واژه «شفاء» در قرآن درباره خوردنيها به كار نرفته است، مگر در مورد عسل؛... فِيهِ شِفَاءٌ لِلنَّاسِ.
قرآن عسل را عامل شفا مىداند، عسل غذاى لذيذى است كه از زنبور عسل توليد مىكند. خداوند در قرآن بدان توجه دارد و مىفرمايد: فِيهِ شِفَاءٌ لِلنَّاسِ «سورهى نحل، آيهى 69» در عسل براى مردم شفاء است».
پيامبر اسلام (ص) هم فرمود: مريض با (هيچ چيزى) مانند نوشيدن عسل شفاء پيدا نمىكند. «بحارالانوار، علامه مجلسى، ج 66، ص 292»
واژه «شفاء» در قرآن درباره خوردنيها به كار نرفته است، مگر با عسل. نام يك سورهقرآن هم به نحل (زنبور عسل) اختصاص داده شده است. قرآن درباره وحى به زنبور عسل مىفرمايد:
«پروردگار تو به زنبور عسل وحى (و الهام غريزى) نمود كه از كوهها و درختان و داربستهايى كه (مردم) مىسازند، خانههايى برگزين و تمام ثمرات (و شيرهى گلها) بخور (خوردن در اينجا مجاز است منظور نوشيدن خاص است) و راههايى را كه پروردگارت براى تو تعيين كرده است براحتى بپيما.» و از شكمهايشان شرابى با رنگهاى مختلف خارج مىشود كه در آن براى مردم شفا است بيقين در اين امر نشانهى روشنى است براى جمعيتى كه مىانديشيدند». «سورهى نحل، آيات 69- 68»
فوايد عسل
دانشمندان، فوايد زيادى براى عسل برشمردهاند. به طور خلاصه به آنها اشاره مىكنيم.
مواد معدنى: پتاسيم، آهن، فسفر، يد، منيزيم، سرب، منگنز، آلومينيوم، مس، سولفور، كروميوم، ليتيوم، نيكل، روى، تينانيم، سديم، مواد آلى، ضمغ، پولن، اسيد لاكتيك، اسيد فرميك (تركيب عسل با آن از فساد عسل جلوگيرى مىكند و ضد رماتيسم است)، اسيد ماليك، اسيد تارتاريم، اسيد اگزاليك، اسيد سيتريك، رنگها، روغنهاى معطر، ازته.
مواد تخميرى: انورتاز، آميلاز، كاتالاز كه در هضم غذا مفيد است.
عناصر ديگر: گلوكز، لولز، ساكارز، دكسترين، سولفاتها، انورتين، آب ...
عسل داراى ويتامينهاى شش گانه ( (E, K, D, C, B, A است به اعتقاد برخى ويتامين «PP» نيز دارد. «اولين دانشگاه و آخرين پيامبر، دكتر پاكنژاد، ج 5، ص 129»
حدود هفتاد نوع مواد معدنى «نفحات من اعجاز طبى قرآن، ص 60» تخميرى و ويتاميندر عسل هست، براى درمان يا پيشگيرى امراض پوست (دمل، جوش، ترميم ضايعات بافت و ...) گوارش، قلب، دندان، سرطان، تنفس، كبد، صفرا، چشم و گوش، بينى، زنان و براى تقويت رشد طفل و ... مؤثر است. « دكترعبدالحميد دياب و دكتر قرقوز، طب در قرآن، ترجمه چراغى، ص 25»
عسل از مهمترين مواد قندى طبيعى است و تاكنون پانزده نوع قند در آن كشف شده است، مانند: فركتوز 40%، گلوكز 30%، نيشكر 40%. يك كيلوگرم عسل 3250 كالرى حرارت دارد.
عسل پاد زهر افيون خوردگى و نيش حشرات است.
عسل بيماريهاى اعصاب، بىخوابى، درد پهلو، سياتيك، ديفترى، كم خونى، كبد، استخوان، ريه، كمى و زيادى فشار خون را علاج مىكند، فوائد زيادى براى درمان «يرقان» دارد و در رشد و نيروسازى مؤثر است.
خوردن عسل در حال ناشتا براى زخم معده و اثنىعشر و كاهش ترش كردن معده مفيد است. در تنظيم قند خون موثر است. مجارى ادرار را ضدعفونى مىكند و در پيشگيرى از زكام مفيد است. « اسلام پزشك بىدارو، احمد امين شيرازى، ص 117 به نقل از: اسرار خوراكىها، ص 274»
دانشمندان در مصر عسل چند هزار ساله يافتند كه فاسد نشده بود، «اسرار خوراكىها، جزايرى، ص 281» چون عسل اسيد فرميك دارد.
عسل داراى عوامل قوى ضد ميكروب است و ميكروبهايى كه عامل بيمارى انسان هستند، قادر به ادامه حيات در عسل نيستند. از جمله وجود آب اكسيژنه در عسل، موجب از بين رفتن ميكروب مىشود و هيچ قارچى نمىتواند در آن رشد كند.
براى رشد كودكان، درآمدن دندان، جلوگيرى از اسهال و سوء تغذيه و ... مفيد است.
تحقيقات نشان داده است كه زنبور داران كمتر دچار سرطان مىشوند.
عسل براى زخم معده و التهاب معده مفيد است و در تنظيم اسيدهاى معده نقش موثرى دارد.
عسل براى درمان بيماريهاى چشم، مانند: التهاب پلك، التهاب قرنيه (سل چشم، سيفليس، تراخم) زخم قرنيه و سوزش چشم موثر است.
نكته
مردم در طول تاريخ از عسل به عنوان ماده غذايى استفاده مىكردند و فوايد آن را مىشناختند، حتى در طب جالينوسى و بقراطى يونانى فوائد آن آمده است.
براى همين بيان قرآن در مورد شفا بودن عسل، يك شگفتى علمى؛ است نه اعجاز علمى.
يادآورى
عسل زمينهساز آثار فوق است؛ نه علت تامه؛ يعنى ممكن است به خاطر وجود موانعى اثر نكند، يا براى بيمارىِ خاصى اثر منفى داشته باشد. در نتيجه شفا بخشى عسل اكثرى است؛ نه در همه موارد.
براى مطالعه بيشتر
1. اسلام پزشك بىدارو، احمد امين شيرازى، انتشارات اسلامى، ص 117.
2. پژوهشى در اعجاز علمى قرآن، دكتر محمدعلى رضايى اصفهانى، انتشارات مبين، ص 406- 417.
3. دكتر عبدالحميد دياب و قرقوز، طب در قرآن، ترجمه چراغى، انتشارات حفظى، ص 25.
