دانلود مقالات مربوط به صنعت نفت

با توجه به اهميت استفاده بهينه از منابع هيدروكربني در بحث انرژي و نقش آن در توسعه صنعتي و اقتصادي كشورها، استفاده هر چه بيشتر از ته مانده هاي سنگين در پالايشگاههاي نفت و توليد محصولات سبك با ارزش افزوده موردتوجه روز افزون قرار دارد. در اين ميان فرايند شكست كاتاليستي بستر سيال (FCC) جهت شكست مولكولهاي سنگين و توليد محصولات با ارزش بعنوان روشي مطمئن با ويژگيهاي خاص از جايگاه مهم برخوردار است.
به منظور جلب مشاركت داخلي در احداث واحدهاي RFCC در پالايشگاههاي كشور و همچنين ارايه مشاوره هاي فني به صنعت درامر خريد تكنولوژي، پژوهشگاه صنعت نفت در برنامه سوم توسعه كشور (1383-1379) در راستاي كسب دانش فني فرايند FCC اقداماتي گسترده به انجام رسيده است. اين اقدامات همچنين شامل انتقال بعضي نكات تكنولوژيك مهم از خارج از كشور به منظور بهره گيري از راه ميان بر جهت دستيابي به فناوري مورد نظر بوده است.
در اين مقاله به تشريح اين تكنولوژي و نقش آن در صنعت نفت پرداخته و ابعادي چون روند گزينش تكنولوژي انتقال يافته/مشخصات طرفين انتقال تكنولوژي/نوع همكاري صورت گرفته و در نهايت نتايج و نقاط ضعف انتقال اين تكنولوژي را مورد تحليل قرار مي دهيم.

در اين تحقيق سعي شده است تا با معرفي و بررسي يک تکنولوژي نوين در صنعت گاز طبيعي گامي ديگر در جهت رشد و ارتقاي صنعت پالايش گاز کشور برداشته شود. اين تکنولوژي جديد تلفيقي از دو تکنولوژي معتبر تصفيه گاز طبيعي با محلول آمين و تصفيه گاز طبيعي با استفاده از غشاهاي صنعتي مي باشد که تحت عنوان سيستم دوگانه جداسازي CO₂ مطرح شده است. اين سيستم قادر به تصفيه گاز طبيعي و جداسازي CO₂ از آن در شدت جريانهاي زياد گاز با محتواي CO₂ بالا مي باشد.استفاده از غشاهاي صنعتي به منظور تصفيه گاز طبيعي در فشار جزيي بالاي CO₂ اخيرا مورد توجه قرار گرفته است ليکن تصفيه گاز توسط محلول آمين بيش از 50 سال است که در واحدهاي صنعتي متداول جهت تصفيه گاز از CO₂ و H₂S مورد استفاده قرار مي گيرد. در اين بررسي به مطالعه تکنولوژي غشا و مقايسه معايب و مزاياي آن با تکنولوژي آمين پرداخته مي شود. در نهايت با تحقيق بر چگونگي تلفيق اين دو تکنولوژي در قالب يک سيستم دوگانه تصفيه گاز مي توان نتيجه گرفت، در مواقعي که ميزان شدت جريان گاز ترش به حدي بالاست که استفاده از دو واحد موازي تصفيه گاز را ضروري مي سازد، بکارگيري سيستم دوگانه مي تواند طراحي و ساخت دو واحد را به يک واحد کاهش دهد. مطالعات نشان مي دهد که سيستم دوگانه در مقايسه با هر يک از دو واحد فوق هزينه ثابت يکساني دارد، در حالي که اين سيستم سبب کاهش هزينه عملياتي بدليل کاهش بخار مصرفي در ريبويلر واحد آمين مي گردد.

فناوري نانو، فناوري مقياسها و فضاهاي اتمي و ملکولي، مي رود تا با توانمندي ساخت اتم به اتم مواد و هوشمندي فرآيندهاي توليد بر حوزه هاي وسيعي از علم و صنعت بشري محيط گردد. اين فناوري که جديدترين عضو خانواده فناوري هاي پيشرفته است تا آنجا موثر مي باشد که منظور نکردن آن در برنامه ها و تصميم گيريهاي آتي مي تواند به يک تهديد ملي تبديل گردد و ساختار اقتصادي و صنعتي کشور را بصورت کامل ناکارآمد سازد.
در مواجهه با فناوري نانو و حيطه هاي فراوان کاربري آن، تشخيص جايگاه مناسب ورود و نحوه قرارگيري آن در کنار زيرساخت هاي قبلي امر مهمي است که تنها صحت آن مي تواند منجر به بهره برداري همه جانبه از آن شود.
صنعت نفت، با قدمتي نزديک به صد سال به عنوان راهبردي ترين صنعت فعلي کشور، اولين و مناسبترين گزينه ورود اين فناوري است. در اين مقاله سعي بر آن است که به پرسش هايي پاسخ داده شود که مي توانند فرآيند توسعه نانو فناوري در صنعت نفت را تسريع نمايند، چرا بايد فناوري نانو وارد صنايع نفت و گاز گردد؟ زمينه ها و اولويت هاي ورود فناوري نانو به صنعت نفت و وضعيت فعلي کشور در اين شاخه ها چگونه است؟ چالش هاي ورود اين فناوري به صنعت چيست و چه راهکارهايي وجود دارد؟

