دانلود مقالات مهندسی معدن

کاستن خطاي ارزيابي ذخاير معدني تاثير بسزايي در آينده کاري و اقتصادي يک معدن دارد. در ارزيابي ذخاير معدني به روشهاي سنتي علاوه بر دقت پايين تخمين، بدست آوردن توزيع خطاي محاسبات غير عملي است، در صورتيکه در روشهاي تخمين زمين آماري، با استفاده از مدلسازي تغييرات، دقت تخمين ها افزايش و خطا به حداقل رسيده و تابع توزيع خطا در بخشهاي مختلف معدن، قابل محاسبه خواهد بود. در اين مقوله با استفاده از روشهاي زمين آماري، مقدار کميت اکسيد کلسيم بصورت فضايي در کل معدن (اعم از نقاط نمونه برداري شده يا نمونه برداري نشده) طي بررسيهاي آماري کلاسيک، اعمال تبديلهاي مناسب، محاسبه تغييرپذيري داده ها، مدلسازي تغييرات و در نهايت محاسبه تخمين ها و خطاي مربوط به تخمين هر بلوک در معدن مورد بررسي قرار گرفته و نقشه هاي مربوطه ترسيم گرديده است.

از آن جا كه ذخاير معدني جزو منابع اقتصادي پايان پذير هستند، بنابراين توجه به شيوه اقتصادي توليد در آن ها اهميت دارد. سنگ هاي تزييني در سال هاي اخير در ايران و بسياري كشورهاي ديگر بازار خوبي داشته اند. در نظر گرفتن مسايل اقتصادي اين معادن و بكار گيري روش هاي مناسب توليد در آن ها اين امكان را براي كشور به وجود مي آورد كه به منابع درآمدي قابل اعتمادي در كنار نفت دست يافته شود. در بسياري موارد استخراج معادن سنگ تزييني به شيوه هاي غير اقتصادي صورت مي گيرد. يكي از اقدام هايي كه مي توان براي بهبود وضع توليد معادن سنگ تزييني انجام داد، برنامه ريزي براي توليد است.
 اين مقاله با استفاده از روش برنامه ريزي خطي در معادن سنگ تزييني ايران، مدلي را براي توليد بهينه در يكي از اين معادن ارايه مي دهد. براي اين منظور سه مدل براي سه جبهه كار موجود در معدن ارايه شده است. در هر مدل يك تابع هدف وجود دارد كه هدف آن حداكثر كردن سود است و نيز محدوديت هايي گنجانده شده اند كه با شرايط معدن مطابقت دارند. متغيرها ي موجود در اين مدل ها انواع محصولات معدن يعني سه نوع سنگ متفاوت مي باشند. سپس با استفاده از روش سيمپلكس مقدار بهينه توليد محصولات معدن مشخص شده و با توجه به تابلوهاي نهايي، شرايط معدن از لحاظ اقتصادي تحت تحليل قرار گرفته شده است. در مدل سازي براي تعيين ضرايب تابع هدف از روش رگرسيون قيد استفاده شده است.
نتايج اين مقاله را مي توان در كليه معادن سنگ تزييني و يا معادن مشابه بكار برد. استفاده از مدل هاي ارايه شده، به بهره برداران اين امكان را مي دهد كه توليد معدن خود را در حد بهينه نگه داشته و از اين طريق بالاترين سوددهي را داشته باشند.

در اين تحقيق بر اساس تئوريهاي موجود در زمينه اثر سه بعدي سينه کار تونل و تغيير شکل ايجاد شده در آن، با استفاده از مدلهاي دو بعدي المان محدود، تغييرشکل توده سنگ پس از حفاري به ازاي پارامترهاي مقاومتي متفاوت سنگ و شعاعهاي مختلف حفاري بررسي شده و از نتايج آن جهت مرتبط کردن تغيير شکل سينه کار و درصد تنش اوليه فعال استفاده شده است. به کمک اين روش مي توان با تعريف درصد مناسبي از تنش محيط، شرايط سه بعدي سينه کار را در مدلهاي دو بعدي ملحوظ نمود. در نهايت مطالعه موردي براي يکي از تونلهاي پروژه تلمبه ذخيره اي سياه بيشه انجام شده است.

