مقالات مربوط به شهر الکترونیک

امروزه همواره اصطلاح «شهر الکترونيکي» با واژه «شهروند الکترونيکي» همراه مي شود. اما يکي از بحرانهاي موجود در اين حوزه، آموزش کاربران مي باشد. بديهي است که امر آموزش شهروندان الکترونيکي نمي تواند به روش سنتي انجام شود و بنابراين در اين ميان فقدان «آموزش الکترونيکي» به کاربران احساس مي شود. هدف از تحقيق پيش رو، ارايه مدلي براي مدلسازي بهينه مولفه «مدل شهروند الکترونيکي» با توجه به اصول پداگوژي کاربران بوده است. در مدل پيشنهادي، با درنظر گرفتن دو دسته از ويژگيهاي ورودي (رفتارهاي ورودي شناختي / رفتارهاي ورودي عاطفي) از روش ترکيبي دولايه (کليشه + جايگذاشت) براي مدلسازي سبک يادگيري و سطح دانش کاربر، بهره برده شد و سبب شد تا مدلسازي، با توجه به سبک يادگيري و سطح دانش منحصر بفرد هر شهروند الکترونيکي انجام شده و مدل ارايه شده از هر کاربر در اين سيستمها، به ميزان قابل توجهي منطبق بر ويژگيها و خصوصيات شناختي و شخصيتي کاربر بوده و کاربست آن نيز بخوبي ويژگي ها و سبک يادگيري کاربر را براي اين سيستمها بازنمايي نمايد.

يکي از مهمترين مسايل در امر ياددهي/ يادگيري الکترونيکي توليد و مديريت محتواي آموزشي مناسب با درنظر گرفتن خصوصيات اجتماعي و تربيتي فراگيران ومتناسب با علايق، شيوه درس خواندن و سطح دانش آنان است. از طرفي نيز گاهي اين ابزارها در داخل محيطي بنام LCMS (Learning Content Management System) جهت ذخيره سازي و ارايه قرار داده مي شوند. در اين مقاله با هدف بررسي اهميت ابزارهاي تاليف محتوا، به بررسي انواع و مقايسه ابزارهاي موجود و همچنين معماري يک ابزار تدوين پرداخته شده است.

هدف اين مقاله بررسي ابزارها و معيارهاي تاليف محتواي آموزش مجازي مي باشد. جهت تحقق اين امر، ابتدا مهم ترين ويژگي ها پركاربردترين ابزارهاي تاليف: Author Ware، Dazzler Max (DM)، Deluxe Dazzler Max (DMD)، Director MX، Dream weaver MX،Course Builder ، Hyper Studio،Flash MX  بيان و سپس معيارهاي تاليف محتواي آموزش مجازي ارايه شده و در انتها ملاك هايي براي انتخاب بهينه اين دو مورد ارايه شده است.

از گذشته هاي دور يكي از چالش هاي برنامه ريزان آموزشي يافتن مدل هاي طراحي آموزش بوده است. در اين ميان ظهور و گسترش فناوري اطلاعات طراحان آموزشي را در اجراي اين امر دچار چالش هاي جديدي نموده است. در اين مقاله طي بررسي روش هاي ارايه آموزش هاي مجازي، بر اساس تجارب بين المللي موفق پنج الگوي پركاربرد طراحي آموزش مجازي (شيريل و شيفمن، لشين و پولاك و رايگلوث، كرك و گوستافسون، كمپ، ديك و كري) مورد بررسي قرار گرفته و در انتها جهت پياده سازي آموزش هاي مجازي در کشور، پيشنهاداتي ارايه گرديده است.

کليه نظامهاي آموزشي، از جمله سيستمهاي آموزش هوشمند (ILS)، نيازمند ارزيابي هاي مناسب از کيفيت و کميت آموزشي فراگيران هستند. اين موضوع در نظام آموزش الکترونيکي يک شهر الکترونيکي اهميت ويژه خواهد يافت.
اين مقاله پس از بررسي ارزيابي معمول در سيستمهاي آموزش هوشمند کنوني، بخشي از تکنيکهاي فازي مورد استفاده در ILSها را براي ارزيابي فراگيران بررسي مي کند. در نهايت با بررسي نتايج حاصل از ارزيابي فراگيران يک کلاس نمونه، به بررسي نتايج حاصل مي پردازد.

