مقالات پترولوژي كاربردي

محدوده مورد مطالعه در 120 کيلومتري شرق شهرستان شاهرود قرار گرفته است، بر اساس مطالعات ميکروسکوپي، واحدهاي سنگي اين منطقه، شامل آندزيت، بازالت، تراکيت، تراکي آندزيت، آلکالي بازالت مي باشد. همچنين بر اساس موقعيت حضور، نمونه ها در سري آلکالن طبقه بندي شده اند. بر اساس موقعيت تکتونيکي نيز واحدهاي سنگي منطقه در محدوده کالک آلکالن بازالت قرار مي گيرد و نمودار تعيين کننده سري ماگمايي، ماهيت آلکالن اين گدازه ها را نشان مي دهد.

منطقه مورد مطالعه در جنوب غربي قوچان بين روستاهاي آق قلعه و خرق واقع شده است. از لحاظ تقسيم بندي زون هاي ساختاري ايران جزء زون بينالود محسوب مي شود. عمده سنگ هاي منطقه را واحد هاي آتشفشاني آندزيتي، آندزيت بازالتي، بازالتي و واحدهاي نيمه عميق توناليتي (داسيتي) تشكيل مي دهند. به طور کلي محيط تشکيل اين سنگها را مي توان يک محيط مرتبط با فرورانش و جزء محيط هاي حاشيه فعال قاره اي به شمار آورد.

منطقه مورد مطالعه در 50 کيلومتري جنوب شهر كاشان در دره ابيانه واقع شده است. در اين مطالعه بارزسازي پهنه دگرساني به منظور شناسايي پتانسيلهاي کانسارسازي مورد بررسي قرار گرفته است. در اين منطقه آلتراسيون سطحي به شدت اثر کرده و سطح منطقه در اثر اکسيده شدن آهن به زردي گراييده است. ابتدا با پردازش داده هاي رقومي ماهواره اي مناطق داراي پتانسيل کاني سازي، شناسايي شده و در مراحل بعدي با انجام برداشتهاي صحرايي، مطالعات ميکروسکوپي و انجام آناليزهاي شيميايي، مطالعات تکميلي از جمله بررسي کنترل کننده هاي ساختاري، نوع دگرساني، کانسار پلي متاليک و کانيهاي در بر گيرنده کانسار مورد بررسي قرار گرفت. در اين مطالعه از داده هاي ماهواره اي ETM⁺ و داده هاي IRS استفاده شده و به روش RGBI با يکديگر تلفيق شده اند. از جمله تكنيك هاي مختلف پردازش داده هاي رقومي نظير نسبت باندها، آناليز مولفه هاي اصلي (PCA) مي باشد. با شناسايي گسلهاي اصلي و فرعي منطقه نقش آنها در ايجاد زون دگرساني مشخص گرديد. دو گسل با راستاي شمال غربي- جنوب شرقي در طرفين ناحيه دگرسان شده نقش اصلي در كنترل اين ناحيه را داشته اند. با توجه به مطالعات زمين شناسي که در منطقه صورت گرفته است، پهنه دگرساني داراي واحدهاي سنگي مختلف شامل آهک، ماسه سنگ برشي، داسيت، آندزيت، ريوداسيت و ديوريت مي باشد. سنگ هاي آلتره شده حاوي کلريت، اپيدوت، پيريت و اکسيدهاي آهن هستند. آنوماليهاي شيميايي اين منطقه داراي پتانسيل بالايي از فلزات گرانبها است. نتايج حاصل از آناليزها شيميايي برخي از نمونه ها نشان مي دهد آنتيموان يه ميزان حداكثر12700ppm ، نقره به ميزان 2500ppm ، آرسنيك به ميزان 896ppm و طلا به ميزان  150ppbدر توده سنگ مي باشد.

