رقیه گرگین
نماز از جمله عباداتی است که اثرات مادی و معنوی بسیار زیادی در زندگی بشر دارد. مقدمات نماز از هنگام وضو تا پایان نماز هر کدام جزء به جزء فواید و آثاری دارد که در این جا قادر به بیان همه¬ی آن ها نیستیم و تنها به نکاتی چند اشاره می¬کنیم.
آثار بهداشتی نماز از جمله صحیح بودن پاک نگه داشتن بدن، لباس و جای نماز و پرهیز از نجاست¬ها که موجب زدودن میکروب¬ها و آلودگی¬ها از محیط زندگی و حفظ بهداشت جسمانی است.
وضو سمبل طهارت عمومی بدن و موجب نشاط و سلامت است و مانند غسل، دارای آثار روحی و معنوی است و در پیشگیری و درمان بیماری های جسمی و روانی، اثر دارد.
البته نباید اعمال عبادی را به خاطر این فواید اجرا کرد که موجب بطلان آن خواهد شد، زیرا اگر کسی غسل و وضو کند. تا ضمن آن خنک شود یا از فواید بهداشتی آن بهره¬مند شود و یا قیام و رکوع و سجود کند تا ضمن آن حرکات ورزش و نرمش اجرا کند نماز شرک¬آلود خوانده است.
نماز بزرگ¬ترین و محکم¬ترین پناه¬گاه معنوی است. نماز که مشتمل بر عقل، علم، اختیار حس مسئولیت، اتکا به حضرت حق و قدرت بی¬انتهای او و قطع امید از اغیار است. بزرگ¬ترین و محکم¬ترین سنگر اطمینان و آرامش و استنقای روح انسان است.
از جمله آثار اخلاقی و تربیتی نماز پیام پرورشی پروردگار است. نماز بازدارنده از بدی¬ها، معراج هر مومن پاکیزه، مایه¬ی نزدیکی هر انسان پرهیزگار به خدا، پاک¬کننده گناهان، شستشو دهنده¬ی جسم و جان، خاموش کننده¬ی آتش دوزخ، بن اسلام، پایه دین، نردبان رسیدن به اوج کمال و انسانیت، مهم¬ترین نماد دین، بهترین کارها و معیار سنجش اعمال است. اگر نماز قبول شود کارهای دیگر هم پذیرفته می¬شود و اگر نماز رد شود کارهای دیگر نیز مردود است.
وقت¬شناسی و زمان¬سنجی از مهم¬ترین عوامل پیشرفت جوامع بشری است برنامه¬ریزی های شخصی و اجتماعی بدون سنجیدن زمان و اوقات مناسب هر کار ممکن نیست و می¬توان گفت نماز وقت شناسی و زمان سنجی است.
نماز خواندن دارای خاصیت خودتاثیری و خودالقایی است. همان¬طور که از طریق تلقین می¬توانیم بر دیگران اثر بگذاریم. گاهی می¬توانیم خود را نیز تحت تاثیر تلقین¬های خود قرار دهیم. اسلام که واقع¬بینی خاص خود را دارد با وضع نماز و تنظیم برنامه آن، بهترین دستور علمی و عملی را برای تلقین حقایق و خوبی¬ها به نمازگزار تدارک دیده است و با مقررکردن آن مسلمانان را موظف کرده است که در هر شبانه روز پنج بار به خود تاثیری بپردازند و تلقین کننده¬ی آن حقایق و خوبی¬ها و وظیفه¬ها به نفس خود باشند.
نماز برطرف کننده¬ی کبر است. امام علی(ع) فرمودند: خدا، ایمان را برای پاک¬کردن از نجاست شرک و نماز را برای پاکیزه کردن از پلیدی کبر واجب کرد.
رسول خدا(ص) فرمود: «شیطان پیوسته تا وقتی¬که فرزند آدم بر نمازهای پنج¬گانه محافظت و مواظبت دارد از وی ترسان است و چون نمازها را ضایع کند بر او دلیر می¬شود و او را در گناهان بزرگ می¬اندازد.»
نماز عامل سازنده¬ای است که پایداری و مقاومت انسان را در برابر فراز و نشیب های زندگی حفظ می¬کند و نمازگزار در برابر هر خیر و شر، خوبی بدی، خویش را حفظ نموده و با هر بادی نمی¬لرزد.
نماز حسّ مسئولیت و تقوا و پرهیزکاری و خداترسی و حق¬شناسی را در انسان زنده می¬کند. نماز انسان را به یاد خدا و یاد دادگاه عدل او می¬اندازد. و گرد غبار خودپسندی و خودپرستی را از صفحه¬ی دل او می¬شوید و او را از جهان محدود بیرون آورده و به جهان ماورای طبیعت و به عالم پاکی¬ها متوجه می¬سازد.
نماز وسیله¬ای است که انبیاء(ع) و اولیای الهی در رفع هر مشکلی و دفع هر شرّی و دور ماندن از هر دشمنی از آن استمداد می¬نمودند. نماز انسان را به قدرت لایزالی پیوند می¬دهد که همه¬ی مشکلات برای او سهل و آسان می¬شود، همین احساس سبب می¬شود که انسان در برابر حوادث نیرومند و خونسرد باشد. نماز یک نهر روان و یک چشمه¬ی کوثر است هم آتش¬های گذشته را خاموش می¬کند و هم نمی¬گذارد انسان بعداً گرفتار آتش شود هم جلوی بدی¬ها را می¬گیرد و هم آن بدی های گذشته را از بین می¬برد یکی از بارزترین ذکر خداوند نماز است، عشق و محبت به خداست که علاقه به امور دنیوی را از دل خارج می¬کند و شوق لقای حق تعالی را در دل زنده¬تر می سازد. رسول خدا(ص) فرمودند: نماز اسلحه¬ای است در برابر کافر.
نماز باعث برکت و رحمت الهی است خداوند سبحان در سوره ی انفال آیه ۲و ۳، پنج صفت برای مومنان بیان می¬کند که یکی از آن اوصاف اقامه¬¬ی نماز است یعنی نه تنها خود نماز می¬خواند بلکه دیگران را هم وادار به نماز می¬کند بعد برای آن ها چهار پاداش ذکر می¬کند که یکی از آن پاداش¬ها رزق کریم است لذا می¬فرماید: «رزق کریم»
آثار نماز در عالم برزخ( قبر):
رسول خدا(ص) فرمودند: «نماز بین نمازگزاران و عزرائیل (سلام ا علیه) فرشته ی مرگ، شفاعت می¬کند. (تا نمازگزار راحت¬تر جان بدهد)
«نماز در قبر مونس و همدم نمازگزار است»، « نماز فرش نمازگزار در قبر می¬شود».
آثار نماز در قیامت:
رسول خدا(ص) فرمود: «نماز واقعی و با حضور قلب در روز قیامت تاجی بر سر نمازگزاران است»، «نماز واقعی و با حضور قلب (در روز قیامت) نور چهره¬ی نمازگزاران است»، «نماز با حضور دل، روز قیامت پوشش و مانعی بین نمازگزار و آتش دوزخ می¬گردد».
امید است که خداوند متعال ما را از نمازگزاران واقعی قرار دهد.
منبع:موسسه جهاني سبطين