رويکرد جديد کمپاني هاي بين المللي نفت در برنامه هاي توسعه اي ميان مدت خود مبني بر مستقل نمودن کشورهاي صنعتي از منابع انرژي هيدروکربني و طرح فناوري هاي جديد به خصوص نانو فناوري به عنوان صدق اين مدعا، واهمه آنرا براي کشورهاي صاحب اين ذخاير که نوعا اقتصاد آنها نيز وابسته به نفت مي باشد، بوجود آورده است که جايگاه آنها در آتيه اقتصاد جهان چگونه است؟
آنچه در اين مقاله خواهد آمد ثابت مي کند که نانو فناوري نه تنها از صنايع نفت و گاز مستقل نيست، بلکه با پيدايش زمينه ها و کاربردهاي ويژه براي ترکيبات موجود در سيالات هيدروکربني ارزش افزوده و اهميت آنها را بيشتر نموده است. مهمترين اين ترکيبات، نانوساختارهاي آلي اعم از آسفالتين، الماسواره و هيدرات گازي مي باشند که تا به امروز از معضلات و دور ريختني هاي صنايع نفت و گاز بوده اند، اما از اين پس نقش جدي در استراتژي پايين به بالا و همچنين مباحث خود چيدماني که توسعه زمينه هاي مختلف فناوري نانو را به دنبال دارد، ايفا مي کنند. به عبارت ديگر صاحبان صنايع نفت و گاز مي بايست سياست کلان خود را به نحوي تنظيم نمايند که آمادگي ورود صنعتي جديد، با ابعادي بسيار گسترده تر از صنايع پتروشيمي را داشته باشند.

بهره برداري از منابع گاز طبيعي به دليل ماهيت فيزيکي آن يعني دانسيته پايين نيازمند سرمايه گذاري سنگين است امري که باعث شده تا طي صد سال گذشته تحقيقات زيادي براي يافتن فنآوري هاي مختلف به منظور بهره برداري اقتصادي از گاز طبيعي انجام پذيرد. در حال حاضر يعني سال هاي آغازين قرن 21 ميلادي از فنآوري هاي "خط لوله"، "گاز طبيعي مايع شده" و "تبديل گاز طبيعي به محصولات پتروشيمي" به صورت گسترده و در مقياس تجاري براي استفاده از ذخاير گاز طبيعي استفاده ميشود.
يکي از روشهاي بهره برداري از منابع گاز طبيعي تبديل آن به مواد غذايي مورد نياز انسان و همچنين تغذيه دام و طيور و آبزيان است. طي اين فرآيند گاز طبيعي (عمدتا متان) قابل تبديل به پروتئين هاي پايه مواد غذايي برخي از حيوانات همچون ماهي، گربه و سگ و در عين حال پروتئين هاي قابل مصرف در مواد غذايي مصرفي انسان است. اولين واحد توليد پروتئين از گاز طبيعي در مقياس تجاري، در سال 1998 توسط شرکت Norferm درنروژ مورد بهره برداري قرار گرفت. توليد پروتئين از گاز طبيعي در اين واحد با استفاده از باكتريهاي "متانوتروف" انجام مي پذيرد.
با توجه به ذخاير عظيم گاز طبيعي ايران، دستيابي به فنآوري تبديل گاز به پروتئين و کاربرد آن مي تواند امري جذاب باشد. اين پروژه براي اولين بار در ايران بصورت عملي انجام شده است. بررسي و مطالعات آزمايشگاهي نشان داده است كه پروتئين توليدي تمام آمينواسيدهاي ضروري را در بر دارد، بعنوان مثال مقدار بالاي تريپتوفان كه ارزش بالايي در غذاي انواع خاصي از حيوانات دارد. در اين مقاله به بررسي دقيق اين فرآيند از جمله انتخاب ميكرو ارگانيسمهاي مناسب، بهينه سازي شرايط رشد، آناليز پروتئين و بازده توليد پرداخته شده است.

