مقالات زمين شناسي كاربردي و محيط زيست

استخراج نفت و گاز از مخازن زيرزميني همواره با توليد مقادير نسبتا زيادي آب موجود در مخزن همراه است. با افزايش ميزان برداشت هيدروكربن از مخازن نفت و گاز، مقدار آب همراه توليدي نيز افزايش مي يابد به طوري كه مي توان گفت حجم آب همراه توليدي از مخازن به عنوان جزء جدانشدني فرآيند بازيابي هيدروكربن ها، در حوزه هاي نفتي با قدمت بيشتر به مراتب بالاتر از ساير حوزه هاي نفتي با عمر پايين تر خواهد بود. آب توليدي به همراه سيالات هيدروكربني علاوه بر هيدروكربن و ذرات جامد، داراي شوري، فلزات سنگين، مواد راديواكتيو و مواد آلي محلول فراواني بوده كه هر كدام از اين مواد داراي اثرات شيميايي و زيست محيطي مخرب زيادي مي باشند. بنابراين نياز به مديريت آب همراه توليدي از مخازن نفتي و گازي كشورهاي نفت خيز جهان به ويژه ايران كه مخازن نفتي آن نيمه دوم عمر توليدي خود را سپري مي كنند و داراي مقدار آب توليدي بالايي مي باشند، در جهت دفع اين آبهاي زائد و حفظ محيط زيست امري كاملا مهم و ضروريست.
به طور كلاصه مي توان گفت منظور آب همراه توليدي از مخازن هيدروكربوري همان آبي است كه در زمان توليد نفت و گاز از يك مخزن، به همراه آنها توليد شده و به سطح زمين آورده مي شود. بررسي هاي انجام شده نشان مي دهد كه اصلي ترين عواملي كه موجب آلودگي آب همراه نفت و گاز توليدي از مخازن هيدروكربوري شده و خصوصيات فيزيكي و شيميايي آن را تغيير مي دهند، عبارتند از موقعيت جغرافيايي و ساختار زميني كه اين آب براي هزاران سال با آن در تماس بوده است و ديگر مواد آلوده كننده اي كه ضمن توليد استخراج از مواد آن مي گردند. بررسي اين عوامل آلوده كننده به دلايل مختلف بسيار مهم خواهد بود چرا كه شناخت نوع آلودگي اين آبها علاوه بر آنكه روش مناسب دفع براي ما مشخص مي نمايد، مي تواند بيانگر ضرورت مديريت و دفع آبهاي همراه مواد هيدروكربني توليدي از مخازن نيز باشد. در ادامه اين مقاله به بررسي فاكتورهاي موثر بر ميزان حجم آب توليدي از مخازن خواهيم پرداخت. عواملي از قبيل نوع تكميل چاه، آب تزريقي به مخازن به منظور حفظ فشار مخزن، ميزان دبي توليدي از چاهها و ... بدون ترديد چنانچه اين عوامل هنگام بهره برداري از يك مخزن هيدروكربوري به خوبي مديريت و كنترل نشوند، علاوه بر ضررهاي اقتصادي كه در اثر بالا رفتن هزينه توليد ايجاد مي شود، تاثيرات زيست محيطي قابل توجهي نيز در بر خواهد داشت. از طرفي بررسي هاي صورت گرفته بر روي چندين مخزن نفتي در جنوب غربي كشورمان نشان داده است كه مواردي همچون جلوگيري از تشكيل و توليد آب همراه توليدي در ته چاه، تزريق مجدد اين آب به مخازني كه با افت فشار طبيعي مواجه هستند و افزايش ميزان مواد هيدروكربني قابل توليد، دفع آب همراه و كاهش آثار زيست محيطي مخرب آنها و ... از جمله مهمترين راهكارهاي مديريتي آب همراه مي باشند.
در اين مقاله ابتدا به تعريف آب همراه توليدي از مخازن نفت و گاز و ويژگي هاي آن مي پردازيم. سپس با بررسي انواع آلودگي هاي حاصل از اين آب ها به بيان روشهاي مديريتي موثر در دفع آنها و شرح راهكارهاي مناسب زيست محيطي در اين زمينه خواهيم پرداخت.

