دانلود مقالات حمل و نقل ریلی

در اين مفاله ميزان كارآيي يك سامانه مديريت نگهداري در افزايش كيفيت و كاهش هزينه ها مورد بررسي قرار گرفته است در ابتدا ميزان بازدهي عمليات نگهداري خطوط راه آهن با بكار گيري سامانه مديريت نگهداري خطوط راه آهن مورد بررسي واقع شده است. براي بررسي ميزان بازدهي عمليات نگهداري لازم است ميزان كارآمدي يك سامانه مورد بررسي قرار گرفته كه بدين منظور ابتدا موانع موجود را شناسايي كرده و بعد توانايي سامانه موجود جهت رفع اين موانع مورد بررسي قرار مي گيرد. براي اين منظور انواع موانع مربوط به طراحي، ساخت، نگهداري و بهره برداري و نقش اين سامانه در رفع آنها مورد بررسي قرار گرفته است. در ادامه نيز تاثير سامانه TMMS در ميزان افزايش كيفيت نگهداري شبكه خطوط و ميزان صرفه جويي در هزينه ها بررسي شده است. مطابق اين تحقيق ميزان هزينه هاي مربوط به نگهداري خطوط راه آهن حدود 70% كل هزينه هاي طول عمر يك خط را تشكيل مي دهد كه با اجراي يك سامانه مديريت نگهداري ميزان اين هزينه ها حداقل تا 30% كاهش مي يابد. همچنين با اجراي اين سامانه كيفيت نگهداري خطوط راه آهن به مقدار قابل ملاحظه افزايش مي يابد.

در اين مقاله با استفاده از مدلهاي سريهاي زماني تقاضاي مسافرت در محور خراسان شبکه راه آهن ج.ا.ا. پيش بيني شده است. با توجه به اهميت پيش بيني دقيق مسافرين براي مديريت عرضه امکانات موجود و تخصيص منابع جديد، پيش بيني تعداد مسافرين از اولويت بالايي برخوردار است. در اين مقاله از مدلها سري زماني باکس - جنکينز استفاده شده که دلايل متعددي براي انتخاب اين روشها وجود دارد كه عمده ترين آنها وابسته يا همبسته بودن تقاضاي سفر در فصلها و ماههاي مختلف سال و همچنين تكرار رفتاري منظم در دوره هاي زماني با طول ثابت مي باشد. طبيعت ذاتي يک سري زماني، وابسته يا همبسته بودن مشاهدات آن است و بنابراين روشها و فنون آماري که مبتني بر فرض مستقل بودن است، ديگر کاربرد ندارد و روشهاي متفاوتي مورد نياز هستند. مدل برازش شده نهايي، از الگوي فصليARIMA[2]  يا به طور خلاصهSARIMA[2]  تبعيت کرده و حداقل 95% دقت در پيش بيني را دارا مي باشد.

عقيده اصلي مهندسي مجدد فرآيندها (BPR) اين است که سازماندهي فعاليتهاي کاري حول فرآيندها، و نه وظايف، مي تواند باعث افزايش قابل توجهي در کارايي سازمان گردد و مزاياي رقابتي قابل توجهي را به دنبال داشته باشد. علاوه بر اين، در قلب مهندسي مجدد فرآيندها اين عقيده وجود دارد که استفاده خلاقانه از IT وسيله اي براي ايجاد اين تغييرات فراهم مي سازد.
مقاله حاضر مربوط به پروژه اي است که به منظور انجام مهندسي مجدد فرآيندها در حوزه کارکردي سير و حرکت راه آهن ج.ا.ايران، انجام گرفته است. در اين پروژه پس از طي مراحل مطالعاتي و تحليلي، فرآيند توزيع لکوموتيو به عنوان فرآيند مناسب جهت مهندسي مجدد فرآيندها انتخاب گرديد. وضع موجود اين فرآيند مستندسازي و مورد تحليل قرار گرفت. در مرحله طراحي، ايده هايي در اين راستا توليد و تحليل شد، و در نهايت طرح جديدي براي فرآيند ارايه گرديد.

