5. تخت جمشید
این بنای باشکوه که در مرودشت در استان فارس واقع شده را داریوش بزرگ بنیان گذاری کرد و پسرش خشایارشا و نوه اش اردشیر اول بر وسعت و بزرگی اش افزودند.
در این شهر باستانی ایران که طی سالیان پیوسته، پایتخت مجلل و تشریفاتی امپراتوری ایران در زمان امپراتوری هخامنشیان بودهاست، مجموعه کاخهایی به نام تخت جمشید وجود دارد.
باور تاریخدانان بر این است که اسکندر مقدونی سردار یونانی در ۳۳۰ پیش از میلاد، به ایران حمله کرد و تخت جمشید را به آتش کشید و احتمالا ً بخش عظیمی از کتابها، فرهنگ و هنر هخامنشی را با اینکار نابود کرد.
تخت جمشید با نامهای پارسه، هزارستون، چهل منار و پرسپولیس نیز معروف است.