ارزيابي پارامترهاي پتروفيزيکي مخازن نفت و گاز نقش مهمي در شناخت صحيح از مخازن هيدروکربني دارد. پارامترهايي مانند تخلخل، تراوايي و رخساره ها يکي از مهمترين خصوصيات مخزن مي باشند که با مطالعه مغزه بدست مي آيد. با اين وجود تمامي چاههاي يک ميدان داراي مغزه نيستند. اين مساله تنها به خاطر گران بودن مغزه گيري و انجام آزمايشهاي تزريق هليم و جيوه جهت اندازه گيري تخلخل و تراوايي نيست. بلکه در برخي چاهها مانند چاههاي افقي مغزه گيري عملا غير ممکن است. ولي تقريبا از تمامي چاهها نمودارگيري صورت ميگيرد. بنابراين استفاده از روش هايي که بتوانند از روي نمودارهاي چاه نگاري به تخمين پارامترهاي فوق بپردازند بسيار مفيد خواهد بود.
در اين مطالعه از منطق فازي به عنوان يک رهيافت جديد جهت تخمين پارامترهاي تخلخل، تراوايي و گروههاي سنگي در يکي از ميادين هيدروکربنيجنوب کشور استفاده شده است. نتايج نشان مي دهد منطق فازي در تخمين پارامترهاي فوق موفق بوده است.

باطله هاي معدنکاري و فرآوري زغال از جمله مهمترين منابع توليد زهاب اسيدي در اکثر نقاط دنيا مي باشند. به همين لحاظ است که بيشترين فعاليتها در ارتباط با شناسايي منابع احتمالي توليد زهاب اسيدي و همچنين روشهاي کنترل و خنثي سازي اين زهابها در ارتباط با زغال سنگ انجام مي گيرد. از آنجا که منطقه زغالي البرز شرقي يکي از مهمترين مناطق توليد کنسانتره زغالسنگ براي استفاده در صنايع فولاد مي باشد، مقدار زيادي باطله توليد مي کند که قادر به توليد زهاب اسيدي مي باشند. با توجه به انباشت مقدار زيادي باطله در اطراف کارخانه زغالشويي البرز شرقي مطالعاتي به منظور بررسي قابليت توليد زهاب اسيدي از اين باطله ها انجام شد. در مطالعات آزمايشگاهي اوليه که بر روي اين باطله ها با استفاده از آزمايش استاتيکي ABA اصلاح شده (Accounting Modified Acid Base) و باطله هاي ديگر از نظر توليد اسيد وضعيت نامشخصي دارند. به همين جهت براي مشخص شدن وضعيت کلي باطله هاي انباشته شده انجام آزمايش سينتيکي بر روي اين باطله ها براي ادامه كار توصيه مي شود.

با پيشرفت علم و تکنولوژي و در عصر ارتباطات، فناوري و اطلاعات، بقا از آن کسي است که اطلاعات بيشتري در اختيار دارد و بنا به ضرورت و بسرعت بتواند از اين اطلاعات در پيشبرد اهداف خود سود جويد. اين موضوع تقريبا در تمامي رشته هاي علوم نيز تسري يافته است. در نتيجه علو م زمين نيز از اين قاعده مستثني نيست. از گذشته نسبتا دور مطالعات ژئوفيزيک زميني در جاي جاي کشور ما اجرا شده و در عمده موارد نتايج قابل شده و در برخي موارد حتي مطالعات تکراري نيز در يک منطقه انجام شده است و اين بدان معني است که متخصصين يا مجريان پروژه هاي جديد اطلاعي از مطالعات گذشته نداشته اند و يا اينکه اطلاعات مربوط به پروژه هاي پيشين يافت نشده و در دسترس نبوده است. بر اين اساس لازم است بمنظور جلوگيري از اتلاف وقت و سرمايه و بهره مندي از مطالعات قبلي، پايگاهي بمنظور نگهداري سوابق مطالعات ژئوفيزيکي براي دستيابي همگان به اطلاعات مورد نيازشان پيش بيني شود. در اين مقاله، هدف توجيه طراحي اين پايگاه و تبيين قابليتهاي آن است.