ايران داراي منابع سرشار انرژي است، كشور ما از نظر ذخاير نفت و گاز رتبه دوم دنيا را در اختيار دارد و از سوي ديگر 2 برابر استاندارد جهاني انرژي مصرف مي كند. از اين رو مي توان گفت كه ايران سرزمين انرژي و نيز سرزمين اتلاف انرژي است. در اين ميان استفاده از فناوري هاي نوين به منظور توسعه و نيز افزايش بهره وري در بخش نفت و گاز کشور مي تواند تاثير بسزايي در رشد و شکوفايي اين بخش و در نهايت ايجاد ارزش افزوده بيشتر ايفا نمايد. فناوري نانو از جمله اين موارد است كه مي تواند در گستره وسيعي از صنعت نفت و گاز مورد استفاده قرار گيرد. مواردي مانند مته هاي حفاري، نانوسنسورها، نانوكاتاليست ها، افزودني هاي نانوي روغن و سوخت، جلوگيري از خوردگي و بسياري از اين دست، مواردي هستند كه نانو مي تواند با توجه به آنها نقش كليدي در حوزه انرژي ايفا نمايد.

صنعت پتروشيمي صنعتي پويا است که سهم بالايي از تجارت جهاني را به خود اختصاص داده است. گسترش زياد اين صنعت و افزايش تعداد بازيگران آن، رقابت سختي بين توليد کنندگان به وجود آورده است.
مراکز تحقيق و توسعه در حفظ رقابت مندي شرکت ها نقش مهمي ايفا مي کنند و تمام شرکت ها به تقويت و گسترش اين مراکز توجه ويژه اي دارند. نکته اي که در اين ميان بسيار مهم است تعريف نقش و جهت گيري صحيح اين مراکز در صنعت پتروشيمي است. آنچه که موفقيت و شکست اين صنعت را رقم مي زند مبلغي نيست که به اين امر اختصاص مي يابد، بلکه نحوه عملکرد آن است.
شركت ملي صنايع پتروشيمي در سال هاي اخير اقداماتي در زمينه گسترش مراکز تحقيق و توسعه انجام داده است و در کنار مراکز تحقيق و توسعه مستقر در مجتمع هاي پتروشيمي، يک شرکت جديد با عنوان شرکت پژوهش و فناوري ايجاد کرده است. در نتيجه اين اقدامات شاهد افزايش بودجه تحقيق و توسعه بوده ايم در حالي که هنوز اين مراکز شکل واقعي به خود نگرفته اند و نقش واقعي آنها به خوبي تعريف نشده است، به طوري که اين مساله به يکي از چالش هاي اين صنعت تبديل شده است.
در اين مقاله ضمن بررسي وضعيت موجود تحقيق و توسعه در صنعت پتروشيمي ايران، عوامل تاثيرگذار در عملكرد آنها نيز مورد ارزيابي قرار مي گيرد.

ساختار زنجيره عرضه محصولات پتروشيمي در سال هاي اخير دستخوش تغييرات بزرگي شده است. اين زنجيره، توليد و عرضه مواد اوليه به صنايع پايين دستي (همچون صنايع پليمر و صنايع شيميايي) توسط صنعت پتروشيمي، فرآورش و تبديل مواد به محصولات واسطه و نهايي توسط صنايع پايين دستي و عرضه آن به مصرف کننده نهايي را در بر مي گيرد.
در نظام سنتي، تعاملي بين سه بخش اصلي اين زنجيره، صنايع پتروشيمي، صنايع پايين دستي و مصرف کنندگان، وجود نداشته و صنعت پتروشيمي و صنايع پايين دستي با توجه به امکانات و منابع موجود محصول توليدي خود را عرضه مي کنند. اما در نظام نوين زنجيره عرضه محصولات پتروشيمي، ارتباطي قوي و موثر بين اعضاي زنجيره وجود داشته و اين ارتباط سبب ارتقا کيفيت مواد و محصولات، روش هاي توليد، بهره وري و در نهايت فناوري در هر دو بخش پتروشيمي و صنايع پايين دستي آن مي شود. در اين نظام، صنعت پايين دستي از يک سو در توسعه محصولات خود توجه بسياري به نيازهاي مشتريان داشته و از ديگر سو با ارتباط قوي با صنعت پتروشيمي و با فرآورش اطلاعات دريافتي از مصرف کنندگان، به نيروي محرکه اي براي ايجاد تغييرات در اين صنعت تبديل مي شوند. نتيجه چنين ارتباطي، رشد فناوري صنعت پتروشيمي در جهت رفع نيازهاي نوين صنايع پايين دستي و مصرف کنندگان نهايي، توسعه صنايع پايين دستي و توسعه کاربردهاي نوين مواد پتروشيمي خواهد بود.
در اين مقاله ضمن معرفي نظام نوين زنجيره عرضه محصولات پتروشيمي و ذکر نمونه هايي موفق از نتايج آن، راهکارهايي براي تثبيت چنين نظامي در کشور ارايه مي شود.

