مقالات ديرينه شناسي ايران

جهت مطالعه زيست چينه اي نهشته هاي ائوسن، ارايه زونهاي زيستي و در نتيجه تعيين سن اين رسوبات در ناحيه نيزار واقع در 47 كيلومتري جنوب غرب قم، يك برش چينه شناسي انتخاب، نمونه برداري و مورد تجزيه و تحليل قرار گرفته است. در اين نهشته ها سه بخش ليتولوژيکي E4، E5 و E6 قابل تشخيص است. مطالعات فسيل شناسي و بررسي فراواني، تنوع و گسترش فرامينيفرهاي بنتيک در رسوبات ناحيه مورد مطالعه، موجب شناسايي 14 جنس و 24 گونه شده است. در ميان فرامينيفرهاي بنتيک، افراد خانواده نوموليتيده از تنوع قابل توجهي برخودار هستند. با توجه به ظهور، گسترش و انقراض گونه هاي مختلف فرامينيفرها 5 بايوزون و يک زون فاقد فسيل (Barren interzone) تشخيص داده شده است. سن نهشته هاي مورد مطالعه در منطقه نيزار با توجه به زونهاي زيستي تعيين شده لوتسين تا پريابونين است.

هرچند تاكنون بيش از 4 گونه از اسبهاي هيپاريوني از سازند مراغه در شمال باختري ايران گزارش شده است با اين حال هيچ كدام نماينده نمونه هاي بزرگ اين جنس كه در ديگر مكانهاي هم ارز با اين سازند يافت مي شوند، نبوده اند. بررسي نهشته هاي فسيلي در يك جايگاه فسيلي جديد در شمال تبريز منجر به يافت شدن جمجمه تقريبا كاملي از اين اسبها شده است كه به طور چشمگيري بزرگتر از نمونه هاي يافت شده در سازند مراغه مي باشد. هرچند اين نمونه هماننديهاي فراواني با اسبهاي هيپاريوني بزرگ يافت شده در تركيه، يونان، بلغارستان و اوكراين دارد ولي بخش پوزه اي آن بزرگتر از آنها بوده و احتمال تعلق آن به يك گونه جديد امكان پذير مي باشد.

سازند آب تلخ بيشتر از شيل و مارن به رنگ خاکستري تا خاکستري متمايل به آبي تشکيل شده است. در اين برش سازند آب تلخ در يال جنوبي سنکلينال کلات نادري با روند کلي شمال غربي - جنوب شرقي قرار گرفته است. مرز زيرين و بالايي سازند آب تلخ به ترتيب با سازندهاي آبدراز در زير و نيزار در بالا بصورت پيوسته و هم شيب مي باشد. ضخامت سازند آب تلخ در اين برش 869 متر اندازه گيري شده که نسبت به برش الگو افزايش يافته است. به دليل اين که سازند آب تلخ در اين برش داراي ليتولوژي يکنواختي مي باشد لذا برخلاف برش الگو نمي توان آن را به بخشهاي مختلفي تقسيم کرد. بر مبناي رنج - چارت رسم شده تعداد 39 جنس و 61 گونه از فرامينيفرهاي پلانکتونيک و بنتونيک در اين برش شناسايي شده و پس از رسم رنج - چارت براي اولين بار 4 بايوزون اصلي شامل:

1- Dicarinella asymetrica-Globotruncana ventricosa Interval Zone, 2-Globotruncana ventricosa-Globotruncana falsostuarti Interval Zone, 3-Globotruncana falsostuarti-Rosita contusa Interval Zone. 4-Globotruncanita conica–Rosita contusa Assemblage Zone .

شناسايي شده است. بر اساس بايوزونهاي شناسايي شده سن سازند آب تلخ در اين برش کامپانين پيشين - ماستريشتين مياني تعيين شده است.

برش مورد مطالعه در31^o34’ طول شمالي و52^o22’  عرض شرقي واقع در کوه بناريزه، شمال شرق آباده قرار گرفته است. رسوبات کربنيفر در اين برش به دو بخش مشخص تقسيم مي شود كه شامل سنگ آهک نازک تا متوسط بعضا ورميکوله همراه با شيل به رنگهاي متنوع زرد، کرم تا خاکستري و آهكهاي ضخيم لايه در راس برش است. با انجام مطالعات ميكروسكوپي بر روي 147 مقطع نازك حضور فراوان كرينوئيدها به صورت پكستون/ وكستون، وكستون و ندرتا گرين استون قابل توجه مي باشد. همراه با اين كرينوئيدها ما شاهد حضور فرامينيفرهاي آگلوتينه، مرجانها، استراكودها، بقاياي هلوتورينها ،کلسي اسفرها، بريوزئرها، سوزن اسفنجها و آلگها مي باشيم. جلبكها عمدتا متعلق به خانواده آلگهاي سبز بوده كه مي توان به جنس و گونه هاي Albertaporella involuta، Kamaena delicate، Girvanella problematica، Koninkopora minuta و Pseudokamaena sp. و از فرامينيفرها به Hyperammina sappingtonsis و Tolypommia spp. اشاره كرد. بقاياي هلوتورينهاي شناسايي شده داراي اشكال متنوعي از قبيل غربالي، چرخي شكل، قلاب و صفحه اي بوده و اغلب متعلق به خانواده هاي Calclamnidae و Achistridae مي باشند. اين بقايا در اين برش از تنوع و حفظ شدگي نسبتا خوبي برخوردار بوده و شامل Achistrum nicholsonia، Eocaudina gutschicki،Eeocaudina columcanthus ،Eeocaudina marginata وEeocaudin sp.  مي باشند.

