زهاب از ظروفي پلاستيكي كوچك كه درب آنها با مته 2 ميلي متر و در فواصل منظم مشبك شده و درب قوطي با فيلتر ژئوتكستال پوشانيده شده و در عمق توسعه ريشه قرار گذاشته شد، استفاده گرديد و نمونه ها جهت آزمايش به آزمايشگاه كيفيت آب گروه مهندسي آب دانشكده كشاورزي كرج منتقل مي شد. نتايج اين تحقيق نشان مي دهد، كه ميزان انتقال نيترات و فسفر در رواناب سطحي، در روش آبياري نواري نسبت به روش آبياري جويچه اي بيشتر بوده است. ميانگين غلظت نيترات مشاهده شده در رواناب روش آبياري نواري، جويچه اي و باراني از نوع لينير خطي به ترتيب 11.91، 8.47 و 0 ميلي گرم بر ليتر و در مورد فسفر به ترتيب 0.74، 0.58 و 0 ميلي گرم بر ليتر اندازه گيري شد. همچنين انتقال نيترات و فسفر، در زهاب زيرزميني آبياري نواري نسبت به آبياري جويچه اي و آبياري باراني از نوع لينير خطي بيشتر است، كه دو روش آبياري سطحي نسبت به آبياري باراني در مورد انتقال نيترات اختلاف معني داري را نشان مي دهند. ولي در مورد انتقال فسفر در هر سه روش اختلاف معني داري مشاهده مي گردد، هرچند كه تلفات فسفر بسيار پايين مي باشد. ميانگين غلظت نيترات مشاهده شده در زهاب روش آبياري نواري، جويچه اي و باراني از نوع لينير خطي به ترتيب 21.32، 14.58 و 20.38 ميلي گرم بر ليتر و در مورد فسفر به ترتيب 0.38، 0.43 و 0.39 ميلي گرم بر ليتر اندازه گيري گرديد.

فعاليتهاي كشاورزي مانند استفاده از كود و همچنين سموم شيميايي در مزارع، به عنوان منابع غيرنقطه اي مهم در آلودگي آبهاي سطحي و زيرزميني به شمار مي روند. از طرف ديگر افزايش مصرف اين مواد شيميايي و عدم آگاهي كشاورزان در استفاده از اين مواد و همچنين كاهش منابع آب نگراني هاي زيست محيطي را افزايش داده است. در اين تحقيق در سال 1383 به منظور اثر استفاده بيش از حد كودهاي شيميايي بر آلودگي آبهاي زيرزميني در دشت قزوين به انجام رسيده است. هفت حلقه چاه در مركز تحقيقات كشاورزي اسماعيل آباد، مركز تحقيقات كشاورزي فيض آباد، منطقه كمال آباد، شركت كشت و صنعت مگسال و مزرعه آقاي احساني مورد آزمايش قرار گرفت و غلظت نيترات، فسفر و پتاسيم در اين چاهها به طور ماهانه، از فروردين 1383 به مدت 4 ماه اندازه گيري گرديد. نتايج اين تحقيق نشان داد كه غلظت NO3-N در آب زيرزميني اين مناطق در محدوده 11.2 تا 15.2 ميلي گرم بر ليتر بود، در حالي كه از نظر سازمان محيط زيست جهاني (EPA) حد مجاز NO3-N در آبهاي زيرزميني 10 ميلي گرم بر ليتر مي باشد. بيشترين غلظت نيترات مربوط به مزرعه احساني مي باشد، در اين محل علاوه بر فعاليتهاي كشاورزي فعاليتهاي دامداري نيز انجام مي گيرد. كمترين غلظت مشاهده شده در اين بررسي مربوط به محل اسماعيل آباد بوده كه دليل اين امر را مي توان به مديريت مناسب در عمليات كشاورزي و كوددهي و همچنين پايين بودن سطح زير كشت محصولات كشاورزي در اين محل نسبت داد. در محدوده بين اين دو دامنه، به ترتيب نزولي، محلهاي مگسال، كمال آباد و فيض آباد قرار دارند. غلظت فسفر و پتاسيم در چاههاي مورد آزمايش به ترتيب در محدوده 0.018 تا 0.023 و 1 تا 1.22 ميلي گرم بر ليتر اندازه گيري شد، كه در مقايسه با حدود مجاز تعيين شده جهاني پايينتر مي باشند. با توجه به متكي بودن آب شرب بعضي از ساكنين مجاور مناطق مورد مطالعه به آبهاي زيرزميني، آلودگي آب چاههاي مورد مطالعه به نيترات نگران كننده مي باشد.