در اين تحقيق ابتدا با انجام مطالعات ميداني و سپس جمع آوري اطلاعات و داده هاي مورد نياز با استفاده از مدل SCREEN3 و غلظت Sox و Nox منتشره از 24 دودكش و بويلر موجود در شركت پالايشگاه نفت بندرعباس (منابع نقطه اي Sox وNox ) تا شعاع 25 كيلومتري آن (با توجه به باد غالب منطقه) بدست مي آيد. سپس در محيطGIS ، مقادير بدست آمده در فواصل مذكور و در محدوده تحت تاثير بر روي نقشه جغرافيايي بندر عباس نشان داده مي شود. در واقع مناطقي كه تحت تاثير مقادير مختلف SOx و NOx قرار گرفتند، همراه با نوع كاربريشان مشخص مي شوند و سپس به ارايه پيشنهادات براي رفع يا كاهش آلودگي ناشي از آلاينده هاي  SOx و NOx پرداخته مي شود؛ اين تحقيق مي تواند يك منبع علمي در زمينه ميزان انتشار SOx و NOx خروجي دودكش هاي شركت پالايش نفت بندرعباس (منابع نقطه اي NOx وSOx ، به منظور مديريت صحيح باشد.

رانش زمين از جمله بلاياي طبيعي است كه همه ساله تلفات و خسارات فراواني در نقاط مختلف كره زمين بر جاي مي گذارذ. اكثر از اين پديده بعنوان يكي از بلاياي طبيعي نام برده مي شود اما گاها دخالت هاي انسان در طبيعت نيز باعث بروز يا تشديد اين پديده مي گردد. پديده مذكور از نظر زمين شناسي جزيي بنظر مي رسد ليكن از نظر تلفات انساني و خسارات بعنوان يك فاجعه بشمار مي آيد. عوامل متعددي از جمله بارش، زلزله، سيل، آتشفشان، خشكي، طوفان، از بين رفتن پوشش گياهي، ناپايداري خاك، نوع خاك و شيب زمين بطور مستقيم يا غير مستقيم مي تواند باعث تحرك قسمتهايي از سطح زمين شود. بزرگترين و زيانبارترين رانش زمين در سال 1998 بر اثر وقوع گردباد و آتشفشان در آمريكاي مركزي و ايالات متحده رخ داده كه علاوه بر خسارات فراوان، 24000 نفر كشته و 1.5 ميليون نفر بي خانمان بر جاي گذاشت و بر اثر وقوع آتشفشان، حرارت ناشي از آن باعث آب شدن برف و يخ شده و رانش ايجاد شده هزاران نفر را در كام مرگ فرو برد. بررسيهاي بعمل آمده نشان مي دهد كه اكثر زمين لغزه هاي صورت گرفته بر اثر وقوع بارش، سيل، و شيب زمين بوده است كه مي توان از طريق افزايش پوشش گياهي از جمله ايجاد جنگل و حفظ مراتع، خاك را تا حدودي تثبيت نمود و از بروز سيل كه اكثر توام بارانش زمين و تخريب اراضي مي باشد جلوگيري بعمل آورد. نمونه بارزي از سيل ويرانگر در يونان كه اخيرا بوقوع پيوست ناشي از آتش سوزي 180 هزار هكتار جنگل در اين كشور بود كه باعث از بين رفتن پوشش گياهي و بروز سيل گرديد و اين مساله نيز منجر به تخريب قسمتهايي از زمين گرديد. در همين راستا بمنظور بررسي و مطالعه بيشتر تعدادي فيلم مستند و زنده از انواع رانش هايي كه در سال هاي 2007-2006 در نقاط مختلف كره زمين رخ داده توسط نگارنده تهيه و گردآوري شده و علل و عوامل وقوع اين پديده در ابعاد مختلف مورد بررسي و تفسير قرار گيرد تا با بررسي دقيق تر موضوع گام هاي مثبتي در حفظ خاك و كاهش آثار تخريبي اين پديده برداشته شود.

كانسار مس پورفيري سونگون در استان آذربايجان شرقي و در فاصله 130 كيلومتري تبريز و 32 كيلومتري شهرستان ورزقان واقع است. تركيب استوك پورفيري سونگون و دايكهاي همراه از كوارتز مونزوديوريت تا كوارتز مونزوديوريت تا كوارتز مونزونيت و گرانوديوريت تا گرانيت متغير است آلتراسيونها در سونگون پورفيري و دايكها آرژيليك، فيليك، پتاسيك، پروپليتيك ميباشد. در مغزه هاي واحد سونگون پورفيري بيشترين آلتراسيون، فيليك و پتاسيك- فيليك مي باشد زونهاي كاني زايي را در اين كانسار ميتوان به سه بخش عمده تقسيم نمود: زون اكسيد، سوپرژن و هايپوژن. كاني زايي در زون هايپوژن بصورت انتشاري، رگه اي و رگچه اي است. عيار متوسط موليبدن در بخش هايپوژن، 252 گرم در تن (0.02%) مي باشد و دامنه تغييرات آن از 2.43 تا 1520 گرم در تن مي باشد.

اين تحقيق با هدف مطالعه زباله هاي سازند تله زنگ در پابده در برش تاقديس كمستان، تشخيص ميكروفاسيس ها و تعيين محيط رسوبي قديمه زبانه هاي سازند تله زنگ در سازند پابده صورت گرفته است. برش مورد مطالعه در تاقديس كمستان در 45 كيلومتري شمال غرب شهرستان ايذه در استان خوزستان واقع شده است. مقطع مورد مطالعه مرز جانبي سازندهاي پابده و تله زنگ بوده و زبانه هايي از سازند تله زنگ به صورت بين انگشتي (inter fingering) در سازند پابده قرار گرفته است. اين زباله ها عمدتا از آهك تشكيل شده است كه غالبا داراي فرامينيفرهاي بنتيك بزرگ (LBF) به همراه ذرات و غير اسكلتي مي باشند. در اين مطالعه بر مبناي فراواني و توزيع فرامينيفرها و اجزاي موجود، رخساره هاي متفاوت و محيط رسوبي قديمه تعيين گرديده است. بررسي رخساره ها منجر به شناسايي 7 ميكروفاسيس، مربوط به كمربندهاي رخساره اي درياي باز (O₁, O₂, O₃)، سدي (B) و لاگون(L₁, L₂, L₃)  گرديد و در نهايت يك محيط رمپ كربناته براي اين زباله ها در نظر گرفته شد.

پردازش داده هاي مربوط به ماكروبنتوزهاي شاخص در ايستگاه هاي مطالعاتي رودخانه در منطقه دورود با توجه به سيستم ساپروبي و ارزش بيولوژيكي (Z) نشان داد كه متوسط توان توليد در اين منطقه 321.39 كيلوگرم در هكتار در سال است. در بهمن ماه به ميزان توليد كل 426.5 داراي بيشترين توان توليد و در مهر ماه با توليد كل 213.3 داراي كمترين توان توليد است. از نظر مجموع فراواني ماكروبنتوز (N) از بيشتر به كمتر شامل فصل زمستان، فصل بهار، فصل پاييز، فصل تابستان مي باشد. از نظر ارزش بيولوژيكي تابستان داراي بيشترين ارزش بيولوژيكي در تمام ايستگاه هاي مطالعاتي نسبت به فصول ديگر بود. ارزش بيولوژيكي در ايستگاه هاي 2 و 3 در فصل تابستان بيش از 2.5 بود بنابراين از نظر توان توليد طبيعي مد نظر قرار نگرفت. در ماه شهريور و مهر به دليل كاهش بيش از حد دبي آب و اثرات آلوده كننده هاي متمركز و غير متمركز در ايستگاه هاي 2، 3، 6، 7، 8، توان توليد به دليل ارزش بيولوژيكي بيش از 2.5 مورد ارزيابي قرار نگرفت.

