همه چیز در مورد سیمبین (Symbian)

به نام خدا

سلام بر تمامی راسخونی های عزیز.

به امید خدا در این تاپیک به معرفی سیستم عامل سیمبین،سیستم عامل گوشی ها نوکیا می پردازیم
   
   

دو ستان در صورت وجود هر گونه سوال میتوانند در

سئوالات و مشکلات گوشی های Symbian OS 9.4(S60v5)

مطرح نمایند.

مقدمه:

در ابتدا تلفن هاي همراه داراي ساختار پيچيده اي نبودند . سخت افزار محدود نياز به نرم افزارهاي پيچيده نداشت ، تا اينکه شرکتهاي تلفن همراه نسل هاي دوم و سوم گوشي هاي خود را عرضه کردند . اين گوشي ها داراي امکانات سخت افزاري بيشتري بودند و تقريبا به صورت يک کامپيوتر کوچک طراحي شدند . در اين زمان بود که اين شرکتها به اهميت نرم افزار در اين گوشي هاي پي برده و رقابت نرم افزاري در کنار رقابت سخت افزاري شروع شد . مايکروسافت يکي از شرکتهايي بود که قبلا روي سيستم عامل کامپيوتر هاي جيبي خود کار کرده بود و Windows CE را به همين منظور طراحي کرده بود . اين ويندوز قابليت اين را داشت که روي موبايل ها نيز نصب شود . بعد از رسميت يافتن موبايل هاي نسل جديد شرکت هاي مطرح در اين صنعت که به مشکلات بي شمار Windows CE پي برده بودند و نمي خواستند نرم افزار اين صنعت را در انحصار يک شرکت نگه دارند با همکاري هم سيستم عامل جديدي براي موبايل ها به وجودد آوردند که Symbian نام گرفت . البته رقباي ديگري نيز مثل سيستم عامل Linux در اين صنعت وجود دارند که فعلا به صورت عمده استفاده نشده اند . در اصطلاح به موبايل هايي که از اين سيستم عامل استفاده مي کنند Smart Phone گفته مي شود.


پيدايش و حيات Symbian :

شرکت نرم افزاري Symbian براي اولين بار در ماه ژوئن سال 1998 به صورت کاملا مخفي و خصوصي براي کار بر روي سيستم عاملي براي کار روي موبايل ها تاسيس شد . مقر اصلي اين شرکت در انگليس تاسيس شد اما هم اکنون داراي حدود 750 کارمند در کشورهاي انگليس ، ژاپن ، سوئد و آمريکاست که درکار تحقيق و برنامه نويسي براي گسترش سيستم عامل و نرم افزارهاي آن هستند . تا اواخر سال 2003 هيجده موبايل از پنج شرکت معروف سوني ، نوکيا ، فوجيتسو ، موتورولا و زيمنس با اين سيستم عامل عرضه شد و علي رغم قيمت بالا مورد استقبال قرار گرفت و حدود 26 موبايل هم در برنامه اين شرکتها و چند شرکت ديگر با اين سيستم عامل در برنامه ساخت قرار گرفت . هم اينک نيز 48 مورد از اين موبايل ها به بازار عرضه شده و يا به زودي عرضه خواهد شد . آمار فروش موبايل هاي Symbian تا پايان سال 2003 به 6.7 ميليون موبايل رسيد و در سال 2004 نيز با رشد بي سابقه فروش مواجه شد به طوري که طبق آمار شرکت در سال 2004 فروش اين نوع موبايل ها رشد 201 درصدي داشته است . به علت فروش بالاي موبايل هاي Symbian هر روزه بر تعداد برنامه نويسان آن افزوده شده و نرم افزارهاي فوق العاده اي براي اين سيستم عامل طراحي مي شود . تا اواخر تابستان سال 2004 تعداد اين برنامه ها 3254 مورد گرديده است .


شرکت هاي به وجود آورنده :

14 شرکت اصلي و چند شرکت فرعي از به وجود آوردندگان اين محصول بودند ، بعضي از اين شرکتها در زمينه نرم افزار و بعضي از آنها در زمينه سخت افزار به رشد اين سيستم عامل و موبايل هاي آن کمک کرده اند . از اصلي ترين شرکتها مي توان به Nokia ، Sony-Eriksson ، LG ، Samsung ، Motorola ، Arima ، BenQ ، Fujitsu ، Lenovo ، Sanyo ، Sendo ، Mitsubishi Electronics و Siemens اشاره کرد .