در اين مقاله با توجه به اهميتي كه مباحث ترافيكي در برنامه ريزي سيستمهاي حمل و نقل شهري دارد، مولفه هاي ترافيكي انواع متداول سيستمهاي حمل و نقل شهري بررسي گشته است. متدولوژي برنامه ريزي حمل و نقل شهري، عوامل اقتصادي - اجتماعي، چگونگي توليد سفر و عوامل موثر بر آن، تفكيك (توزيع) سفر بر اساس هدف، تخصيص ترافيك، ظرفيت، سرعت و زمان جابجايي مسافر انواع سيستم هاي حمل و نقل شهري نيز مورد بررسي قرار گرفته و با يكديگر مقايسه شده اند، و در نهايت كاراترين سيستم (سيستم ها) از لحاظ مولفه هاي ترافيكي بيان شده اند.

براي تحليل ظرفيت شبکه هاي حمل و نقل ريلي، روش هاي متفاوتي وجود دارد. در اين مقاله، پس از معرفي روش هاي مختلف و کاربرد هر يک از آنها، روش رسم گراف مورد بررسي بيشتر قرار گرفته و زمينه هاي کاربرد و  نتايج حاصل از کاربرد آن معرفي مي شود. اين روش، در واقع، نوعي مدلسازي در مقياس كوچك است كه جزييات نسبتا زيادي را پوشش داده و شرايط واقعي اشغال و آزادسازي خطوط را در قالب نمودار نشان مي دهد. در گام بعد، به عنوان مطالعه موردي، شبکه حمل و نقل ريلي داخل شرکت فولاد خوزستان مورد بررسي قرار مي گيرد. با توجه به توسعه اين شركت و افزايش توليد آن از 2.1 ميليون تن در سال 1383 به 4.2 ميليون تن در سال 1388، بررسي و تحليل ظرفيت شبكه حمل و نقل ريلي و قابليت هاي مربوطه براي امكان پذيري افزايش توليد اين شركت ضروري است. در اين مقاله، از روش رسم گراف جهت تحليل ظرفيت شبكه حمل و نقل ريلي شركت فولاد خوزستان به عنوان مطالعه موردي استفاده شده و به وسيله آن، تعداد قطارها و خطوط مورد نياز در ماهيچه قبول و اعزام اين شركت تعيين مي شوند.

در اين مقاله پس از آشنايي با روش هاي زمانبندي حركت قطارها يك مدل ابتكاري براي زمانبندي حركت قطار پيشنهاد مي شود، اين مدل براي مسيرهاي مستقيم و مسيرهاي با يك تقاطع كاربرد دارد. لازم به ذكر است با گسترش برنامه ارايه شده، مدل انواع مسيرهاي ديگر را نيز مي تواند تحت پوشش قرار دهد. مدل پيشنهادي قابليت حل به دو روش سرعت ثابت (منظور سرعت حركت قطارها در بلاكها مي باشد) و سرعت متغير را دارد. هدف اين مطالعه ارايه يك مدل ابتكاري است، كه مساله زمانبندي حركت قطارها را در دو سطح تاكتيكي و عملياتي با كمينه كردن به ترتيب مدت زمان سير قطارها و واريانس تاخير قطارها حل و جوابي نزديك به جواب بهينه ارايه كند. اهميت اين امر از اينجا ناشي مي شود كه مدلهاي رياضي موجود براي رسيدن به جواب بهينه مدت زمان زيادي را صرف مي كنند و از آنجايي كه زمان حل مسايل با افزايش متغيرها و محدوديتهاي برنامه بصورت نمايي بالا مي رود عملا بكارگيري اين مدلها در مسايل بزرگ (از لحاظ تعداد ايستگاهها و تعداد قطارها) غير ممكن مي شود. از تواناييهاي مدل مي توان به حل مسايل برنامه ريزي حركت قطار روي مسيرهاي دو خطه و تك خطه و تواما آنها اشاره كرد. در ادامه به كمك مثالهايي كارايي مدل نشان داده مي شود و در انتها توانايي برنامه در حل مسايل مختلف، با مقايسه آن با مدلهاي رياضي حل شده صورت مي گيرد.

