گروه سلامت: روزهداری صحيح همانند ديگر واجبات شرعی و دينی تابع قوانين و آداب خاصی است، لذا شكی نيست كه هر گاه روزهداری به درستی و براساس الگوی صحيح و بهداشتی، تغذيهای انجام نشود میتواند برای سلامت فرد زيان آور باشد.
سلامتی يكی از اهداف مهم روزهداری است و يقيناً هر آنچه كه اين هدف را زائل كند، حكم وجوب روزه را زائل كرده است. به همين دليل است كه افراد بيماری كه روزه برای آنها مضر است و حتی افرادی كه در زيان رساندن روزه به بدنشان شك دارند نبايد روزه بگيرند.
در حقيقت همانقدر كه اسلام به روزهداری توصيه كرده است، به روزه داری صحيح، تصريح دارد. بر همين مبنا است كه توصيهها و احاديث متعددی برای تغذيه در ماه مبارك رمضان، نحوه انفطار كردن روزه، اعمالی كه برای روزه دار مكروه يا حرام است و ... وجود دارد.
البته برخی از عوارضی كه در روزهای نخست روزهداری پيش میآيد تدريجاً برطرف شده و معمولاً اشكالی برای سلامتی فرد به وجود نمیآورد. سردردهای خفيف، تهوع، به هم خوردن نظم خواب، بیخوابی و خستگی روزانه و نيز دردهای منتشر ماهيچهای در طی 5 تا 7 روز اول ماه رمضان از جمله عوارض طبيعی روزهداری به حساب میآيند.
تاكنون به اثبات نرسيده است كه گرسنگی موجب زخم معده و اثنی عشر شود اما بيمارانی كه دچار چنين زخمهايی آن هم از نوع فعال يا عوارض اين زخم مثل تنگی خروجی معده يا اثنی عشر يا خونريزی از دستگاه گوارش هستند نبايد روزه بگيرند |
اما گاهی اتفاق ديگری رخ میدهد و آن اين است كه تعدادی از روزهداران پس از پايان ماه رمضان يا طی آن دچار اختلالات و بيماریهايی چون مشكلات دستگاه گوارش (مانند ورم معده، خونريزی از معده و اثنی عشر و بروز زخم در دستگاهها ضمه و ...) ضعف شديد، به هم خوردن كنترل ديابت و تشديد علائم بيماریهای قلبی میشوند.
از جمله مشكلاتی كه ممكن است در اين ماه برای برخی از روزهداران كه به نكات بهداشتی و توصيههای دينی روزهداری توجه نكردهاند پيش بيايد، ورم معمده(سوء هاضمه) است. محيط درون معده محيطی اسيدی است، در واقع برخی سلولهای جدار معده اسيد كلريدريك ترشح میكنند كه وظيفه اسيد مورد بحث هضم غذا و كشتن باكتریهاست.
جدار مری به طور طبيعی از دو طريق از اثرات سوء اسيد حفظ میشوند: به كمك مواد قلييايی خنثی كننده اسيد و دريجه بين معده و مری؛ حال اگر به هر دليل اسيد بيشتری در معده توليد شود يا دريچه بين معده و مری قادر به كنترل بازگشت اسيد نباشد مقدار اسيد از معده به مری بازگشته و موجب احساس سوزش در ناحيه سردل و پشت جناغ سينه میشود.
پرخوری، صرف غذاهای چرب و سرخ شده، اغذيه تند و ادويه دار، نوشابههای گازدار، غذاهای نفاخ مثل آش رشته غليظ و لوبيا، عدس و همچنين مصرف چای غليظ و قهوه و نيز سيگار كشيدن از جمله عوامل مساعده كننده اين حالت به حساب میآيند.
برای مقابله و رفع اين مشكلات توصيه میشود: پرخوری نكنيد، از مصرف غذاهای چرب و سرخ شده پرهيز كنيد، غذاهای ادويه دار و تند فست فودها و غذاهای آماده بيرون را مصرف نكنيد، ميزان چای و قهوه را كم كرده و سيگار را ترك كنيد، بالش بلندتری زير سرتان قرار دهيد تا برگشت اسيد كاهش يابد، مصرف مايعات فراوان در فاصله افطار تا سحر توصيه میشود ولی نبايد همراه افطار و سحر مايعات زياد نوشيد و دارویهای معده را كه قبلاً استفاده میكرديد با نظر پزشك در فاصله افطار تا سحر مصرف كنيد.
تاكنون به اثبات نرسيده است كه گرسنگی موجب زخم معده و اثنی عشر شود اما بيمارانی كه دچار چنين زخمهايی آن هم از نوع فعال يا عوارض اين زخم مثل تنگی خروجی معده يا اثنی عشر يا خونريزی از دستگاه گوارش هستند نبايد روزه بگيرند.
كسانی كه هپاتيت مزمن دارند و خصوصاً دچار سيروز كبد هستند نيز نبايد روزه بگيرند زيرا كبد آنها قادر به ساختن گلوكز نيست و امكان دارد قند خون اين افراد در طی روزهداری شديداً پايين بيفتد.
|