کلیات رشته زبان انگلیسی

هدف:
معرفي رشته هاي زبان و ادبيان انگليسي و مترجمي زبان انگليسي

آيا مي توان درها را به روي خود بست و به همه ملت ها پشت كرد و از پيشرفت و سازندگي سخن گفت؟

آيا مي توان بدون شناخت زبان انگليسي كه زبان بين المللي است، از تمدن و فرهنگ اقوام و همچنين پيشرفت هاي علمي و فرهنگي و تحولات ادبي و هنري جهانيان آگاهي يافت؟

و آيا مي توان ارزش مطالعه آثار اديبان بزرگي چون شكسپير، مولير، ديكنز و پروست و صدها فيلسوف و انديشمند جهان را انكار كرد؟

اينجاست كه بايد بر اهميت رشته هاي زبان هاي خارجه و به خصوص دو رشته زبان انگليسي و ادبيات و مترجمي زبان انگليسي مهر تاييد زد، دو رشته اي كه ما در اين بخش به معرفي آنها مي پردازيم با ذكر اين نكته كه رشته هاي زبان هاي خارجه از بين تمامي داوطلبان آزمون سراسري دانشجو مي پذيرد.

رشته زبان انگليسي و ادبيات
در رشته زبان و ادبيات انگليسي طي سه ترم، دروس پايه كه شامل خواندن، نگارش و مكالمه است، آموزش داده مي شود تا دانشجو با مسائل اساسي زبان آشنا گشته و آماده مطالعه دروس تخصصي خود گردد. كه دروسي شامل ادبيات انگليسي (درآمدي بر ادبيات، فنون و صناعات ادبي، تاريخ ادبيات، شعر، رمان و نمايشنامه انگليسي)، ترجمه (ترجمه متون ساده و ادبي)، زبان شناسي و روش تدريس و آزمون سازي مي شود.

دروس رشته زبان و ادبيات انگليسي به چهار بخش اصلي انگليسي عمومي، زبان شناسي، روش تدريس و ادبيات تقسيم مي شود كه در بخش انگليسي عمومي بر روي دستور زبان، دامنه لغت و روش هاي خواندن كار مي‌شود تا دانشجو بتواند براي خواندن هر متني تبحر لازم را پيدا كند.

در بخش زبان شناسي نيز اصول آواشناسي و ساختارهاي زباني و چگونگي شكل گيري آنها آموزش داده مي شود و در نتيجه دانشجو نسبت به ساختار زبان حساس تر شده و تشخيص مي دهد زباني كه صحبت مي كند داراي چه ريشه ها و پايه هايي است و اين باعث بالا رفتن دقت فكري او مي شود.

دروس مربوط به روش تدريس و آزمون سازي نيز به دانشجويان روش اي نوين تدريس زبان انگليسي را مي آموزد و بالاخره دروس بخش ادبيات، اطلاعات دانشجويان را نسبت به فرهنگ انگليسي زبانان وسعت مي بخشد چرا كه بخش اصلي فرهنگ يك ملت در ادبيات آن منعكس مي شود و در نتيجه وقتي با ادبيات قومي آشنا شويم، با فرهنگ آن قوم آشنا خواهيم شد. در ضمن دانشجويان اين گرايش در 8 واحد با ترجمه ساده و ادبي متون زبان انگليسي آشنا مي شوند.

برخلاف تصور عامه مردم، ما در دانشگاه با الفباي زبان انگليسي آشنا نمي شويم بلكه دانشجوي اين رشته پيش از ورود به دانشگاه بايد هم انگليسي بفهمد و هم به اين زبان سخن بگويد. و سپس در اينجا با سير ادبيات انگليسي و يا نقد ادبي كه از افلاطون شروع مي شود تا دوره معاصر ادامه مي يابد، آشنا شود. يعني ما در اينجا از زبان انگليسي به عنوان ابزاري براي ياد گرفتن ادبيات انگليسي استفاده مي كنيم.

رشته مترجمي زبان انگليسي

در گذشته شعار اصلي دانشگاه و دانشگاهيان اين بود كه: "علم قدرت است." اما اكنون به اين نتيجه رسيدند كه: "ترجمه قدرت است."

با كمي دقت مي توان به حقيقت اين سخن كه چندي پيش در سمينار يكي از دانشگاههاي انگلستان مطرح گرديد، پي برد. چرا كه هر كشوري براي ارتباط سياسي، اجتماعي، اقتصادي، علمي، فرهنگي و حتي مذهبي با كشورهاي ديگر نياز به مترجماني قدرتمند و متبحر دارد. و اين مساله در ارتباط با زبان انگليسي اهميت بيشتري پيدا مي كند چون انگليسي زبان مادري حداقل 12 يا 13 كشور جهان است و به عنوان يك زبان بين المللي شناخته شده است.