جهت بررسي رخساره ها، توالي ها و محيط رسيوبي ممبر 1 و 2 سازند خوش ييلاق در برش ميقان در 34 كيلومتري شمال شرق شاهرود يك برش چينه شناسي با ضخامت واقعي 896 متر انتخاب گرديد كه 319 متر از آن آواري بوده و به ممبر 1 سازند خوش ييلاق تعلق دارد و بقيه آن يعني 577 متر نهشته هاي كربناته بوده و به ممبر 2 تعلق دارد و از نظر ليتولوژي شامل آگلومرا، كنگلومرا، ماسه سنگ، آهك ماسه اي، سنگ آهك مارني و دولوميتي، شيل آهك و دولوميت ناپيوستگي آذرين پي (Noncon formity) بر روي بازالت هاي تيره سلطان ميدان قرار گرفته است. جهت برداشت هاي صحرايي بهترين مسير پيمايش انتخاب شده و پس از نمونه برداري و بررسي خصوصيات پتروگرافي، مقاطع نازك از نمونه هاي برداشت شده تهيه گرديد و خصوصيات ميكروسكوپي آنها مورد بررسي قرار گرفت و در نهايت بر اساس مجموعه مطالعات انجام شده و بررسي رخساره هاي ميكروسكوپي 2 مجموعه رخساره اي شامل رخساره هاي آواري و كربناته تشخيص داده شد كه رخساره هاي آواري از 3 كمربند رخساره اي شامل 1- رودخانه بريده بريده، 2- رودخانه مه آندري، 3- رخساره هاي ساحلي تشكيل شده است. و رخساره هاي مربوط به واحد كربناته از زير محيط هاي پهنه هاي جذر و مدي، لاگون، سدبيوكستي و درياي باز تشكيل شده است.
تغييرات عمودي ميكروفاسيس ها و مقايسه آنها با منحني تغييرات سطح آب دريا سبب تفكيك 3 سكانس رسوبي پيشرونده بزرگ كه خود از 26 پاراسكانس كوچك مقياس مي باشد تشكيل گرديده است.

در پاييز 1386 (شرايط جريان آرام) نمونه هاي رسوبات بستر از محل 30 ايستگاه و نمونه هاي جگر ماهي از 9 ايستگاه در حوزه آبريز رودخانه سرباز جمع آوري شده و براي 15 عنصر در رسوبات بستر و جگر ماهي مورد آناليز قرار گرفتند. نتايج براي عناصر آرسنيك، كادميوم، كروم، مس، آهن، سرب، منگنز، سلنيوم، كبالت، جيوه، موليبدن، نيكل، واناديوم، نقره و روي ارايه شده كه در اين گزارش وجود دارد. 13 عنصر در تمامي نمونه هاي رسوبات بستر پيدا شدند. 12 عنصر نيز در نمونه هاي جگر ماهي در بيش از 50% ايستگاه ها مشخص شد. غلظت بك گراند عناصر كمياب در رسوبات بستر به وسيله ترسيم نمودار فراواني تجمعي غلظت عناصر كمياب در تمامي سايت ها محاسبه شد. آرسنيك كادميوم، سرب، سلنيوم، جيوه، نقره و روي جهت تحليل هاي جزئي تر انتخاب شد. غلظت آرسنيك، جيوه، سرب، سلنيوم و روي بيشتر از غلظت بك گراند در سايت ها بود. در حوزه مورد مطالعه غلظت عناصر كمياب در رسوبات بستر به سمت پايين دست رودخانه افزايش مي يابد. اما تمركز عناصر كمياب در جگر ماهي از روند غلظت عناصر در رسوبات بستر پيروي نمي كند. تغييرات غلظت عناصر كمياب به سمت پايين دست رودخانه ممكن است در نتيجه تغييرات زمين شناختي، شرايط شيميايي و ويژگي هاي فيزيكي محيط رسوبي به وجود آيد.

يكي از موثرترين روشها در كاوش و پي جويي كانسارهاي آهن، استفاده از روش هاي ژئوفيزيكي بويژه روشهاي مغناطيسي و مگنتومتري مي باشد. به طور معمول در اولين مرحله اكتشاف كانسارهاي آهن از روش مگنتومتري استفاده مي شود. هدف اصلي از انجام عمليات مگنتومتري پي بردن به محدوده گسترش و عمق نسبي ماده معدني به منظور مشخص كردن محل حفر گمانه هاي اكتشافي براي تعيين ذخيره احتمالي كانسار مي باشد. در اين تحقيق با طراحي شبكه برداشت با ابعاد 25*25 و 50*50 و انجام عمليات مگنتومتري اقدام به برداشت 2678 نقطه در منطقه سرخه ديزج شد. با انجام تصحيحات و تهيه نقشه ميدان مغناطيسي كل، باقيمانده، فراسو، تبذيل به قطب، تحليلي و اويلر و تفسير آنها شكل كلي ذخيره مشخص و نقاط بهينه حفاري جهت كارهاي تفصيلي مشخص گرديدند.