تکنولوژي سیمبیان :

Symbian شبيه ديگر سيستم عامل هاي مدرن و امروزي که براي PC ها وجود دارند ، به وجود آمده است . بنابراين داراي امکانات خوبي مثل Multitasking ، MultiThreading و همچنين مديريت حافظه مي باشد . در طراحي اوليه مبناي کار را بر روي اين موضوع بنا نهاده اند که اين سيستم عامل مي بايست روي امکانات سخت افزاري بسيار کم ( مثل 4 مگابايت رم ) کارايي فوق العاده اي داشته باشد . به همين دليل اين سيستم عامل مي تواند روي موبايل هاي امروزي فوق العاده سريع کار کرده و حداقل مشکل را داشته باشد . مبناي کار اين سيستم عامل بر اساس event ها بنا نهاده شده است ( شبيه ديگر سيستم عامل هاي امروزي مثل ويندوز ) و سي پي يو طوري مورد استفاده قرار مي گيرد که کمترين ميزان بار روي موبايل قرار گيرد . هم اکنون با اينکه نسخه هشتم Symbian عرضه شده است اما نسخه 7 اين سيستم عامل روي موبايل ها قرار مي گيرد و تا به حال نسخه هاي مختلفي از آن بدون اينکه به صورت کامل استفاده شوند به فراموشي سپرده شده اند . جالبترين مورد براي اين سيستم عامل به وجود آمدن اولين کرم و ويروس موبايل روي اين سيستم عامل در سال 2004 بود . اين کرم که Cabir نام دارد مي تواند با استفاده از تکنولوژي Bluetooth خود را به موبايل هاي ديگر منتقل کند .


طراحي :

پلتفرم‌هاي مختلفي براساس سيمبيان طراحي شده است كه شامل پلتفرم‌هاي باز مانند UIQ ،Nokia سري شصت، هفتاد و نود، و پلتفرم‌هاي بسته مانند NTT DoCoMo هستند. انعطاف‌پذيري اين سيستم‌عامل به آن امكان مي‌دهد روي انواع گسترده‌اي از تجهيزات موبايل پياده‌سازي شود. بزرگ‌ترين ويژگي اين سيستم‌عامل، طراحي آن براي تجهيزات كوچك دستي با منابع محدود است كه مي تواند ماه‌ها و سال‌ها روي آن اجرا شود.
به علت محدود بودن منابع حافظه در چنين تجهيزاتي، از روش‌هاي مختلفي براي استفاده بهينه از آن‌ها استفاده شده است. برنامه‌نويسي سيمبيان، رويدادگرا (event-based) است و CPU زماني كه برنامه‌هاي كاربردي مستقيماً با يك رويداد ارتباطي نداشته باشند، خاموش مي‌شود. به اين نوع برنامه‌نويسي، active objects گفته مي‌شود. چنانچه از اين روش‌ها به خوبي استفاده شود، مدت كاركرد باتري نيز افزايش پيدا مي كند. به همين علت براي دستيابي به اين ويژگي‌ها از زبان ++C براي برنامه‌نويسي و توسعه اين سيستم‌عامل استفاده شده است؛ هر چند بسياري از تجهيزات با پلتفرم سيمبيان مي‌توانند به‌وسيله زبان‌هاي ديگري چون PL ،Python، ويژوال بيسيك،Simkin و Perl نيز برنامه‌نويسي شوند.


ساختار سيمبيان :

سيمبيان سيستم‌عاملي با ساختار32 بيتي است كه با امكان مديريت همزمان چند برنامه (multi-tasking) براي تجهيزات موبايل طراحي شده است. در ادامه به برخي از ويژگي‌هاي اصلي اين سيستم‌عامل اشاره مي شود.
l‌‌معماري انعطاف‌پذير مبتني‌بر مدل كلاينت- سرور و نوعي از روش برنامه‌نويسي كه از نرم‌افزارهاي هر چند فشرده، ولي قدرتمند پشتيباني مي‌كند.
دسترسي بلا‌درنگ به داده‌هاي كاربر با استفاده از هسته قدرتمند چند وظيفه‌اي در پايين‌ترين سطح نرم‌افزار و نيز يك چارچوب واسط كاربر بسيار ساده در بالاترين سطح.
‌طراحي پايدار نرم‌افزار با استفاده از مدل برنامه‌نويسي اشياي مبتني بر كامپوننت، سيمبيان را به نرم‌افزاري جامع و خاص در طراحي الگوها و چارچوب‌هاي مختلف تبديل كرده است.
سازگاري با تجهيزات و فناوري‌هاي مختلف.
در پايين‌ترين سطح اين سيستم‌عامل، كامپوننت‌هاي اصلي قرار دارند كه شامل هسته (kernel) و كتابخانه كاربر است كه به برنامه‌هاي كاربردي سمت كاربر امكان مي‌دهد از هسته، درخواست‌هاي مختلفي بكنند.
سيمبيان داراي ساختاري موسوم به microkernel است. به‌گونه‌اي كه طراحان، كمترين نيازمندي‌هاي سيستم را در آن گنجانده‌اند تا كارايي بالايي داشته باشد.
در سطح دوم اين سيستم‌عامل، مجموعه‌اي از كتابخانه‌ها قرار دارند كه كارهاي مختلفي چون تغيير شكل و اندازه فونت‌ها، كار با بانك اطلاعاتي و فايل‌ها را به عهده دارند.
يك زيرسيستم بزرگ نيز براي كارهاي ارتباطي و شبكه‌اي وجود دارد كه شامل سه قسمت اصلي موسوم به ETel ،ESOCK و C32 است.
با استفاده از APIهاي ETel، برنامه‌هاي كاربردي مي‌توانند گستره وسيعي از گزينه‌ها را بدون‌توجه به ساختار خود تجهيزات و تجهيزات سرويس‌دهنده در اختيار كاربر نهايي قرار دهند. اين انعطاف‌پذيري بدين معني است كه توسعه‌دهندگان برنامه‌هاي كاربردي بدون توجه به نوع تجهيزات، سرويس‌ها و... مي‌توانند نرم‌افزارهاي خود را توسعه دهند. همچنين ESOCK يك Socket Server و واسط كاربر ميان كاربران و پروتكل‌هاي سمت سرور است.
C32 نيز كلاينت‌ها را از طريق يك واسط سريال RS232 به پورت سريال پياده‌سازي شده در كتابخانه‌هاي فريم‌ورك موسوم به comm server modules متصل مي كند.
همچنين براي انتقال اطلاعات در برد كوتاه از امكانات ديگري مانند بلوتوث، پورت USB و IrDA استفاده شده است. تعدادي موتور برنامه كاربردي (application engine) نيز براي برنامه‌هاي كاربردي معمول مانند تقويم، ذخيره آدرس‌ها و فهرست وظايف طراحي شده است.

رابط هاي کاربري :

هم اکنون دو رابط اصلي کاربري براي Symbian به وجود آمده است . اولين رابط که بيشترين استفاده را در موبايل ها دارد توسط نوکيا نوشته شده است . اين رابط داراي نسخه هاي مختلفي است اما Series 60 نسخه اصلي اين رابط است که بسيار مورد استقبال قرار گرفته است . رابط کاربري دوم با نام UIQ به وجود آمده است که داراي امکانات بسيار خوبي است و رفته رفته در حال باز کردن جاي خود در بين شرکت هاي توليد کننده موبايل است . هر دوي اين رابط ها به صورت کاملا گرافيکي و شبيه به هم طراحي شده اند و کار با آنها بسيار راحت است .


امنيت‌ :

سيمبيان نيز از حمله ويروس‌هاي مختلف دور نمانده و به علت كاربرد گسترده آن، سوژه ويروس‌نويسان شده است. معمولاً اين ويروس‌ها خود را از طريق بلوتوث منتقل مي‌كنند. ولي اين ويروس‌ها نه با استفاده از ضعف‌هاي امنيتي سيمبيان، بلكه با استفاده از روش‌هايي مانند پرسش از كاربر براي نصب يك نرم‌افزار كه بيشتر با يك هشدار براي لزوم نصب آن همراه است، خود را به سيستم كاربر منتقل مي كنند.
Symbian 9 از مدل پيشرفته‌اي براي مقابله با ا‌ين‌گونه حمله‌ها بهره مي‌برد. در اين روش ادعا شده كه حتي اگر نرم‌افزاري روي سيستم نصب شده باشد، بدون امضاي ديجيتالي، قابليت آسيب‌زدن به سيستم، مانند دسترسي به اطلاعات كاربر، را نخواهد داشت. توسعه‌دهندگان نرم‌افزارهاي ويژه اين سيستم‌عامل مي‌توانند نرم‌افزارهاي خود را به‌وسيله برنامه Symbian Signed تأييد كنند كه در اين صورت نرم‌افزار به‌عنوان يك برنامه مجازي روي دستگاه نصب مي شود.

شركت سيمبيان چند توصيه امنيتي را نيز به كاربران اين سيستم‌عامل پيشنهاد مي كند:

‌-‌چنانچه برايتان ممكن است اطلاعات گوشي يا سيستم موبايل خود را به كامپيوتر خود نيز منتقل كنيد تا يك بك‌آپ از آن در اختيار داشته باشيد.

‌-‌اتصال بلوتوث را تنها زماني كه به آن نياز داريد، در حالت visible قرار دهيد. روشن نگاه داشتن بلوتوث به اين معني است كه هركسي در محدوده ده متري شما قابليت تماس با دستگاه شما را دارد.

-‌در يك گوشي مبتني ‌بر سيستم‌عامل سيمبيان هرگاه پيامي از طريق بلوتوث براي شما ارسال ‌شود، پيام?RECEIVE MESSAGE نيز نمايش داده مي‌شود. چنانچه نمي‌دانيد پيغام از سوي چه كسي فرستاده شده است يا انتظار دريافت آن را نداشته‌ايد، هرگز گزينه YES را انتخاب نكنيد. چنانچه با وجود انتخاب گزينه NO پيغام از روي نمايشگر حذف نشد، مكان خود را تغيير دهيد و دستگاه را به مد hidden سوييچ كنيد.


-‌زماني كه يك برنامه كاربردي روي گوشي خود نصب مي كنيد، جزئيات آن مانند نام نرم‌افزار و سازنده آن نيز نشان داده مي‌شود. با استفاده از اين اطلاعات مي‌توانيد از نصب برنامه‌هايي كه ماهيت آن‌ها مشخص نيست، خودداري كنيد. همچنين هنگام اتصال به اينترنت يا شبكه‌هاي ديگر، مي‌توان از نرم‌افزارهاي امنيتي ديگري نيز استفاده كرد. براي نمونه شركت سيمانتك، سازنده نرم‌افزارهاي امنيتي، آنتي‌ويروس و فايروال ويژه‌اي براي گوشي‌هاي سري شصت و هشتاد شركت نوكيا طراحي كرده است.


بازي بر روي Symbian :

خوشبختانه سيستم عامل Symbian يکي از غني ترين سيستم عامل ها براي بازي کردن است . به خصوص بعد از توليد N-gage اولين کنسول بازي موبايلي توسط نوکيا که بر اساس Symbian و رابط کاربري Series60 به وجود آمد ، سيل بازيهاي مختلف و حرفه اي به سوي اين موبايل و در کنار آن اين سيستم عامل سرازير شد . حتي شرکت هاي مطرح بازي سازي هم اکنون به صورت حرفه اي روي اين سيتم عامل و موبايل هاي داراي اين سيستم عامل سرمايه گذاري مي کنند .

Kernel و User Library :
Symbian به صورت 32 بيتي طراحي شده است. با طراحي كاملا شي گراء و Multitasking
هسته symbian به حالت مصون (Privileged) اجرا ميشود و به تمام فضاي حافظه دسترسي كامل دارد


در اين سيستم عامل :

- هر فرايند (Unit Of Protection) فضاي آدرس مجازي(Virtual Address) خود را دارد
- واحد حافظه اصلي (Main Memory Unit)مسئول ترجمه آدرسهاي مجازي است
- هر Thread واحد اجرايي(Unit Of Execution) است
- هر فرايند از يك يا چند Thread تشكيل شده

كتابخانه EUser فراهم كننده مجموعه اي بزرگ از سرويسها در مد كاربري (User Mode)است.
از عمومي ترين سرويسهاي استفاده شده مي توان به موارد زير اشاره كرد
- Execution handling
- Descriptors
- Memory Management
- Client/Server framework
- Multitasking


فايلها و دايركتوريها:
در قطعات مبتني بر سيستم عامل Symbian ، فايلها و برنامه ها در RAM يا ROM ذخيره ميشوند
معمولا درايو Z مربوط به ROM و درايو C مربوط به بخشي از حافظه RAM ميباشد


Exe : برنامه اي كه تنها با يك main entry point E32Main() آغاز ميشود.اگر EXE واسط كاربري دارد فقط محدود به پنچره كنسول ميشود. زمانيكه EXE اجرا ميشود سيستم عامل ، فرآيند جديدي ميسازد و انرا به چند Thread ميشكند


DLL: كتابخانه اي از كد برنامه با چندين entry point مي باشد كه توسط برنامه ها به حافظه بار ميشود
دو نوع DLL موجود است :

- Static Interface و Polymorphic Interface


Application:
فايلهاي با پسوند app برنامه هايي هستند با واسط كاربري كه ازِDLL Polymorphic Interface استفاده ميكنند. شامل منو و دايالوگها با قابليت چند زبانه گي
هر Application فرآيند خاص خود را دارد و از آدرس مجازي خاص خود استفاده ميكند. ضمنا مي تواند Information File با پسوند aif را توليد كند كه شامل icon است.
نمونه اي از Application ها تقويم و دفترچه تلفن است


SIS و SISX :
فايلي فشرده شده به مانند ZIP كه با نرم افزارهاي خاص خود از حالت فشرده شده خارج مي شود.
sis در واقع فرمت فایل های نصبی بر روی سیستم عامل سیمبیان است.