در مدل اوليه يافتن مسير بهينه براي خطوط راه آهن، ضمن تلاش براي تعريف رياضي مسير، پارامترهاي مشخص كننده مسير به گونه اي تعريف شدند كه بتوان يك رابطه رياضي بين اين پارامترها و انواع هزينه هاي ساخت و بهره برداري برقرار كرد. يكي از اهداف اين مدل، فرمولبندي كردن مساله طراحي مسير خطوط راه آهن به صورت يك مساله بهينه سازي بود. تابع هدف اين مساله شامل هزينه هاي ساخت، بهره برداري و عملكرد است. شناسايي هزينه هاي حساس و عمده در راه آهن و ارايه توابع هزينه مناسب براي هر بخش يكي از مهمترين گامها در اين فرآيند مسيريابي است. در اين مقاله سعي شده تا توابع هزينه ساخت مسير راه آهن به منظور كاربرد در مدل مسيريابي بهينه ارايه شود.

از جمله دغدغه هاي مهم در حمل و نقل ريلي، حمل ايمن كالاهاي خطرناك مي باشد، چرا كه كمترين بي توجهي به اين مهم عواقب بسيار خطرناكي را به دنبال دارد. از اين رو لازم است ريسك حمل و نقل كالاهاي خطرناك برآورد و اقدامات لازم جهت كاهش ريسك اين نوع حمل و نقل پيش بيني گردد. در اين مقاله سعي شده است ريسك حمل و نقل اين گونه كالاها در ايستگاه سرخس كه يكي از مهمترين ايستگاههاي راه آهن ايران و مرز ورودي كالاهاي خطرناك از كشورهاي مستقل مشترك المنافع مي باشد با استفاده از روش هفت مرحله اي راه آهن انگلستان مورد ارزيابي كيفي ريسك قرار گيرد. مطابق با اين روش، پس از شناسايي خطرات كه در محدوده ريسك بالا قرار داشته اند، ابتدا عوامل و عواقب هر خطر، سپس خسارت عواقب هر يك از آنها تحليل شده و ريسك هر خطر بدست آمد. در گام بعد، بر اساس ريسك محاسبه شده، اقدام به گزينه يابي و ارايه راه حل جهت كاهش ريسك هر يك شده و ريسك حاصل از اعمال گزينه ها از طريق بررسي تاثيرات آنها بر عوامل، عواقب و خسارات هر گزينه محاسبه گرديد و سپس ريسك بهبود يافته بدست آمد. در نهايت ريسك بدست آمده، مجددا با حدود كنترل ريسك ALARP مورد مقايسه قرار گرفت.

بخش حمل و نقل ريلي به سبب مزاياي مختلف از قبيل قابليت حمل انبوه بار و مسافر، مصرف پايين انرژي، حفظ محيط زيست، استهلاك پايين در ناوگان و غيره، داراي جايگاه خاصي در بخش حمل و نقل به ويژه در جهت برقراري توسعه پايدار مي باشد. در صورتي كه ايستگاههاي راه آهن فعلي در ايران توسعه نيابد اين ايستگاهها فقط توانايي پاسخگويي حدود 20% از نيازهاي جابجايي مسافر در سال 1388 را خواهد داشت كه اين مساله لزوم توسعه ايستگاههاي راه آهن را بيش از پيش نشان مي دهد. از اين ميان شبكه ريلي خراسان با توجه به اينكه به طور متوسط سالانه 6 ميليون نفر مسافر در شبكه ريلي اين استان جابجا مي شوند و نيز پيش بيني مي شود در پايان برنامه 5 ساله چهارم كشور (پايان سال 1388) حدود 36 ميليون نفر استفاده كنندگان شبكه ريلي باشند كه از اين تعداد حدود 16 ميليون نفر (نزديك به 50 درصد) سهم شبكه حمل و نقل ريلي خراسان باشد، از اهميت بسيار زيادي در داخل كشور برخوردار مي باشد و در نتيجه ايستگاه فعلي به سرعت بايد توسعه فزيكي پيدا كند. در اين مقاله سعي شده است پس از بررسي و تحقيق بر روي روشهاي توسعه و نيز مقررات مربوط به سيستم هاي مختلف ايستگاه راه آهن، با توجه به محاسبات صورت گرفته به منظور پيش بيني ميزان مسافر در افق طرح 1408، ايستگاه راه آهن مشهد بطور موردي بررسي و با تحقيقات ميداني و كتابخانه اي نقايص و معايب اين ايستگاه شناسايي و راه حلهاي نحوه توسعه فيزيكي آن ارايه گردد.