با گسترده شدن فناوري اطلاعات و نفوذ وسايل ارتباط از راه دور به عمق جامعه، روشهاي آموزش دچار تحول شدند. تحول اين ابزارها و روش ها در جهتي است که هر فرد در هر زماني که خودش مشخص مي کند مشغول يادگيري شود. با پيشرفت تکنولوژي و از همه مهمتر، ارزانتر شدن هزينه استفاده از تکنولوژي و استفاده از ابزارهاي جديد براي آموزش الکترونيکي مطرح گرديد و هر روز مباحث جديدتري در اين زمينه انجام مي شود. يكي از مباحث اساسي در اين زمينه، طراحي صحيح و مناسب محتواي آموزش الكترونيكي است. ديد کلي از محتواي الکترونيکي جهت برگزاري يک دورة آموزشي، ارايه مجموعه عناوين آموزشيِ تعريف شده اي است که هريک از آنها در قالب صفحات وب سازماندهي شده که اجزاي آموزشي، با فرمت هاي گوناگون و با چيدماني مبتني بر اصول انتقال مفاهيم، در آن آرايش يافته اند. اين موضوع از ابعاد مختلف، نظير: اهداف، استانداردها، تناسب با مخاطب، توان آموزشي مخاطب، جذابيت و ... قابل بررسي است.
در مقاله اي كه به همايش تقديم خواهد شد، اين ابعاد و نقش آنها در انگيزش ياددهي و يادگيري در طي پژوهشي مورد بررسي قرار گرفته و با لحاظ نمودن نقش عوامل بومي و فرهنگي اصولي براي طراحي هرچه مناسبتر محتواي آموزشي پايگاههاي آموزشي الكترونيكي ارايه گرديده است.
و در پايان نقش اين طراحي در انگيزش فراگيرندگان به ادگيري مورد ارزيابي واقع شده است.

امروزه توسعه شهر ها شتاب روزافزونی گرفته و به همين دليل نياز به مفهومي چون شهر الكترونيكي مطرح شده است. از يك سو شهر الكترونيكي دربردارنده زيرساخت ها، سيستم ها، فناوري ها و سياست هاي گوناگون و ناهمگون است و از سوي ديگر، معماري سرويس گرا داراي ويژگي هاي باارزشي چون تعامل پذيري، نرمش پذيري و به كارگيري دوباره است. بر اين پايه معماري سرويس گرا مي تواند گزينه مناسبي براي توسعه شهر الكترونيكي باشد. گوناگوني و ناهمگوني موجود در شهر الكترونيكي در بخش هاي امنيتي آن نيز تاثيرگذار بوده و برخي نيازمندي هاي امنيتي را براي شهر الكترونيكي مطرح ساخته است. در نتيجه وجود يك مدل امنيتي براي برآورده ساختن اين نيازمندي ها، ضروری به نظر می رسد. از آنجا كه استانداردهاي امنيتي گوناگوني در ارتباط با امنيت معماري سرويس گرا ارايه شده است، يكي از وظايف اصلي اين مدل می بایست يك پارچه سازي اين استانداردهاي گوناگون باشد.

تاثير اجتماعي پديده هاي حاصل از توسعه فناوري اطلاعات و ارتباطات هر روز به شکل جديدي در جوامع ظاهر مي شود. يك نمونه اخير آن كه به سرعت جهان آموزشي را تحت تاثير خود قرار داده است، آموزش مجازي اجتماعي محور است كه با ابزارهاي يوتيوب، فيس بوك، فليكر و نمونه هاي ديگر در بيساري از دانشگاههاي دنيا بكار گرفته شده است. در آموزش مجازي اجتماعي محور اين تاثير مي تواند با حضور ابزارهاي جديد در قالب رويکرد «وب دو» بسيار زياد باشد. «وب دو»، دومين مرحله از توسعه و تکامل وب سنتي است که توجه متخصصان فناوري اطلاعات، محيطهاي کسب و کار و کاربران آموزش الكترونيكي را در شهرهاي الكترونيكي به خود جلب کرده است. افزايش بهره وري در توسعه و بكارگيري آموزش الكترونيكي بر بستر «وب دو» به کمک روش هاي تعاملي با تاکيد بر تراکنش هاي اجتماعي و هوش جمعي انجام مي شود. به همين دليل با توجه به بکارگيري درست و بهينه از امکاناتي که در «وب دو» وجود دارد، زمينه استفاده از اين پديده در آموزش الکترونيکي افزايش چشم گيري داشته است.
در اين مقاله ضمن مطالعه و بررسي اثرات اجتماعي آموزش مجازي در شهرهاي الكترونيكي، به انواع ابزارها و ساز و کارهاي مطرح در «وب دو» که قابل استفاده در اين نوع از آموزش مي باشند توجه شده است. بررسي آموزش مجازي در آينده بهمراه ارايه راهبردهاي توسعه اين فناوري جديد در ايران بخش ديگري از محتواي مقاله مي باشد.

