دانلود مقالات علوم زمين

به منظور مطالعه مورفومتريک چکاوک کاکلي (Galerida cristata) منطقه زابل، تعداد 60 نمونه (32 نر و 28 ماده) جمع آوري گرديد. از ميان صفات مورفومتريک، 7 صفت استاندارد طول کل بدن، فاصله دو بال باز، طول دم، طول نوک، طول تارس، طول انگشت سوم پا و وزن اندازه گيري شد. ميانگين صفات بين نرها و ماده ها با استفاده از آزمون t و Mann-whitney مورد مقايسه قرار گرفت. تحليل آماري انجام شده نشان مي دهد فقط فاصله دو بال باز در بين نرها و ماده ها داراي اختلاف معني دار (P<0.05) است. علاوه بر آن مشخصات 28 آشيانه شامل قطر خارجي، داخلي، عمق آشيانه ها، تعداد تخم موجود در هر لانه، وزن و ابعاد تخمها ثبت گرديد؛ بر اين اساس تعداد 3 تخم در هر آشيانه با 54.5% داراي بيشترين فراواني مي باشد.

 نسخه قابل چاپ

ميزان نمک دوستي باکتري ها ممکن است در توانايي آن ها براي جذب فلزات و اکسي آنيون ها نقش داشته باشد. در اين مطالعه 67 جدايه از يک نمونه خاک باتلاق گاوخوني با کشت در دو محيط نوترينت آگار بدون نمک و نوترينت آگار داراي 5% نمک جداسازي شدند و نمک دوست و غيرنمک دوست بودن و ميزان تحمل نمک متفاوت انتخاب شدند و جذب سزيم در آن ها بررسي شد. بدين منظور از باکتري ها پيش کشت اوليه و ثانوي تهيه شد و در شيکر با دور 150 rpm و دماي 30^oC قرار داده شد و بعد به محيطهاي کشت اصلي تلقيح شد و در شيکر قرار گرفت. سپس مقدار ثابت از سلول هاي باکتري جدا و شسته شده و با محلول هاي حاوي 200mg/l سزيم مجاور سازي شد و پس از سانتريفوژ، مايع رويي از نظر تراکم سزيم باقي مانده با روش atomic absorption spectrophotometery سنجش شد. بيشترين جذب در سويه هالوتولورانت (67.3mg/gdw) و کمترين جذب در سويه نمک دوست اجباري (13.9mg/gdw) صورت گرفت. ميانگين نسبي جذب در باکتريهاي هالوتولورانت (33.1 mg/gdw) بيشتر از ميانگين جذب در باکتريهاي نمک دوست اجباري (15.6 mg/gdw) بود.

 نسخه قابل چاپ

سازند تاربور به سن كامپانين- مائستريشتين در بخش هايي از نواحي زاگرس رخنمون دارد. جهت مشخص شدن ويژگي هاي رخساره اي و محيط رسوبي دو برش از اين سازند (برش هاي سميرم و بروجن) به تفصيل مورد بررسي قرار گرفته اند. بررسي هاي صحرايي و آزمايشگاهي منجر به شناسايي 11 رخساره ميكروسكوپي متعلق به زير محيط هاي درياي باز حاشيه پلاتفرم لاگون و پهنه جزر و مدي انجاميده است. رخساره هاي فوق در پلاتفرم نوع رمپ نهشته شده اند. در ناحيه بروجن يك لايه ضخيم آهك روديستي تشكيل بايوستروم را داده است. بايوستروم فوق در يك محيط دريايي گرم كم عمق و كم انرژي با درجه شوري نسبتا بالا تشكيل شده است. فراواني روديستها حاكي از يك مجموعه فتوزوان مي باشند.

 نسخه قابل چاپ

لايه هاي دونين پسين در ناحيه شمس آباد، شمال غربي كرمان (جنوب شرقي ايران) بر اساس كنودونت ها مورد بررسي قرار گرفته اند. اين مجموعه فسيل ها شامل انواع مربوط به آب هاي كم عمق نظير:‌ Icriodus alternatus alternatus, I. cornutus, I. iowaensis iowaensis, I. iowaensis ancylus, Polygnathus semicostatus, P. communis and Pelekysgnathus serradentatus مي باشند که محدوده سني Middle triangularis- Late crepida zones را تاييد مي نمايند. همچنين داده هاي بدست آمده، حضور گونه Polygnathus alatus را در لايه هاي مربوط به فامنين پيشين برش شمس آباد محتمل نموده است و اين گونه قبلا نيز در لايه هاي مشابه در برش هوتك يافته شده است.