سازند گورپي متشکل از مارن و شيلهاي خاکستري مايل به آبي و به صورت فرعي شامل لايه هاي نازک از آهک رسي است که در جنوب باختري ايران به خوبي گسترش دارد. در اين مطالعه سازند گورپي بر مبناي نانوفسيلهاي آهکي در يال جنوبي کبيرکوه در برش کاور در استان ايلام مورد بررسي قرار گرفته است. هدف از نگارش اين مطالعه معرفي نانوفسيلهاي سازند گورپي و سن يابي سازند بر اساس آنهاست. بررسيهاي انجام شده مويد حضور نانوفسيلهاي فراوان با حفظ شدگي بسيار خوب است که با استفاده از آنها تعداد 50 گونه و 21 جنس شناسايي گرديده و با ميکروسکپ پلاريزان مطالعه و از آنها عکس برداري شده است. بر مبناي نانوفسيلهاي شناسايي شده سن سازند گورپي در برش مورد مطالعه کامپانين آغازي تا دانين آغازي است که با زونهاي CC18-CC26 سيسينگ و زونهاي NP1- NP2 مارتيني مطابقت دارد. حضور گونه هاي Cruciplacolithus tenuis، Cruciplacolithus primus، Biantolithus sparsus و Micula murus در نمونه هاي مورد مطالعه، مويد مرز K/T در رسوبات سازند گورپي است.

بيواستراتيگرافي نهشته هاي کرتاسه فوقاني رسوبات سانتونين - ماستريشتين حاوي نانوفسيلهاي متنوعي است که در اين مقاله مورد مطالعه قرار گرفته اند. واحدهاي ليتواستراتيگرافي شامل ضخامتهاي مختلفي از رسوبات شيلي و مارني و تناوب آهک و شيل و همچنين آهک مي باشد. در اين مقاله تعداد 26 گونه و 16 جنس مختلف نانوفسيلهاي آهکي مورد شناسايي قرار گرفته اند. زونهاي نانوفسيلي مطالعه شده با بايوزنهاي(1977) Sisingh  مقايسه شده اند.

اين تحقيق بقاياي حياتي يک افق بسيار کم ضخامت نزديک به ساحل با سن آلبين (کرتاسه) را در منطقه کلاه قاضي مورد مطالعه بيواستراتيگرافي از ديدگاه حضور ماکروفسيلهاي ريز مقياس قرار داده است. کاراپاس خرچنگهاي بسيار کوچک از جنس Notopocorystes به همراه مرجانهاي بسيار ريز (با قطر زير سانتيمتر) براي اولين بار از کرتاسه پاييني منطقه کلاه قاضي اصفهان در ايران مرکزي به همراه لايه هاي رسوب گذاري کننده گزارش مي گردد.

به منظور مطالعات فسيل شناسي و تعيين ميكروفاسيس طبقات كرتاسه پيشين بلوک لوت، برش مهاباد در جنوب غرب شهرستان گناباد مورد بررسي قرار گرفت. رسوبات كرتاسه پيشين در منطقه مورد نظر را لايه هايي از كنگلومرا، ماسه سنگ، مارن و سنگ آهكهاي ضخيم لايه تشکيل مي دهند. اين طبقات بر روي سازند شمشك قرار گرفته و با گذر ناپيوسته توسط رسوبات كرتاسه بالايي پوشيده مي شوند. افق مارني مذکور گونه هايي از خارپوستان خانواده توگزاستريده (Toxastridae) را شامل مي شود که مطالعه سيستماتيک آنها در اين نوشتار مورد نظر است. علاوه بر آن اجتماعي از روزن بران کف زي، جلبكهاي آهكي، دوكفه ايها، شکم پايان و استراكودا كه بيانگر محيط رسوبگذاري كم عمق و پلات فورم درياي آزاد مي باشند نيز از برش مذکور به دست آمده اند. بر اساس اين فسيلها، سن مجموعه فوق بارمين تا آلبين معرفي مي شود.