تا کنون 10 سیستم عامل با نام ‏Symbian‏ منتشر شده اند که آخرین نسخه استفاده شده در گوشی های معمول نسخه 9.2 ‏آن است .آخرین نسخه هایی هم که به نمایش درآمده ولی هنوز خبری از استفاده آنها در گوشی های موبایل نیست نسخه ‏های 9.3 و 9.5 می باشد که به ترتیب در جولای 2006 و مارچ 2007 به نمایش درآمده اند. از تغییراتی که در نسخه 9.5 ‏نسبت به نسخه های دیگر دیده می شود یکی اینکه برنامه ها تا 75% سریعتر اجرا می شوند و دیگری بهینه سازی جهت ‏تکنولوژی ‏DVB-HTV‏ در آن است علاوه بر این پشتیبانی از ‏SQL‏ نیز توسط ‏SQLite‏ در آن فراهم شده است.‏


فناوری سیمبیان

Symbian‏ سیستم عاملی ست که شاید مهم ترین توصیف در قبال آن این است: ‏Symbian‏ سیستم عاملی ست برای ‏وسایل دستی و همراه پس می بایست قدرت ارائه بالاترین کارائی در پائین ترین امکانات سخت افزاری را داشه باشد بنابراین ‏و با در نظر گرفتن این ویژگی بسیار کم پیش می آید که در این سیستم عامل با موضوع کمبود حافظه روبرو شویم . یکی دیگر ‏از ویژگیهایی که ‏Symbian‏ را از سیستم عاملهای دیگر نظیر دسک تاپ ها متمایز می کند این است که ممکن است این ‏سیستم عامل برای ماهها و شاید سالها روشن و مشغول به کار باقی بماند بنابراین قدرت پایداری و ‏Stability‏ این ‏سیستم می بایست در سطح بسیار بالائی قرار بگیرد. از دیگر ویژگی های ‏Symbian‏ ویژگی ست با نام ‏Active Objects‏ که در ‏آن در لحظاتی که از ‏CPU‏ استفاده نمی شود بطور کلی آن را خاموش می کند و به این ترتیب در مصرف باتری بسیار صرفه ‏جوئی می گردد. زبان برنامه نویسی اصلی ‏Symbian‏ همانگونه که اشاره شد ‏C++‎‏ می باشد که البته این بدان معنی نیست ‏که نمی توان برنامه های دیگر را در ساختار آن استفاده کرد . در حقیقت می توان توسط زبان های برنامه نویسی دیگری نظیر ‏OPL،Python‏ ،ویژوال بیسک و یا حتی ‏Perl‏ و جاوا نیز برای ‏Symbian‏ برنامه نوشت.‏ از لحاظ ساختاری در پائین ترین لایه، هسته یا کرنل سیستم عامل بهمراه کتابخانه توابع قرار دارد که به توسط آن برنامه های ‏اجرا شده توسط کاربران اجازه می یابند که به این توابع کتابخانه ای دسترسی پیدا کنند. در حقیقت هسته اصلی ‏Symbian‏ بر ‏پایه معماری میکرو کرنل (‏MicroKernel Architecture‏) بنا شده است بدین معنی که در ساختار آن کمترین رجوع و استفاده از ‏کرنل توسط سیستم عامل انجام می شود و کلا این هسته شامل دو عنصر مدیریت حافظه و ‏Schedular‏ می باشد و در آن ‏خبری از پشتیبانی از فایل های سیستمی و یا عناصر شبکه وجود ندارد و در حقیقت اینگونه وظایف به عهده سرور های خارج ‏از کرنل واگذار شده است تا با محدود کردن وظایف کرنل سیستم عامل کند و سنگین نگردد. اندکی بالاتر و در لایه بعدی ‏سیستم، قسمت ‏System Libraries‏ قرار دارد که در آن اندازه و ظاهر تمام شکل ها و کاراکتر ها بهمراه بانک اطلاعاتی ‏DBMS‏ ‏قرار دارد که جزئی حیاتی از کارکرد متعادل سیستم می باشند. لایه بعدی ‏Networking and communication‏ نام دارد که در ‏آن سه بخش قابل تفکیک دیده می شود با نام های : ‏ETEL‏ ،‏‎ ‎‏ ‏ESOCK‏ و ‏C32‎‏ که هر کدام وظایف خاصی در رابطه با ارتباطات ‏پیرامون این سیستم عامل بعهده می گیرند به عنوان مثال قسمت ‏C32‎‏ مسئول بخش ارتباطات سریال دستگاه می باشد. علاوه ‏بر این قسمت هایی برای ارتباطات کوتاه نظیر بلوتوث ‏IrDA‏ و ‏USB‏ نیز در این بخش تعبیه شده است. بخش عمده دیگری که در ‏ساختار سیستم عامل یافت می شود بخشی ست با نام ‏UIKON‏ که مسئول شیوه نمایش رابط کاربری (‏User Interface‏) می ‏باشند و چون معمولاً این قسمت توسط برنامه های جانبی (‏Themeها به عنوان مثال) قابل تغییر است لذا تنها رابط کاربری پیش ‏فرض در اینجا دیده می شود

زبانهای برنامه نویسی برای سیمبیان

بدون شک زبان اصلی برنامه نویسی برای سیمبیان زبان ++C است اما زبانهای مختلفی برای برنامه نویسی در این سیستم عامل به وجود آمده اند.