 نسخه قابل چاپ

افيوليت جندق در زير دگرگونه هايي از جنس مرمر و شيست قرار دارد. اين مجموعه افيوليتي قديمي فازهاي مختلفي از سرپانتيني شدن و دگرگوني را تحمل نموده است. در اين هميافت سنگي، دايک هاي گابرويي پريدوتيت هاي سرپانتيني شده گوشته را قطع نموده اند. درز و شکاف هاي موجود در دايک هاي شکننده گابرويي توسط رگه هاي روشن رنگ پرشده است. رگه هاي موجود در دايک هاي گابرويي بعد از دگرگوني و سرپانتيني شدن تشکيل گرديده اند. اين سنگ هاي دانه درشت عاري از دگرشکلي و برگوارگي بوده و از کاني هاي کلسيت، پرهنيت، گارنت، اپيدوت، کلينوپيروکسن و کلريت تشکيل گرديده اند. مهمترين مشخصه کاني شناسي اين رگه ها رخداد و فراواني قابل توجه کلسيت در آن است که بيانگر بالا بودن f CO2 در سيال سازنده کاني هاي اين رگه ها است. گابروهاي دربرگيرنده رگه هاي فوق در مرحله اول در رخساره آمفيبوليت دگرگون شده (فشار 2.7 تا 9 کيلوبار، و دماي 630 تا 750 درجه سانتي گراد) و سپس يک دگرگوني برگشتي در رخساره شيست سبز را نيز پشت سر نهاده اند.

 نسخه قابل چاپ

منطقه مورد مطالعه بخشي از سرزمين هاي آتشفشاني كرتاسه است كه در انتهاي شمالي پهنه سنندج- سيرجان و در محدوده سقز قرار دارد. در اين منطقه سنگ هاي آتشفشاني كرتاسه از لحاظ پتروگرافي و ژئوشيمي دو گروه هستند؛ گروه اول بازالت، بازالت آندزيتي و آندزيت و گروه دوم بيشتر تراكي آندزيت و داسيت مي باشند. مطالعات ژئوشيميايي عناصر نادر و خاك هاي كمياب نشان مي دهد كه اين سنگ ها بيشتر در قلمرو كالك آلكالن و تحولي كه بيشتر شاخص حاشيه هاي فعال قاره اي هستند قرار مي گيرند. در نمودارهاي عنكبوني آنومالي منفي Nb, Ti و آنومالي مثبت U, P, Th در مقايسه با مورب و كندريت ها از متاسوماتيسم منشا گوشته اي حكايت مي كنند. همچنين پايين بودن نسبت هاي ^Nb/_U, ^Ce/_Pb, ^Th/_Pb بيانگر غني شدگي گوشته اوليه اين سنگ ها از عناصر Pb, U مي باشد كه خاص زون هاي فرورانش است.

 نسخه قابل چاپ

در جنوب قروه در 80 کيلومتري شمال غرب همدان طيفي از سنگهاي گرانيتوئيدي و بطور فرعي و کم حجم تر، ديوريتي گابرويي در 38-40 ميليون سال پيش در طي فعاليتهاي کوهزايي لاراميد، در سنگهاي دگرگوني ناحيه اي مزوزوئيک، نفوذ کرده است. مجموعه پلوتونيک قروه، به سبب تکتونيک فعال بعد از جايگيري به صورت يک برش ماگمايي در آورده است. کانيهاي شاخص و فرعي در ترکيب مودال، طيف ترکيبي و تيپ سنگهاي اين مجموعه و نيز برخي ويژگيهاي ژئوشيميايي، آنها را مشابه گرانيتوئيدهاي نوع I با ترکيب گرانيتوئيدهاي متاآلومين تا کمي پرآلکالن نموده است. اين مجموعه در رژيم تکتونيکي قوس هاي آتشفشاني مرتبط با حاشيه فعال قاره اي بوجود آمده است. تصوير عناصر اصلي و کمياب نمونه سنگها در نمودارهاي هارکر نشان مي دهد که بين فازهاي مافيک و اسيدي در فاصله سيليس 59-68 (در صد وزني) شکاف مشخصي وجود دارد. اين فاصله ترکيبي بر متفاوت بودن منشا آنها دلالت مي نمايد. با تکيه بر داده هاي ژئوشيميايي و روابط صحرايي منبع ماگماي مافيک بايستي ماگمايي مشتق از گوشته باشد. اين ماگما از عناصر Ba, Sr, Rb, و Nb غني است. متعاقب نفوذ ماگماي والد سنگ هاي اسيدي، در گابروهاي منجمد شده قبلي، تبادلات متاسوماتيکي صورت گرفته است. اين تبادلات از طريق مهاجرت فاز سيال و يا ماگماي فلسيک بوقوع پيوسته و موجبات تشکيل کانيهاي جديد را فراهم آورده است.