اکتشاف تفضيلي کانسار شماره 3 گل گهر پايان يافته و بر اساس طرح 15 ساله استخراج اين کانسار بصورت روباز خواهد بود و تا عمق 280 متري ادامه خواهد داشت. بعلت آغاز باطله برداري بررسي مجدد پايداري ديواره معدن مد نظر قرار گرفت. در اين ارتباط برداري بررسي مجدد پايداري ديواره معدن مد نظر قرار گرفت. در اين ارتباط قسمت آبرفتي با استفاده از روشهاي تعادل حدي و به کمک نرم افزار Geoslope Office ديواره مورد تحليل قرار گرفت. نتايج نشان داد زهکشي بعد از حفاري ضروري ميباشد و نقش عمده در پايداري ديواره خواهد داشت. در قسمت سنگي ابتدا شکستگيها مورد بررسي قرار گرفت، که نتايج آن احتمال ريزشهايي از نوع گوه اي و واژگوني را نشان مي دهد، سپس کل ديواره نرم افزار FLAC مدل سازي شد. اين تحليل نشان داد در صورت صحت اطلاعات ورودي ديواره پايدار خواهد بود.

اکتشاف تفضيلي کانسار شماره 3 گل گهر پايان يافته و بر اساس طرح 15 ساله استخراج اين کانسار بصورت روباز خواهد بود و تا عمق 280 متري ادامه خواهد داشت. بعلت آغاز باطله برداري بررسي مجدد پايداري ديواره معدن مد نظر قرار رفت. در اين ارتباط برداري بررسي مجدد پايداري ديواره معدن مد نظر قرار گرفت. در اين ارتباط قسمت آبرفتي با استفاده از روشهاي تعادل حدي و به کمک نرم افزار Geoslope Office ديواره مورد تحليل قار گرفت. نتايج نشان داد زهکشي بعد از حفاري ضروري ميباشد و نقش عمده در پايداري ديواره خواهد داشت. در قسمت سنگي ابتدا شکستگيها مورد بررسي قرار گرفت، که نتايج آن احتمال ريزشهايي از نوع گوه اي و واژگوني را نشان مي دهد، سپس کل ديواره نرم افزار FLAC مدل سازي شد. اين تحليل نشان داد در صورت صحت اطلاعات ورودي ديواره پايدار خواهد بود.

کانسار سنگ آهن سه چاهون آنومالي XI متشکل از دو توده شمالي و جنوبي مي باشد و از چندين سال پيش با ميزان استخراج سه ميليون تن در سال سنگ آهن بصورت روباز طراحي استخراج گرديده و به مرور زمان طرح روباز بهينه شده است. با توجه به پراکندگي کانسار و عمق بالاي روباره در توده شمالي کانسار سه چاهون علاوه بر طراحي روباز، ضرورت بررسي استخراج زيرزميني شدت گرفته که منجر به طراحي زيرزميني به روش تخريب در طبقات فرعي گرديد، لذا براي انتخاب طرح مطلوب تر دو طرح روباز و زيرزميني بررسي فني و اقتصادي شده و مورد مقايسه قرار گرفته اند. در بررسي اقتصادي دو طرح پس از محاسبه ميزان سرمايه گذاري اوليه و هزينه هاي عملياتي در سال هاي آينده با گنجاندن مناسب هزينه استهلاک و ماليات، جدول جريان نقدينگي تشکيل شده است. آنگاه طرحها به سه روش دوره بازگشت سرمايه، ارزش خالص فعلي و نرخ بازگشت سرمايه، ارزيابي اقتصادي شده اند. در نهايت مقايسه اقتصادي دو طرح استخراج روباز و زيرزميني کانسار سنگ آهن سه چاهون منجر به انتخاب طرح بهينه تر از نظر اقتصادي شده است.

