توانمند سازی حاشیه شهرها گامی موثر در راه توسعه همدان- همدان شهری در حال توسعه است كه با تبعیت از جوامع شهری با روندی سریع و شتابانی در زمینه شهر نشینی همراه بوده بطوریكه این رشد شتابان، مسائل و معضلاتی را به ‌دنبال داشته است.

به گزارش ایرنا حاشیه‌نشینان شهرها از محل‌ زندگی خود رضایت بالایی ندارند و از احساس تعلق شهروندی پایینی برخوردار هستند و بهبود زیرساختهای فیزیكی شهر یا محله را از مهم‌ترین اولویت های یك زندگی شهری می دانند.

برخی از كارشناسان معتقدند كیفیت زندگی در مناطق شهری در مقایسه با سطح زندگی روستاییان بهتر و دسترسی به انواع خدمات اجتماعی و اقتصادی اساسی بیشتر است و این یكی از دلایل گرایش تاریخی روستاییان به سكونت در شهر است، زیرا هجوم روستاییان به شهرها برای دستیابی به همین امكانات و برخورداری ها است.

یكی از مهمترین نكته هایی كه در بررسی مشكلات حاشیه شهرها به چشم می خورد این است كه منازل سند رسمی ندارند و عموماً به شكل قولنامه ای خریداری شده اند و گاه وجود خرده فرهنگ های گوناگون در این مناطق زمینه ساز انواع نزاع ها می شود.

بسیاری از مطالعات علل وقوع و رشد بزهكاری را در نابسامانی و فقر اقتصادی و ناهنجاری های اجتماعی و گسست های هویتی و فرهنگی تحلیل می كنند و این موضوع خطر بزهكاری و جرم را در جوانان متعلق به نواحی شهری و بالاخص حاشیه شهری وشزد می كند.

در مناطق حاشیه نشین فقر مالی، فرصت تحصیل و مطالعه، كار و رشد استعدادها را از خانواده های بی بضاعت می گیرد و موجب اختلاف در سطح درآمد و فرهنگ می شود كه از علل پریشانی خانواده ها و بزهكاری در فرزندان می باشد .

شهردار همدان در این خصوص گفت: حاشیه شهرها نسبت به سایر نقاط دیگر، آسیب پذیرتر بوده و در این نقاط بایستی بحث های فرهنگی و آموزشی را دنبال كنیم و نیز فعالیت‌های عمرانی را مورد توجه قرار دهیم.

'مسعود عسگریان' افزود: شهرداری همدان در طرح توانمندسازی حاشیه شهرها یك سوم از بودجه عمرانی خود را هزینه كرده است كه مطمئناً این امر تاثیر بسزایی در كاهش اعتیاد و مواد مخدر خواهد داشت.

وی همدان را یكی از پنج كلان شهر كشور در زمینه اجرای سند چشم انداز توانمندسازی حاشیه شهرها خواند و افزود: این سند تهیه شده و در دست اجرا است و با دستور معاون اول رئیس جمهور 500 میلیارد ریال به این امر اختصاص یافته است .

یك كارشناس مسایل اجتماعی نیز به خبرنگار ایرنا گفت: هر نقطه شهری كه فاقد استانداردهای خدمات و زیرساخت های شهری از جمله مسكن، زیرساخت های معابر و خدمات آب و تلفن و فاضلاب باشد، جزو حواشی شهرها محسوب می شود.

'محمد اكبری' در خصوص مناطق حاشیه ای شهر همدان افزود: خضر، مجیدآباد، حصار، شاه پسند و دیزج نمونه هایی از مناطق حاشیه های شهر همدان است كه ساكنان مناطق آن با مشكلات كمبود امكانات شهری مواجه اند.

وی ادامه داد: بر اساس آمار موجود، شهر همدان در سال 1335 حدود پنج هزار نفر جمعیت داشته و امروز جمعیت آن به بیش از 500 هزار نفر افزایش یافته است و همین امر به مشكلات شهرنشینی آن دامن می زند.

وی اضافه كرد: سرعت گسترش تحول شهرنشینی در شهر همدان بسیار بیشتر از سایر مناطق است، بویژه آنكه بخش اعظم جمعیت استان در حال استقرار در مركز استان است.

وی اظهار داشت: حاشیه نشینی در همدان ناشی از مهاجرت روستاییان، سكونت افراد و خانوارهای آسیب پذیر یا فروپاشیده بر اثر فوت سرپرست یا اعتیاد و یا ورشكسته و سایر عوامل و نیز ناشی از جمعیت روستاهای ادغام شده در بافت شهری می باشد.

وی بیان كرد: حاشیه های شهر همدان از نظر فرهنگی دارای بافت چند قومی و مهاجر هستند و امكانات فرهنگی مانند فرهنگسراها، پارك، كتابخانه های عمومی به ندرت در آن وجود دارد.

وی اضافه كرد: مناطق حاشیه ای همدان از نظر بافت شهری و نوع معماری و مسكن از سایر نقاط شهری مجزا هستند و واحدهای مسكونی كوچك و تعداد افراد ساكن در هر واحد مسكونی زیاد است، خانه ها نوعاً كم دوام یا بی دوام اند و شكل هندسی محلات و معابر هماهنگ و مناسب نیست و مجموعه این شرایط كار بهسازی و بهبود ساختار كالبدی این مناطق را با مشكل مواجه می كند.

خوشبختانه در سال های تخیر برای توانمندسازی پنج منطقه خضر، حصار امام، منوچهری، مزدقینه و دیزج تاكنون 45میلیارد و 139 میلیون تومان از طرف دستگاههای مسئول هزینه شده است كه بیشتر این هزینه ها در 2 سال اخیر بوده است.

استاندار همدان نیز در این خصوص گفت: توانمندی حاشیه شهرها و آگاه كردن شهروندان بخصوص جوانان مؤثرترین راه برای پیشگیری از گسترش اعتیاد است.

'كرم رضا پیریایی' افزود: فضای استان فضای تلاش در جهت توانمندسازی حاشیه شهر و بافت های فرسوده است.

گفتنی است؛ شهر همدان دارای 595 هكتار بافت سكونت گاههای غیر رسمی است كه در 5 منطقه توانمندسازی حاشیه شهر تعریف شده است.

گفتنی است؛ 97 هزار و900 نفر به عبارتی 11 درصد جمعیت استان و 20 درصد جمعیت شهر همدان در این مناطق ساكن هستند