++C
سیستم عامل symbian با زبان c++ نوشته شده و بهمین دلیل این زبان به عنوان زبان اولیه برای برنامه نویسی در آن انتخاب شده است .C++ بیشترین امکان دسترسی به API های سیستم عامل سیمبیان را فراهم می کند و بهترین کارکرد در حافظه و سرعت اجرا را داراست. اما در گزینه های زیر باید ازین زبان استفاده شود :
برنامه هایی که مانند سرور عمل می کنند مانند برنامه هایی که در پشت صحتنه کار می کنند و یکی از بخش های سیستم را مدیریت می کنند. مانند پورت های COM PLUG in ها که محیطی را بر پایه سیستم عامل ایجاد می کنند . بطور مثال برنامه ای که فایل های html را به فایل های word سیمبیان تبدیل می کند از کتابخانه مبدل سیستم عامل استفاده می کند . درایور های دستگاه که با Kernel کار متعامل می کنند. استفاده از زبان C++ در سیستم عامل سیمبیان بر روی مناسب بودن کارکرد گوشی ها متمرکز شده است ، که بدین معناست که چند تا از عملگرهای استاندارد زبان C++ مانند مدیریت استثناها قابل استفاده در برنامه نویسی سیمبیان نیستند .


JAVA
جاوا اکثرا به عنوان زبان برادر c++ و جایگزین آن در سیمبیان کاربرد دارد. سیستم عامل symbian یک MIDP (Mobile Information Device Profile)را فراهم کرده است که MIDP یک گروه از API های جاوا را در خود جای داده که این API ها برای استفاده در گوشی های موبایل طراحی شده اند . مثلاً برای مقاصد طراحی واسط کاربر ، شبکه و برنامه ها . MIDP تحت کلاس های ایجاد شده توسط CLDC اجرا می شود و از ماشین مجازی K استفاده می کند که یک ماشین مجازی طراحی شده برای گوشی های موبایل است.پشتیبانی سیمبیان از نصب و اجرای برنامه های MIDP در راهنمای MIDP جاوا توضیح داده شده است.
PersonalJava 1.1.1 و JavaPhone که در سیمبیان ورژن 6 آمدند در ورژن 7 دیگر بخشی از سیستم عامل نیستند.

Python
زبان پایتون و برنامه نویسی اپن سورس جدیدا وارد دنیای سیمبیان و برنامه نویسی موبایل شده است . مفسر ها و ابزاری چون py2sis (برای تبدیل کد پایتون به فایل sis) نیز توسط شرکت نوکیا اراءه شده است . هم اکنون برنامه های نوشته شده با پایتون بخوبی بر روی سری ۶۰ نوکیا اجرا می گردند .

Assembler
اکثر مقاصد برنامه نویسی با زبان C++ مرتفع میگردد . چون این زبان به اندازه کافی دسترسی به بخش های سطح پایین سیستم را فراهم می کند و نیاز به اسمبلر حس نمیشود. سیمبیان در موارد خاص که بیشترین کارایی مطرح است از اسمبلر استفاده می کند مانند برنامه های scheduler.


JavaScript
جاوا اسکریپت پروسس کلاینت ساید روی صفحات html را بر عهده دارد و اکثرا برای بررسی درستی ورودی کاربر استفاده می شود .


WML Script
این زبان یک زبان اسکریپتی WAP است که با جاوا اسکریپت اهداف یکسانی را دنبال می کنند. اما در یک مرورگر WAP استفاده می شود .


C
این زبان بطور نرمال برای نوشتن برنامه های جدید سیمبیان استفاده نمیشه ، اما میتونه یک انتخاب برای شما باشه هنگامی که میخواهید کد C را به سیمبیان تبدیل کنید . برای این هدف سیمبیان شامل یک جعبه ابزار از کتابخانه استاندارد C می باشد.


OPL
یک زبان مانند بیسیک است که روی PDA ها فعال شده بود . اما در سیمبیان ورژن 7 ساپورت نمیشود .