 نسخه قابل چاپ

سنگ هاي پريدوتيتي موجود در ملانژ افيوليتي نايين نزديک به 70 درصد از حجم آنرا تشکيل مي دهند. اين سنگ ها پريدوتيت هاي گوشته اي مربوط به يک ليتوسفر اقيانوسي مي باشند که در زمان کرتاسه بالايي تا اوايل ترشير بر روي بخش شمالي شهرستان نايين جايگيري شده است. بررسي هاي پتروگرافي، صحرايي و مقايسه کاني هاي موجود در اين سنگ ها بيانگر يک تغيير تدريجي سنگ شناسي و در واقع کاني شناسي از لرزوليت به سمت هارزبورگيت و در نهايت دونيت مي باشد. ژئومومتري و بارومتري هاي بکار رفته دماي تعادل کاني هاي اليوين - اسپينل را در مورد لرزوليت 730 و در مورد هارزبورگيت 778 درجه سانتيگراد و دماي تبلور پيروکسن هاي همزيست را بسيار بالاتر در حدود 1092 براي لرزوليت و 1219 درجه سانتيگراد براي هارزبورگيت نشان مي دهد. بررسي هاي صحرايي، پتروگرافي و اختلاف دمايي ترمومتري هاي مذکور به همراه افزايش دماي تعادل اليوين - اسپينل را لرزوليت به سمت دونيت 754) تا 788 درجه سانتيگراد) نماينده تشکيل اين سنگ ها تحت تاثير واکنش مذاب / گوشته مي باشد. همچنين آناليز شيميايي اسپينل ها و اليوين ها نشان مي دهد که از لرزوليت به هارزبورگيت و در نهايت دونيت ميزان Cr# اسپينل ها افزايش در حالي که ميزان Mg# اليوين ها کاهش مي يابد. اين عدم تطابق در روند فاکتورهاي ذکر شده در اثر افزايش ميزان اليوين موجود در سنگ (افزوده شدن کاني هاي اليوين جايگزيني) طي واکنش مذاب / گوشته مي باشد. بنابراين پريدوتيت هاي مورد بررسي تکتونايت هايي مي باشند که تحت تاثير واکنش مذاب / گوشته قرار گرفته اند.

 نسخه قابل چاپ

فلزات سنگين از مهمترين ترکيبات آلوده کننده محيط زيست محسوب مي شوند. برخي از خاک ها بطور طبيعي يا در اثر فعاليت هاي انساني به مقادير بالايي از فلزات سنگين آلوده اند. خاک هاي سرپنتين بطور طبيعي حاوي ميزان بالايي از برخي فلزات سنگين نظير نيکل و کروم هستند. برخي از گياهان توانايي رشد بر روي اين خاک ها را داشته و حتي مي توانند مقادير قابل ملاحظه اي از فلزات سنگين را جذب و در بافت هاي هوايي خود تجمع دهند.
در اين تحقيق اثر غلظت هاي مختلف نيکل و کروم بر جوانه زني و رشد دو جمعيت سرپنتين و غيرسرپنتين گونه Alyssum bracteatum (جمعيت سرپنتين و غيرسرپنتين) و همچنين گونه A.simplex (جمعيت سرپنتين) مورد آزمايش قرار گرفت. با افزايش غلظت نيکل و کروم ميزان جوانه زني و شاخص تحمل در تمامي گياهان کاهش يافت ولي اين کاهش در جمعيت غيرسرپنتين بطور معني داري بيشتر از جمعيت سرپنتين بود (P<0.01). بطور کلي بذرهاي گياهان Alyssum سرپنتين مقاومت بيشتري نسبت به فلزات سنگين نيکل و کروم در مقايسه با گياهان مشابه غيرسرپنتين نشان مي دادند.

