گروه حوزههای علميه: حجتالاسلام سيدكريمی با اشاره به جايگاه عيد قربان در انديشه اسلامی بيان كرد: مسلمانان برای به يادآوردی خاطره توحيدی حضرت ابراهيم(ع) اين روز را بزرگ میدارند؛ دل كندن از تعلقات دنيوی و حمايت از فقرا از كاركردهای عيد قربان در نظام تربيت اسلامی است.
حجتالاسلام والمسلمين سيدعباس سيدكريمی حسينی(قزوينی)، مدرس درس خارج حوزه، در گفتوگو با خبرگزاری قرآنی ايران (ايكنا) در مورد پيشينه تاريخی و جايگاه عيد سعيد قربان در اسلام بيان كرد: عيد قربان پيشينهای قديمی دارد و به حضرت ابراهيم (ع) باز میگردد، آن زمانی كه حضرت ابراهيم(ع) در آيه شريفه « فَلَمَّا بَلَغَ مَعَهُ السَّعْیَ قَالَ یَا بُنَیَّ إِنِّی أَرَى فِی الْمَنَامِ أَنِّی أَذْبَحُكَ فَانظُرْ مَاذَا تَرَى قَالَ یَا أَبَتِ افْعَلْ مَا تُؤْمَرُ سَتَجِدُنِی إِن شَاء اللَّهُ مِنَ الصَّابِرِينَ» مامور شد از طرف خداوند اسماعيل(ع) را طبق رويايی كه ديده بود قربانی كند.
اين استاد عالی حوزه تصريح كرد: زمانی كه حضرت ابراهيم (ع)ماجرا را به اسماعيل(ع) گفت، حضرت اسماعيل نيز كه تسليم محض بود قبول كرد؛ مسئله جالب اين قضيه رابطه ابراهيم و اسماعيل بود، ميان حضرت ابراهيم و اسماعيل علقههای فرزندی و پدری بود كه البته اين علقهها را در نحوه به دنيا آمدن اسماعيل بايد جستجو كرد.
وی ادامه داد: اينكه حضرت ابراهيم(ع) به عنوان پيامبر خدا تا نود سالگی فرزند نداشت و بچهدار نمیشد در اين ماجرا بسيار مهم است و اين كه حضرت اسماعيل(ع) بعد از نود سال به دنيا آمد نيز برای درك ماجرا بسيار مهم است؛ وقتی اين مسائل را مد نظر قرار میدهيم به رابطه عميق عاطفی بين پدر و پسر پی میبريم، كه هر چه اين ارتباط عميقتر باشد قطعا كار حضرت ابراهيم(ع) نيز سختتر خواهد بود.
سيد كريمی با بيان اينكه اين امتحان حضرت ابراهيم(ع) در حقيقت امتحان توحيد برای او بود تصريح كرد: امتحانی كه خداوند در آن میخواست شدت علاقه ابراهيم(ع) به دنيا را به او بفهماند، میخواست ببيند آيا ابراهيم(ع) حاضر است همه آنچه خداوند به او داده است برای او قربانی كند؟ آيا ابراهيم نيز مانند ديگران اسير حب شهوت، فرزند، زن و تمايلات دنيايی شده است؟
اين مدرس درس خارج حوزه اظهار كرد: اما حضرت ابراهيم(ع) به شايستگی از اين امتحان بيرون آمد؛ او برای قربانی كردن اسماعيل به منا رفت. در اين راه شيطان سه بار به سراغ ابراهيم آمد و خواست هر بار با بهانهای او را از دستور خداوند باز دارد؛ اما شيطان در هر سه بار توسط ابراهيم(ع) رانده شد و به تأسی از همين رانده شدن شيطان توسط ابراهيم (ع) است كه در حج و در جمرات رمی جمرات سه گانه داريم.
وی ادامه داد: حضرت ابراهيم پدر بود، دلش نيامد پسر را برای قربانی كردن روی خاك بخواباند؛ زيراندازی را انداخت و حضرت اسماعيل(ع) را روی آن خواباند، چاقو را كه به گلوی اسماعيل نزديك كرد و كشيد متوجه شد كه چاقو نمیبرد و در اين زمان بود كه خداوند قوچی را برای قربانی فرستاد و حضرت ابراهيم(ع) نيز با سربلندی از اين امتحان سخت بيرون آمد.
