ضمير کلمهاي دستوري يا گرامري است که جانشين يک اسم يا عبارت اسمي ميشود. ضميرها انواع مختلفي دارند که مهمترين آنها عبارتند از: ضماير فاعلي، مفعولي، ملکي، انعکاسي، اشارهاي، نامعين، نسبي و سؤالي که از اين ميان ضماير فاعلي، مفعولي ملکي و انعکاسي جزو ضماير شخصي به حساب ميآيند.
-
ضماير فاعلي
-
ضماير مفعولي
-
ضماير ملكي و صفات ملكي
-
ضماير انعكاسي
-
ضماير ديگر
ضماير فاعلي
جمع
|
مفرد
|
|
we |
I |
اول شخص
|
you |
you |
دوم شخص
|
they |
he, she, it
|
سوم شخص
|
|
|
1- همه ضماير شخصي (فاعلي، مفعولي و...) به استثناء it در مورد انسان به کار گرفته ميشوند. (they هم ميتواند به انسان و هم به اشياء اشاره کند.)
2- ضمير I هميشه بصورت بزرگ نوشته ميشود، حتي اگر در وسط يک جمله بکار گرفته شود:
|
|
ضماير مفعولي
فاعل |
→ |
مفعول |
I
|
→
|
me
|
you
|
→
|
you
|
he
|
→
|
him
|
she
|
→
|
her
|
it
|
→
|
it
|
we
|
→
|
us
|
they
|
→
|
them
|
اگر چه اين ضماير را ضماير مفعولي ميناميم، اما آنها به جز در جاي مفعول در هر جاي ديگري هم ميتوانند قرار بگيرند، مثلاً بعد از فعل يا بعد از يک حرف اضافه:
-
Our teacher was angry with us. (معلممان از دست ما عصباني بود.)
-
Give me a ring tomorrow. (فردا به من زنگ بزن.)
-
When he comes in, please tell him I phoned.
(هر وقت آمد، لطفاً به او بگوييد که من زنگ زدم.)
-
I'm older than you. (من از تو بزرگترم.)
-
'I'm hungry.' 'Me too.' («من گرسنهام.» «من هم همينطور.»)
|
|
هنگاميکه از ضماير شخصي به همراه and استفاده ميکنيم، مؤدبانهتر اين است که ضماير I و we را بعد از اسامي و ضماير ديگر بکار ببريم:
you and I, my father and I, them and us
همچنين you را بايد قبل از اسامي و ضماير ديگر به کار برد:
you and your wife, you and her
|
|
ضماير ملكي و صفات ملكي
ضماير ملكي و صفات ملكي نشان ميدهند که چه چيزي به چه کسي تعلق دارد.
|
(I) |
(you)
|
(he) |
(she) |
(it) |
(we) |
(they) |
صفات ملکي
|
my |
your |
his |
her |
its |
our |
their |
ضماير ملکي
|
mine |
yours |
his |
hers |
- |
ours |
theirs |
توجه داشته باشيد که صفات ملکي هميشه قبل از يک اسم ميآيند (به همين دليل صفت ناميده ميشوند) ولي ضمير ملکي جانشين صفت ملکي+اسم ميشود و ميتواند به تنهايي به عنوان فاعل، مفعول و ... قرار بگيرد (به همين دليل ضمير ناميده ميشود).
چند مثال:
-
This is my book. (اين كتاب من است.)
This book is mine. (اين کتاب مال من است.)
-
This is her purse. (اين کيف اوست.)
This is hers. (اين مال اوست.)
-
Are those your pens? No, these are his. (ضمير ملکي)
ضماير انعکاسي
کلماتي که به -self و -selves ختم ميشوند ضماير انعکاسي ناميده ميشوند و عبارتند از:
جمع (-selves)
|
ourselves
|
خودمان |
yourselves
|
خودتان |
themselves
|
خودشان
|
|
مفرد (-self)
|
myself
|
خودم |
yourself
|
خودت |
himself
|
خودش (مذکر)
|
herself
|
خودش (مؤنث)
|
itself
|
خودش (اشياء)
|
|
توجه داشته باشيد که در ضماير انعکاسي عمل به فاعل جمله برميگردد و در واقع مفعول همان فاعل است:
-
He cut himself. (خودش را زخمي کرد.)
-
You should be ashamed of yourself. (بايد از خودت خجالت بکشي.)
-
Help yourselves. (از خودتان پذيرايي کنيد. )
-
We blame ourselves. (ما خودمان را مقصر ميدانيم.)
استفاده از ضماير انعکاسي براي تأکيد
از ضماير انعکاسي ميتوان براي تأکيد روي يک اسم، ضمير يا عبارت اسمي استفاده کرد که در اين حالت بعد از آنها در جمله قرار ميگيرند:
-
I can do it myself. (من خودم ميتوانم اين کار را انجام دهم.)
-
We can repair the roof ourselves. (ما ميتوانيم خودمان سقف را تعمير کنيم.)
-
The film itself wasn't very good but I liked the music.
(خود فيلم خيلي خوب نبود ولي از موسيقي آن خوشم آمد.)
ضماير ديگر
1- ضماير اشارهاي، شامل: these، that، this و those.
مثال:
2- ضماير نسبي، شامل: when ،whom ،whose ،who ،that ،which و where.
مثال:
3- ضماير پرسشي، شامل: when، where، why، what، who و whatever.
مثال:
4- ضماير دوطرفه، شامل each other و one another:
مثال:
5- ضماير نامعين، شامل none، nobody، nothing، someone، somebody، something، anyone، anybody، anything و no one:
مثال: