روستای متروكه و زیبای انجیلاس در همدان فرزندان خود را فرا می خواند قدم گذاشتن بر این كوچه باغ قدیمی و خاطره انگیز مثل مسافرت در عالم رویا به باغ بزرگ و باشگوهی پر از چشمه های روان و زمزمه آبشار و ترنم شگوفه ها با آهنگ خوش نسیم است .

این كوچه باغ كه می بینی اینك از هیاهو خالی است ، روزگارانی دور هر صبح با بانگ دل انگیز خروس از این سو وآن سوی آبادی چشم از خواب ناز می گشود و با تكان زنگوله ها در حركت آرام رمه و نجوای چوپان تا فرا سوی تپه ماهور های دور دست سفر می كرد .

این كوچه باغ ترا به این سو و آن سوی آبادی می رساند تا به هر طرف كه بچرخی ، جلوه های زیبای طبیعت در بلندیهای برف گرفته آن كوه بلند و صحرای سبز و پر رمز و راز و خروش رودخانه در كشاكش با صخره و سنگ های غلطیده از زاگرس را به نظاره بنشینی .

در این كوچه باغ و از قاب پنجره هایی كه رو به آفتاب شرق می چرخند ، تماشای انبوه كبوتران صحرایی در سینه كش آن تپه های بلند و رنگارنگ ( تپه های دوشلر )با عطر دل آنگیز علف زار های وحشی و بوی حوش یونجه و شبدر ، چه لذت بخش می نماید.

آن دشت باز و ناز بادام زارهای آبادی است كه با عطر سگرآور گل های سنجد ترا به دنیای خیال و سرمستی می كشاند تا تمام همهمه و سرسام غبار و دود و فریب شهر را فراموش كنی .

اما دریغ این خرابه ها كه راه را در ادامه كوچه باغ برمن می بندد ، چرا است ؟! ‌، این سقف های نیمه آوار و دیوار های خمیده برای چیست ؟ چرا هیچ صدا و هیچ سایه از پشت این پنجره های رها شده و نیمه باز ، مرا نمی خواند ؟ .

آه خدای من این تنور تفتیده و هیمه نیم سوز كه هنوز در آن است ، از آن كدام كدبانوی خانه است ؟ این همان تنور روشن و شاد است كه در بچگی هایم با عطر دلنواز نان تازه اش از هر سوی آبادی بخود می كشانیدم ؟

آن اصطبل فرو ریخته در كوشه حیاط آن خرابه را ببین ! شاید این همان جان پناه میش زنگوله دار مادر بزرگم باشد كه هر صبح قبل از شروع سرو صدای بابا بزرگ برای راندن مرغ و خروس های مزاحم از آستانه اطاق ،‌ناشتایی هایمان را مزه دار می كرد ؟

این چند تكه الوار و تخته شكسته كهاین چنین زیر آوار خاموش و بی صدا مانده ، همان درب چوبی و بزرگ حصار است كه با ناله های آشنایش دمادم بروی همسایه و میهمان خودی و غریب بال می گشود و می چرخید ؟

اما خاطره ها برای همیشه زیر این آوار های سرد و سنگین نمی ماند ، انگاری همه چی دوباره شروع خواهد شد ، همین امروز بود در روزنامه ایران زمین خواندم ' زندگی در روستای زیبا و متروكه انجیلاس دوباره جان می گیرد' .

گویا این خبر نظر بسیاری از مردم و مسوولان را در استان همدان بخود جلب كرده است .

سازمان جهاد كشاورزی استان همدان با طرح مهم خود تعداد زیادی از خانواده های شهر نشین را برای بازگشت دوباره به روستای آبا و اجدادی خود دلگرم كرده است .

انجیلاس قدیم در 11كیلومتری شرق همدان و چندین روستای اطراف و اكناف در این منطقه سرسبز و پر بركت از نظر منابع آب برای تامین نیاز مصرف شرب و فعالیت های باغبانی و كشاورزی مشكل عمده ای ندارند ، اما وضعیت آب های سطحی و دایمی این منطقه به گونه ای است كه به لحاظ روش های سنتی در كشاورزی و باغبانی و همچنین نبود تاسیسات مدرن برای استفاده بهینه از آب ، بخش بیشتری از این منابع حیاتی همواره هدر می رود.

در چنین شرایطی ذخیره سد عظیم اكباتان در پایین دست انجیلاس و چندین روستا از جمله سیمین ، ابرو ، ارزانفود و یلفان ، بیشترین ایام سال از رودخانه های همین منطقه تامین می شود كه ضرورت چاره جویی برای استفاده بهینه از آب توسط مسوولان مربوطه را محكم تر ساخته است .