مشخصات فيزيكي و مكانيكي سنگ ها، مهمترين پارامترها در طراحي حفريات و طبقه بندي سنگ ها براي اهداف مهندسي مي باشند. امروزه استفاده از روشهاي غير مخرب براي برآورد پارامترهاي فيزيكي و مكانيكي سنگها مورد استقبال زيادي قرار گرفته است. به نظر مي رسد سادگي، اقتصادي، سرعت و غير مخرب بودن آن مهمترين عامل در اين گسترش و پيشرفت مي باشد. آزمايش چكش اشميت و تعيين سرعت امواج اولتراسونيك از عمده ترين اين روشها مي باشند. هدف از اين مقاله، بررسي پارامترهاي فيزيكي - مكانيكي مارنهاي زاگرس و يافتن ارتباط آنها با مقادير حاصل از چكش اشميت و سرعت امواج طولي مي باشد. بررسي هاي انجام شده نشان مي دهد كه همبستگي زيادي بين روش هاي غير مخرب (چكش اشميت و سرعت امواج طولي) و ساير مشخصات فيزيكي و مكانيكي مارنهاي ايران وجود دارد. بنابراين اين مشخصات مي توانند با استفاده از آزمونهاي فوق و استفاده از روابط بدست آمده در اين مقاله به راحتي تعيين شوند.

در اين مقاله، وابستگي بين پارامترهاي عملياتي و طراحي اصلي کاميو نهاي تخليه از عقب مورد مطالعه قرار گرفته اند. اين نتايج بر اساس تحليل همبستگي آماري انجام شده بر مهمترين مشخصه هاي فني کاميونها و اطلاعات عرضه شده توسط مهمترين سازندگان در سراسر جهان بدست آمده است. روابط به دست آمده همراه با پارامترهاي اقتصادي مورد استفاده قرار گرفتند تا ضريب انتخاب کاميونهاي معدني فرمول بندي شود. اين ضرايب در انتخاب و مقايسه کاميونها مورد استفاده قرار گرفته و در نهايت معياري براي انتخاب کاميون هاي معدني ارايه گرديده است. مدل پيشنهادي از مقاله آقاي پرفسور Fytas و همکارانش اقتباس شده و محسابات، رسم رگرسيون ها و کاربرد آن در معدن چادرملو توسط نگارنده صورت گرفته است.

در اين مقاله تاثيرات احتمالي يونهاي موجود در آب سدهاي باطله بر روي فرآيند فلوتاسيون معكوس هماتيت در مجتمع چادرملو بررسي و تعيين شده است. از آنجا كه قرار بر آنست كه آب موجود در سد باطله به خطوط توليد بازگردانده شود انجام اين امر ضروري به نظر مي رسيد. ابتدا روش فلوتاسيون هماتيت مورد بررسي و ارزيابي قرار گرفت و در نهايت با ثابت نگه داشتن تمامي پارامترهاي موجود، تنها آب لازم جهت فلوتاسيون در آزمايشها به عنوان متغير در نظر گرفته شد تا تاثيرات بونهاي موجود در آب سد باطله بر روي فرآيند مورد مطالعه قرار گيرد. در اين راستا آزمايشها در سه مرحله به دفعات تكرار شد تا خطاهاي آزمايش كاهش يافته و داده هاي دقيقتري به دست آيد. پس از پايان كار مشاهده شد كه يونهاي موجود در آب تاثير زيادي بر روي بازيابي نداشته و بدون مراحل تصفيه مي توان آب موجود در سد باطله را در كارخانه كانه آرايي استفاده كرد.

در اکثر مواقع، بخشي اعظمي از کانسنگهاي استخراج شده معادن بدليل تاثير عوامل طبيعي، بشدت اکسيد مي شوند و مقادير قابل توجهي از ذخاير با مشکلات خاص فرآوري روبرو مي گردند. اکسيداسيون شديد کانسنگها قادر است با افزايش نرخ خردايش، نرخ توليد نرمه، اتلاف فلز به بخش باطله و کاهش نرخ بازيابي و عيار فلز، مشکلات عديده اي در فرآيندهاي فرآوري از جمله فلوتاسيون ايجاد نمايد. با افزايش حلاليت كانيهاي اكسيدي و شرايط هيدروفيلي شديد سطح ذرات بهمراه ورود كاتيونهاي فلزي در محلول، بطور قابل توجهي ميزان آبراني سطح ذرات و ميزان چسبندگي آنها به حبابها كاهش مي يابد. در اين شرايط پر عيار سازي كانيهاي مورد نظر با روشهاي معمول فلوتاسيون بسيار مشكل ميگردد. در اين تحقيق تستهاي مختلف فلوتاسيون بر روي کانسنگهاي اکسيد سرب و روي دپوي باطله معدن گوشفيل، حاوي کانيهاي اصلي سروزيت، گالن، اسميت زونيت، اسفالريت و کانيهاي اکسيد آهن با عيارهاي سرب 3.4%، روي 7.5% و آهن 13%، بکمک مواد شيميايي کلي ليت ساز اکسين و ديتيزون (بدون ايجاد سولفيداسيون سطحي) انجام گرديد. با بهينه سازي پارامترها و ارزيابي نتايج بکمک طراحي آزمايش تاگوچي و RSM، اکسين انتخابي تراز ديتيزون انتخاب بدست آمد. در شرايط بهينه پارامترها، عيار سرب، روي و آهن بترتيب 2.77%، 15.55% و 3.51% و بازيابي آنها به 7.75% 40.12% و 10.11% بدست آمد