ريسك عاملي است كه در طول تاريخ زندگي، با بشر همراه بوده و اندازه آن تابعي از احتمال وقوع و شدت پيامدهاي هر حادثه تلقي مي شود (برآورد مالي خسارات * احتمال وقوع = ريسك). در شركت مترو و قطارهاي شهري، حوادث به غير از آنكه آثار منفي بر روي كار شركت دارد، باعث ايجاد وقفه در ارايه خدمات مي گردد و ممكن است خسارات جاني و مالي جبران ناپذيري به مسافران، كاركنان و تجهيزات ثابت و جاري وارد نمايد. روش ارزيابي ريسك، زمينه ساز توليد اطلاعات اساسي و ايجاد سيستم تصميم سازي است كه مي تواند منجر به كاهش احتمال بروز حوادث يا تخفيف پيامدهاي آن گردد. اين مقاله مروري كلي بر شناسايي ريسك حوادث دارد كه با بكار گيري ماتريس ريسك، به ارزيابي ريسك در مترو مي پردازد.

در مدل اوليه يافتن مسير بهينه براي خطوط راه آهن، ضمن تلاش براي تعريف رياضي مسير، پارامترهاي مشخص كننده مسير به گونه اي تعريف شدند كه بتوان يك رابطه رياضي بين اين پارامترها و انواع هزينه هاي ساخت و بهره برداري برقرار كرد. يكي از اهداف اين مدل، فرمولبندي كردن مساله طراحي مسير خطوط راه آهن به صورت يك مساله بهينه سازي بود. تابع هدف اين مساله شامل هزينه هاي ساخت، بهره برداري و عملكرد است. شناسايي هزينه هاي حساس و عمده در راه آهن و ارايه توابع هزينه مناسب براي هر بخش يكي از مهمترين گامها در اين فرآيند مسيريابي است. در اين مقاله سعي شده تا توابع هزينه دوره بهره برداري از راه آهن به منظور كاربرد در مدل مسيريابي بهينه ارايه شود.

دنياي توسعه يافته در تلاش است با برنامه هاي از پيش تعيين شده حجم جمعيت و عمليات عمراني شهرها را مشخص كند. تثبيت جمعيت از اصولي بوده كه در دو دهه گذشته مقررات شهري كشورهاي پيشرفته را در بر گرفته است تا بدون آلودگي صوتي و هوايي شهر هاي سنتي خود را به شهرهاي مدرن تبديل كنند. آنها اولين قدم را انتقال حمل و نقل عمومي به زير زمين از طريق توسعه مترو مي دانند، تا امكان آزادسازي فضاهاي شهري فراهم شود و تجمعات انساني و ترددهاي عظيم توسط ايستگاههاي مترو ساماندهي گردد. مجتمع هاي ايستگاهي در يك نمايي كلي نيازهاي جمعيتي ر اتامين مي نمايند، تا از حضور انبوه مردم در سطح شهرجلو گيري شود كه اين عمل غير مستقيم مردم را متروليزه مي نمايد، در اين مقاله نيز سعي شده به اهميت و جايگاه مجتمع هاي ايستگاهي مترو پرداخته و با تحليل SWOT به نقش اين مجتمع ها در برنامه ريزي استراتژيك شهري اشاره كند.