افزايش روزافزون جمعيت و رشد شهرنشيني و به تبع آن گسترش واحدهاي صنعتي، باعث افزايش توليد مواد زايد و آلاينده گرديده است. يكي از مهمترين مواد آلاينده كه هر روزه ميليون ها تن از آن در سراسر جهان توليد مي گردد، مواد زايد جامد شهري (Municipal Solid Waste) است. بازيافت و تبديل همه زباله ها بدليل هزينه زياد و محدوديتهاي تكنولوژيكي عملا امكان پذير نيست. بنابراين دفن مواد زايد بعنوان يك راه حل ساده تر و كم هزينه تر همواره مورد توجه بوده است. يك مدفن بهداشتي (Sanitary Landfill) از لايه هاي متعددي تشكيل شده است. يكي از مهمترين آنها، پوششهاي كف و جداره مدفن هستند كه هدف اصلي از طراحي آنها، به حداقل رساندن نفوذ شيرابه به درون خاك اطراف محل دفن و در نتيجه جلوگيري از آلودگي خاك و آبهاي زيرزميني است. براي دستيابي به اين هدف، لايه هايي از جنس رس، غشاهاي مصنوعي و يا تركيب هردوي اينها در كف مدفن ساخته مي شوند. در اين مقاله، جزئيات و مواد تشكيل دهنده اين لايه ها به اختصار معرفي گرديده و در ادامه به بررسي عملكرد و مزايا و معايب هر يك از اين پوششها پرداخته شده است.

خليج فارس به واسطه داشتن منابع عظيم انرژي و نيز به عنوان يك شاهراه اقتصادي مهم از بدو پيدايش تاريخ مورد توجه بوده ا ست. بحران انرژي در قرن اخير، توجه به مسايل زيست محيطي و گسترش صنعت زمين گردشگري، از جمله عواملي هستند كه خليج فارس را كانون توجهات بي شمار قرار داده است.
به دليل اهميت تغييرات زيست محيطي در اين منطقه كه در پي استفاده از منابع انرژي و بروز جنگ هاي خليج در اين منطقه رخ داده است، پژوهشي با هدف مطالعات سيستماتيك روزن داران و ميزان تاثيرپذيري ساختمان پوسته آنها از عوامل بوم شناختي انجام گرفت. بدين منظور، نمونه هائي از سطح رسوبات و عمق 50 سانتيمتري از 13 ايستگاه در طول نوار ساحلي جزيره قشم برداشت ه شده است. با بررسي هاي انجام شده، 23 جنس و 35 گونه از روزن داران شناسايي شدند كه حضور روزن داران با پوسته هيالين در نمونه هاي سطحي و عمقي فراواني بيشتري داشته و كمترين حساسيت را نسبت به تغييرات زيست محيطي دارند، به خصوص حضور و فراواني گونه شاخص Ammonia beccarii Linne در تمام ايستگاه هاي مطالعاتي قابل توجه است. در حالي كه روزن داران با پوسته آگلوتينه حساسيت زيادي به تغييرات شرائط بستر و عوامل فيزيكوشيميايي داشته و در عمق 50 سانتيمتري از فراواني نسبي بالايي نسبت به رسوبات سطحي برخوردارند. همچنين توزيع و فراواني متفاوت روزن داران در نوار ساحلي شمالي و جنوبي در سال هاي اخير متاثر از حركات تكتونيكي گنبد نمكي نمكدان واقع در جنوب جزيره مي باشد.