در اين مقاله ابتدا برخي از روش هاي پيش بيني ضريب بهره وري مرور شده است. سپس ضمن بررسي ساختار بانک اطلاعاتي استفاده شده جهت پيش بيني ضريب بهره وري، پارامترهاي موثر بر ضريب بهره وري معرفي گرديده است. با استفاده از تحليل آماري دو متغيره و دسته بندي داده ها، معادلاتي براي تعيين ضريب بهره وري بر مبناي يک پارامتر در شرايطي خاص ارايه شده است. در ادامه با بهره گيري از تحليل آماري چند متغيره پارامترهاي موثر بر ضريب بهره وري بررسي شده و معادلاتي جهت تعيين ضريب بهره وري بر مبناي پنج پارامتر موثر بر ضريب بهره وري ارايه شده و با استفاده از اين معادلات تاثير برخي از پارامترهاي موثر بر ضريب بهره وري در قالب نمودارهايي مورد بررسي قرار گرفته است.

عنصر واناديوم از عناصر استراتژيک در دنياي امروز مي باشد که اين امر به دليل کاربرد آن در صنايعي چون توليد فولاد مقاوم مورد استفاده در صنايع نفت و گاز، صنايع نظامي و ... مي باشد. توليد اين فلز از حدود 35.000 تن در دهه 1990 به حدود 60.000 تن درسالهاي اخير افزايش يافته است. واناديوم به صورت اقتصادي همراه کانسارهاي آهن آپاتيتي يافت مي شود (به خصوص کانسارهاي تيتانومنيتيت). با توجه به ژنزکانسارهاي آهن بافق از يک سو و بررسي هاي انجام شده قبلي، مي توان عناصر ارزشمندي مانند واناديوم را در اين منطقه مورد اکتشاف قرار داد. در اين مقاله در مورد کانسار آهن آنومالي شمالي بحث مي شود. با مشاهدات زمين شناسي و بررسي آنها از يک سو و با استفاده از روابط و نمودارهاي آماري مشاهده مي نماييم که توده مرکزي اين کانسار مي تواند از نوع کانسارهاي تيتانومنيتيت باشد. در اين مقاله با استفاده از نرم افزارهاي مناسب پراکندگي و تغييرات عيار واناديوم در سطح و عمق توده بررسي شده و مدلهاي دو بعدي و سه بعدي توزيع عيار در سطح و عمق تهيه شده و مورد تجزيه و تحليل گرفته است.

امروزه توليد و بكارگيري مصالح ساختماني سبك و در عين حال عايق صوت و حرارت به سرعت رو به گسترش است و در اين زمينه آيين نامه ها و ضوابطي نيز از طرف سازمانهاي مربوطه تعريف و برخي از آنها اجرايي شده است. تحقيق حاضر با توجه به موارد فوق و با هدف استفاده از زغالسنگ هاي كم عيار استان آذربايجان غربي انجام شده است. در اجراي اين تحقيق دو نمونه از زغالسنگ هاي كم عيار استان با درصد خاکستر متفاوت انتخاب و آجرهايي با صفر، 10، 20 و 30 درصد زغال تهيه و در مقياس آزمايشگاهي و صنعتي مورد پخت قرار گرفت. آزمايشات براي اندازه گيري تخلخل، وزن مخصوص، مقاومت فشاري تك محوري، تست برزيلي و مقاومت خمشي بر روي نمونه ها انجام و نشان داد كه با افزايش درصد زغالسنگ مصرفي در آجرها، تخلخل با روند ثابتي افزايش و مقاومت ها و وزن مخصوص كاهش مي يابد. بررسي نتايج حاصل و مقايسه آنها با استانداردهاي مربوطه نشان مي دهد كه مي توان آجرهاي توليدي را در بخش هاي مختلف ساختمان ها بكار برد، ضمن اينكه زغال موجود در تركيب آجر به دليل داشتن ارزش حرارتي قابل توجه مي تواند در صرفه جويي هزينه هاي سوخت كوره هاي آجرپزي نيز موثر باشد

