مقالات مربوط به بحران آب

خشکسالي از جمله بلاياي اقليمي بي سر و صداي طبيعت است که مي تواند اثرات مخرب و زيانباري در زمينه هاي مختلف اقتصادي، اجتماعي و زيست محيطي به جاي گذارد. اهميت خشکسالي تنها کمبود آب در يک زمان مشخص نيست، بلکه رخدادهاي متوالي از يک کمبود است که در نهايت مي تواند منجر به يک بحران يا حتي فاجعه شود. با توجه به خاصيت تکرار پذيري اين پديده و وقوع آن در آينده بايستي ارزيابي و پايش خصوصيات آن به طور دقيق مورد توجه محققين و تصميم گيرندگان قرار گيرد. در راستاي ارزيابي از شاخص هاي خشکسالي استفاده مي شود. به کمک شاخص ها مي توان عوامل موثر در خشکسالي را در غالب يک تصوير جامع، کامل و قابل فهم نشان داد. مساله مهم در انتخاب شاخص ميزان اثر پذيري و تناسب شاخص مورد استفاده با محدوده مورد مطالعه است. در پژوهش حاضر شاخص هاي مهم و کاربردي خشکسالي معرفي شده، جنبه هاي مثبت و منفي هريک بررسي گرديده و با توجه به تعريف و اطلاعات مورد نياز هر شاخص، رهنمودهايي جهت پايش و ارزيابي مناطق مختلف ارايه گرديده است.

از مشکلات بهداشتي عمده در مکانهاي دفن زباله در شمال کشور، توليد شيرابه و نفوذ آن به منابع آب، خاك و رسوب رودخانه ها است. مطابق آمار، ميزان توليد زباله شهري در شمال کشور از مرز 2 ميليون تن در سال مي گذرد. تراکم بالاي جمعيتي، بارش باران نسبتا زياد و بالا بودن سطح آب زيرزميني در استانهاي شمالي، لزوم شناسايي علمي و مکاني محل دفن زباله را امري بسيار اجتناب ناپذير کرده است. بنابراين، مطالعه بررسي تاثيرات شيرابه بر کيفيت آبهاي سطحي در رودخانه کچا در حوزه خزري هدف اين مطالعه موردي قرار گرفت. رودخانه کچا در حوزه سياهرود از زير حوزه هاي شرقي تالاب انزلي قرار گرفته و محل انباشت هزاران تن زباله شهري گيلان شرقي شده است. پس از بررسي هاي زمين شناسي، خاکشناسي، پوشش گياهي و کاربري، چهار ايستگاه نمونه برداري به نحوي انتخاب گرديدند که يک ايستگاه (اول) به عنوان شاهد در بالا دست و دو ايستگاه ديگر (3 و 4) در پائين دست براي بررسي اثرات خودپالايندگي رودخانه سياهرود در تحليل ها عمل نمايند. نمونه برداري آب در چهار فصل متوالي انجام شد. دما، کدورت، جامدات محلول کل، اسيديته، کربن آلي کل، COD، ازت کل و آمونياك به عنوان شاخص کيفيت مورد اندازه گيري قرار گرفتند. در مقايسه با مقادير استاندارد، آب رودخانه در محل ورود شيرابه در ايستگاه دوم از نظر کدورت و جامدات کل تا چندين برابر بالاتر از حد مجاز بوده و دچار آلودگي شده است. همچنين بار آلي محلول در محل ورود شيرابه در ايستگاه دوم حدود 48 برابر ايستگاه شاهد است. داده ها نشان دادند که اثرات آلودگي شيرابه زباله تا محل ايستگاه هاي 3 و 4 تا بيست کيلومتري از شاهد سرايت کرده است. به هر حال، خود پالايندگي رودخانه سياهرود هنوز تا حد زيادي توان خود را حفظ کرده اما قابل پيش بيني است که به زودي رودخانه اثر خودپالايندگي خود را از دست خواهد داد و اکولوژي آن به سختي آسيب هاي برگشت ناپذيري خواهد ديد.

ايران با وسعتي معادل 1.648.195 کيلومترمربع بر روي نوار زلزله خيز آلپ - هيماليا واقع شده است. از حدو د 300 شهر کشور حدود 77 درصد آنها روي پهنه هاي زلزله و گسل ها واقع شده اند بطوريکه در سال 1280 تا 1383 پانزده زلزله با بزرگي بالاتر از 7 ريشتر در ايران رخ داده است. از سال 1336 تا 1383 بيش از 200 هزار نفر جان خود راد ر ايران براثر زلزله از دست داده اند. در شرايطي که ميزان متوسط سرانه آب در سطح جهان در وضع موجود 8000 مترمکعب در سال است ميزان سرانه منابع آب در کشور ما در دهه گذشته 2160 مترمکعب بوده است اين رقم درسال 1335 معادل 7000 مترمکعب بوده و پيش بيني مي شود درسال 1400 به سطح 1300 مترمکعب کاهش يابد. استان فارس از خشکسالي هاي اخير خصوصا سالهاي 77 و 78 آسيب فراوان ديده است. تاسيسات و تجهيزات آبرساني در جنگ و حملات نظامي و تروريستي بسيار اسيب پذير بوده و ميتواند مشکل ساز باشد. چالش، برنامه ريزي و اقدامات پيش گيرانه دراين رابطه ميتواند ازبروز بسياري از وقايع در آينده جلوگيري نمايد. مديريت و برنامه ريزي جهت تامين و توزيع آب شرب در مناطق روستايي و جلوگيري از آلودگي آب در مواقع بحراني آن هم پس از چند زلزله مهم (با قدرت بيش از 3.5 ريشتر) و انتظار وقوع مجدد آنها وخشکسالي هاي چند سال اخير و احتمال ادامه آن و موقعيت استراتژيکي استان فارس از جمله مواردي است که در اين مقاله مورد بحث قرار مي گيرد.

هدف از انجام اين تحقيق ارزيابي و بررسي وضعيت ميکروبي منابع آب زيرزميني اين منطقه و کاهش روند آلودگي اين منابع در آينده است همچنين در اين تحقيق سعي شده است با توجه به آزمونهاي تشخيص ميکروبي با استفاده از محيطهاي کشت جامد و مايع و با بهره گيري از روشهاي مختلف به نوع باکتري فعاليت کننده و خطرات ناشي از آن پي برده شود. همچنين سرعت انجام کار و حصول نتيجه در اين بررسي مورد توجه قرار گرفته است. بدين منظور علاوه بر بررسي نتايج ميکروبي 12 ماهه سال 1387، به مدت 1 سال تاثير ماده گندزداي کلر نيز در از بين بردن عوامل بيماريزا مورد بررسي قرار گرفت. نتايج نشان داد که: با استفاده از روشها و محيطهاي کشت مختلف و مشاهده عکس العمل باکتريها با تهيه اسمير و مشاهده آنها در زير ميکروسکوپ سرعت تشخيص نوع باکتري فعاليت کننده در آب افزايش مي يابد. همچنين با توجه به ميزان کلر باقي مانده و کدورت اندازه گيري شده در هر مرحله از آزمونها تاثير اين دو عامل در نتيجه آزمون بسيار مشهود بوده و در مواقعي که دو پارامتر ذکر شده در حد استاندارد باشد آلودگي ميکروبي به حداقل خود رسيده و مانع رشد باکتريهاي بيماريزا خواهد شد و در دوراني که به هر دليل (قطعي و نوسان برق، اتمام گاز کلر، اتمام پرکلرين و ...) گندزدايي با اختلال مواجه شود ميزان رشد باکتريهاي روده اي در آب افزايش مي يابد.

