دروازه اورامانات

شهرستان روانسر به عنوان دروازه اورامانات یکی از پرجاذبه ترین مناطق گردشگری استان کرمانشاه است. شهرستان روانسر (نیکور باستان) در حدود 55کیلومتری شمال غرب کرمانشاه و در دامنه کوه یله ور (کوهستان شاهو) قرار دارد، جمعیت این شهرستان در سال 1385، برابر با 45هزارو345 نفر بوده و زبان مردم محلی کردی سورانی و اغلب اهل تسنن هستند. شهرستان روانسر دارای یک بخش به نام بخش شاهو وسه دهستان به نامهای دولت آباد، حسن آباد و بدر آباد است، این شهرستان تا چند دهه پیش شامل روانسر و گرمه خانی بود که پس از انقلاب هر دو گسترش یافته وشهرستان روانسر امروزین را تشکیل دادند. از ارتفاعات مهم اطراف شهرستان روانسر می‌توان به "ماه زرد"، "انجیره"، "شور" و "طاقه چرمی" اشاره کرد، که این ارتفاعات سرچشمه بسیاری از رودخانه های منطقه است،به عنوان مثال چشمه بزرگ سراب گنی خانی در روانسر سرچشمه اصلی رودخانه قره سو است. از دیگر رودخانه‌های اطراف این شهرستان یکی "وشکه رو" در شرق آن و دیگری "گراب یا آوی خر" در جنوب غربی آن است، به جز چشمه پر آب "گنی خانی"، دو چشمه "سراب جاوری" و "سراب بروارین" نیز در نزدیکی روانسر واقع اند. آب و هوای شهرستان روانسر نسبتاً سرد و مرطوب بوده و از میزان بارش سالانه چشمگیری برخوردار است به همین دلیل کشاورزی و دامداری در این منطقه رونق خاصی دارد و در واقع اقتصاد این شهرستان عمدتاً متکی به کشاورزی و دامداری است. شهرستان روانسر دارای آثار متعددی از دوران مختلف تاریخی است و از این لحاظ درباستان شناسی غرب کشور جایگاه ویژه‌ای دارد. قدیمی ترین آثار سکونت انسان در اطراف روانسر به دوره پارینه سنگی میانی تا فرا پارینه سنگی باز می‌گردد که حداقل از حدود 50 هزار سال تا12 هزار سال پیش را شامل می‌شود که بقایای آنها در غارهای کولیان و جاوری و همچنین رودخانه گراب (آوی خر) یافت شده‌است. از دیگر کشفیات قدیمی روانسر یک دندان آسیای فیل است که مربوط به دوران یخبندان است و در نزدیکی شهرک روانسر کشف شده‌است.از آثار مهم دیگر روانسر تپه موسایی است که از اوایل دوره مس و سنگ (حدود هفت هزار سال پیش) تا زمانهای اخیر مورد سکونت انسان بوده‌ است. دخمه روانسر (گور صخره‌ای) یا تاق فرهاد نیز از دیگر آثار تاریخی این شهرستان است که در دیواره کوه قله در شمال شرقی روانسر واقع شده و به دوره هخامنشی باز می‌گردد، این دخمه شامل یک اتاقک کوچک است که ورودی آن به سمت شرق و مشرف به رودخانه وشکه رو می باشد، نقش اهورامزدا، یک شخص روحانی و توده‌ای هیزم در سمت راست ورودی این دخمه دیده می‌شود یک پایه ستون نیز در کنار سراب گنی خانی وجود دارد که احتمالاً هم زمان با دخمه ساخته شده‌است و نشان دهنده وجود یک کاخ یا سازه‌ای کوچکتر در نزدیکی چشمه در دوران هخامنشی است. همچنین گورستانی از دوره اسلامی با سنگ قبرهای کتیبه دار به خط کوفی در دامنه شمالی کوه قله وجود داشت که متاسفانه طی سالیان اخیر نابود شده یا به تاراج رفته‌است. در دوره آشوریان روانسر یکی از پایگاههای مهم این سلسله بوده که در آن زمان با نام "نیکور"خوانده می‌شده که در برخی از سنگ نوشته های این دوره از این شهر بسیار یاد شده است. برخی از قدمگاه ها و اماکن مقدسه اطراف روانسر ویس، سه سواره، هوری مرد (بابا حیران) و شیخ سرا هستند، که در ایام مختلف سال گردشگران و علاقه مندان بسیاری را به خود جذب می کند. یکی دیگر از جاذبه‌های دیدنی و بسیار زیبای شهرستان روانسر غار قوری قلعه بزرگترین غار آبی آسیا می باشد که در بخش شاهو از توابع این شهرستان قرار دارد.این غار در25 کیلومتری شهر روانسر قرار دارد وقدمت آن به 65میلیون سال قبل می‌رسد و تنها 30 سال از شناسایی آن می‌گذرد و به عنوان یکی از هفت اثر طبیعی ملی ایران، به ثبت رسیده‌است. در سال1355هجری شمسی یک گروه از غارشناسان انگلیسی و در سال 1356 نیز گروه دیگری از غارنوردان فرانسوی موفق به کشف کامل این اثر شدند.عمق حوضچه‌های این غار به 14متر می‌رسد همچنین دمای داخل غارهفت تا11 درجه‌است و در تمام فصول سال این دما ثابت است. این اثر طبیعی دارای تالارهای زیبا در 1400متری و 500متری به نام‌های تالار ریم، تالار کوهان شتر، تالار مسیر برزخ، تالار بلور و تالار عروس می‌باشد، این غار یکی از زیباترین جاذبه‌های دیدنی شهرستان روانسر است.