راه تشخيص اثر و كاربرد نماز
بر حسب نقل امام صادق(ع)فرموده اند، هر كه ميل دارد بداند نمازش به درگاه خداوند پذيرفته شده يا نه، به خود بنگرد و نفس خويش را تفتيش كند. رفتار، كردار و گفتار خود را بررسي نمايد و ببيند آيا آن نماز، وي را از فساد، فحشا و منكرات بازداشته است يا نه؟، نمازش به همان اندازه پذيرفته شده است.
و چنانچه ديد آن نماز هيچ اثر مثبت و محسوسي در او ايجاد نكرده و مانند گذشته عمل مي كند و فكر و خيالش اطراف فساد، ظلم و گناه مي گردد، معلوم مي شود كه چيزي از آن نماز مورد پذيرش حق تعالي واقع نشده است، اگر چه با آداب كامل و ركوع و سجود طولاني صورت گرفته باشد.
اين روايت سندي گويا و دليلي محكم و آشكار است بر حكاياتي كه پيش از اين مطلب برايتان نوشتم و نيز بيانگر اين است كه چه نمازي مفيد و اثربخش و تغيير و تحول آفرين است و چه نمازي بي اثر و بي فايده و خالي از هرگونه تغيير و تحول مي باشد.
به هر حال با توجه به حكايات و روايات به اين نتيجه مي رسيم كه طبق ضرب المثل«از كوزه همان برون تراود كه در اوست».
يعني اينكه هر دو گروه نماز مي خوانند، ولي يكي خيلي سريع و فوري به خواسته خود مي رسد و ديگري همچنان در جاي خويش درجا ميزند و حركت نمي كند و در آخر نيز به جايي نمي رسد. تمام اين امور به «قلوب»، «نيات» و «ضماير» نمازگزاران بستگي دارد كه جز خدا و خودشان، احدي آگاه نيست و نمي تواند آگاه شود.
و در پايان ختم كلام اين است كه:كاربرد و اثر نماز در حد استعداد، زمينه و درخواست نمازگزار مي باشد.