شعار اتحاديه جهاني ارتباطات، ITU، در سال 2008 ميلادي فناوري اطلاعات در خدمت معلولين بوده است. شايد يكي از موضوعات مهم كه حق مسلم بشر در هر شرايطي است رسيدن به دانش از طريق آموزش است كه اين موضوع براي معلولين در شهرهاي الكترونيكي با آموزش الکترونيکي امكانپذير مي شود. معلولين در يك شهر الكترونيكي بايد بتوانند از امكانات تحصيل در دانشگاههاي الکترونيکي به نحو شايسته اي استفاده نمايند. شعار اتحاديه جهاني ارتباطات مي تواند انگيزه اي باشد تا توجه به معلولين در زمان توسعه كاربردهاي فناوري اطلاعات و ارتباطات در توسعه شهرهاي الكترونيكي بيشتر باشد.
در اين مقاله راهكارهاي توسعه آموزش مجازي براي معلولين در شهرهاي الكترونيكي مورد توجه قرار گرفته شده است و مزاياي اين خدمت بزرگ براي معلولين تشريح شده است.

يکي از زمينه هاي مهم در تحقق شهر الکترونيکي راه اندازي و توسعه آموزش هاي الکترونيکي است. با نگاهي گذرا به تجربه کشورهاي مختلف در ايجاد و گسترش آموزش الکترونيکي در حوزه هاي مختلف علمي، آکادميک، تخصصي و حتي عمومي به سادگي مي توان دستاوردها و مزاياي بيشمار آن را برشمرد ليکن اين ابزار نيز مثل هر فناوري ديگر بايد به شکل مناسب و متناسب به کار گرفته شود. تجربيات محدود اجرا شده طي سالهاي اخير در ايران حاکي از برخي موفقيت ها و موارد متعددي از ناکامي ها است. قطعا هدف ما دستيابي به حداکثر مزاياي اين نوع آموزش بوده و لازم است با شناخت علل و عوامل مشکلات موجود، در جهت رفع آنها بکوشيم.
ما در اين تحقيق روشهاي متداول براي اجرا و پياده سازي آموزش هاي الکترونيکي در کشور را تحليل نموده و برخي جنبه هاي مغفول در اين روشها را شناسايي و مورد نقد قرار داده ايم. تاکيد اين مقاله بر لزوم بومي سازي شيوه هاي مختلف آموزش الکترونيکي بوده و نشان داده ايم که عدم توجه به نيازمندي هاي بومي و فرهنگي و کپي برداري صرف از الگوهاي خارجي مي تواند به شدت کارآيي و اثربخشي اين نوع آموزش را تحت تاثير قرار دهد. توليد محتواي الکترونيکي مناسب فعاليتي کاملا تخصصي بوده و لزوم بهره گيري از متخصصين آموزشي در اين فرآيند فارغ از موضوع محتواي مورد نظر امري است غير قابل انکار.

