یکی از گناهان، استخفاف نماز یعنی سبک شمردن نماز است. نماز نخواندن یک گناه بزرگ است و نماز خواندن اما نماز را خفیف شمردن، استخفاف کردن، بی اهمیت تلقی کردن گناه دیگری است. پس از وفات امام صادق علیه السلام، ابوبصیر آمد به ام حمیده تسلیتی عرض کند. ام حمیده گریست.
ابوبصیر هم که کور بود گریست. بعد ام حمیده به ابوبصیر گفت: ابوبصیر! نبودی و لحظه آخر امام را ندیدی، جریان عجیبی رخ داد.
امام در یک حالی فرو رفت که تقریبا حال غشوهای بود. بعد چشمهایش را باز کرد و فرمود: تمام خویشان نزدیک مرا بگوئید بیایند بالای سر من حاضر شوند. ما امر امام را اطاعت و همه را دعوت کردیم. وقتی همه جمع شدند، امام در همان حالات که لحظات آخر عمرش را طی میکرد یک مرتبه چشمش را باز کرد، رو کرد به جمعیت و همین یک جمله را گفت: «ان شفاعتنا لا تنال مستخفا بالصلوه» هرگز شفاعت ما به مردمی که نماز را سبک بشمارند، نخواهد رسید. این را گفت و جان بجان آفرین تسلیم کرد.
امام نفرمود که شفاعت ما به مردمی که نماز نمیخوانند نمیرسد آن که تکلیفش خیلی روشن است، بلکه فرمود به کسانی که نماز را سبک میشمارند. یعنی چه نماز راسبک میشمارند؟ یعنی وقتی و فرصت دارد، میتواند نماز خوبی با آرامش بخواند ولی نمیخواند. نماز ظهور و عصر را تا نزدیک غروب نمیخواند، نزدیک غروب که شد میرود یک وضوی سریعی میگیرد و بعد با عجله یک نمازی میخواند و فورا مهرش را میگذارد آنطرف، نمازی که نه مقدمه دارد و نه مؤخره، نه آرامش دارد و نه حضور قلب. طوری عمل میکند که خوب دیگر این هم یک کاری است و باید نمازمان را هم بخوانیم. این خفیف شمردن نماز است.
این جور نماز خواندن خیلی فرق دارد با آن نمازی که انسان به استقبالش میرود، اول ظهر که میشود با آرامش کامل میرود وضو میگیرد، وضوی با آدابی، بعد میآید در مصلای خود اذان و اقامه میگوید و با خیال راحت و فراغ خاطر نماز میخواند. السلام علیکم را که گفت فورا در نمیرود. مدتی بعد از نماز با آرامش قلب تعقیب میخواند و ذکر خدا میگوید.
این علامت این است که نماز در این خانه احترام دارد. نماز خوانهائی که خودشان نماز را استخفاف میکنند، یعنی کوچک میشمارند، نماز صبحشان آن دم آفتاب است نماز ظهر و عصرشان آن دم غروب است، نماز مغرب و عشاشان چهار ساعت از شب گذشته است و نماز را با عجله و شتاب میخوانند، تجربه نشان داده که بچههای اینها اصلا نماز نمیخوانند. شما اگر بخواهید واقعا نماز خوان باشید و بچههایتان نماز خوان باشند نماز را محترم بشمارید، نمیگویم نماز بخوانید، بالاتر ازنماز خواندن محترم بشمارید.
اولا برای خودتان در خانه یک مصلائی انتخاب کنید (مستحب هم هست) یعنی در خانه نقطهای را انتخاب بکنید که جای نمازتان باشد مثل یک محراب برای خودتان درست کنید. اگر میتوانید همان طوری که پیغمبر اکرم یک مصلی داشت، جای نماز داشت، یک اتاق را به عنوان مصلی انتخاب بکنید.
اگر اتاق زیادی ندارید، در اتاق خودتان یک نقطه را برای نماز خواندن مشخص کنید، یک جانماز پاک هم داشته باشید. در محل نماز که میایستید، جانماز پاکیزهای بگذارید، مسواک داشته باشید، تسبیحی برای ذکر گفتن داشته باشید، وقتی که وضو میگیرید اینقدر با عجله و شتاب نباشد.
پس نماز را نباید استخفاف کرد، نباید سبک شمرد، نباید انسان کوشش بکند که در نماز فقط به واجباتش قناعت بکند و بگوید خوب، برویم ببینیم فتوای مرجع تقلید چیست؟ آیا میگوید سه تا سبحان الله و الحمد لله و لا اله الا الله و الله اکبر باید گفت یا یکی هم کافی است؟ خوب مجتهد باید فتوایش را بگوید.
مجتهد میگوید یکی هم کافی است، احتیاط مستحبی این است که سه تا گفته شود. دیگر ما نباید بگوئیم حالا که گفتهاند یکی کافی است ما هم یکی بیشتر نمیخوانیم. این فرار از نماز است.
ما باید طوری باشیم که وقتی هم که مجتهد بما میگوید یکی واجب است و دو تای دیگر مستحب، بگوئیم ما مغتنم میشماریم و آن دو تای دیگر را هم میگوئیم.
منبع:موسسه جهاني سبطين