معرفی UIQ و S60:

از ساختار درونی سیستم عامل که بگذریم شاید مهم ترین نکته قابل بررسی در ساختار ‏Symbian‏ نگارش های متفاوت آن ‏است، این نگارش ها و یا رابط های کاربری هر کدام به شیوه خود از مزایای ‏Symbian‏ بهره مند شده اند و هر کدام نیز به شیوه ‏خود یک ‏SDK‏ برای برنامه نویسان ‏Symbian‏ فراهم می کنند(‏Software Developing Kitیا ‏SDK‏ بطور خلاصه مجموعه ای از ‏ابزارهای طراحی و توسعه در هر نرم افزار است که در حقیقت تولید کننده یک برنامه نظیر یک سیستم عامل با انتشار آزادانه ‏SDK‏ آن سیستم عامل به برنامه نویسان اجازه می دهد که با استفاده از ساختار سیستم عامل نسبت به گسترش استفاده ‏عموم از آن با استفاده از برنامه های مختلف نوشته شده اقدام نمایند و به بیانی ساده تر تولید کننده راهی را به برنامه نویس ‏نشان می دهد که بتواند بدان صورت برنامه های مختلف را برای آن بنویسند) . عمده ترین رابط های کاربری موجود برای ‏Symbian‏ رابط های کاربری ‏UIQ‏ و ‏S60‎‏ هستند که هر کدام نیز توسط گوشی های مختلفی استفاده می شوند، و در این ‏میان هرکدام از این دو نیز برای خود ویژگی های منحصر به فردی دارند. عمده ترین استفاده کننده رابط کاربری ‏UIQ‏ ،گوشی ‏های سونی اریکسون هستند که البته در میان نوکیایی ها هم گوشی ای مثل ‏Nokia 6708‎‏ وجود دارد که دارای ‏UIQ‏ می باشد. ‏S60‎‏ رابط کاربری عمده گوشی های نوکیا می باشد و توسط آنها نیز به سایر شرکت ها جهت استفاده از آن مجوز داده می ‏شود شرکت هایی نظیر : ‏Lenovo‏ ،‏LG Electronics‏ ،‏Panasonic‏ و ‏Samsung‏ . مشخصه عمده گوشی های دارای رابط کاربری ‏S60‎‏ این است که در آنها می توان از برنامه های مبتنی بر ‏Java MIDP، ‏C++‎‏ و ‏Python‏ نیز استفاده نمود. ‏S60‎‏ دارای سه ‏نگارش مختلف است که به ترتیب عبارت اند از نگارش اولیه در سال 2001 ، نگارش ‏Second Edition‏ در سال 2004 و نگارش ‏‎3rd ‎Edition‏ در سال 2005 که در میان این نگارش ها نیز هر از چند گاهی اصلاحیه هایی با نام ‏Feature Pack‏ ها ارائه می گردد. ‏ رزولوشن پیش فرض ‏S60‎‏ در نگارش اولیه 208×176 پیکسل بود که از ‏Feature Pack‏ شماره 3 نگارش دوم ‏S60‎‏ به بعد این رابط ‏توانائی ساپورت رزولوشن های 208×176 ، 320×240 و 416×352 پیکسلی را متناسب با نوع گوشی دارا شد (در این میان ‏مثلاً ‏Nokia N90‎‏ اولین گوشی بود که با رزولوشن 416×352 پیکسلی ارائه شد). البته در این میان رزولوشن های عجیب و ‏غریب متناسب با ظاهر گوشی شکل گرفت مثلاً ‏Siemens SX1‎‏ با رزولوشن 220×176‏‎ ‎و یا ‏Nokia 5500‎‏ با رزولوشن 208×208 ‏پیکسلی.‏‏ و اما رابط کاربری ‏UIQ‏ بر مبنای زبان برنامه نویسی ‏C++‎‏ شکل گرفته است و در آن می توان از برنامه های ‏Java‏ نیز استفاده ‏کرد (خبری از پشتیبانی از ‏Python در آن نیست). ظاهر بسیار آسان و امکانات بسیار فراوان، ‏UIQ‏ را به سیستمی ایده آل تبدیل ‏کرده است. یکی از نکات مثبت در درون ‏UIQ‏ خصوصیتی ست که در آن تمامی تغییرات بوجود آمده در یک ‏Application‏ بصورت ‏کاملاً خودکار حتی هنگامی که برنامه هنوز باز است در آن ذخیره می گردد و کاربر به هیچ عنوان نگرانی بابت از دست دادن ‏اطلاعات باز بروی صفحه را ندارد. ورژن های مختلفی از ‏UIQ‏ ارائه گردیده است که هر کدام در نوع خود تفاوت هایی با دیگری ‏دارد ولیکن یکی از نکات مشترک در ساختار آنها شکل گرفتن تقریباً تمامی آن ها بر پایه صفحه حساس به تماس و قلم است. ‏رزولوشن صفحه نمایش در نسخه های ‏UIQ 1.X ‎‏ و ‏UIQ 2.X‏ برابر 320×208 پیکسل و در نسخه ‏UIQ 3.X‏ بر پایه 320×240 ‏پیکسل می باشد. یکی از نکات جالب در مورد گوشی های دارای ‏UIQ‏ مسئله عمق رنگ است که با توجه به مدل گوشی، این ‏عمق رنگ 12 بیت (با 4096 رنگ) ،16 بیت (با 65 هزار رنگ) و یا 18 بیت (با 262 هزار رنگ) می باشد که شاید این یکی از ‏دلایل 16 میلیون رنگی نبودن گوشی های سونی اریکسون باشد(حداقل در مورد مدل های سیستم عامل دار آن). آخرین ‏نسخه ای که از ‏UIQ‏ منتشر شده است نسخه 3.1 آن است که تا بحال فقط در گوشی ‏Motorola Z8‎‏ دیده شده است. البته ‏گوشی استثنائی موتورولا با نام ‏Motorola Z10‎‏ که فقط چند روز از معرفی آن می گذرد ، نیز از این رابط استفاده کرده است.