 نسخه قابل چاپ

در سال هاي اخير از گياهان و بخش هاي مرده آنها براي حذف آلاينده هاي محيط ز يست (نظير فلزات سنگين و مواد آلي) استفاده مي شود. در بسياري از تحقيقات گذشته، د يواره سلولي به عنوان يکي از جايگاه هاي جذب فلزات سنگين معرفي شده است. با توجه به اينکه ديواره سلولي از پلي ساكاريدهاي مختلفي تشکيل شده است؛ لذا شناسايي موثرترين پلي ساكاريدهاي ديواره اي در جذب فلزات، مي تواند فناوري آلودگي زدايي را بهبود دهد.
در مطالعه حاضر،کالوس هاي تنباکو واريته Burley 21 به عنوان سلول هاي مدل در محيط جامد LS کشت داده شدند و ماده زمينه اي پلي ساکاريدي از ديواره سلولي کالوس، استخراج و در نهايت اجزاي پلي ساکاريدي آن شامل پکتين، همي سلولز A، همي سلولز B و سلولز جداسازي و تخليص گرديد. ماده زمينه اي و اجزاي پلي ساکاريدي ديواره با محلول حاوي نقره با غلظت 1 100ppb در سه pH مختلف (اسيدي، تقريبا خنثي و قليايي) و دو زمان متفاوت تيمار داده شدند. بر مبناي نتايج بدست آمده از (ICP)، اجزاي پلي سکاکاريد ديواره در تمام pHها و زمان هاي مورد آزمايش، قادر به جذب نقره بودند.

 نسخه قابل چاپ

بخش هاي شمال- شمال شرق اصفهان (حواشي جنوبي كوهستان كركس) كه بخشي از نوار ماگمائي سنوزوئيك ايران مركزي محسوب مي شود در ترشيري (ائوسن)‌ پهنه ولكانيكي وسيعي را شامل شده است. مشاهدات صحرايي نشان داده است كه توده هاي نفوذي بعدي (اليگو- ميوسن)‌ سبب رخداد دگرساني هاي گرمابي بطور پراكنده در منطقه كشه شده اند. مطالعات كاني شناسي و تعيين تركيب ولكانيك هاي ميزبان و پيروكلاستيك هاي دگرسان شده توسط روش هاي SEM, XRD, XRF انجام گرفت. با توجه به اين مطالعات سنگ ميزبان منطقه بيشتر داراي تركيب تراكي آندزيتي تا آندزيتي مي باشد. كائولينيت، آلونيت و ژاروسيت كاني هاي غالب دگرساني در اين سنگ ها بوده است. اين دگرساني از نوع اسيد- سولفات يا آرژيليك پيشرفته مي باشد. با توجه به ژئوشيمي عناصر اصلي و كمياب در منطقه كشه محيط تشكيل كائولن از نوع هيپوژن مي باشد.

 نسخه قابل چاپ

هدف از اين پژوهش بررسي ويژگي هاي هيدروكربن زايي سازنده پابده (پالئوژن) در شمال غرب ايلام مي باشد. سازنده پابده از تناوب سنگ آهك هاي نازك لايه نازك لايه تا ضخيم لايه و شيلهاي خاكستري روشن تا تيره كه غني از فرامينيفرهاي پلانكتونيك هستند، تشكيل شده است. اين رخساره هاي سنگي در حوضه زاگرس به عنوان رخساره هاي پلاژيك مشهور هستند. افق هاي زغالدار در بخش بالايي سازنده پابده از نوع هوميك غني از ويترينيت مي باشد كه از لحاظ محتوي ماسرالي و تركيب شيميايي ناهمگن هستند. بر پايه مطالعات پتروگرافي اين نمونه ها از سه گروه ماسرالي ويترينيت، اينرتينيت و ليپتينيت تشكيل شده اند كه ويترينيت نسبت به ماسرال هاي ديگر، فراوان تر است. نمونه هاي زغال سنگ شامل تا Tmax 448^oC, Ro%0.65, HI445 (mg H c/org C), TOC %76.8 هستند. بر اساس ميانگين (%0.6) Ro, (441.37^oC) Tmax اين نمونه ها در مرحله بالغ و در بالاي پنجره توليد نفت قرار گرفته اند و داراي مخلوطي از كروژن هاي تيپ II و III هستند. بر اساس مطالعات مشابه صورت گرفته روي رخساره هاي بيتومين دار سازنده پابده اين نمونه ها نيز بيشتر در مرحله بالغ (65% نمونه ها) و در بالاي پنجره توليد نفت قرار گرفته اند و در برگيرنده كروژن هاي تيپ III, II, I هستند.