دروس رشته مترجمي زبان انگليسي به سه بخش دروس عمومي، تخصصي پايه و تخصصي اصلي تقسيم مي شود كه دروس عمومي و تخصصي پايه بين دو رشته زبان و ادبيات انگليسي و مترجمي زبان انگليسي مشترك است و دروس تخصصي اصلي مجزا مي باشد. يعني دانشجويان رشته مترجمي در اين بخش، انواع دروس ترجمه مثل ترجمه انفرادي، ترجمه پيشرفته، ترجمه متون ادبي و اصول و روش ترجمه را مي گذرانند و دانشجويان زبان و ادبيات انگليسي شعر، ادبيات نمايشي، رمان و تاريخ ادبيات انگليسي را مطالعه مي كنند.

در ضمن لازم است گفته شود كه حتي در بخش دروس تخصصي اصلي نيز واحدهاي مشتركي بين دو رشته وجود دارد كه از جمله مي توان به زبان شناسي اشاره كرد.

در ترم هاي اول اين رشته، چارچوب اوليه ترجمه و تفاوت زبان ها به دانشجويان آموزش داده مي شود و تئوري ترجمه به ساده ترين وجه مطرح مي گردد. در ترم هاي آخر نيز انواع تئوري هاي ترجمه مطرح شده و يك نگرش نظري كلي در مورد ترجمه به دانشجويان داده مي شود و همچنين دانشجويان به مرور ترجمه جملات كوتاه و بلند و سپس جملات پيچيده و مركب و يا بندهاي طولاني و بالاخره ترجمه متون ادبي و يا متوني كه داراي محتواي سنگيني هستند مي پردازند. در ضمن دانشجويان اين رشته با مطالعه درس زبان شناسي، ساختار زبان انگليسي را به جاي ياد گرفتن، لمس مي كنند. و به همين دليل سريع تر و مطلوب تر از زباني به زبان ديگر گذر كرده و قادر به ترجمه كتبي يا شفاهي زبان مي گردند.

توانايي هاي مورد نياز

همانطور كه يك دانشجوي زبان و ادبيات فارسي، پيش از ورود به دانشگاه زبان فارسي را آموخته و با ادبيات آن آشنا است و در دانشگاه به تجزيه و تحليل زبان فارسي (زبان شناسي، دستور زبان و اصول نگارش و ويرايش) و ادبيات (سبك شناسي، صنايع ادبي، انواع ادبي، متون نظم و نثر كلاسيك و تاريخ ادبيات) مي پردازد. دانشجوي زبان انگليسي نيز نبايد دانشگاه را محلي براي آموزش ابتدايي زبان بداند، بلكه بايد پيش از ورود به دانشگاه با زبان انگليسي آشنايي كامل داشته و سپس در دانشگاه با ادبيات و يا مترجمي زبان انگليسي آشنا گردد. اما متاسفانه بسياري از دانشجويان اين دو رشته، هنگام ورود به دانشگاه آمادگي لازم را ندارند و به قول يكي از اساتيد حتي سه دقيقه نمي توانند انگليسي صحبت كنند و يا بدون ده ها غلط ساختاري و واژگاني متني ساده را به انگليسي بنويسند.

مشكل عمده دانشجويان زبان انگليسي در بدو ورود به دانشگاه اين است كه آن ها تاكنون زبان را به صورت نظري ياد گرفته اند نه عملي. يعني از گرامر انگليسي اطلاع دارند اما نمي توانند به اين زبان صحبت كنند. به همين دليل اساتيد ناگزيرند طي سه ترم اول، دروس پايه زبان شامل خواندن، نگارش و مكالمه را آموزش دهند و سپس وارد دروس اصلي و اختصاصي زبان و ادبيات انگليسي شوند.

دانشجوي مترجمي انگليسي بايد در بدو ورود به دانشگاه تسلط كاملي به زبان انگليسي داشته باشد و سپس وارد اين رشته گشته و در دانشگاه با اصول و روش ترجمه يا زبان شناسي آشنا گردد. همچنين يك دانشجوي مترجمي بايد به زبان فارسي تسلط كامل داشته باشد چون ترجمه از هر زباني به زبان فارسي علاوه بر مهارت در زبان انگليسي به مهارت بيشتري در زبان و نگارش فارسي نياز دارد.

البته صرف دانستن دو زبان، انسان را مترجم نمي كند بلكه بايد دانشجو اطلاعات عمومي خوبي داشته باشد. مثلاً نمي شود چيزي از فلسفه ندانست و يك كتاب فلسفي را ترجمه كرد و يا بدون اطلاع از زندگي، افكار و دوران تاريخي يك نويسنده، يكي از كتابهايش را ترجمه نمود. هر دانشجويي كه اطلاعات عمومي خوبي داشته باشد، در اين رشته موفقتر است. چون دانشجوي اين رشته گاه مجبور مي شود متن هاي پيچيده و سنگيني را در زمينه هاي مختلف ترجمه كند، بنابراين بايد با علوم مختلف آشنا باشد. همچنين بايد به هدفي كه به خاطر آن زبان انگليسي را فرا مي گيرد، خيلي علاقه مند باشد تا در دوران تحصيل با تكيه بر علاقه خويش، سختيها و مشكلات را پذيرا شده و با پشتكار و تلاش موفق گردد.