انديشمندان و برنامه ريزان امور آب در بحث مديريت منابع آبي از دو ديدگاه مديريت ريسک و مديريت بحران سخن به ميان مي آورند. منظور از مديريت ريسک اتخاذ تدابير و اعمال روش هاي گوناگون به منظور کاهش خطرات احتمالي حوادث آينده مي باشد. در مديريت بحران برنامه ريزان به اتخاذ تدابير و شيوه هاي لازم براي مقابله در صورت وقوع حادثه مي انديشند. باتوجه به رشد نسبتا بالاي جمعيت، گسترش شهر نشيني، افزايش سطح رفاه زندگي، توسعه کشاورزي و صنايع در سال هاي اخير که موجب افزايش تقاضاي آب گرديده است و از طرفي کاهش نزولات جوي کشور، اصلاح الگوي مصرف در بخش هاي مختلف شهري، روستايي، کشاورزي و صنعتي مناسب ترين و منطقي ترين راه حل مديريت بحران هاي موجود به نظر مي رسد. اصلاح الگوي مصرف که به معني نهادينه کردن روش صحيح استفاده از منابع کشور است باعث مي شود تا علاوه بر پيشرفت علمي ناشي از ارتقاي فن آوري در طراحي و ساخت وسايل و تجهيزات بهينه مطابق با استانداردهاي جهاني، فرصت توزيع مناسب منابع و به تبع آن پيشرفت در ديگر بخش هايي که کمتر مورد توجه بوده است نيز فراهم گردد. با توجه به اينکه ايجاد منابع توليدي جديد و بهره برداري ازآن در گرو سرمايه گذاري وسيع ارزي و زمان طولاني است در اين مقاله ضمن طرح و بيان اهميت مديريت بحران منابع آب وضعيت مصرف آب در بخش هاي شهري، صنعتي و کشاورزي بررسي شده است و سپس به راهکارهاي اصلاح الگوي مصرف آب در بخش هاي مختلف اشاره خواهد شد. فرهنگ سازي پايدار، اطلاع رساني، تشويق و تنبيه مشترکين، بهبود و اصلاح وسايل انتقال آب، استفاده از روشهاي آبياري مناسب، نصب کنتورهاي هوشمند بر روي چاه ها، اصلاح نظام قيمت گذاري، اصلاح نظام تخصيص آب بر اساس نياز کشاورزي و مصرف شرب از جمله راهکارها در اين راستا مي باشند.

خشکسالي به عنوان بلاي طبيعي و پديد هاي اجتناب ناپذير از ديرباز در پهنه وسيع کشورهاي مختلف بخصوص کشورهاي مستقر در مناطق گرم و خشک به کرات وقوع يافته و مي يابد. بحران خشکسالي، يکي از ناهنجاري هاي اقليمي است که اثرات نامطلوبي بر روي گياهان، جانوران و نهايتا انسان و محيط هاي اکولوژيک دارد. کشور ايران با توجه به وضعيت جغرافيايي و اقليمي خود، همچون بسياري از کشورهاي منطقه خاورميانه و شمال آفريقا در وضعيت مناسبي از لحاظ تامين آب قرار ندارد. خسارت واثرات نامطلوب ناشي ازخشکسالي به حدي است که بعضي ها خسارت آن رابيشتر از ساير بلاهاي طبيعي مثل سيل و زلزله مي دانند. مديريت خشکسالي مي تواند يکي از اقدامات بسيار موثر در کاهش خسارات خشکسالي باشد. مديريت بحران بيشتر جنبه هاي تنش زا و بحرانهاي اجتماعي و اقتصادي ناشي از بروز خشکسالي و اقدامات اضطراري و واکنشي اين پديده را مدنظر قرار مي دهد. هدف از اين مقاله بررسي شناختن بحران خشکسالي، مشکلات ناشي از آن و راهکارهاي مديريتي در جهت کاهش اثرات نامطلوب خشکسالي بر جوامع زيستي خواهيم پرداخت.