كانسار تالك آبقه در شهرستان تايباد و در استان خراسان رضوي در شرق ايران واقع است. اين محدوده از نظر زمين شناسي در زون ايران مركزي قرار گرفته است و رديف هاي سنگي از پروتوزوئيك پسين تا كوارترنري در اين منطقه برونزد دارد. در محدوده معدني سنگ هاي رسوبي آهك و دولوميت مربوط به پالئوزوئيك و سنگهاي رسوبي ولكانيكي و كمپلكس هاي آتشفشاني دگرگونه با سن سنوزوئيك برونزد دارد. دگرگوني ناحيه اي به همراه نفوذ محلول هاي هيدروترمال باعث دگرساني سنگ هاي كربناته گرديده است، بطوريكه ماده معدني در بين تالك شيست ها و در كنتاكت با اسكارن ها بوجود آمده است. بر اساس نتايج حاصله از تجزيه شيميايي 7 نمونه متوسط به روش (XRF) ميزان اكسيد منيزيم در ماده معدني بين حداقل 21.8 درصد تا حداكثر 30.70 درصد تغير است. ضمن آنكه بر اساس نتايج حاصل از مطالعات كاني شناسي نمونه هاي معدني به روش (XRD) كاني تالك فاز اصلي كاني هاي سازنده كانسار مي باشد، و كاني هاي كلريت و ترموليت فاز فرعي ماده معدني را مي سازد. با توجه به نتايج حاصل از تست هاي فيزيكي كانسار تالك آبقه به دليل بالا بودن ضريب انبساط و انقباضي ميتواند در صنايع سراميك سازي كاربرد وسيعي داشته باشد.

اصلي ترين سازندهاي زغالدار در ايران شامل سازندهاي شمشك و هجدك مي باشند. معادن زغالسنگ موجود در سازندهاي مذكور داراي فسيل هاي گياهي خاصي هستند كه سن زمين شناسي رتين- لياس را براي سازند شمشك نشان مي دهند. منطقه مورد مطالعه از نظر تقسيمات زمين شناختي در البرز مركزي واقع شده است و از لحاظ چينه شناسي داراي تنوع زماني زيادي است به طوري كه از سنگ هاي قديمي با سن پركامبرين تا رسوبات عهد حاضر در آن ديده مي شود. قديم ترين سنگ ها در منطقه متعلق به سازند كهر مي باشند كه به طور تدريجي در زيرسازند سلطانيه قرار گرفته است.
منطقه مورد مطالعه در شمال شهرستان آبيك واقع گرديده و سازند شمشك كه شامل مجموعه اي از ماسه سنگ، سيلتستون، شيل و رس سنگ است در منطقه گسترش زيادي دارد. مطالعات انجام شده آب و هواي گرم و مرطوب نزديك به نيمه حاريه اي را در زمان تشكيل اين سازند نشان مي دهند.
براي مطالعه ماكروفسيل هاي گياهي پس از بازديد مقدماتي از منطقه، افق هاي حاوي سنگواره هاي گياهي تعيين شده و نمونه برداري سيستماتيك انجام گرديد. در طي نمونه برداري حدود 150 نمونه جمع آوري شد. پس از انتقال نمونه ها به آزمايشگاه سطح نمونه را با برس هاي نرم تميز نموده و با استفاده از استريوميكروسكوپ با بزرگنمايي مناسب مشخصات اصلي جهت رده بندي مشخص گرديد.
اصلي ترين جنس ها و گونه هاي شناسايي شده از سنگواره هاي گياهي مورد مطالعه عبارتند از:

Zamites gigas, Anomozamites inconstans, Pterophyllum longifolium, Ptilophyllum acutifolium, Dictyozamites falcate, Zamites gigas, Nilssoniopteris vittata, Williamsonia gigas, Cycadites cteis, Ctenis sulcicaulis, Pseudoctenis eathiensis, Nilssonia brevis, Beania sp.

كانسار سيليس مايان 6 كيلومتري غرب مشهد در استان خراسان رضوي در شرق ايران واقع گرديده است. بيشترين برونزهاي سنگي محدوده معدني شامل فيليتهاي مشهد با سن ترياس در تناوب با شيل، ماسه سنگ و كنگلومراي ژوراسيك است. لايه هاي كنگلومرايي واجد پبل هاي گرد شده سيليسي متعلق به نواحي كم عمق ساحلي است. اين پبل ها كانسار سيليس مايان را ساخته است. نتايج مطالعات كاني شناسي و شيميايي بر روي نمونه هاي معروف نشان مي دهد كه كاني كوارتز فاز اصلي و كانيهاي مسكويت و فلدسپار فاز فرعي كانيهاي كانسار را مي سازد. مقايسه مقدار ميانگين اكسيدهاي اصلي SiO2, Al2O3, Fe2O3 كانسار با استانداردهاي ارايه شده در صنعت شيشه بيانگر آن است كه تركيب شيميايي كانسار مورد مطالعه در محدوده استاندارد ماسه هاي سيليسي مورد استفاده در تهيه شيشه رنگي و تخت و الياف شيشه اي است و با انجام روش هاي فرآوري از قبيل جدايش مغناطيسي و روش ثقل سنجي به محدوده استانداردهاي سيليس مورد استفاده در توليد شيشه هاي شفاف نيز خواهد رسيد.