در راستاي بررسي مجموعه دگرگوني شمال گلپايگان، تفكيك دقيق واحدهاي ليتولوژي و پهنه هاي برشي اين مجموعه از اهميت ويژه اي برخوردار بود. به دليل وجود ليتولوژيهاي متنوعي از پالئوزوئيک تا عهد حاضر، حداقل سه مرحله دگرشکلي در اين مجموعه دگرگوني و نقش گسلها در شكل گيري اين مجموعه تهيه نقشه زمين شناسي دقيقي از منطقه ضروري بود. با در نظر گرفتن نتايج حاصل از بررسي هاي زمين شناسي و آناليز شيميايي نمونه ها و با انجام پردازش هاي تفصيلي داده هاي رقومي ماهواره اي، واحدهاي سنگي از يکديگر تفکيک شده و در نهايت با تلفيق کليه داده ها نقشه زمين شناسي مجموعه دگرگوني تهيه گرديد. نقشه تهيه شده تفاوتهاي قابل توجهي با نقشه هاي از قبل موجود در خصوص گسترش و سن واحدهاي ليتولوژي و دگرگوني و همچنين ساختار منطقه را نشان مي دهد. با توجه به شناسايي گسلهاي اصلي منطقه از جمله گسلهاي ورزنه و اسفاجرد با راستاي کلي شمال غربي- جنوب شرقي در اين مطالعه مي توان موقعيت و نحوه ايجاد پهنه برشي را در اين مجموعه دگرگوني بيان نمود. ميلونيتي شدن اين پهنه برشي در محل تلاقي گسلهاي مذكور با راستاي کلي مجموعه دگرگوني که داراي راستاي AZ80 مي باشد به وجود آمده و با فاصله گرفتن از اين محل شدت ميلونيتي شدن کاهش مي يابد.

 توده نفوذي آستانه در 40 کيلومتري جنوب غرب اراک و در زون سنندج-سيرجان واقع شده است. سنگهاي منطقه مورد مطالعه شامل سنگهاي آذرين دروني است. ترکيب عمومي سنگها شامل گرانوديوريت، کوارتز مونزونيت و مونزوگرانيت مي باشد. آنکلاو هاي ميکروگرانولار مافيک از جنس کوارتز مونزوديوريت و کوارتز ديوريت به خصوص در بخشهاي حاشيه اي به فراواني يافت مي شوند. بررسيهاي مقاطع صيقلي نيز حاکي از حضور کانيهاي فلزي از جمله طلا پيريت، کالکوپيريت، مالاکيت، آزوريت، گوئتيت، هماتيت، مگنتيت و اسپينل در اين منطقه مي باشد که پيريت و کالکوپيريت از گسترش زيادي در منطقه برخوردار هستند.

اين منطقه در 163 کيلومتري شمال شرق شهر اصفهان واقع گرديده است. بر اساس شواهد صحرايي و مطالعات آزمايشگاهي، سنگ هاي آتشفشاني ترشيري منطقه غالباً با ترکيب بازالت، آندزيت، داسيت، ريوداسيت و ريوليت گسترش دارند. در منطقه مورد مطالعه توده هاي نفوذي با ترکيب ديوريتي به داخل واحدهاي ولکانيکي تزريق شده اند. در ميان اين سنگ ها خاستگاه سنگ هاي پرليتي با ولکانيسم ريوليتي و ريوداسيتي ترشيري در ارتباط است. پس از حرکات فشاري و به دنبال حرکات کششي در نئوژن، زمينه براي فوران ماگماي اسيدي فراهم گرديده است. از لحاظ فيزيکي، سنگ هاي پرليتي منطقه در حرارت 1100 درجه سانتي گراد ازدياد حجم پيدا مي کنند. با استناد به فاکتورهايي چون وجود ذخيره مناسب و راه دسترسي آسان به رخنمون ها مي توان پرليت مورد مطالعه را از جنبه هاي اقتصادي با ارزش تلقي نمود. به نظر مي رسد در منطقه مورد مطالعه دگرساني دتريک باعث تبديل پرليت به بنتونيت شده است. 

تراورتن هاي چاه سفيد همت آباد در 60 کيلومتري شمال شرق شهر اصفهان واقع شده است اين منطقه بخشي از زون اروميه - دختر (شمال غرب- جنوب شرق) مي باشد. ازنظرريخت شناسي تراورتن هاي منطقه مورد مطالعه از نوع شكاف-پشته و مربوط به زمان کواترنر است. شواهد پتروگرافي نشانگر عمدتا ترموژن بودن اين ذخاير مي باشد. ويژگي هاي بافتي در اين رسوبات تاييدي بر حضور فعال و فعاليت هاي زيستي و ميكروبي همزمان با رسوبگذاري تراورتن مي باشد. حضورلاميناسيون درتراورتن ناشي ازرشد متناوب فصل/روزانه مي باشد. شواهد زمين شناسي نشان مي دهد که اين سنگ ها در يک محيط ژئوگراديان به واسطه فعاليت هاي تكتونيكي-ماگمائي ايجاد شده اند. چرخش آب هاي جوي در اعماق و ظهور دوباره آن در سطح از طريق شکستگي ها و گسل هاي موجود، بصورت چشمه هاي آب گرم باعث تشكيل تراورتن در محل چشمه ها و در امتداد گسلها و شكستگي هاي بزرگ شده است.