قرن بيست و يکم را مي توان قرن جهاني آب و جنگ اصلي کشورها بر سر تصاحب منابع آب جهان دانست. با توجه به اين که منطقه خاورميانه و آفريقا جزء مناطق خشک و کم آب جهان است، کشورهاي اين منطقه با بحران کمبود آب مواجه هستند. بحراني که عدم برون رفت از آن مي تواند مشکلات بسياري براي ملت ها بوجود آورد. افزايش روزافزون جمعيت جهان و افزايش تقاضاي آب و محصولات خوراکي از ديگر دلايل ضرورت توجه به مديريت منابع آب مي باشد. فعاليت هاي مديريت منابع آب را مي توان به سه دسته، تدوين سياست هاي مديريت منابع آب، اقدامات مديريتي براي دستيابي به اهداف سياست ها و ارزيابي اثرات آنها، تقسيم نمود. سياست هاي کلان مديريت منابع آب، در واقع ارتباط توسعه و نحوه بهره برداري از اين منابع را با اهداف توسعه ملي مشخص مي سازند. اولين مرحله تدوين سياست هاي کلان مديريت منابع آب، پيشنهاد گزينه هاي مختلف با توجه به محدوديت ها و اهداف فراگير و همه جانبه توسعه و مديريت منابع آب است. اصولي که در ساختار فعلي تشکيلات مديريت منابع آب مدنظر قرار گرفته اند، منابع آب را به عنوان عنصر اصلي آمايش سرزمين و توسعه پايدار آن حوزه به شمار مي آوردند که مديريت اين منابع بايد توسط تشکيلات واحدي در قلمرو مرزهاي طبيعي حوزه آبريز انجام شود، بطوريکه ايجاد زمينه هاي مشارکت و همکاري مردم شايد موثرترين عامل در تحول نظام مديريت منابع آب محسوب گردد. اين مشارکت عمدتا مي تواند در دو زمينه سرمايه گذاري در طرح هاي توسعه منابع آب و اثرگذاري بر سياست ها مورد بررسي قرار گيرد.

نفت ابتدا با انرژي طبيعي برداشت ميشود. در سازندهاي داراي نفت، هيدروکربن در تخلخل هاي ماتريس سنگ، تحت فشار حبس هستند. فشار مخزن بسته به عمق و طبيعت رسوب نفت خام (سنگين يا سبک) متفاوت است فشار و درجه حرارت يک مخزن نفت ممولا در محدوده 15000-200 و 150-25 درجه سانتي گراد ميباشد. با ايجاد ضربه به يک سازند فعال هيدروکربوري نفت و گاز به دليل فشار مخزن خارج ميشود. اين فشار که نيروي انش نفت و گاز براي رسيدن به سطح است بتريج کاهش مي يابد و به نقطه اي مي رسد که براي بال کشيدن نفت به پمپ احتياج است. افت فشار بتريج با زمان به نقطه اي مي رسد که انرژي لازم براي جابه جايي نفت از مخزن به چاه کافي نيست و به منظور توليد نفت بيشتر، ميبايست فشار مخزن را تامين کرد براي ترميم فشار و سهولت در تزريق آب يا گاز به داخل مخزن، چاه هاي تزريق جديد در اطراف چاه هاي توليدي حفر و يا چاه هاي توليدي مناسب به چا هاي تزريقي تبديل ميشوند. به موجب سيال (آب) تزريقي باعث اعمال نيرو به نفت و خارج شدن آن از تخلخل هاي سنگ به طرف چاه هاي توليدي ميشود. هر چند آب تمايل دارد از مناطق با نفوذ پذيري بالاتر، شکاف ها يا کانال ها عبور کند و مقدار متنابهي نفت را پشت سر گذارد. استفاده از آب براي افزايش توليد نفت، تکنيکي با حداقل هزينه است که به آن سيلابزني با آب گفته ميشود.