به همین منظور سازمان جهاد كشاورزی در وهله اول طرح انتقال آب برای روستای انجیلاس از سرشاخه های اصلی در دامنه های شرقی الوند تا محل روستا را در دستور كار خود قرار داده است .

معاون برنامه ریزی جهاد كشاورزی استان در این خصوص به خبرنگار ایرنا گفت : این طرح با اعتباری بالغ بر 10میلیارد ریال به تصویب رسیده است .

' رضا شجاعی مهر' علاقه و همت مردم انجیلاس را در اجرای این طرح عامل مهمی دانست و افزود 15در صد از هزینه اجرای طرح توسط خود اهالی تامین می شود.

به گفته وی ، طرح در مرحله مطالعاتی است و چگونگی اجرای طرح بروش لوله گذاری یا نهر بتونی ، توسط كارشناسان جهاد كشاورزی در دست بررسی و تصمیم گیری است .

در این ارتباط خود اهالی روستای انجیلاس كه باوجود سكونت در شهر ، فعالیت های اصلی خود را از ابتدای بهار تا اواسط پاییز در محل روستا متمركز می كنند، بهتر از هر مسوولی مشكلات موجود را می شناسند.

' علی سبزواری ' از فرهنگیان بازنشسته كه به اتفاق گروهی از مردم روستا پی گیر كارهای مربوطه هستند می گوید : با اجرای این طرح بخش قابل ملاحظه ای از مشكلات روستا بر طرف می شود .

به گفته وی ، در روستای انجیلاس به لحاظ كوهستانی بودن و تراكم چند روستا در منطقه ، زمین كافی برای توسعه فعالیت های زراعی وجود ندارد و همین امر موجب مهاجرت مردم روستا به شهر و ورود به فعالیت های اقتصادی شده است .

وی گفت : به لحاظ وجود یك نهر قدیمی و سنتی برای انتقال آب مصرفی انجیلاس در گذشته ، بیشترین سهم آب روستا هدر می رفت كه انتظار می رود با بر طرف شدن این مشكل و لوله گذاری چند كیلو متری ، حداقل امكان توسعه فعالیت های باغ داری نیز فراهم شود .

گفته می شود ، تاكنون حدود 20خانوار از انجیلاسی های مقیم همدان برای بازگشت به روستا و بازسازی و نوسازی خانه های پدری و یا سازه های جدید اعلام آمادگی كرده اند.

انجیلاس از دیر باز جزو روستاهای بزرگ منطقه به شمار می رفته و از حدود 50سال قبل به تدریج تخلیه شده است .

پروژه لوله كشی آب سالم 50سال پیش در روستای انجیلاس انجام شده و انجیلاس از معدود روستاهای استان همدان است كه آن سال ها از چنین امكاناتی برخوردار بوده وبقایای لوله كشی آب از محل قنات زیبا و پرآب روستا هم اینك نیز موجود است .

متاسفانه نام روستای انجیلاس به لحاظ سهل انگاری در نقشه های جدید استان از قلم افتاده و اهالی روستا از مسوولان گله مند هستند كه چگونه وقتی محل ونام بسیاری از اماكن تاریخی و نام گذاری های خاص در نقشه ایران موجود است ، نام یك روستا با چنین موقعیت و فعالیت اقتصادی از نقشه حذف می شود .

انجیلاس و روستاهای اطراف آن از قطب های اصلی تولید گردو در استان به شمار می روند و مرعوبیت محصول گردوی این منطقه به لحاظ ویژگیهای طبیعی زبان زد می باشد.

همچنین فرش های دست بافت هنرمندان انجیلاسی كه در حال حاضر نیز در سطح محدودی تولید می شود نه تنها در كشورمان بلكه در جهان و در نزد فرش شناسان شهره است و نمونه های زیبای فرش این دیار در موزه های جهانی موجود می باشد .

بر اساس آمارهای غیر رسمی جمعیت شهر نشین انجیلاس افزون بر 30هزار نفر است كه در صورت تحقق بازگشت تنها بخشی از این جمعیت به موطن اصلی ، روستای بزرگ و آبادی شكل می گیرد .

بر اساس آمارنامه های قدیمی استان همدان دارای حدود 1400روستا بوده است كه به علت مهاجرت های بی رویه در سالهای اول انقلاب به حدود 1080روستا تقلیل یافته است .