شهرهاي الکترونيکي به سرعت در حال توسعه مي باشد و بهداشت الکترونيکي يکي از کاربردهاي مهم در شهرهاي الکترونيکي است. هزينه هاي زيادي در حال حاضر در کشور بر روي الکترونيکي شدن سلامت در حال انجام شدن است. نظام درماني کشور، از جمله مواردي است که هر ساله هزينه هاي زيادي را هم به دولت و هم به دستگاههاي بيمه وارد مي کند. بهبود و ارتقا اين سيستم به يک سيستم پويا، روزآمد، ايمن و سريع که گردش اطلاعات در آن تامين کننده نيازهاي سيستم است، علاوه بر آنکه موجب بهبود کيفيت خدمات درماني به جامعه مي شود، زمينه ساز صرفه جويي هنگفتي در هزينه هاي درماني کشور خواهد بود. در اين ميان پرونده هاي الكترونيكي به عنوان ابزاري هستند كه مراكز مراقبتي در شهرهاي الكترونيكي براي رويارويي با چالش هاي موجود برگزيده اند. از مزاياي مهم اين طرح، دسترسي سريع و همزمان به سوابق بيمار از مکانهاي مختلف توسط افراد مختلف (مشاوران، پزشکان و پرستاران ...)، دستيابي به اطلاعات و آمار بيماري هاي موجود، پشتيباني ورود اطلاعات ساختار يافته و تصميم گيري بر اساس آن، تبادل الکترونيک اطلاعات و مشارکت در مراقبت طبي، تكريم بيمار، ارايه بهترين خدمات با كمترين نگراني و کاهش تبعات فشارهاي رواني بيمار و همراهان، كاهش هزينه ها و بهبود كيفيت ارايه خدمات با سياست گذاري بهتر در اين زمينه، افزايش بهره وري و ارتقا كيفي و كمي خدمات درماني، افزايش رفاه جامعه و ... را مي توان نام برد.
زمانيکه صحبت از سيستم سلامت الکترونيکي مي شود، بايد ضمن وضوح و شفافيت تعريف اين سيستم و آشنايي با اهميت و اهداف توسعه آن در شهر الکترونيکي، به شناخت زيرمجموعه ها، زيرساخت ها، پيش نيازها، چالش ها و برتري هاي آن نسبت به روند کاغذي و ساير سيستم هاي فناوري اطلاعات در بخش پزشکي پرداخت. در اين مقاله، ضمن بررسي اين موارد، به مزايا و معايب آن و مقايسه چند کشور در اين زمينه پرداخته ايم.

پيشرفت تکنولوژي و ارزان تر شدن هزينه استفاده از آن، فکر استفاده از ابزارهاي جديدتر براي انتقال دانش را در جوامع مطرح کرد و به دنبال آن به وجود آمدن و گسترش اينترنت نيز آموزش الکترونيکي را بعد از آموزش از راه دور براي استفاده بيشتر از امکانات موجود براي گسترش آموزش در جوامع مدنظر قرار داد. اين مقاله سعي دارد تصويري روشن از يادگيري الکترونيکي را از ديدگاه يک دانشجوي آموزش الکترونيکي دانشگاه علم و صنعت ايران نشان دهد. درضمن به بررسي تجربيات موجود در اين سامانه پرداخته و مشکلات و مزاياي فعلي اين سيستم را مطرح مي نمايد.

از جمله مولفه هاي اصلي بكارگيري فناوري اطلاعات در توانمند سازي شهروندان كه در كشور ما به طور گسترده اي مورد توجه قرار گرفته آموزش الكترونيكي است. مراكز مختلف آموزشي در راستاي توسعه و بهبود خدمات خود چندي است كه پرداختن به آموزش الكترونيكي را در دستور كار خود قرار داده و اغلب آنها اقدام به ايجاد مراكز و واحدهاي آموزش الكترونيكي در سازمان خود نموده اند. به مرور زمان و با گذشت چند سال از آغاز به كار مراكز آموزش الكترونيكي و برگزاري دوره هاي مجازي در كشور، نياز به ابزارهاي برگزاري جلسات برخط و كلاس هاي مجازي بيش از پيش در اين مراكز احساس شده است و امروزه اين ابزارها به صور گسترده اي در اين مراكز مورد استفاده قرار مي گيرند. همانند ساير جنبه هاي آموزش الكترونيكي، اين كلاس ها نيز علاوه بر قابليت شبيه سازي جلسات رو در رو، قابليت هاي ديگري نيز دارند كه با استفاده از آنها مي توان كيفيت يادگيري و آموزش را ارتقا داد. ارتباط اساتيد و فراگيران از كامپيوتر شخصي خود در كنار اتصال به شبكه جهاني امكان دسترسي به منابع آموزشي بيشتري را در حين برگزاري كلاس فراهم مي آورد. همچنين سطوح مختلف ارتباط مانند ارتباط متني، صوتي و تصويري ميزان اثربخشي آموزش را ارتقا مي بخشد و امكان ارايه مطالب متناسب با نظريه هاي مختلف آموزشي را فراهم مي آورد. علاوه بر اين فراگيران با توجه به ميزان بهره مندي خود از فناوري مي توانند از قابليت هاي كلاس بهره مند گردند به عنوان مثال در صورت استفاده از پهناي باند پايين مي توانند در مواقع غيرضروري تصوير استاد را متوقف نمايند و يا ارتباط خود را به ارتباط متني محدود نمايند. عدم حضور فيزيكي در محيط كلاس و امكان برقراري ارتباط با استاد در حين جلسه بدون اطلاع ساير فراگيران (با استفاده از ارسال پيام خصوصي) از يك طرف ميزان اعتماد به نفس فراگيران را در پرسيدن پرسش هاي خود براي يادگيري بهتر مفاهيم آموزشي افزايش مي دهد و از طرف ديگر موجب مي گردد پاسخگويي به اين پرسش ها بدون ايجاد مزاحمت براي ساير فراگيران صورت پذيرد. ضبط جلسات امكان مرور مجدد را براي فراگيران فراهم مي آورد و اين در حالي است كه حتي خود استاد نيز مي تواند با مرور آن به نقاط ضعف و قوت خود در آموزش پي ببرد و از اين قابليت در راستاي ارتقا كيفيت آموزش خود بهره مند گردد. اين قابليت ها منجر به به وجود آمدن فن آموزش جديد با استفاده از كلاس مجازي شده است كه رويكردها و مشخصاتي مختص به خود دارد. اين مقاله پس از معرفي اجمالي قابليت هاي يك سيستم كلاس مجازي به بيان آموخته هايي كه در طول سه سال به كارگيري اين ابزارها براي برگزاري كلاس هاي مجازي در مركز آموزش الكترونيكي دانشگاه علم و صنعت و دانشكده آموزش هاي الكترونيكي قم به دست آمده مي پردازد.