خاك محيطي بسيار پيچيده و پوياست، که نقش کليدي ميان اکوسيستم خاکي و آبي از يک طرف و اتمسفر از طرف ديگر ايفا مي کند. خاك سالم با کيفيت خوب نقش فيلتر محيطي در تميز کردن آب و هوا ايفا مي کند. قابليت پايداري کشاورزي تا حد زيادي به حفظ کيفيت خاك بستگي دارد. بر پايه اهداف کشاورزي پايدار و حفظ سلامت محيط زيست، کيفيت خاك را چنين تعريف مي کنند: توانايي دايم خاك در انجام وظايف خود به عنوان يک سيستم حياتي زنده در داخل اکوسيستم و تحت بهره برداري هاي متفاوت به ترتيبي که علاوه بر حفظ توليد بيولوزي بتواند کيفيت آب و هوا را بهبود ببخشد و همچنين تامين کننده سلامت انسان، گياه و حيوان باشد. گندم يکي از مهمترين محصولات شهرستان زاهدان مي باشد، و با توجه به ويژگيهاي اقليمي و آب و هوايي استان سيستان و بلوچستان و وضعيت عملکرد گندم در اين استان، بررسي کيفيت خاك و تا ثير آن برعملکرد گندم در شرايط خشکسالي اين منطقه امري ضروري است. هدف از اين پژوهش بررسي برخي از عوامل موثر بر کيفيت خاك شهرستان زاهدان و تاثير آن بر عملکرد گندم در شرايط وجود بحران آب درسيستان مي باشد. به اين منظور تعداد 30 نمونه خاك مناطق مختلف از آزمايشگاه مهندسين مشاور خاك آزماي دلتا تهيه شد و مقادير OC, EC, PH, P و K با استانداردهاي مربوطه مقايسه شده و با استفاده از نرم افزار Excel مورد بررسي قرار گرفت. نتايج تحقيق نشان ميدهد که PH, P, K و OC از حدود مطلوب برخوردار نيستند و EC هم در بيش از 50 درصد نمونه ها پايين تر از حد مطلوب قرار گرفته است.

امروزه بکارگيري روشهاي پيشرته فاضلاب جهت افزايش پتانسيل تامين و کاهش هزينه هاي احيا آب با بکارگيري مجدد آب هاي احيا شده يکي از اصول اجتناب ناپذير توليدات صنعتي مي باشد. آب هاي بازيافت شده از فاضلاب بايستي بحد کافي خالص باشند تا بتوان آنرا بعنوان يک منبع ذخيره و يا بطور مستقيم جهت مصارف کشاورزي و صنعتي مصرف نمود. چند فرآيند جديد با پتانسيل اکسيداسيون زياد مانند ازون زني با PH بالا، ازون زني با UV و ترکيبي از تيمار ازون و آب اکسيژنه بدين منظور مورد مطالعه قرار گرفته است. بهسازي آب مصرفي کارخانجات با استفاده از ازون داراي مزاياي متعددي است که از مهمترين آنها ميتوان به جلوگيري از توليد تري هالومتان ها و ساير ارگانوکلرين ها با تجزيه هيوميک اسيدها اشاره کرد. هيوميک اسيدها با کلرين ترکيب شده و دسته اي از اجزا را توليد مي نمايند که سبب تجزيه ترکيبات بوي بد ماندگي به دو ترکيب ژاسمين (Geasmine) و  2-متيل ايزوبرومل 2-methyl isobromeol)) مي گردند و بر روي ساير فرآيندها تاثيري ندارند. در اين مقاله سعي شده است تا يک تکنيک پيشرفته مورد استفاده در کشور ژاپن بطور خلاصه معرفي گردد. نتايج نشان مي دهد که ازون براي مدتي طولاني بعنوان يک ماده رنگبر، هيوميک اسيد و ساير ترکيبات رنگي را تجزيه نموده و بنابراين سبب کاهش پتانسيل توليد تري هالومتان خواهد شد. کاهش هيوميک اسيد باعث افزايش عمر رزين هاي سختي گير و غشاها مي گردد ضمن آنکه فلزات سنگين را اکسيده کرده و از محيط خارج مي کند.