 نسخه قابل چاپ

بوكسيت گوش كمر در ايران مركزي شمال شرق عشق آباد و به فاصله 49 كيلومتر از بخش دستگردان و در محدوده شهرستان طبس واقع شده است. اين بوكسيت بصورت ناوديسي منظم است كه در جهت شمال- جنوب امتداد دارد. آهك هاي سازند بهرام سنگ بستر ماده معدني را تشكيل مي دهد. بوكسيت به صورت لايه اي، عدسي و يا حفرات پرشده كارست هاي كوچك در داخل سازند بهرام تجمع يافته است، بطوري كه ضخات آن در برخي نقاط به 15 متر نيز مي رسد. رنگ بوكسيت روي زمين و نمونه هاي دستي، به رنگ هاي قرمز- قرمز روشن تا تيره در تغيير است. اين نهشته داراي همبري مشخص با سنگ هاي بستر و پوشش مي باشد. هدف از اين مطالعه درك كاني شناسي و محيط ژئوتكتونيكي بوكسيت گوش كمر است. بدين منظور بافت بوكسيت توسط مقطع نازك و شناخت كاني شناسي آن به وسيله اشعه ايكس صورت گرفته است. مطالعات مقاطع نازك بوكسيت گوش كمر بافت پليتومورفيك، ميكروگرانولار همراه با مقداري بافت هاي ثانويه در بعضي نمونه ها نشان مي دهد. پيزوليت هاي متحدالمركز خيلي محدود بوده و فقط در بعضي نمونه ها كه مراحل پيشرفته تري از بوكسيت زايي را طي نموده اند، قابل مشاهده است. بر اساس نتايج حاصل از مطالعه پراش اشعه x، بوكسيت گوش كمر از نوع گيبسيتي Al(OH)₃ مي باشد كه بعضي مواقع با كاني بوهميت همراه است. ديگر كاني هاي همراه شامل كائولينيت (Al₂Si₂O₅)، هماتيت (Fe₂O₃) همراه با مقداري گوتيت FeO(OH) و آناتاز (TiO₂) به عنوان مهمترين كاني تيتانيم دار، كه با مقداري روتيل (TiO₂) همراه است، مي باشد. از نظر طبقه بندي بوكسيت گوش كمر در محدوده رس بوكسيتي قرار مي گيرد. مطالعات ژئوتكتونيكي نشان مي دهد كه بوكسيت گوش كمر در محيط حاشيه فعال قارهاي تشكيل شده است و وجود كاني هاي محيط اكسيدي بيان كننده يك محيط نزديك به ساحل مي باشد.