زمين لغزش به عنوان يك پديده مهم و گسترده بصورت متعدد در ايران به وقوع مي پيوندند و باعث ضرر و زيانهاي فراوان با پيامدهاي اقتصادي و اجتماعي ناگوار مي شود، به همين دليل كنترل لغزش زمين و پايدار سازي دامنه ها از اهميت بالايي برخوردار مي باشد. بطور كلي، اصلاح زمينلغزش در بر گيرنده انواع حركات دامنه اي است و عموما به كليه رويدادهايي كه در اثر ناپايداري در دامنه ها اتفاق مي افتند و باعث جابجايي توده ها در روي دامنه مي شود، گفته مي شود. يكي از عوامل بي ثباتي دامنه ها نيروي جاذبه است و بهمين دليل براي پايدارسازي زمين كاهش نيروي محركه و افزايش نيروي مقاوم آن بايد مدنظر قرار گيرند. آب نيز يكي ديگر از عوامل ناپايداري زمين مي باشد كه در سطح باعث تخريب و فرسايش شده و در قسمتهاي عميق تر به غير از فرسايش باعث ايجاد فشار آب منفذي و كاهش مقاومت زمين نيز مي شود. تا كنون طرح ها و روش هاي متعددي در جهت پايداري دامنه و مهار رانش زمين پيشنهاد شده اند و در اين مقاله به بررسي آخرين روش هاي متداول براي زهكشي محدوده طرح كه در چند سال گذشته ابداع شده اند پرداخته مي شود. اين روش ها با دو هدف حفاظت از محيط زيست با استفاده از مواد بازيافتي و به كارگيري آنها براي مهار ناپايداري دامنه ها به كار مي روند.

اصلي ترين سازندهاي زغالدار در ايران شامل سازندهاي شمشك و هجدك مي باشند. معادن زغالسنگ موجود در سازندهاي مذكور داراي فسيل هاي گياهي خاصي هستند كه سن زمين شناسي رتين- لياس را براي سازند شمشك نشان مي دهند. منطقه مورد مطالعه از نظر تقسيمات زمين شناختي در البرز مركزي واقع شده است و از لحاظ چينه شناسي داراي تنوع زماني زيادي است به طوري كه از سنگ هاي قديمي با سن پركامبرين تا رسوبات عهد حاضر در آن ديده مي شود. قديم ترين سنگ ها در منطقه متعلق به سازند كهر مي باشند كه به طور تدريجي در زيرسازند سلطانيه قرار گرفته است.
منطقه مورد مطالعه در شمال شهرستان آبيك واقع گرديده و سازند شمشك كه شامل مجموعه اي از ماسه سنگ، سيلتستون، شيل و رس سنگ است در منطقه گسترش زيادي دارد. مطالعات انجام شده آب و هواي گرم و مرطوب نزديك به نيمه حاريه اي را در زمان تشكيل اين سازند نشان مي دهند.
براي مطالعه ماكروفسيل هاي گياهي پس از بازديد مقدماتي از منطقه، افق هاي حاوي سنگواره هاي گياهي تعيين شده و نمونه برداري سيستماتيك انجام گرديد. در طي نمونه برداري حدود 150 نمونه جمع آوري شد. پس از انتقال نمونه ها به آزمايشگاه سطح نمونه را با برس هاي نرم تميز نموده و با استفاده از استريوميكروسكوپ با بزرگنمايي مناسب مشخصات اصلي جهت رده بندي مشخص گرديد.
اصلي ترين جنس ها و گونه هاي شناسايي شده از سنگواره هاي گياهي مورد مطالعه عبارتند از:

Zamites gigas, Anomozamites inconstans, Pterophyllum longifolium, Ptilophyllum acutifolium, Dictyozamites falcate, Zamites gigas, Nilssoniopteris vittata, Williamsonia gigas, Cycadites cteis, Ctenis sulcicaulis, Pseudoctenis eathiensis, Nilssonia brevis, Beania sp.