در اين تحقيق از روش هاي پنمن مانتيت، هارگريوز، جنسن هيز، بلاني کريدل و تورنتوايت براي تخمين تبخير و تعرق گياه گندم در منطقه مرودشت استفاده شده است که هر يک مزايا و معايب خاص خود را دارا مي باشند. در روش پنمن مانتيت، محاسبه تبخير و تعرق پتانسيل گياه مرجع (ETo) به داده هاي هواشناسي زيادي نياز دارد اما در روشهاي ديگر که در تحقيق آورده شده است به داده هاي هواشناسي کمتري نياز است. با توجه به کمبود منابع آب در اين منطقه پي بردن به اينکه آيا مي توان به جاي استفاده از روش پنمن مانتيت از روش ساده تر و بهينه تري (از نظر مصرف آب) براي تخمين تبخير و تعرق گندم (Etc) در منطقه مرودشت استفاده کرد يا نه مي تواند مهم و مورد توجه قرارگيرد. در اين تحقيق از داده هاي هواشناسي سالهاي 1988 تا 2005 ايستگاه سينوپتيک سد درودزن استفاده شده و مقادير تبخير و تعرق گندم در منطقه مرودشت براي 17 سال و در ماههاي کشت به صورت ميانگين ماهانه بدست آمد. با استفاده از آزمون آماري (آزمون F) بررسي کرديم که بين مقادير محاسبه شده تبخير و تعرق گندم از روش هاي گفته شده اختلاف معني داري وجود ندارد پس مي توان نتيجه گرفت که مي توان به جاي استفاده از روش پنمن مانتيت از روش هاي ديگر گفته شده استفاده کرد، همچنين نتيجه ديگري که از مقايسه هاي آماري گرفته شد اين است که معادله هارگريوز نسبت به معادله هاي گفته شده به معادله پنمن مانتيت نزديک تر مي باشد.

دشت بيرجند بخشي از حوزه آبريز کوير لوت با مساحت 3155 کيلومترمربع مي باشد. اين دشت به علت خشکساليها و استفاده بيش از حد از منابع آن، دچار بحران شده است. يکي از روشهاي مديريت منابع آب، مدلسازي رياضي است. با استفاده از مدل visual modflow، مدل کمي آبخوان اين دشت تهيه شد و در رژيم دايمي در دو فصل تابستان و زمستان و رژيم غير دايمي، به مدت يکسال، اجرا و کاليبره شد و با آمار سالهاي (83-81) صحت سنجي گرديد و تطابق نسبي بين مقادير سطح آب مشاهداتي و محاسباتي بدست آمد. يکي از روشهاي جبران کسري آبخوان، استفاده از روش تغذيه مصنوعي توسط انتقال آب از دشتهاي مجاوراست. اين مدل کاليبره و آماده شده، تحت گزينه سناريوي مديريتي انتقال آب از دو دشت مجاور مختاران و سربيشه، مورد استفاده قرار گرفت. نتايج، بيانگر توانايي مدل در شبيه سازي و مدلسازي آب زيرزميني و افزايش حدود نيم متري سطح آب به طور متوسط در محدوده منطقه انجام تغذيه مصنوعي است.

با از بين رفتن خاك اولين آسيب جدي متوجه کشاورزي جامعه مي گردد. علت بسياري از بي نظمي ها و عدم تعادلها يا واکنش هاي نامناسب در عرصه هاي منابع طبيعي انسان مي باشد. حوضه مورد مطالعه بين طول جغرافياي 53^o37’09” تا 53^o39’22” شرقي و عرض 28^o44’55” تا 30^o46’55” شمالي قرار دارد. مطالعات انجام شده در حوضه آبخيز گلو انجيري در سه مرحله مقدماتي يا اوليه (Preliminar Stage)، بازيدها، مشاهدات و بررسي هاي ميداني (Site Investigation) و مطالعات ستادي (Study Official) انجام شده است. از مشکلات اصلي اين منطقه کمبود آب کشاورزي، خشک شدن اراضي باغي و بوجود آمدن مشکلات اقتصادي و اجتماعي ميباشد. هدف از اين تحقيق بررسي عوامل موثر در فرسايش خاك، برآورد نسبت تحويل رسوب (SDR) در زيرحوضه، برآورد ميزان فرسايش ويژه و فرسايش کل و در نهايت تعيين ارزش سايه اي آب و رسوب کنترل شده ميباشد. ارايه پيشنهادها و اقدمات آبخيزداري موردنياز حفاظت آب وخاك در حوضه مورد مطالعه. روش برآورد فرسايش و رسوب مدل اصلاح شده پسياك و از مدل خالص برگشتي براي تعيين ارزش آب و رسوب استفاده شده است. نتايج حاصله رسوب خروجي از شبکه 423 متر مکعب در سال و نسبت تحويل رسوب 69.05 درصد و برآورد رسوب خروجي براي دوره بازگشت هاي مختلف، تعيين ارزش رسوب و آب نفوذ داده شده به سفره آب زير زميني و تعيين ضريب سودمندي براي عمر مفيد 25 ساله که معادل 17.66 برابر خواهد شد.