با آن‌که سیمبیان با سرعت زیادی در حال از دست دادن بازار خود است، اما نوکیا همچنان تلاش دارد از این سقوط جلوگیری کند و سیمبیان را به جایگاه گذشته خویش بازگرداند. یکی از این تلاش‌ها، نسخه جدید این سیستم‌عامل است که با نام «سیمبیان آنا» همراه با دو گوشی نوکیا X7 و نوکیا E6 عرضه ‌می‌شود. این نسخه که پیش از این با نام PR2 شناخته می‌شد، Symbian Anna نام دارد. Symbian Anna مرورگر سریع‌تری دارد، تایپ متن در آن بسیار بهتر شده و از آیکون‌های جدیدتری برخوردار است. در این نسخه سیستم‌عامل سیمبیان از آخرین و جدیدترین نسخه Ovi Maps استفاده شده است. از ماه‌های آتی کاربران نوکیا N8، نوکیا C7، نوکیا C6-01 و نوکیا E7 نیر می‌توانند به این نسخه دسترسی داشته باشند. بارزترین و نمایان‌ترین ویژگی Symbian Anna آیکون‌های جدید آن است.

تایپ متن هم بهتر شده است: یک صفحه‌کلید QWERTY افقی عالی نیز برای این کار تعبیه شده و صفحه‌نمایش به گونه‌ای طراحی شده است که هنگام تایپ متن در صفحات وب، امکان مشاهده برنامه‌های کاربردی نیز وجود دارد. بنابراین هیچ چیز از چشم کاربر پنهان نمی‌شود.

مرورگر نیز کارایی سریع‌تری دارد و استفاده از آن راحت‌تر است.

استفاده از گالری عکس نیز بهتر شده است.

این نسخه به روزشده از امکان ارسال پیام فوری با Microsoft Communicator Mobile و بهبود در ایمیل برای کاربران تجاری برخوردار است که پشتیبانی از درخواست جلسه کامل و امکان کدگذاری سخت‌افزاری سریع بخشی از آن است.

برخی از نسخه‌های برنامه‌های کاربردی که در Symbian Anna هستند عبارتند از:

• مرورگر پیشرفته (نسخه 7/3): پیشرفت زیاد در رابط کاربری لمسی؛ شامل نوار ثبت URL، نمایان بودن کلید Go Back (بازگشت)، کلیدهای نوار ابزار بزرگ‌تر، گزینه جست‌وجو در نوار آدرس، قابلیت پاسخ‌دهی بهتر به کاربر، راهبری سریع‌تر در History (صفحاتی که قبلا باز شده‌اند) و بارگذاری صفحات، صفحه‌نمایش با قابلیت تقسیم‌بندی به صفحات جداگانه و به همراه صفحه‌کلید QWERTY

• Ovi Maps (نسخه 3/06): جست‌وجوی هوشمندتر، امکان به اشتراک‌گذاشتن مکان‌ها از طریق ایمیل و SMS و با دوستانی که گوشی‌هایی غیر از نوکیا دارند.

امکانات لازم برای برنامه‌نویسان:

Flashlite 4

Java Runtime 2.2

Qt Mobility 1.1

Qt 4.7

هنوز تاریخ دقیق برای دسترسی به دانلود سیستم‌عامل Symbian Anna برای گوشی‌های موجود مشخص نیست. اما قطعاً در ماه‌های آتی عرضه می‌شود.