بررسي جغرافياي طبيعي ايران و نيز امكان سنجي هر كدام از جاذبه هاي گردشگري قابل سرمايه گذاري در كشور ما بيانگر آن است كه اكوتوريسم در ايران يك منبع اقتصادي كم نظير، خاص، بسيار مستعد و البته رها شده به حال خود است. موقعيت اكوتوريسمي ايران در وهله نخست ناشي از شرايط توپوگرافيكي آن در جوار منطقه پرفشار جنب حاره است. بطور معمول انتظار مي رود كشورهايي كه در اين حوزه پرفشار قرار دارند برخوردار از اقليم خشك و نيمه خشك و چشم انداز زيستي ناشي از پديده اقليمي باشند، اما مجموعه اي از عوامل تكتينيكي كه شامل مجموعه اي از چين خوردگي هاي اول و دوم و سوم زمين شناسي است موجب شده است ايران به يكي از بلندترين فلات هاي دنيا تبديل شود. در نتيجه عامل ارتفاع به شدت در تقابل با عامل عرض جغرافيايي عمل كرده و موجب شده كه وضعيت طبيعي ايران تفاوت هاي بسياري با موقعيت جغرافيايي آن در كره زمين داشته باشد. عوارض طبيعي زمين شناختي و پديده هاي زمين شناسي نظير ياردانگ هاي جنوب و شهر صخره اي بهشت گمشده شهداد و گل افشان هاي بلوچستان، فرسايش در رسوبات نئوژن در گستره مكران، پيرامون جاسك، بازالت هاي منشوري، شرق قله دماوند، شمال پلور، البرز مركزي، بازالت هاي منشوري، تربت حيدريه، بين بخش بايگ و روستاي فديهه، بازالت هاي منشوري، معدن گوريد، بازالت هاي منشوري، منطقه ماكو، تخت سليمان و زندان سليمان، تكاب، روستاي كندوان، گل فشان هاي چندگانه مكران، كنكرسيون هاي آهك ليمونيتي در آهك هاي سازند قم، يخچال طبيعي و يخ رفت چكاد كوه، روانه هاي طنابي شكل كوه آرارات در ماكو، ستون هاي باقي مانده از فرسايش (دود كش جن) در منطقه تكاب، ستون هاي معروف به سنگ آدم (آدم داشي) در ماهنشان، دودكش جن در منطقه ماهنشان، فرسايش پوست پيازي در بازالت هاي دماوند مي تواند يكي از منابع مهم درآمد ارزي در عرصه هاي جهانگردي باشند. بر اساس گزارش شوراي توريسم و مسافرت جهاني درآمد ناشي از جهانگردي اكنون بالغ بر يك دهم توليد ناخالص دنيا را تشكيل مي دهد. كارشناسان گردشگري اعلام كرده اند كه ايران برخورداري از سوابق افتخار آميز، آثار مهم و برجسته تاريخي و فرهنگي، طبيعت جذاب و تنوع شرايط اقليمي يكي از ده قطب اصلي جهانگردي در جهان است. با وجود اين نتايج آمارهاي مربوط به سهم ايران از درآمدهاي جهاني گردشگري نا اميد كننده است. بر اساس اين اطلاعات موجود در سال 1381 متجاوز از 600 مليون جهانگرد در جهان، 400 ميليارد دلار نصيب كشورهاي مختلف كرده اند. آمار رسمي حاكي است كه سهم ايران در اين ميان بسيار ناچيز (در حد جذب كمتر از يكدهم درصد از كل جهانگردان) بوده است. بنابراين لازم است تا مسوولان در خصوص استفاده از جاذبه هاي گردشگري در جهت جذب توريست برآيند. هدف از انجام ايت تحقيق آن است كه با ارايه راهكارهايي به توسعه اكوتوريسم از طريق پديده هاي زمين شناختي كمك نمايد. روش تحقيق جمع آوري اطلاعات به روش كتابخانه اي، استفاده از اينترنت و ترجمه متون مي باشد. نتايج تحقيق حاكي از آن است كه ايران به دليل داشتن پديده هاي زمين شناختي منحصر به فرد قادر خواهد بود گردشگران زيادي را جذب و درآمد زيادي را عايد كشور نمايد.