در سالهاي اخير استفاده چند منظوره از پتانسيلهاي بالقوه منابع آبي و بويژه رودخانه هاي استان در راستاي استفاده بهينه از اين منابع و ايجاد اشتغال بصورت جدي مورد توجه قرار گرفته است. احداث استخرهاي پرورش ماهي در بالادست بعضي از رودخانه هاي دايمي و استفاده از آب آنها براي پرورش ماهي قزل آلا نمونه اي از اينگونه فعاليتها مي باشد. پساب اينگونه استخرها معمولا مستقيما وارد آب اين رودخانه ها مي شود. لذا مديريت بهينه پساب اينگونه استخرها و کارگاه هاي پرورش ماهي مستلزم در اختيار داشتن اطلاعات مربوط به تغييرات کيفي آب در بخشهاي مختلف و بويژه در پايين دست اين رودخانه مي باشد. بنابر اين ضروري است با انجام بررسيهاي لازم، توان خودپالايي رودخانه مشخص گردد تا ضمن اينکه از بروز آلودگي آب که مخاطراتي جدي براي آبزيان و امور کشاورزي دارد جلوگيري به عمل مي آيد، از ظرفيت رودخانه هاي دايمي استان در جهت توليد گوشت آبزيان و ايجاد اشتغال، استفاده بهينه به عمل آيد. بررسيهاي صورت گرفته در مورد مديريت استفاده از پساب ناشي از بهره برداري از کارکاههاي پرورش ماهيان سردابي نشان مي دهد که در سالهاي اخير در کشورهاي مختلف و بويژه در کشورهايي نظير پاکستان و کنيا استفاده چندمنظوره از آبهاي کشاورزي و مزارع پرورش ماهي، رونق زيادي يافته است. در اين مقاله با لحاظ نمودن اهميت اقتصادي احداث استخرهاي پرورش ماهيان سردابي و مشکلات احتمالي ناشي از ورود پساب اين استخرها به اب رودخانه، عوامل موثر بر مديريت بهينه پساب استخرها و کارگاههاي پرورش ماهي مورد بحث قرار گرفته است.

مخازن چاه نيمه زابل سه گودال طبيعي بزرگ در جنوب دشت سيستان واقع در جنوب شرقي ايران تامين کننده آب شرب شهرستان اي زابل و زاهدان و آب آبياري اراضي کشاورزي آن ناحيه است. هدف اصلي اين مطالعه بررسي عوامل موثر داخلي بر تعديل آب چاه نيمه مي باشد. براي تحليل چگونگي اين ارتباط، روش همجمعي يوهانس - ژسيليوس داده ها و اطلاعات مورداستفاده مربوط به سال هاي 85-1363 از مرکز هواشناسي استان و سازمان آب منطقه اي استان جمع آوري گرديد. مطالعه حاضر در منطقه سيستان صورت پذيرفته است. نتايج اين مطالعه نشان داد که ميزان بارندگي و قيمت متوسط آب بر روي جريان ورودي چاه نيمه تاثير مثبت دارد. با افزايش اين دو متغير ميزان آب افزايش مي يابد. توليد کشاورزي و ميزان مصرف آب روستاييان و آب شهري بر روي متغير مورد نظر تاثير منفي مي گذارد. لذا مديريت بهينه منابع آبي براي مبارزه با بحران کمبود آب در پي خشکسالي هاي شديد در اين منطقه ضروري مي باشد.