شناخت و ارزيابي پارامترهاي پتروفيزيکي و سنگشناسي مخازن نفتي و گازي با استفاده از داده هاي چاه نگاري مستلزم در دسترس بودن انواع نمودارهاي پتروفيزيکي ميباشد. در پاره اي موارد به دليل آسيب ديدگي نمودارهاي قديمي و يا عدم وجود نمودارهاي پيشرفته جديد در بعضي از چاهها، امکان ارزيابي دقيق پتروفيزيکي يک چاه مسير نميباشد. از آنجايي که در ارزيابي پتروفيزيکي يک مخزن هنگامي که انواع نمودارهاي لازم براي يک چاه وجود نداشته باشد، نميتوان يک تفسير دقيق و واقعي از سنگشناسي و اشباع سيالات درون چاه ارايه نمود لذا از اينرو تخمين مجدد نمودارهاي قديمي آسيب ديده و يا نمودارهاي جديد، براي چاههاي فاقد نمودارهاي پيشرفته جديد بصورت مصنوعي اجتناب ناپذير ميباشد. اين مساله بخصوص در مطالعات مخزن که نيازمند ارزيابي پتروفيزيکي چاههاي قديمي ميباشند حايز اهميت است در اين تحقيق سعي شده است با استفاده از روش هوشمند شبکه عصبي کار تخمين اين نمودارهاي خام چاه نگاري از روي چاههاي مجاور انجام شود. تخمين نمودارهاي پتروفيزيکي با روش شبکه هاي عصبي طي دو مرحله انجام شده است. مرحله اول عبارت است از پيدا کردن يک رابطه بين نمودار مورد نظر و ساير نمودارهايي که در چاه قديمي نيز وجود دارند، در چاههاي مجاور در صورتي که از لحاظ سنگ شناسي شباهت قابل قبولي با چاه مورد نظر داشته باشند. مرحله دوم شامل کاربرد رابطه به دست آمده از مرحله قبل در چاه هدف جهت تخمين نمودارهاي مجهول از نمودارهاي معلوم ميباشد. در اين تحقيق نمودارهاي دانسيته و جذب فتوالکتريک براي مخزن ماسه سنگي حوضه نفتي اهواز در جنوب ايران به روش شبکه عصبي تخمين زده شده است و بهترين نتايج براي ضريب همبستگي بين نمودار تخمين زده شده و به ترتيب براي دانسيته و جذب فتوالکتريک%90.2  و %88.2 به دست آمده است

در اين مقاله تغيير شکل پذيري تونل دسترسي 4 غربي معدن زغالسنگ پروده طبس که در قسمت شرق ايران مرکزي واقع در جنوب شهرستان طبس در استان يزد ميباشد، مورد مطالعه قرار گرفته است. تونل مورد مطالعه از ساختار زمين شناسي که مشتمل بر چهار لايه بندي مختلف شيبدار ميباشد ميگذرد. تاثير پارامترهاي مقاومت برشي سنگهاي اطراف تونل نسبت به تعيير مکان هاي نقاط حساس در سقف و در ديواره ها مورد بررسي عميق قرار گرفت. نتايج حاصل مبين روابط غير خطي بين تغيير مکان و ارامتر C ميباشد. تغيير مکانهاي حاصل نسبت به پارمترj  بسيار حساس بوده ولي نسبت به افزاريش مقادير j حساسيت قابل توجهي نشان نمي دهد.