يک سيستم جامع آموزش الکترونيکي با يکپارچه  سازي محصولات فروشندگان مختلف ايجاد مي گردد. با بکارگيري استانداردهاي آموزش و فراگيري الکترونيکي بوسيله توليدکنندگان اجزا سيستم هاي آموزش الکترونيکي، امکان يکپارچه سازي و ايجاد سيستم هاي کارآمدتر و مقرون به صرفه تر فراهم مي گردد. نکته اصلي در طراحي و پياده سازي يک سيستم آموزش الکترونيکي وجود ويژگي تبادل ميان مطالب و محتويات آموزش الکترونيکي و اجزا سيستم مي باشد. در اين مقاله ابتدا به بررسي و دسته بندي حوزه فعاليت هاي استاندارد هاي آموزش مجازي مي پردازيم و سپس يک، مدل مناسب جهت توسعه سيستم هاي آموزش مجازي با هدف يکپارچه سازي، قابليت استفاده مجدد و تبادل آسان اجزا و محتويات آموزشي ارايه مي دهيم. اين مدل در قالب سيستم دانشگاه مجازي، در حال پياده سازي مي باشد.

يكي از آرمان هاي در حال تحقق در عصر اطلاعات واژه آموزش الكترونيکي است،که عبارت است از نوآوري در ارايه خدمات آموزشي با استفاده از فناوري اطلاعات. هدف اين پژوهش توسعه مدلي براي شناسايي و اولويت بندي عوامل موثر در موفقيت آموزش الکترونيکي است بطوريکه اين عوامل بتواند زمينه گسترش هر چه بيشتر استفاده از خدمات آموزش الكترونيكي توسط شهروندان را در جامعه فراهم نمايد.
در اين مقاله براي شناسايي فاکتورهاي مهم موفقيت در آموزش الکترونيکي از نشريات منتشر شده معتبر جهاني سال 2000 تا 2006 و براي اولويت بندي اين عوامل از مطالعه اكتشافي ارزش مشتري، اينترنتي ترك زاده و دهيلون از نظر 310 متخصص انفورماتيك و وكاربراني كه در مدارس هوشمند اراك با ارايه خدمات آشنايي دارند، استفاده نموده و بر اين اساس مدل مفهومي آناليز تصميم، با دو مفهوم اوليه و ثانويه طراحي شده است. اين مدل به وسيله روش تحليل عاملي اكتشافي مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت و در پايان با در نظر گرفتن چارچوب اصلي پژوهش، نتيجه گيري و پيشنهاداتي ارايه گرديده است تا شاهد موفقيت روزافزون آموزش مجازي در نظام آموزشي كشور باشيم.