اين استاد عالی حوزه ابراز كرد: در برخی از منابع اسلامی - شيعی آمده است زمانی كه چاقوی حضرت ابراهيم(ع) نبريد، ندا آمد كه ابراهيم دست نگهدار ما قربانی خود را برای پيامبر آخرالزمان، حضرت محمد(ص)، قرار دادهايم؛ اين قربانی قرار است حسين(ع) باشد. «وَفَدَیْنَاهُ بِذِبْحٍ عَظِيمٍ» و اين آيه را نيز در احاديث اينگونه بيان كردهاند كه ما اسماعيل(ع) را با ذبح بزرگتری جايگزين كردهايم.
وی با اشاره به جايگاه عيد قربان در انديشه اسلامی بيان كرد: طبيعتا مسلمانان برای به ياد آوردی اين امتحان بزرگ و اين خاطره توحيدی حضرت ابراهيم(ع) اين روز را بزرگ میدارند؛ قربانی كردن چند خاصيت دارد اول اينكه قربانی كردن باعث دل كندن از مال دنيا میشود كه اين يك تربيت اسلامی است، دل كندن از مال دنيا خيلی سخت است حتی برای بعضیها از جان كندن هم سختتر است.
سيد كريمی ادامه داد: دوم حمايت از فقرا است؛ اين عيد به عنوان يك رسم مذهبی برای احترام به فقرای مسلمان است و اينكه مسلمانان به ياد فقرا باشند و بدانند كه كسانی هستند كه ممكن است توانايی خريد گوشت نداشته باشند، سومين خاصيت قربانی كردن بزرگداشت اين روز بزرگ و يادآوری توحيد حضرت ابراهيم(ع) است.
وی در پاسخ به اين سوال كه چرا اسلام به عيد قربان و قربانی كردن تاكيد دارد؟ عنوان كرد: اصولا در اسلام عيد در جايی است كه تكليف مهم و سختی بوده است و انسان پيروز از آن بيرون آمده است، روزه گرفتن سی روزه ماه رمضان سخت است، مخصوصا تابستان كه بسيار مشكل است و عيد فطر شادی و خوشحالی بيرون آمدن از اين امتحان بزرگ است. جشن و شادی در اين روزهها در حقيقت اعلام به موفقيت به اين بندگی است؛ حضرت ابراهيم(ع) هم وقتی از اين امتحان بزرگ سر بلند بيرون میآيد، خوشحال میشود و جشن میگيرد.
اين مدرس عالی حوزه اظهار كرد: بنابراين هر گاه ما تكليفی داشتيم و آن را به خوبی انجام داديم آن روز عيد است حضرت اميرالمومنين(ع) در مورد روز عيد میفرمايند: «هر روزی كه بنده در آن روز گناه نكند آن روز عيد است»؛ لذا عيد و شادی و جشن برای سربلندی در امتحان و تكليف است.
وی ادامه داد: يكی از نكات جالب اين روز عيد قربان اين است كه شارع روزه گرفتن را در آن حرام كرده است؛ خداوند خواسته كه بندهای كه از تكليف الهی سربلند بيرون آمده شادی كند و شاد باشد و مانند ديگر مردم بخورد و بياشامد و از نعمتهای خدا استفاده كند.
سيد كريمی با اشاره به اعياد اسلامی تصريح كرد: در اسلام دو عيد بزرگ داريم كه روزه گرفتن در آن ممنوع است و آن روز عيد قربان و عيد فطر است كه هر دو عيد بعد از انجام يك تكليف سخت و بزرگ است؛ شايد بتوان اينگونه گفت كه كاری كه حضرت ابراهيم(ع) انجام داد برای بريدن از مال و دنيا به خاطر خدا سرلوحهای است برای همه مسلمانان و مومنان و خداوند مژده شادی را برای همه كسانی خواهد دارد كه بتوانند مانند حضرت ابراهيم(ع) همه چيز خود را برای خدا فدا كنند.
وی ادامه داد: تجلی عيد قربان در مكه است، در منا است؛ آنجايی آن همه جمعيت هماهنگ و يك صدا تكبير میگويند و رمی جمرات میكنند و قربانی میكنند، آنجاست كه انسان آن وحدت و يكپارچگی را میبينيد؛ قربانی كردن و عيد قربان از نمونههای بارز وحدت ميان مسلمانان است همه از هر جايی كه آمدند با هر انديشه و عقيده و از هر مذهبی كه هستند دارند يك كار را انجام میدهند.
|