بررسي سير تحول نگهداري از فضاهاي خالي ناشي از پروژه هاي مهندسي زيرزميني مانند معدنكاري و احداث تونل ها و نيروگاه ها و نيز پايدارسازي پروژه هاي سنگي سطح الارضي نظير ترانشه ها و ديواره هاي سنگي نشان مي دهد كه با پيشرفت علم مكانيك سنگ، استفاده از تكنيك هاي تقويت سنگ به كمك انواع سنگ دوزها به تدريج جايگزين نگهداري هاي سنتي مي شود .در سالهاي اخير استفاده از بولت هاي ظرفيت بالا و كابل هاي فولادي به عنوان مكمل روشهاي ديگر تقويت سنگ مانند استفاده از بولت هاي معمولي و اليافي جهت نگهداري فضاهاي بزرگ زيرزميني مرسوم شده است .در كشور ما نيز جهت پايدارسازي فضاهاي بزرگ زيرزميني در پروژه هايي مانند مغار نيروگاه هاي برق آبي سد کارون 3 و سد مسجد سليمان از اين تکينيک ها استفاده شده است. تاندون ها، انكرهاي با ظرفيت بالا هستند كه از تعدادي رشته كابل فولادي با قطر معين تشكيل شده اند .طول تاندون ها بسته به مورد مصرف آن ها متفاوت بوده و براي استقرار در داخل چال با چند ابزار جانبي همراه مي باشند .از طرف ديگر، مونوبارها، ميل مهارهاي تك ميله اي هستند كه جهت پايدارسازي لايه هاي زمين در فضاهاي زيرزميني و روباز و در شرايط خاص براي ظرفيتهاي باربري متوسط مورد استفاده قرار مي گيرند .اين ميل مهارها با توجه به طول و صلبيت آنها بايستي در محل كارگاه به صورت دو يا سه قطعه اي به هم مونتاژ شوند . مهاري هاي فوق بر حسب شرايط ممكن است داراي يك يا دو پوشش محافظ در برابر خوردگي باشند. در اين مقاله ضمن بررسي كاربرد اين مهاري ها در مغار طرح توسعه سد نيروگاه زيرزميني مسجد سليمان، با توجه به مزاياي آن، توجه بيشتر به اين ابزار در ساير پروژه ها توصيه شده است

استفاده از سيستم هاي گسيل تمام اتوماتيک کاميون نقش عمده اي در کاهش هزينه هاي عمليات ترابري معادن روباز ارايه مي کند. اين عمليات بيشترين سهم را در ميان اقلام هزينه هاي معدنکاري روباز به خود اختصاص مي دهند. به همين دليل در اکثر معادن روباز دنيا استفاده از سيستم هاي گسيل تمام اتوماتيک رايج شده است، ولي در ايران هنوز روش هاي تخصيص ثابت آن هم به نحوي کاملا غير صحيح متداول مي باشند. کاهش هزينه ها و افزايش قابليت سودآوري در معادن روباز، راه اندازي هرچه سريع تر سيستم هاي گسيل انعطاف پذير را در ايران ايجاب مي کند. فقدان بسترهاي مناسب براي به کارگيري سيستم گسيل تمام اتوماتيک در معادن روباز ايران و ضرورت بهبود هرچه سريعتر وضعيت کنوني ترابري در اين معادن، برداشتن اولين گام ها را از طريق راه اندازي سيستم هاي نيمه اتوماتيک ضروري مي سازد. در اين نوشتار ضمن مروري بر روشهاي تخصيص ثابت و انعطاف پذير و سيستم هاي اجرايي تخصيص و گسيل (دستي، نيمه اتوماتيک و تمام اتوماتيک)، سيستم نيمه اتوماتيک گسيل لحظه اي کاميون با استفاده از GPS و بيسيم به عنوان سيستم پيشنهادي براي معادن روباز ايران مورد بررسي قرار گرفته است. ملزومات سخت افزاري و نرم افزاري سيستم، مدل برنامه ريزي حمل و نقل براي تخصيص کاميون و الگوريتم گسيل کاميون عناوين موضوعات مورد بحث در اين تحقيق هستند. تجربه نشان داده است که با به کارگيري سيستم هاي گسيل کاميون با کاهش زمان هاي مسافرت (کاميون) و انتظار (شاول و کاميون)، توليد به ميزان قابل توجهي افزايش مي يابد.