ساختار زنجيره عرضه محصولات پتروشيمي در سال هاي اخير دستخوش تغييرات بزرگي شده است. اين زنجيره، توليد و عرضه مواد اوليه به صنايع پايين دستي (همچون صنايع پليمر و صنايع شيميايي) توسط صنعت پتروشيمي، فرآورش و تبديل مواد به محصولات واسطه و نهايي توسط صنايع پايين دستي و عرضه آن به مصرف کننده نهايي را در بر مي گيرد.
در نظام سنتي، تعاملي بين سه بخش اصلي اين زنجيره، صنايع پتروشيمي، صنايع پايين دستي و مصرف کنندگان، وجود نداشته و صنعت پتروشيمي و صنايع پايين دستي با توجه به امکانات و منابع موجود محصول توليدي خود را عرضه مي کنند. اما در نظام نوين زنجيره عرضه محصولات پتروشيمي، ارتباطي قوي و موثر بين اعضاي زنجيره وجود داشته و اين ارتباط سبب ارتقا کيفيت مواد و محصولات، روش هاي توليد، بهره وري و در نهايت فناوري در هر دو بخش پتروشيمي و صنايع پايين دستي آن مي شود. در اين نظام، صنعت پايين دستي از يک سو در توسعه محصولات خود توجه بسياري به نيازهاي مشتريان داشته و از ديگر سو با ارتباط قوي با صنعت پتروشيمي و با فرآورش اطلاعات دريافتي از مصرف کنندگان، به نيروي محرکه اي براي ايجاد تغييرات در اين صنعت تبديل مي شوند. نتيجه چنين ارتباطي، رشد فناوري صنعت پتروشيمي در جهت رفع نيازهاي نوين صنايع پايين دستي و مصرف کنندگان نهايي، توسعه صنايع پايين دستي و توسعه کاربردهاي نوين مواد پتروشيمي خواهد بود.
در اين مقاله ضمن معرفي نظام نوين زنجيره عرضه محصولات پتروشيمي و ذکر نمونه هايي موفق از نتايج آن، راهکارهايي براي تثبيت چنين نظامي در کشور ارايه مي شود.

صنعت پتروشيمي در ايران همواره مورد توجه دولتمردان قرار داشته است و سرمايه گذاري هاي زيادي در آن صورت گرفته است. در نتيجه اقدامات صورت گرفته، صنعت پتروشيمي ايران دچار تحولات اساسي شده است.
بنا بر عقيده بسياري از صاحبنظران، صنايع پتروشيمي، صنايع ريسک داري محسوب مي شوند و هرگونه سرمايه گذاري در آن مستلزم رعايت نکات و ظرافت هاي خاص است. همچنين روند توسعه و تحولات صنعت پتروشيمي در دنيا حاکي از توسعه پتروشيمي ها مبتني بر يکسري اولويت ها و ملاحظات خاص است که ريسک سرمايه گذاري را کاهش داده و حاشيه سود را بهبود مي بخشد. به عنوان مثال يادگيري و دستيابي به تکنولوژي در برخي حوزه هاي کليدي از نکات قابل توجه در سرمايه گذاري هاي جديد است.
حال يکي از نکات مهم در برنامه هاي توسعه پتروشيمي ايران شناسايي و تحقيق پارامترهاي موثر در تعيين اين اولويت ها و حوزه هاي مطلوب جهت سرمايه گذاري است.
در اين مقاله سعي شده است پارامترهاي منابع طبيعي، تکنولوژي و بازار در تعيين اولويت هاي صنعت پتروشيمي مورد بررسي قرار گيرد، همچنين صنعت پي وي سي ايران و طرح هاي در دست اقدام در اين صنعت مورد مطالعه قرار گرفته است.

 در حال حاضر گاز طبيعي نزديک 25 درصد انرژي جهان را تامين مي کند. با توجه به مسايل زيست محيطي و کاهش ذخاير نفتي جهان سهم اين سوخت در سبد مصرف انرژي در حال افزايش است، به نحوي که طبق گزارش انجمن جهاني انرژي حداقل تا سال 2020 گاز طبيعي بهترين گزينه بعنوان سوخت جايگزين نفت خواهد بود.
اين مساله در کنار پتانسيل کشور در حوزه گاز طبيعي، ما را با اين پرسش روبرو مي کند که راه استفاده درست از منابع گازي کشور چيست و چگونه مي توان در عمل گاز را به ابزاري جهت توسعه کشور مبدل ساخت؟
در اين مقاله که حاصل مصاحبه و نظر خواهي از بيش از سي تن از صاحبنظران حوزه هاي مختلف صنعت گاز است مشکلات موجود بر سر راه توسعه هدفمند و صحيح صنعت گاز بررسي شده و راهکارهايي جهت رفع اين مشکلات ارايه گرديده است.