 نسخه قابل چاپ

متاسوماتيسم گسترده در حاشيه توده نفوذي منطقه مورد مطالعه و تاثير آن بر سنگ هاي پليتي ميزبان پديده تورمالين زايي را به صورت هاي گوناگون موجب گرديده است: (1) تورمالينيت هاي استراتي فرم درون هورنفلس هاي پليتي، (2) رگه هاي پگماتيتي در رسوبات آرنيتي و (3) رگه هاي نازك كوارتز- تورمالين بر روي سطح رگه هاي پگماتيتي. نسبت Fe/(Fe+Mg) در تورمالين هاي نوع استراتي فرم، پگماتيتي و رگه اي به ترتيب 0.375-0.572, 0.484-0.553 و 0.357-0.509 متغير است. اين كاني ها محلول جامد شورليت- دراويت مي باشند. زوناسيون شيميايي در اين كاني ها نشانه شرايط بي ثبات محيط تشكيل اين كاني و دال بر اختلاط سيال در سيستم هاي باز است. الگوي نسبتا تفريق يافته تورمالين هاي نوع استراتي فرم در نمودار عنكبوتي شايد به منشا رسوبي اين كاني ها اشاره دارد. در تورمالين هاي نوع پگماتيتي و رگه اي، اين الگو نسبتا مسطح بوده كه بيانگر تحرك عناصر نادر خاكي سبك در نتيجه دگرساني رسوبات آرنيتي سنگ ميزبان بوده كه باعث افزايش نسبت HREE/LREE در اين دو نوع تورمالين شده است.

 نسخه قابل چاپ

رخنمون هاي سازند قم در جنوب شرقي نطنز با ستبراي 472 متر شامل سنگ آهک هاي ضخيم تا نازک لايه، مارن، ماسه سنگ آهكي و ماسه سنگ مي باشد. اين بيرون زدگي ها با کنتاکت فرسايشي آذرين پي (Nonconformity) بر روي سنگ هاي ولکانيکي متعلق به ائوسن قرار دارند و سازند قم در انتها توسط آبرفت پوشيده مي شود. با توجه به وجود گونه هايي از روزن داران کف زي مانند:
Lepidocyclina (Eulepidina) elephantina, Lepidocyclina (Nephrolepidina) tournoueri, Operculina complanata, Austrotrillina howchini, Nummulites vascus, Neorotalia viennoti, Amphistegina lessoni  سن شاتين- آکيتانين؟ جهت اين رسوبات تعيين گرديده است.
با استفاده از مشاهدات صحرايي، بررسي هاي مقاطع نازک و تفکيک ريز رخساره هاي موجود به طور کلي 10 ميكروفاسيس متعلق به 4 محيط رسوبي (درياي باز، سد، لاگون و پهنه جزر و مدي) شناسايي گرديد. اين ميكروفاسيس ها عبارتند از: الف - گروه ميكروفاسيس هاي درياي باز شامل: 1a - لپيدوسيكلينيده، كوراليناسه آ وكستون - پكستون، 1b- نوموليتيده، لپيدوسيكلينيده، كوراليناسه آ وكستون - پكستون و 2 - نوموليتيده، لپيدوسيكلينيده پكستون. ب- گروه ميـكروفاسيس هاي سد بيـوكلاستي شامل: a3 - بايوكلاستيك گرينستون، 3b- بايوكلاستيك پكستون - گرينستون، 4 - روتاليده، لپيدوسكلينيده گرينستون و 5 - روتاليده، آمفيستژنيده، كوراليناسه آ پكستون - گرينستون. ج- گروه ميكروفاسيس هاي درياي محصور (لاگون) شامل: 6a- بايوكلاستيك، ميليوليد پكستون - گرينستون كوارتز دار، -6b بايوكلاستيك ميليوليد وكستون - پكستون كوارتز دار، 7- بايوكلاستيك، كوراليناسه آ وكستون- پكستون، 8 - آلوئولنيده، ميليوليده، كوراليناسه آ، كورال فلوت استون. د- گروه ميكروفاسيس هاي پهنه جزر و مدي شامل: 9 - بايوكلاستيك پكستون - گرينستون كوارتز دار، 10 - ولکانيک آرنايت. با توجه به حضور ميكروفاسيس ها در ستون چينه نگاري به نظر مي رسد که بخش عمده توالي مورد مطالعه به صورت سيكليك بوده و نوسانات تكراري سطح آب نمايان است. همچنين ظهور ميكروفاسيس 10 بلافاصله پس از ميكروفاسيس شماره 1 در ضخامت 365 متري و در بالاي توالي مي تواند نشانگر كاهش سريع عمق رسوبگذاري در اين حد فاصل باشد. به عبارتي پوشيده شدن رخساره هاي غني از لپيدوسيكلينا و نوموليتيده توسط ماسه سنگ ها مويد افت ناگهاني سطح آب دريا در خلال رسوبگذاري بخش بالاي سازند قم در ناحيه مورد مطالعه مي باشد.

 نسخه قابل چاپ