از آنجاييكه عامل خطاي نيروي انساني يكي از مهمترين علل بروز حوادث و سوانح در صنعت ريلي كشور مي باشد، لذا بررسي، شناخت و تحليل اين عوامل همراه با ارايه راهكارهاي مناسب در جهت کاهش و يا رفع آنها نقش به سزايي در كاهش حوادث و سوانح بهمراه خواهد داشت. در اين مقاله عواملي كه سبب بروز خطاهاي نيروي انساني ميشوند را در سه گروه كلي تحت عنوان، ماهيت كار - روحي، رواني و  هدايت، كنترل و نظارت تقسيم كرده و سپس هر كدام از اين ابعاد به بخشهاي كوچكتري طبقه بندي مي شوند و پس از شناخت عوامل مذكور از طريق دريافت نظرات كارشناسان (از طريق پرسشنامه ها)، بين سه بعد مذكور يك اولويت بندي صورت گرفته و بعد از رتبه بندي آنها به درجه بندي عوامل داخلي پرداخته و در نهايت با استفاده از اصل پاراتو به تجزيه و تحليل آنها همراه با ارايه روشهاي بهينه و مناسب در جهت كاهش آنها پرداخته ميشود.

در اين مقاله جهت تعيين تركيب بهينه ناوگان مسافري تا افق سال 1388 در هر مسير از تركيب دو مدل فرآيند تحليل سلسله مراتبي (AHP) و مدل برنامه ريزي خطي استفاده گرديده كه در بخش اول ضرايب رضايتمندي و مطلوبيت هر يك از انواع واگنها در مسيرهاي مختلف ريلي به كمكAHP  محاسبه و سپس تعداد واگن بهينه در هر مسير با هدف بيشينه سازي رضايتمندي و با استفاده يك مدل LP برآورد گرديده است.

تعيين ساختار تعرفه مسافري يكي از وظايف مهم واحد بازاريابي راه آهن ها مي باشد و معمولا مسووليت مستقيم آن با سرپرست واحد بازاريابي است كه ممكن است بوسيله اداره نرخ گذاري و تعرفه كمك شود. با اين حال تصميم گيري در خصوص قيمت گذاري ترافيك هاي عمده اغلب بوسيله بالاترين سطح مديريت در سازمان راه آهن اتخاذ مي گردد. شرايط مختلفي براي قيمت گذاري ترافيك مسافري بكار مي روند. مسافرين معمولا با نرخهاي كرايه منتشر شده سفر مي كنند. (كرايه منتشر شده يعني كرايه اي كه رسما در دفترچه تعرفه راه آهن چاپ شده و ممكن است سالانه تجديد نظر شود و يا نشوند و به Published fareموسومند).

هدف اصلي پژوهش شناخت هزينه هاي اجتماعي و اقتصادي مصرف سوخت فسيلي در بخش حمل و نقل که باعث آلودگي هوا و تاثير بر سلامت و محيط زيست انساني مي شود و بررسي منافع اقتصادي مترو از نظر کاهش مصرف سوخت و منافع ديگري که به عنوان يک سيستم جايگزين حمل و نقل شهري دارد، مي باشد که در نهايت به محاسبه هزينه - فايده گسترش خطوط مترو در تهران پرداخته شده است. نتايج اين پژوهش نشان داد كه با توجه به هزينه هاي اجتماعي بسيار زياد ديگر وسايل حمل و نقل در شهر تهران مي توان سامانه مترو را با توجه به منافعي كه در كاهش مصرف سوخت، كاهش زمان سفر و كاهش هزينه خسارت ناشي از مصرف سوخت دارد به عنوان يك گزينه پاك كه در راستاي حمل و نقل عمومي پايدار حركت مي كند معرفي كرد كه نسبت فايده به هزينه گسترش آن بيش از يك بوده و داراي منافع اقتصادي براي جامعه مي باشد.